Abide
Üye
1.İşlerin nasıl yürüdüğü hakkında çocuğunuz teoriler oluştururken onu izleyin. Çocukları bilhassa oyun oynarken izleyin. Oyunlar esnasında neyi anlamaya çalıştıklarını gözlemleyin. Örneğin yeni hareketlenmeye başlayan çocuklarda sık görülen mutfak dolabı yahut gibisi şeylerin kapısını açıp kapatma davranışı. Bu davranışı gözlemlediğinizde şahit olacağınız şey çocuğunuzun kapıların açılıp kapanmasına dair yeni bir teori geliştirmiş olduğu ve biroldukça şeyi gibisi biçimde açılıp kapanıyor mu diye denetim ettiği olacaktır. Çocuğunuz objelerin ve gitgide daha da soyutlaşacak olan kanıların işleyişine dair keşifler ve mantık zincirleri kurmakla meşgul.
2.Çocuğunuzun merakını destekleyin.
Çocuklar dünyaya bilme ve manaya dürtüsü ile gelirler. Deneyimledikleri, şahit oldukları şeylere bakarken kocaman açılmış gözlerindeki ilgi ve merakı görmemek imkansız. Bu dürtü etrafın ketlemesine yahut yönlendirmesine bağlı olarak körelebilir yahut teşvik edilebilir. Doğrusu ilgi ve merakını gözlemlemek ve onu desteklemenizdir.
Uğraş verdikleri husus ve işlerde çabucak müdahale etmektense gereksinim duyduklarında sizden takviye talep edebilecekleri bir uzaklıkta durarak, kendi kendilerine uğraş vermelerine müsaade verin. bu biçimdece obje ve fikirlere dair özgür ve özgün düşünebilme ve eleştirel yaklaşabilme kapasitelerini desteklemiş olursunuz.
3.Çocuklarınız için hakikat ve geçerli bilgiyi sağlamaya çalışın.
Çocukları soru sormaya teşvik edin, sordukları soruların gerçek cevabını bulmaya çalışın. Şayet bilmiyorsanız bu bahiste dürüst olun ve birliktece bu sorunun yanıtını arayabileceğinizi söz edin. Çocuklar model alarak da öğrenirler. ötürüsıyla ebeveyninin yanıtını bilmediği bir soru karşısındaki içten ve kendinden emin arayışı çocuk için bilgiye nasıl ulaşılabileceğiyle ilgili pek öğretici bir model sunacaktır.
4.Çocuklarınızın öğrenebilecekleri öbür şahıslara ulaşmalarını yardımcı olun. şimdi her insanın âlâ bildiği hususlar vardır. Çocuklar bunu epeyce uygun gözlemlerler. Örneğin babaannesinin eşyaların tamirine dair merakını bilen bir çocuk eşyaları bozuldukça ekseriyetle babaannesine yönelebilir. Babasının oburlarının hisleri hakkında sık sık tespitler yaptığını ve yorumlar yaptığını gözlemleyen bir çocuk his uzmanı olarak babasını gorebilir. Bir arkadaşının yaşadığı duygusal tecrübe karşısında meraklanan ve manaya uğraşına girişen çocuk muhtemelen babasından bu duruma dair bilgi edinmeye çalışacaktır. Sorularla, oyunlarla yahut öbür bir biçimde. Her çocuğun kendini söz etme biçimi farklıdır. ötürüsıyla birinci husustaki öneriyi hatırlamanız kıymetli. bu biçimdece meraklı olduğu bir bahiste uzmanı olduğunu düşündüğü şahıstan nasıl bilgi toplamaya çalıştığını daha uygun gözlemleyebilirsiniz.
5.Çocukların başkalarından gelen ayrıntıları değerlendirmelerine yardımcı olun. “Bunun yanlışsız olduğunu nasıl anlayabilirsin?”
Bu soru çocuğunuzun bilginin kaynağı ve geçerliliği konusunda eleştirel bir yaklaşıma sahip olması açısından çok teşvik edicidir. İnsanların bir sorunun yanıtını bilmediği üzere onların bilerek yahut bilmeyerek aldatıcı olabileceğini kavramak bir gelişimsel kademedir. Çocuklar bunu tecrübelerine ve düşünme hünerlerinin gelişmenine paralel olarak vakit içinde öğrenebilirler. Burada “başkasının bakış açısını alabilme” marifetini hatırlamakta yarar var.
Diğerinin bize sunduğu bilginin hakikat olup olmadığını sorgulamak ve şayet hakikat değilse niye bize yanlışsız bilgiyi sunmadığını anlamaya çalışmak bir oburunun bakış açısıyla durumu değerlendirebilme hünerini gerektirir.
6.Eleştirel görme hünerlerini geliştirin.
Çocuğun soru sormasına imkan vermekle kalmayıp onu soru sormaya teşvik etmek çok kıymetli. Günümüzde en çok maruz kaldığımız ve çocukların da maruz kaldığı şeylerin başında dijital içerikler geliyor. Bu sebeple Eleştirel görme maharetini bilhassa dijital içerikler tüketirken teşvik etmek pek kıymetli. İzlediğiniz bir reklamla ilgili:
-Sence bu reklamda ne satmaya çalışıyor?
-Reklamı yapanlar neyi satın almamızı istiyor?
-Reklamı yapanlar bunu satın almamızı niye istiyorlar?
-Reklamda bahsedilen eseri sen satın almak istiyor musun?
-niçin satın almak istiyor olabilirsin?
-Sence bu reklamın söylemiş olduği şeyler hakikat mu?
Üsttekilere emsal sorularla zenginleştirilmiş günlük konuşmalarınız çocuğunuzun eleştirel düşünerek kendisine sunulanın ötesinde seçim yapabilme kapasitesini geliştirmesi konusunda onu takviyeler.
7.Ebeveynliğinizde karşılaştığınız problemleri çözerken eleştirel düşünme hünerinden yararlandığınız bir sorun çözme süreci kullanın.
Sorunlar ve ikilemleriniz karşısında sizin de uyguladığınız bir sorun çözme rutininiz olsun. Bu rutinde soruna ara almak, mümkün niçinleri üzerine düşünmek, bir gaye belirlemek ve alternatif tahliller üreterek bu tahlilleri test etmek üzere adımlar bulunmalı. Blogdaki, örnek bir sorun çözme sürecine ve adımlarına dair yazıyı okumanızı okuyabilirsiniz. Unutmayalım ki çocuklar en uygun deneyimleyerek ve model alarak öğrenirler. ötürüsıyla sizinle olan tecrübelerinde sizin sorunlara eleştirel yaklaşımınızı ve sorun çözme halinizi vakit içinde içselleştirebilir ve kendisi de âlâ bir eleştirel düşünür ve sorun çözücü olabilir.
2.Çocuğunuzun merakını destekleyin.
Çocuklar dünyaya bilme ve manaya dürtüsü ile gelirler. Deneyimledikleri, şahit oldukları şeylere bakarken kocaman açılmış gözlerindeki ilgi ve merakı görmemek imkansız. Bu dürtü etrafın ketlemesine yahut yönlendirmesine bağlı olarak körelebilir yahut teşvik edilebilir. Doğrusu ilgi ve merakını gözlemlemek ve onu desteklemenizdir.
Uğraş verdikleri husus ve işlerde çabucak müdahale etmektense gereksinim duyduklarında sizden takviye talep edebilecekleri bir uzaklıkta durarak, kendi kendilerine uğraş vermelerine müsaade verin. bu biçimdece obje ve fikirlere dair özgür ve özgün düşünebilme ve eleştirel yaklaşabilme kapasitelerini desteklemiş olursunuz.
3.Çocuklarınız için hakikat ve geçerli bilgiyi sağlamaya çalışın.
Çocukları soru sormaya teşvik edin, sordukları soruların gerçek cevabını bulmaya çalışın. Şayet bilmiyorsanız bu bahiste dürüst olun ve birliktece bu sorunun yanıtını arayabileceğinizi söz edin. Çocuklar model alarak da öğrenirler. ötürüsıyla ebeveyninin yanıtını bilmediği bir soru karşısındaki içten ve kendinden emin arayışı çocuk için bilgiye nasıl ulaşılabileceğiyle ilgili pek öğretici bir model sunacaktır.
4.Çocuklarınızın öğrenebilecekleri öbür şahıslara ulaşmalarını yardımcı olun. şimdi her insanın âlâ bildiği hususlar vardır. Çocuklar bunu epeyce uygun gözlemlerler. Örneğin babaannesinin eşyaların tamirine dair merakını bilen bir çocuk eşyaları bozuldukça ekseriyetle babaannesine yönelebilir. Babasının oburlarının hisleri hakkında sık sık tespitler yaptığını ve yorumlar yaptığını gözlemleyen bir çocuk his uzmanı olarak babasını gorebilir. Bir arkadaşının yaşadığı duygusal tecrübe karşısında meraklanan ve manaya uğraşına girişen çocuk muhtemelen babasından bu duruma dair bilgi edinmeye çalışacaktır. Sorularla, oyunlarla yahut öbür bir biçimde. Her çocuğun kendini söz etme biçimi farklıdır. ötürüsıyla birinci husustaki öneriyi hatırlamanız kıymetli. bu biçimdece meraklı olduğu bir bahiste uzmanı olduğunu düşündüğü şahıstan nasıl bilgi toplamaya çalıştığını daha uygun gözlemleyebilirsiniz.
5.Çocukların başkalarından gelen ayrıntıları değerlendirmelerine yardımcı olun. “Bunun yanlışsız olduğunu nasıl anlayabilirsin?”
Bu soru çocuğunuzun bilginin kaynağı ve geçerliliği konusunda eleştirel bir yaklaşıma sahip olması açısından çok teşvik edicidir. İnsanların bir sorunun yanıtını bilmediği üzere onların bilerek yahut bilmeyerek aldatıcı olabileceğini kavramak bir gelişimsel kademedir. Çocuklar bunu tecrübelerine ve düşünme hünerlerinin gelişmenine paralel olarak vakit içinde öğrenebilirler. Burada “başkasının bakış açısını alabilme” marifetini hatırlamakta yarar var.
Diğerinin bize sunduğu bilginin hakikat olup olmadığını sorgulamak ve şayet hakikat değilse niye bize yanlışsız bilgiyi sunmadığını anlamaya çalışmak bir oburunun bakış açısıyla durumu değerlendirebilme hünerini gerektirir.
6.Eleştirel görme hünerlerini geliştirin.
Çocuğun soru sormasına imkan vermekle kalmayıp onu soru sormaya teşvik etmek çok kıymetli. Günümüzde en çok maruz kaldığımız ve çocukların da maruz kaldığı şeylerin başında dijital içerikler geliyor. Bu sebeple Eleştirel görme maharetini bilhassa dijital içerikler tüketirken teşvik etmek pek kıymetli. İzlediğiniz bir reklamla ilgili:
-Sence bu reklamda ne satmaya çalışıyor?
-Reklamı yapanlar neyi satın almamızı istiyor?
-Reklamı yapanlar bunu satın almamızı niye istiyorlar?
-Reklamda bahsedilen eseri sen satın almak istiyor musun?
-niçin satın almak istiyor olabilirsin?
-Sence bu reklamın söylemiş olduği şeyler hakikat mu?
Üsttekilere emsal sorularla zenginleştirilmiş günlük konuşmalarınız çocuğunuzun eleştirel düşünerek kendisine sunulanın ötesinde seçim yapabilme kapasitesini geliştirmesi konusunda onu takviyeler.
7.Ebeveynliğinizde karşılaştığınız problemleri çözerken eleştirel düşünme hünerinden yararlandığınız bir sorun çözme süreci kullanın.
Sorunlar ve ikilemleriniz karşısında sizin de uyguladığınız bir sorun çözme rutininiz olsun. Bu rutinde soruna ara almak, mümkün niçinleri üzerine düşünmek, bir gaye belirlemek ve alternatif tahliller üreterek bu tahlilleri test etmek üzere adımlar bulunmalı. Blogdaki, örnek bir sorun çözme sürecine ve adımlarına dair yazıyı okumanızı okuyabilirsiniz. Unutmayalım ki çocuklar en uygun deneyimleyerek ve model alarak öğrenirler. ötürüsıyla sizinle olan tecrübelerinde sizin sorunlara eleştirel yaklaşımınızı ve sorun çözme halinizi vakit içinde içselleştirebilir ve kendisi de âlâ bir eleştirel düşünür ve sorun çözücü olabilir.