Güç krizindeki Avrupa’yı yıl boyunca sarsan protestolar

dunyadan

Aktif Üye
Güç krizindeki Avrupa’yı yıl boyunca sarsan protestolar
Rusya’nın Şubat ayında başlatmış olduğu Donbass operasyonu daha sonrası Moskova’ya yönelik 9 farklı yaptırım paketi uygulayan Avrupa Birliği, bu ambargoların bumerang tesiri göstermesi niçiniyle son 11 aydır enerji kriz yaşıyor. 2022 yılını tedarik zincirlerini ve arzı alt üst eden yasaklarla geçiren Avrupa, yaklaşık yüzde 50 oranında bağımlı olduğu Rus güç kaynaklarından vazgeçme sonucu daha sonrası rekor enflasyon oranları ile karşı karşıya kaldı. Euronun değer kaybına uğraması, gıda meblağlarının yükselmesi ve ısınma sorunun ortaya çıkması ise en hayli hane ekonomisini etkilendi.


Özellikle kışın kapıya dayanmasıyla şikayeti artan AB sakinleri, temel muhtaçlıklarını karşılayamayacak kadar önemli bir tehlikenin ortasında. Güç krizinin yol açtığı derin problemleri ‘yumuşatma’ ismine absürt önerilerde bulunan Avrupalı yetkililer ise grevler ve protestoların hedefi oldu. Başka yandan Batı’nın gelişmiş ülkelerinin hükümetlerinin birbiri gerisine mevcut yasaları ve eylemlere yönelik yaptırımları sıkılaştırması, büyüyen grev hareketinden duyulan endişeyi açıkça gösterdi. Avusturya ve Çek Cumhuriyeti’nde sokaklara çıkan binlerce protestocu ise siyasilerden, Rusya’ya yönelik yaptırımların kaldırılmasını ve tarafsızlığın korunmasını talep etti. 2022 yılında Avrupa’da yaşanan güç krizi çerçevesinde gerçekleşen absürt kemer sıkma politikaları ve protestolar, Sputnik’in derlemesinde.


Elektronik eşyaları günün yalnızca muhakkak saatlerinde kullanana indirim kampanyası


İngiliz
elektrik ve gaz şirketi olan National Grid’in yöneticileri, çamaşır makinesi, kurutma makinesi ve oyun konsolu üzere elektrik gücünü en çok çeken mesken aletlerinin 17.00 ile 20.00 saatleri içinde kapatılmasını önerdi. Aygıtların en ağır kullanım vakit içinderına denk gelen bu saatlerde elektrik kullanmasını kesen hanelere, kilovat saat başına 6 sterline varan indirimler yapılacağı aktarıldı. Şirket, çamaşırları günün farklı bir saatinde yıkamanın ‘kimseden bir şey götürmeyeceği’ tezinde bulundu.


İngiliz güç devinden ‘dahiyane’ teklif: ‘Kedinize sarılarak ısının’


Britanya
‘nın bir öbür güç devi OVO şirketi, müşterilerine yazı göndererek, kışı atlatmak için “Kedinize sarılın ve ısının” önerisinde bulundu. Emekçi Milletvekili Darren Jones’un OVO’yu özür dilemeye çağırmasının akabinde şirket bir metin daha yayınlayarak, “Anlamlı tahliller bulmak için fazlaca çalışıyoruz ve bu içeriğin yetersiz ve faydasız olduğunun farkındayız. Utandık ve samimiyetle özür diliyoruz” şeklinde savunma yapmıştı.


Klima kullanmasını kısıtlamaya yönelik ‘kullanma kılavuzu’ yayınlandı, kapıları kapatma mecburiliği getirildi


Enerji tasarrufu
yapmak ismine alınan tedbirler içinde en dikkat çekenler ise ‘teşvik için ceza’ vermek oldu. Kış aylarında doğalgaz kıtlığı riski olduğu sebebi öne sürülerek işletmelerin elektrik tüketimini azaltmayı amaçlayan Avrupalı yetkililer, yazın çalıştırılan klimalar için ‘kullanma kılavuzu’ niteliğinde bir yönergeler hazırladı. AB’nin en sıcak ülkeleri olan Yunanistan, İtalya ve İspanya; klimalar için getirilen kısıtlamaları ihlal edenlere ağır para cezalarının verileceğini duyuran ülkeler içinde yerini aldı. Bu ülkelerdeki mağazalar, alışveriş merkezleri, sinemalar, oteller ve devlet binalarında yazın 27 derecenin altında klima ve kışın da 19 derecenin üzerinde kombi çalıştırılmaması koşul koşulmuştu. Uygulamaları ihlal edenlere 60 ila 600 bin euro içinde para yaptırımı uygulanıyor. Fransa‘da da klima ile alakalı tedbirler alınarak, işletmelere kapılarını kapalı tutma mecburiliği getirildi. Bu kurala uymayan işletmeler ise 750 euro para cezası ödemek zorunda.


Enerji tasarrufuna enteresan kılık kıyafet yönetmeliği: ‘Kravat takmayın, terliklerinizi fırında ısıtın, kazak giyin’


Tasarruf için verilen tekliflerden biri de İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’den geldi. Temmuz ayında Sanchez, bakanları, yetkilileri ve iş insanlarını yaz aylarında ‘gereksiz yere kravat takmamaya’ çağırmıştı. bu biçimdece sıcakta klimaların çalışması için harcanan elektrikten tasarruf edilebileceği savında bulunan Sanchez’e reaksiyonlar gecikmedi. Almanya’nın Baden-Württemberg Eyaleti Tarım ve Tüketiciyi Muhafaza Bakanı Peter Hauk da, “Bir kazakla kışın 15 dereceye dayanabilirsiniz. Kimse bundan ölmez” diyerek, artan güç fiyatlarıyla başa çıkmak için bir öteki moda tavsiyesi veren siyasi oldu.


Enerji krizine yönelik absürt tekliflerde bulunanlar yalnızca Avrupalı yetkililer olmadı. Enteresan tekliflerin bir öteki adresi de Batı medyası oldu. İngiliz Daily Mail gazetesi, bir yemeği tüm gün sıcak tutabilen yahut yemeği buzdolabından çıkarıldıktan daha sonra yalnızca yarım saat ortasında ısıtan beslenme çantası ile termos üzere eşyaların edinilmesini önerildi. Makalede ayrıyeten İngilizlere terliklerini mikrodalga fırında ısıtmaları tavsiyesinde bulunuldu. Yunanistan’da ise halkın, kapalı kaloriferlerle kışı geçirebilmek ismine elektrikli battaniye ve çarşaf stokladığı basına yansımıştı.


‘Merdivenleri koşun, duş almak yerine ıslak mendil kullanın’


Almanya’nın en büyük gaz dağıtım şirketlerinden GASAG’nin CEO’su Georg Friedrichs, ülkesindeki tüm sakinlerine ‘merdivenleri koşun, duş olmayı ve el yıkamayı azaltın’ teklifinde bulunarak; Biritanyalı güç şirketlerinin tartışma yaratan tekliflerine ahenk sağladı. Baden-Württemberg Eyaleti Lideri Winfried Kretschmann ise, Almanların duşta geçirdikleri süreyi kısaltmalarını istedi, “Duş almak yerine ıslak mendil kullanın” diyerek tasarruf teklifinde bulundu. Daha evvel de ülkenin İktisat Bakanı Robert Habek, duş almak için özel ekonomik sulama kapları kullanmayı önermiş, bu tavsiye de ‘leğende yakanmaya’ benzetilmişti.


AB’nin iki lokomotif ülkesi Fransa ve Almanya’ya gece çöken karanlık


Fransa ve Almanya üzere ülkeler de, gece ışıklandırmalarına yönelik saat kısıtlaması getirdi. Bu yasağa uymamanın cezası 1500 euro olurken, halihazırda, nüfusu 800 binin altındaki bölgelerde tüm geceyi kapsayaracak biçimde ışıklandırma yasağı uygulanıyor. Ayrıca Almanya’da Eylül ayında alınan karara nazaran; kamu binaları, heykeller, anıtlar, kiliseler ve tabelaların ışıkları saat 22.00‘den itibaren kapatılıyor. Bu düzenlemeyle yalnızca sokak lambaları açık bırakılabiliyor. Daha evvel Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, kamusal alanlarda ve toplu taşımada tüm videolu reklam ekranlarının yasaklanması da dahil olmak üzere çeşitli kısıtlamalar önermiş lakin meclisten onay alamamıştı. Paris merkezli haber portalı Boulevard Voltaire’in köşe muharriri Jany Leroy ise, güç krizine karşı uğraş hakkında hicivli bir makale yayınlayarak; “Zelenskiy de artık tişörtlerini ütülememeye karar verir” şeklinde reaksiyon gösterdi.


Kamu binalarında ısıtıcıya yasak geldi, sıcak su akışı durduruldu


Enerji krizi korkusu ve artan fatura meblağları, Avrupa’nın sanayi devi Almanya’yı yaz aylarında alarma geçirmişti. Ülkenin en büyük fuar şehri Hanover’de, hastane ve okullar haricindeki kamu binalarında klima ve fanlı ısıtıcı kullanması yasaklanmış, fuar ve büyük salonlar üzere insanların kalabalık olarak kullandığı alanlarda ise hiç ısıtılma yapılmaması kararlaştırılmıştı. Ayrıyeten Berlin ve Hanover’da, halka açık yüzme havuzlarının, spor salonlarının duşlarının ve kamu binalarının sıcak suyu da Ağustos ayından itibaren kesilmişti. Öte yandan Almanya’da olduğu üzere Avusturya Güç Bakanlığı da tasarruf kapsamında her insanın sıcak su yerine soğuk su kullanmaları tavsiyesinde bulunmuştu.


Avrupalı başkanların absürt tekliflerine karşı, grevler ve protestolar baş gösterdi


Avrupalı yetkililerin güç krizine karşı aldığı bu değişik ‘önlemler’, halkın da reaksiyonunu çekerek protestolara taban hazırladı. Yılın son iki ayı, neredeyse her AB ülkesinde gerçekleştirilen protestolarla tarihe geçti. Kıtada yaşanan krizi özetleyen Avusturya Eski Şansölye Yardımcısı Strache, Moskova’ya yönelik yaptırımların yerine karşı protestoların ağırlaşacağını, bunların giderek artan sayıda AB ülkesi vatandaşı tarafınca reddedildiği ikazında bulunmuştu.


Avrupa’da protestoların başşehri Fransa oldu


Avrupa’da protesto ve grevlerin en epey görüldüğü ülkelerin başında gelen Fransa, Ekim ayından beri çeşitli hareket ve yürüyüşlerin merkezi haline geldi. Paris‘te kasaplar, Ulusal Meclis yakınında toplanarak hükümetin elektrik fiyatlarına uyguladığı artırımı protesto etti. Elektrik faturalarının geçen yıla bakılırsa 2 katına çıktığını ve kepenk kapatmakla karşı karşıya kaldıklarını belirten kasaplar, ülkede bunun için yürüyüş gerçekleştiren tek meslek grubu da değil. Başta akaryakıt zamları ve makus ekonomik şartlara reaksiyon olarak 17 Kasım 2018‘de Fransa’da başlayan sarı yelekliler hareketi, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘un sosyo-ekonomik politikalarına yönelik protestolar ile 2022 yılında da devam etti. Ayrıyeten rafineri işçilerinin yüzde 10 oranında ücret artışı talebiyle Ekim ayında gittiği grev niçiniyle akaryakıt kıtlığının yaşandığı Fransa’da, sol ittifakın hayat pahalılığı krizine karşı düzenlediği yürüyüşe on binlerce kişi katıldı.


106 yıl daha sonra birinci kere toplu iş bırakma aksiyonunun başladığı İngiltere’de, protestoya katılanlar ‘casuslukla’ suçlandı


Araştırma şirketi Ipsos’un bilgilerine bakılırsa, halkın yüzde 84’ünün hayat maliyetindeki artışın büyük ölçüde hükümet siyasetlerinden kaynaklandığını düşündüğü İngiltere’de, protesto kararları arkası arkasına geldi. Ülkede ambulans çalışanları, avukatlar, sürücüler, postacılar, demir yolu personelleri ve öğretmenler dahil neredeyse her meslek kümesi, rekor hayat maliyeti artışları niçiniyle daha yüksek fiyat talep etmek için 30 Kasım’dan 11 Ocak’a kadar sürecek olan grev kararları aldı. O denli ki, İskoçya’daki tek tabut fabrikasının çalışanlarının da Kasım ayının başından beri periyodik olarak greve gitmesi, İngiltere’deki cenaze endüstrisi için önemli meseleler yarattı.


Neredeyse her gün 10 binlerce katılımla gerçekleşen ve biroldukca sendikanın 30 yıl daha sonra birinci defa düzenlediği protestolar, hemşirelerin de 106 yıl daha sonra birinci sefer toplu iş bırakma hareketi başlatması ile devam etti. Grev niçiniyle binlerce hastane randevusu ve ameliyat iptal edildi. İktidardaki Muhafazakar Parti‘nin Genel Lideri Nadhim Zahawi ise, hemşirelere ‘bölücü’ muamelesi yaparak ‘Rus casusluğu’ ile suçlayacak kadar ileri gitti. Ordu müdahalesi tehdidinde de bulunan Zahawi’nin açıklamaları, kızgınlık kadar alayla da karşılandı. Buna rağmen askeri işçinin yardımını resmen talep eden İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, hükümetin, greve gitmekte ısrar eden personel sendikalarına ‘sert karşılık’ verebileceği ve grev dalgasına karşı yeni yasalar üzerinde çalışıldığı ikazında bulundu.


Almanya’dan Çek Cumhuriyeti’ne uzanan eylemler


AB’nin en güçlü ülkesi Almanya, güç krizinden en hayli etkilenen Avrupa ülkesi olarak da kayıtlara geçerken, bunun yansıması başkent Berlin’de düzenlenen protestolar ile gözler önüne serildi. Kasım ayı boyunca belediye binası önünde toplanan binlerce kişi faturalara ve barınma fiyatlarına üst hudut konulmasını talep ederken, maaşların da yükseltilmesi gerektiğini savundu. AB’nin en fakir 3 ülkesinden biri olarak görülen Bulgaristan’da da ülkenin en büyük iki ticaret birliği tarafınca yürüyüş düzenlendi. Farklı mesleklerde çalışan yüzlerce kişinin katıldığı hareketlerde, kışın gelmesiyle ısınma konusunda yaşanan kahırlara dikkat çekildi.


Çek Cumhuriyeti’nin başşehri Prag’da da 70 binin üzerinde gösterici, hem artan güç meblağlarına tıpkı vakitte Ukrayna krizinde hükümetin taraflı tavrına tepki gösterdi. ‘Önce Çekya’ sloganları atan topluluk, AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlarının Çek halkına ve iktisadına ziyan vermesi sebebiyle sonlandırılması talebinde bulundu. 2022 yılı ortasında enflasyonu yüzde 10.8’i goren İspanya’da da Eylül ayında başlayan yürüyüşler, maaş artışı talebiyle tüm meslek kümelerine yayılmış durumda. Madrid yönetiminin artan maliyetlerle başa çıkma konusunda yetersiz olduğunu belirten kamyon şoförleri, Kasım ayında genel grev ilan ederek, işletmelerin ve marketlerin tedarik zincirlerinde değerli aksamalar oluşturdu. Ayrıyeten başkentteki Barajas Havalimanı‘nın özel güvenlik çalışanları da 23 Aralık’ta maaş artışı talebiyle süresiz greve başladı.


Fransa, Litvanya ve Portekiz’de ulaşım durdu


Aralık
başında Fransa‘da yaklaşık on bin demiryolu çalışanının greve gitmesi, yolcu taşımacılığının felç bulunmasına yol açtı. Uluslararası ve şehirlerarası tren seferlerinin yüzde 60‘a varan kısmının iptal edildiği Fransa’da, havayolları çalışanları da genel grev sonucu aldı. Hava ulaşımının protestolar niçiniyle durduğu bir öteki ülke de Portekiz oldu. Grevler ülkede 360 uçuşun iptal edilmesine niye olurken, çalışanların tatil devirlerinde de grev yapacaklarını açıklaması ‘bunun daha başlangıç’ uyarısı olduğu tarafında sinyaller verdi. Yılın son iki haftası da, Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta toplu taşıma sürücülerinin grevi ile geçti. Mahkemeler aracılığıyla hareketleri engellemeye çalışan yetkililer ise ulaşım sisteminin önemli oranda aksaması niçiniyle vatandaşlardan ‘evden çalışmalarını’ istedi. Aksiyonların çoğunlukla ulaşım ve nakliye gibi alanlarda yapılıyor olmasının en temel sebebi, güç krizi ortasında yakıt fiyatlarının artması olarak gösteriliyor. Ayrıyeten İngiltere, İspanya,Bulgaristan, Fransa dahil biroldukça AB üyesi ülkeden de 2023 yılı için yeni grev kararları gelmeye devam ediyor.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.