ahmetbeyler
Yeni Üye
Koronavirüs salgınının tesirleri çabucak hemen tam olarak bitmemişken, dünyada son birkaç haftadır yeni bir virüs kaynaklı hastalık gündemde; maymun çiçeği. Uzun yıllardır Orta ve Batı Afrika’da görülen bu hastalık, son birkaç haftada Avrupa ve Amerika’da görülmeye başlandı.
Pandeminin yarattığı panik havası, maymun çiçeği virüsünü de etkiledi ve internette sayısız temelsiz tez ortaya atıldı. Virüsün ‘yeni oyun’ olarak kaos yaratmak için ortaya çıkarıldığından COVID-19 aşıları yüzünden ortaya çıktığına kadar bir fazlaca gerçek dışı tez, Twitter, Facebook üzere bir hayli platformda dolaşmaya başladı. Gelin bu argümanların gerçeklik hissesi ne birlikte inceleyelim.
Sav #1: “Maymun çiçeği, COVID-19 aşılarından kaynaklanıyor”
Maymun çiçeği hastalığı, birinci vakit içinderda 1950’li senelerda maymun kolonilerinde görülen, 1970’de ise birinci kere bir beşerde görülen bir hastalık. O senelerdan beri de bilhassa Orta ve Batı Afrika ülkelerinde görülen bu hastalık, vakit zaman Afrika dışı ülkelerde de görülüyordu.
Aşı tersi kitlenin ortaya attığı bu tez, 50 yıldır var olan bir hastalığı reddediyor. COVID-19 aşıları daha sonrası ciltte döküntü yan tesiri pek ender olmakla birlikte görülen bir tesir. Fakat bu döküntü maymun çiçeğinde olduğu üzere ağır ve tüm bedende görülen bir döküntü değil.
Ayrıyeten bu döküntü ekseriyetle sadece birinci doz mRNA aşısı daha sonrası görülüyor ve kısa müddette düzeliyor. Bu yan tesir, mRNA aşıları uygulanmaya başladığından beri biliniyor ve inkar edilmesi ya da gizlenmesi üzere bir durum da olmadı.
Sav #2: “Şu an görülen maymun çiçeği virüsü değil; belirtileri farklı, aslında ‘genital bölgelerde’ başlıyordu artık elde ve yüzde başlıyor”
Maymun çiçeği ile ilgili karşınıza çıkabilecek enteresan argümanlardan biri de hastalığın ciltte sebep olduğu döküntülerin aslında birinci vakit içinderda genital bölgelerde başladığı; şimdilerde görülen olaylarda ise el ve yüzde belirtilerin oluştuğu.
Fakat bu tezin hiç bir desteği yok. Maymun çiçeği sebebiyle oluşan döküntülerin her vakit birinci vakit içinderda yüz ve el-kol bölgesinde çıktığı biliniyor. Genital bölgelerde başladığına dair ise hiç bir bilgi bulunmuyor.
Argüman #3: “Maymun çiçeği için geliştirilen aşının üzerinde ‘Ankara’ yazıyor, bu bize yapılmış bir komplo”
Modified Vaccinia Virus Ankara (MVA), çiçek hastalığı için geliştirilen ve tüm dünyada kanserden farklı bulaşıcı hastalıklara kadar bir epey hastalık için aşı geliştirme çalışmalarında kullanılan lisanslı bir aşı. Bu aşı, maymun çiçeği için geliştirilen ve 2019 tarihinde onaylanan bir aşının da geliştirilmesinde kullanıldı.
Ayrıyeten görseldeki aşının da maymun çiçeği için değil çiçek hastalığı için olduğu, üzerinde de yazıyor; ‘smallpox’. Maymun çiçeğini ise monkeypox olarak biliyoruz. Bu aşı, çiçek hastalığı için ‘olası salgın’ durumunda kullanılmak üzere 2013 yılında Avrupa’da ‘pazarlama’ müsaadesi aldı.
Sav #4: “DSÖ, maymun çiçeği hastalığının cinsel alaka ile yayıldığını ve Avrupa ile Amerika’da eşcinsel erkekler aracılığı ile dağıldığını söylemiş oldu”
Maymun çiçeği hastalığının cinsel yollarla yayıldığına ve eşcinsel erkekler içinde dağıldığına yönelik hiç bir bilimsel bilgi yok. Dünya Sıhhat Örgütü’nün bu husustaki açıklaması ise kimi sıhhat merkezlerinden bildirilen hadiseler daha sonrası eşcinsel bireyleri hastalık hakkında bilgilendirmek için hazırlanmış bir yayın. Yazıda da bilhassa ”Maymun çiçeği riskinin erkeklerle seks yapan erkeklerle sonlu olmadığını belirtmek kıymetlidir. Bulaşıcı olan biriyle yakın teması olan herkes risk altındadır.’‘ sözleri yer alıyor.
bununla birlikte yazıda maymun çiçeği virüsünün cinsel yollarla yayıldığına dair de hiç bir bilgi yok; vurgulanan ise temas ile bulaşma. Bu ihtarın yapılmasının ve bahsin gündeme gelmesinin niçini ise Belçika’da düzenlenen ve ağır olarak yurt haricinden ziyaretçi alan ‘Darkland fetiş festivali’ isimli bir şenliğe katılan kimi eşcinsel erkeklerde hastalık belirtilerinin görülmesi. Lakin bu, hastalığın ana niçininin cinsel ilgi olduğu manasına gelmiyor.
Tez #5: “Maymun çiçeği laboratuvarda üretildi”
bir daha koronavirüs salgınının bıraktığı izlerden biri olarak, maymun çiçeğinin laboratuvarda üretilen bir hastalık olduğuna; gerisinde ABD olduğuna ve Nijerya’dan yayıldığına yönelik argümanlar var.
Lakin bu tezler da gerçeği yansıtmıyor. Maymun çiçeği hastalığının birinci vakit içinderda bir beşerde görüldüğü ülke Nijerya değil Demokratik Kongo Cumhuriyeti. Ayrıyeten günümüzde sirkülasyonda olan virüs DNA dizilimine bakılarak incelendiğinde, kaynağının Batı Afrika’daki virüs olduğu ve laboratuvarda geliştirilmediği anlaşılabiliyor.
Üstelik maymun çiçeği tarihte birinci sefer Afrika haricinde görülmüyor. Daha evvel de en yakın tarihindeki olarak 2019’da Avrupa’da ve Amerika’da, 2021’de de bir daha Amerika’da görüldüğü biliniyor. Virüsün deverana girmesine sebep olan şeyin hayvan ticareti ve seyahat olduğu düşünülüyor.
Argüman #6: “Maymun çiçeği planlı bir salgın, Bill Gates, küreselciler, DSÖ iş başında”
Maymun çiçeği ile ilgili kestirim edeceğiniz üzere en hayli konuşulan savlardan biri de hastalığın planlı bir salgın olarak başımıza sarıldığı. Bill Gates’in, birtakım ‘küreselcilerin’ hatta Dünya Sıhhat Örgütü’nün bu hastalığı yeni salgın olarak planlı bir biçimde yaydığı da sık sık konuşuluyor.
Lakin bu argüman, desteği olmayan bir telaffuzun de ötesinde; mantıksız. Zira maymun çiçeği etkin olarak kullanılan aşısı ve ilacı olan; vefat oranı fazlaca düşük ve belirtilerin muhakkak bir süre daha sonra kendi kendine geçtiği bir hastalık. Salgına dönüşme ve bize yeni kısıtlamalar olarak dönmesi ihtimali ise bir fazlaca kurum ve kuruluşa nazaran bulunmuyor.
Bu tezlere bir öbür kaynak olarak ise ABD merkezli bir biyogüvenlik kuruluşu olan Nuclear Threat Initiative (NTI) tarafınca hazırlanan ‘kurmaca’ bir rapor gösteriliyor. Kelam konusu evrak ile ilgili ayrıntılardan bahsetmiş olduğumiz haberimize buradan tıklayabilirsiniz. Lakin özetlemek gerekirse kısaca, kelam konusu rapor ‘olası bir salgın durumunda’ yaşanabilecekleri gözlemlemek için kurmaca datalarla hazırlanmış bir rapordu. sonuçları ise ‘gerçek’ bir senaryoyu değil, bu kurmaca senaryonun muhtemel sonlarını gösteriyordu.
Kaynak 1, Kaynak 2, Kaynak 3, Kaynak 4, Kaynak 5, Kaynak 6
Pandeminin yarattığı panik havası, maymun çiçeği virüsünü de etkiledi ve internette sayısız temelsiz tez ortaya atıldı. Virüsün ‘yeni oyun’ olarak kaos yaratmak için ortaya çıkarıldığından COVID-19 aşıları yüzünden ortaya çıktığına kadar bir fazlaca gerçek dışı tez, Twitter, Facebook üzere bir hayli platformda dolaşmaya başladı. Gelin bu argümanların gerçeklik hissesi ne birlikte inceleyelim.
Sav #1: “Maymun çiçeği, COVID-19 aşılarından kaynaklanıyor”
Maymun çiçeği hastalığı, birinci vakit içinderda 1950’li senelerda maymun kolonilerinde görülen, 1970’de ise birinci kere bir beşerde görülen bir hastalık. O senelerdan beri de bilhassa Orta ve Batı Afrika ülkelerinde görülen bu hastalık, vakit zaman Afrika dışı ülkelerde de görülüyordu.
Aşı tersi kitlenin ortaya attığı bu tez, 50 yıldır var olan bir hastalığı reddediyor. COVID-19 aşıları daha sonrası ciltte döküntü yan tesiri pek ender olmakla birlikte görülen bir tesir. Fakat bu döküntü maymun çiçeğinde olduğu üzere ağır ve tüm bedende görülen bir döküntü değil.
Ayrıyeten bu döküntü ekseriyetle sadece birinci doz mRNA aşısı daha sonrası görülüyor ve kısa müddette düzeliyor. Bu yan tesir, mRNA aşıları uygulanmaya başladığından beri biliniyor ve inkar edilmesi ya da gizlenmesi üzere bir durum da olmadı.
Sav #2: “Şu an görülen maymun çiçeği virüsü değil; belirtileri farklı, aslında ‘genital bölgelerde’ başlıyordu artık elde ve yüzde başlıyor”
Maymun çiçeği ile ilgili karşınıza çıkabilecek enteresan argümanlardan biri de hastalığın ciltte sebep olduğu döküntülerin aslında birinci vakit içinderda genital bölgelerde başladığı; şimdilerde görülen olaylarda ise el ve yüzde belirtilerin oluştuğu.
Fakat bu tezin hiç bir desteği yok. Maymun çiçeği sebebiyle oluşan döküntülerin her vakit birinci vakit içinderda yüz ve el-kol bölgesinde çıktığı biliniyor. Genital bölgelerde başladığına dair ise hiç bir bilgi bulunmuyor.
Argüman #3: “Maymun çiçeği için geliştirilen aşının üzerinde ‘Ankara’ yazıyor, bu bize yapılmış bir komplo”
Modified Vaccinia Virus Ankara (MVA), çiçek hastalığı için geliştirilen ve tüm dünyada kanserden farklı bulaşıcı hastalıklara kadar bir epey hastalık için aşı geliştirme çalışmalarında kullanılan lisanslı bir aşı. Bu aşı, maymun çiçeği için geliştirilen ve 2019 tarihinde onaylanan bir aşının da geliştirilmesinde kullanıldı.
Ayrıyeten görseldeki aşının da maymun çiçeği için değil çiçek hastalığı için olduğu, üzerinde de yazıyor; ‘smallpox’. Maymun çiçeğini ise monkeypox olarak biliyoruz. Bu aşı, çiçek hastalığı için ‘olası salgın’ durumunda kullanılmak üzere 2013 yılında Avrupa’da ‘pazarlama’ müsaadesi aldı.
Sav #4: “DSÖ, maymun çiçeği hastalığının cinsel alaka ile yayıldığını ve Avrupa ile Amerika’da eşcinsel erkekler aracılığı ile dağıldığını söylemiş oldu”
Maymun çiçeği hastalığının cinsel yollarla yayıldığına ve eşcinsel erkekler içinde dağıldığına yönelik hiç bir bilimsel bilgi yok. Dünya Sıhhat Örgütü’nün bu husustaki açıklaması ise kimi sıhhat merkezlerinden bildirilen hadiseler daha sonrası eşcinsel bireyleri hastalık hakkında bilgilendirmek için hazırlanmış bir yayın. Yazıda da bilhassa ”Maymun çiçeği riskinin erkeklerle seks yapan erkeklerle sonlu olmadığını belirtmek kıymetlidir. Bulaşıcı olan biriyle yakın teması olan herkes risk altındadır.’‘ sözleri yer alıyor.
bununla birlikte yazıda maymun çiçeği virüsünün cinsel yollarla yayıldığına dair de hiç bir bilgi yok; vurgulanan ise temas ile bulaşma. Bu ihtarın yapılmasının ve bahsin gündeme gelmesinin niçini ise Belçika’da düzenlenen ve ağır olarak yurt haricinden ziyaretçi alan ‘Darkland fetiş festivali’ isimli bir şenliğe katılan kimi eşcinsel erkeklerde hastalık belirtilerinin görülmesi. Lakin bu, hastalığın ana niçininin cinsel ilgi olduğu manasına gelmiyor.
Tez #5: “Maymun çiçeği laboratuvarda üretildi”
bir daha koronavirüs salgınının bıraktığı izlerden biri olarak, maymun çiçeğinin laboratuvarda üretilen bir hastalık olduğuna; gerisinde ABD olduğuna ve Nijerya’dan yayıldığına yönelik argümanlar var.
Lakin bu tezler da gerçeği yansıtmıyor. Maymun çiçeği hastalığının birinci vakit içinderda bir beşerde görüldüğü ülke Nijerya değil Demokratik Kongo Cumhuriyeti. Ayrıyeten günümüzde sirkülasyonda olan virüs DNA dizilimine bakılarak incelendiğinde, kaynağının Batı Afrika’daki virüs olduğu ve laboratuvarda geliştirilmediği anlaşılabiliyor.
Üstelik maymun çiçeği tarihte birinci sefer Afrika haricinde görülmüyor. Daha evvel de en yakın tarihindeki olarak 2019’da Avrupa’da ve Amerika’da, 2021’de de bir daha Amerika’da görüldüğü biliniyor. Virüsün deverana girmesine sebep olan şeyin hayvan ticareti ve seyahat olduğu düşünülüyor.
Argüman #6: “Maymun çiçeği planlı bir salgın, Bill Gates, küreselciler, DSÖ iş başında”
Maymun çiçeği ile ilgili kestirim edeceğiniz üzere en hayli konuşulan savlardan biri de hastalığın planlı bir salgın olarak başımıza sarıldığı. Bill Gates’in, birtakım ‘küreselcilerin’ hatta Dünya Sıhhat Örgütü’nün bu hastalığı yeni salgın olarak planlı bir biçimde yaydığı da sık sık konuşuluyor.
Lakin bu argüman, desteği olmayan bir telaffuzun de ötesinde; mantıksız. Zira maymun çiçeği etkin olarak kullanılan aşısı ve ilacı olan; vefat oranı fazlaca düşük ve belirtilerin muhakkak bir süre daha sonra kendi kendine geçtiği bir hastalık. Salgına dönüşme ve bize yeni kısıtlamalar olarak dönmesi ihtimali ise bir fazlaca kurum ve kuruluşa nazaran bulunmuyor.
Bu tezlere bir öbür kaynak olarak ise ABD merkezli bir biyogüvenlik kuruluşu olan Nuclear Threat Initiative (NTI) tarafınca hazırlanan ‘kurmaca’ bir rapor gösteriliyor. Kelam konusu evrak ile ilgili ayrıntılardan bahsetmiş olduğumiz haberimize buradan tıklayabilirsiniz. Lakin özetlemek gerekirse kısaca, kelam konusu rapor ‘olası bir salgın durumunda’ yaşanabilecekleri gözlemlemek için kurmaca datalarla hazırlanmış bir rapordu. sonuçları ise ‘gerçek’ bir senaryoyu değil, bu kurmaca senaryonun muhtemel sonlarını gösteriyordu.
Kaynak 1, Kaynak 2, Kaynak 3, Kaynak 4, Kaynak 5, Kaynak 6