Kimi Zelzeleler Neden Açıklanandan Daha ‘Büyük’ Hissedilir?

ahmetbeyler

Yeni Üye
Türkiye’nin en acı gerçeği olan sarsıntı, bu sabah kara yüzünü bir kere daha gösterdi. Saat 04:08’i gösterdiğinde, merkez üssü Düzce olan 6.0 büyüklüğünde bir sarsıntı gerçekleşti. İstanbul dahil tüm Kuzey Batı Anadolu’da hissedilen deprem, her neyse ki can kaybı olmadan atlatılabildi. Yapılan resmi açıklamalara göre yalnızca 1 vatandaşımız, yüksekten atlama niçiniyle ağır yaralandı.

Resmi kaynaklara nazaran zelzele, 43-45 saniye boyunca devam etti. Lakin toplumsal medyada paylaşım yapan vatandaşlar, o anların saniyelerle ölçülemeyeceğini düşünüyorlardı. Ayrıyeten zelzelenin büyüklüğünün 6.0 olduğuna inanmayanlar da vardı. Çünkü güvenlik kameralarına yansıyan manzaralar, zelzelenin açıklanandan epeyce daha kuvvetli olabileceğini düşündürüyordu. Pekala bu nasıl mümkün oluyor? Kandilli Rasathanesi’nin sistemleri ‘hatalı’ olabilir mi?

Depremlerin büyüklüğü ile hissettirdiği niye farklı oluyor?


*Sabah saatlerinde yaşanan sarsıntı, Düzce Adliyesi’ni bu hale getirdi…

Benzer tartışmalar, çabucak her zelzeleden daha sonra kendisini gösteriyor. Hattta bu ayın başında İzmir’in Buca ilçesinde gerçekleşen 4.9’luk sarsıntının de “5.5-6.0 civarında” olduğu düşünülmüştü. İşte tüm bu tartışmaların sebebi, aslında kullanılan terimlerin tam olarak anlaşılamıyor olmasından kaynaklıydı. “Nasıl yani?” demiş olabilirsiniz. Açıklayalım…

Depremin şiddeti, bulunduğunuz yere bakılırsa değişir!

Söz konusu sarsıntı olduğunda, “büyüklük” ve “şiddet” kavramlarını çoğunlukla duyarız. Bu kavramların her ikisi de o an yaşanan durum için söylem edilir. Lakin bu yaklaşım pek de hakikat değildir. Büyüklük dediğimiz kavram, richter ölçeğine nazaran hesaplanır ve matematiksel olarak bir karşılığı vardır. “Şiddet” tabirinde ise bu biçimde bir durum kelam konusu değildir.


*Depremden daha sonra toplumsal medyada paylaşılan bir imaj. Düzce’deki bir konutun, sarsıntıdan daha sonra bu hale geldiği tabir ediliyor.

Deprem tabirleri içinde yer alan şiddet ise aslında değişken bir yapıya sahiptir. Örneğin; Düzce’deki zelzelenin Düzce’deki şiddeti ile İstanbul’daki şiddeti birebir değildir. Hatta sarsıntı, Düzce’nin her yerinde de tıpkı biçimde hissedilmemiştir.

Bir öteki deyişle ‘büyüklük’, tıpkı celsius, metre, rakım üzere ölçüm yapılan sayısal bir datadır. Şiddet ise sarsıntının tesirini açıklamak için kullanılan bir sözdür. Yaşadığınız zemin ve bina hayli da sağlam değilse sarsıntısı daha şiddetli hissedebilirsiniz. Birtakım sarsıntıların açıklanandan daha büyük olduğuna inanılmasının sebebi de tam olarak budur.

Deprem olduğu sırada NTV canlı yayınında yaşananlar:


Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan isimlerden bir tanesi, İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziyadin Çakır oldu. Sözcü’ye konuşan Çakır, niye bu biçimde bir durum yaşandığını şu sözlerle deklare etti: Düzce ve civarındaki köylerde taban artırımı olduğu için hasar olacağını düşünüyorum. Umarım can kaybı olmaz. Hem bina yapılarını hem bölgenin yeri biliyoruz. Kaya yerlerde binalara bir şey olmuyor, doğal dolgu yani çakıl, kumla kaplı ırmak kenarları bu türlü dolgu olduğu için burada 6’lık sarsıntı, 7 üzere hissediliyor. Bu niçinle daha büyük bir hasar veriyor.

Webtekno grubu olarak; yaşanan sarsıntıdan etkilenen tüm vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz…