Abide
Üye
niye aşık oluyoruz? Aşk, sevgi, hoşlanmak tıpkı şeyler mi? niye önümüze çıkan her şahıstan hoşlanmıyoruz, ya da bağlanmıyoruz?
İşte bu yazımızda tüm bu sorulara cevap bulmaya çalışacağız.
Bütün canlılar hayatta kalmak ve üremek üzerine şurası bir genetik yapıya sahiptirler; en karmaşık hayvan çeşitlerinden, en sıradan yapılı bakterilere kadar…
Aşk ya da hoşlanma dediğimiz his, tüm öbür hisler ve bedensel olaylar üzere nöral (sinirsel) ve hormonal yolaklar aracılığıyla açıklanabilen biyokimyasal bir müddetçten ibarettir. Aşk ; bireyin kendi cinsel yönelimi dahilinde, ilgi duyduğu cinsiyete karşı ağır sevgi duyma halidir. Tariften da anlayabileceğimiz üzere aşk, erkekle dişiler içinde olmak zorunda olan bir his değildir.
Aşk, söylenegeldiği üzere katiyetle kalp ile ilgili bir his değildir. Başka bütün hisler üzere, yalnızca ve yalnızca “beyinde” meydana gelmektedir. Her his beyinde üretilir, beyinde algılanır, beyinde sonlanır. Yani aşk yahut hoşlanma dediğimiz şey, beyinde başlar ve beyinde biter.
Beyinde olan bu süreçler başka organları da etkileyebilir. Örneğin birinden hoşlandığımızda kalbimiz hızlanır, terleriz, göz bebeklerimiz büyür, koltuk altlarımızdan ve cinsel organımızdan etrafa, ter kokumuz ile karışacak biçimde düşük ölçüde koku hormonları (feromonlar) saçmaya başlarız. Bunların ölçüsü, etkilendiğiniz kişinin etrafında kalmayı sürdürdüğünüz surece masrafa artar. Bu sırada iştahımız kapanır ve midemiz ile bağırsaklarımız daha yavaş çalışmaya başlar, ağzımız kurur. Zira beden hayatta kalmaya yönelik işlevlerden, üremeye (sekse) yönelik işlevlere yönelir. Erkekseniz penisiniz sertleşir, dişiyseniz vajinanız ıslanır ve kabarır. Bu yolda, hayatta kalma yahut üreme muvaffakiyetini arttıracak her öge ve yol, bir avantaj olacak, bu sebeple doğal süreçler içerisine seçilecektir. İşte aşk da, cinselliği sağlaması ve garanti altına alması açısından kıymetli bir ögedir. Zira aşk, bireylerin birbirini anlaması ve birbirine bağlanması için epey kuvvetli bir hormonal ögedir ve bu sayede, duygusal beraberlikten doğacak olan cinsel birleşme talihini kat kat arttırır.
Aşk bu süreci, empati ve bağ kurma üzere ikincil hisleri içerisinde barındırarak yapar. Yani aşk, seksin önünü açan ve onu garantileyen bir sistem olarak evrimleşmiş olabilir, bu fazlaca olasıdır. Fakat bunun yanında her aşkın sonu ,büyük bir çoğunluğu sonunda ona ulaşıyor olsa da, seksle bitecek diye bir kural yoktur. Emsal biçimde her seks, aşka dair hisleri da birlikteinde taşımayabilir.
Sahiden de, evrimin “cinsel seçilim düzeneğinin” bir öbür ismi “rastgele olmayan çiftleşme”dir. Bu, direkt aşka işaret etmek için kullanılmasa da, üremenin rastgele olup olmadığı evrimin tarafını belirleyen kıymetli bir faktördür.
Burada anlaşılması gereken bir başka nokta bulunmaktadır ;şahsi art plan. İşte burada “şahsi art plan” olarak tanımladığımız öge, aşk için bu yüzden kıymetlidir. Sizin kime aşık olacağınızı, biyolojik ve kültürel art planınız belirlemektedir. Biyolojik yapınız, yani genetik ve gelişimsel özellikleriniz sizin birinci bakıştaki tercihlerinizi belirlemede rol oynamaktadır. Kültürel özellikleriniz ise, aşık olacağınız şahısların sizin için toplumsal manada ne kadar uygun olduğunuzu belirlemenizi sağlayacaktır. birtakım kimi birinci bakışta fazlaca güzel/yakışıklı bulduğumuz şahıslardan, onlarla konuştuktan ve sosyokültürel durumunu anladıktan daha sonra soğuyabiliriz. Tam aykırısı biçimde, birinci bakışta beğenmediğimiz kimseyle konuştukça, onlara aşk duyduğumuzu fark edebiliriz. İşte beyniniz, tüm bu süreçler olurken, sizin sosyo-biyolojik art planınız ile kelam konusu şahsın art planı içindeki uyumluluğa bağlı olarak aşk hissini, sizin denetiminizden büsbütün bağımsız olarak gerçekleştirebilmektedir.
şahsi zevklerimizin, genetik ve çevresel birfazlaca ögeden ötürü birbirinden büsbütün farklı olması, aşkın gayelerinin de büsbütün farklı bulunmasına niye olmaktadır. Bu yüzden kimi bazı çiftleri birbiriyle yakıştıramaz ve birbirlerine layık görmeyiz; ya da tam zıddı biçimde birbirlerine uyumlu buluruz. Çeşidimizin (ve başka biroldukça türün) dişileri ve erkekleri, birbirlerini aşikâr özelliklerine nazaran seçmektedirler ve kendilerine uygun buldukları özelliktekilerle çiftleşmeyi tercih etmektedirler. İşte bu, evrimin cinsel seçilim sistemidir. Beyin bakımından pek gelişmiş bir hayvan tipi olarak beşerde bu seçilim, yalnızca fizikî özelliklere nazaran değil, daha evvel de deklare ettiğımız üzere art plan detaylarımize bağlı olarak da yapılmaktadır.
Aşkın sinirbilimsel temelleri, bize o sırada neleri, niye hissettiğimize dair fazlaca net datalar sunmaktadır. Öncelikle, aşkın başka tüm hisler üzere büsbütün hormonal bir müddetcin kararında bedenimizde oluşan yansıların toplamında hissedilen bir his olduğunu hatırlayalım. Yani aşkı anlamak istiyorsak, gerisindeki nörokimyasal temelleri anlamamız gerekmektedir. Bilimsel açıdan baktığımızda, aşk hissine niye olan temel hormonlar ve kimyasallar olarak karşımıza hudut büyüme faktörü, testosteron, östrojen, dopamin, norepinefrin (noradrenalin), serotonin, oksitosin ve son olarak vazopressin çıkmaktadır. Görülebileceği üzere aşkın bize karmakarışık hisler yaşatmasının sebebi, pek karmaşık bir hormonal istikrara dayalı olmasıdır.
Testosteron bilhassa birinci âşık olma anında ve yakın etrafında tesirli bir cinsiyet hormonudur. İlgi duyduğunuz cinsiyete karşı şehvet ve istek duymanıza, bu cinsiyeti arzulamanıza yol açar. Dişilerde az ölçüde bulunur ve bu misyonları vardır. Lakin bunun dışında erkeklerde, aşkın birinci evrelerinde penisin ve testislerin mümkün bir cinsel birleşmeye hazırlanmasını sağlar. Cinsel dürtü uyandıran bireylere karşı penisin dikleşmesine yol açar.
Östrojen bilhassa birinci âşık olma anında ve yakın etrafında tesirli bir cinsiyet hormonudur. İlgi duyduğunuz cinsiyete karşı şehvet ve istek duymanıza, bu cinsiyeti arzulamanıza yol açar. Erkeklerde az ölçüde bulunur ve bu misyonları vardır. Lakin bunun dışında dişilerde, vajinanın ve döl yatağının mümkün bir cinsel çiftleşmeye hazırlanmasını sağlar. İlgi duyulan bireye karşı vajinanın ıslanmasına niye olabilir.
Hudut büyüme faktörü; aşk hormonları ortasına bakılırsaceli olarak yeni katılan bu kimyasal, bilhassa birinci aşık olduğumuz vakit içinderda süratle artışa geçmekte, 1 seniçin daha sonra ise kademeli olarak azalmakta ve eski haline dönmektedir. ötürüsıyla bilim insanları, gerçekte aşkın ömrünün 1-2 sene civarında olduğunu düşünmektedirler. Bu da aslında mantıklıdır; çünkü insanın tek bir bireye takılı kalması, evrimsel çeşitlilik önünde mahzur arz etmektedir. Ne var ki insanın kültürel yapısı, onu tekeşli bir toplumsal yaşantıya itmiştir. Bu sebeple birinci zamanki üzere bir aşk duygusu olmasa bile çiftler hem toplumsal sorumluluklar niçiniyle, birebir vakitte birbirlerine duydukları bağlılık ve sevgi/saygı bağlantılarından ötürü onlarca yıl bir arada kalabilmektedir.
Sinirsel bir iletim kimyasalı olan dopamin, salgılandığı vakit bedende memnunluk ve huzur hislerini uyandırır. Bireye ek bir güç ve dikkat katar. Bu sayede, aşık olunan birey üzerine odaklanılır ve ona ulaşılmak için gereken ek güç ve dikkat sağlanabilir. Bu da, evrimsel açıdan ileri sürülen argümanları desteklemektedir. Ayrıyeten, aşık olmaktan hoşlanmamızın niçini, bu hoş hislerdir. Çeşitli uyuşturucu ve sakinleştirici ilaçların yarattığı tesirle tıpkı tesire yol açar.
Noradrenalin aşık olduğumuzda duyduğumuz gerilime karşı salgılanan bir hormondur. Gerilim, birey üzerinde oluşturulan her türlü çevresel baskıdan kaynaklanabilir ve aşk, bu baskılardan yalnızca biridir. Lakin noradrenalinin salgılanması sebebiyle kalp atışları hızlanır, dudaklar ve ağız kurur, kaslara giden kan artar, mide ve bağırsak kasları gevşer. Bu da bir daha, mümkün bir çiftleşmeye hazırlık evresi olarak görülebilir. Lakin daha değerlisi, aşkın tarih boyunca daima kalp ile eşleştirilmesi yanılgısının ana niçini budur. Noradrenalin niçiniyle, aşık olduğumuzda kalbimiz hızlandığından ve midemizdeki kaslar gevşediğinden, “kalp ile aşık olduğumuzu” ve “karnımızda kelebeklerin uçuştuğunu” hissederiz. Bu, bilimsel olarak kusurludur. Zira daha evvel de belirttiğimiz üzere “aşık olan tek organ beyindir.”
Esas memnunluk hormonu olan serotonin, aşkın da temel hormonları içinde yer almaktadır. Fakat serotonini aşk açısından özel kılan, bu memnunluk hissinden epeyce, obsesif-kompulsif davranış bozukluğuna sahip, bir öbür deyişle “takıntılı” insanlarda da bu hormonun aktivitesindeki sıkıntıdan kaynaklanan bir açıklamanın bulunuyor olmasıdır. Aşık olduğumuzda, tek bir şahıstan diğerini düşünememe niçinimiz, serotonin seviyelerindeki dalgalanmadır. özetlemek gerekirse aşık olduğumuzda, tıpkı önemli bir hastalık olan obsesif-kompülsif davranış bozukluğunda olduğu üzere, takıntılı bir hal alırız. Bu da bir daha, arzulanan gayeye ulaşmak için evrimsel avantaj sağlayan bir hormonal düzenlemedir.
Hudut büyüme faktörü’nde aşkın ömründen biraz bahsetmiştik ve teknik olarak aşkın bitmesine karşın çiftlerin genelde uzun yıllar bir ortada kalabildiklerini söylemiştik . İşte bu uzun mühletler bir arada kalabilmemizi sağlayan, aşkın bir öteki ögesi olarak gösterdiğimiz bağ duygusudur. İşte oksitosin hormonu; bağlılık hissimizi güçlendirerek eşimizden ayrılmamamızı sağlamaktadır. Oksitosin düzeyinde anormallikler olan bireylerin evliliklerinin de başarısız olduğu düşünülmektedir. Ayrıyeten oksitosinin ebeveyn-yavru münasebetlerinde de üst seviyelerde salgılanıyor olması, aşkın evrimsel kökenleriyle ilgili argümanlara takviye olmaktadır. Bunun dışında oksitosin, hem de cinsel orgazm sırasında da doruk seviyede salgılanmaktadır. Bu da, aşk ile cinsellik içindeki bağ hakkında fikirler vermektedir.
Vazopressin de ,tıpkı oksitosin hormonu üzere uzun periyot bağlı kalmayı sağlayan hormonlardan biridir. Ebeveyn-yavru içinde kurulan ve ömür uzunluğu sürmesinin avantajlı olduğu bu bağlar, cinsiyetler içinde da kurulduğunda, toplumsal bir muvaffakiyet ve istikrar sağlanabileceği düşünülmektedir. Bu sebeple evrimsel süreçte bu tip bir bağlılık hissinin evrimleştiği düşünülmektedir. Ayrıyeten vazopressin, seks daha sonrasında da salgılanmaktadır.
İşte bu yazımızda; niye âşık oluyoruz, niye önümüze çıkan her şahıstan hoşlanmıyor, ya da niye her hoşlandığımız şahsa bağlanmıyoruz sorularının yanıtlarını yanıtlamaya çalıştık. Hepinize sevgi dolu, sağlıklı günler dilerim…
İşte bu yazımızda tüm bu sorulara cevap bulmaya çalışacağız.
Bütün canlılar hayatta kalmak ve üremek üzerine şurası bir genetik yapıya sahiptirler; en karmaşık hayvan çeşitlerinden, en sıradan yapılı bakterilere kadar…
Aşk ya da hoşlanma dediğimiz his, tüm öbür hisler ve bedensel olaylar üzere nöral (sinirsel) ve hormonal yolaklar aracılığıyla açıklanabilen biyokimyasal bir müddetçten ibarettir. Aşk ; bireyin kendi cinsel yönelimi dahilinde, ilgi duyduğu cinsiyete karşı ağır sevgi duyma halidir. Tariften da anlayabileceğimiz üzere aşk, erkekle dişiler içinde olmak zorunda olan bir his değildir.
Aşk, söylenegeldiği üzere katiyetle kalp ile ilgili bir his değildir. Başka bütün hisler üzere, yalnızca ve yalnızca “beyinde” meydana gelmektedir. Her his beyinde üretilir, beyinde algılanır, beyinde sonlanır. Yani aşk yahut hoşlanma dediğimiz şey, beyinde başlar ve beyinde biter.
Beyinde olan bu süreçler başka organları da etkileyebilir. Örneğin birinden hoşlandığımızda kalbimiz hızlanır, terleriz, göz bebeklerimiz büyür, koltuk altlarımızdan ve cinsel organımızdan etrafa, ter kokumuz ile karışacak biçimde düşük ölçüde koku hormonları (feromonlar) saçmaya başlarız. Bunların ölçüsü, etkilendiğiniz kişinin etrafında kalmayı sürdürdüğünüz surece masrafa artar. Bu sırada iştahımız kapanır ve midemiz ile bağırsaklarımız daha yavaş çalışmaya başlar, ağzımız kurur. Zira beden hayatta kalmaya yönelik işlevlerden, üremeye (sekse) yönelik işlevlere yönelir. Erkekseniz penisiniz sertleşir, dişiyseniz vajinanız ıslanır ve kabarır. Bu yolda, hayatta kalma yahut üreme muvaffakiyetini arttıracak her öge ve yol, bir avantaj olacak, bu sebeple doğal süreçler içerisine seçilecektir. İşte aşk da, cinselliği sağlaması ve garanti altına alması açısından kıymetli bir ögedir. Zira aşk, bireylerin birbirini anlaması ve birbirine bağlanması için epey kuvvetli bir hormonal ögedir ve bu sayede, duygusal beraberlikten doğacak olan cinsel birleşme talihini kat kat arttırır.
Aşk bu süreci, empati ve bağ kurma üzere ikincil hisleri içerisinde barındırarak yapar. Yani aşk, seksin önünü açan ve onu garantileyen bir sistem olarak evrimleşmiş olabilir, bu fazlaca olasıdır. Fakat bunun yanında her aşkın sonu ,büyük bir çoğunluğu sonunda ona ulaşıyor olsa da, seksle bitecek diye bir kural yoktur. Emsal biçimde her seks, aşka dair hisleri da birlikteinde taşımayabilir.
Sahiden de, evrimin “cinsel seçilim düzeneğinin” bir öbür ismi “rastgele olmayan çiftleşme”dir. Bu, direkt aşka işaret etmek için kullanılmasa da, üremenin rastgele olup olmadığı evrimin tarafını belirleyen kıymetli bir faktördür.
Burada anlaşılması gereken bir başka nokta bulunmaktadır ;şahsi art plan. İşte burada “şahsi art plan” olarak tanımladığımız öge, aşk için bu yüzden kıymetlidir. Sizin kime aşık olacağınızı, biyolojik ve kültürel art planınız belirlemektedir. Biyolojik yapınız, yani genetik ve gelişimsel özellikleriniz sizin birinci bakıştaki tercihlerinizi belirlemede rol oynamaktadır. Kültürel özellikleriniz ise, aşık olacağınız şahısların sizin için toplumsal manada ne kadar uygun olduğunuzu belirlemenizi sağlayacaktır. birtakım kimi birinci bakışta fazlaca güzel/yakışıklı bulduğumuz şahıslardan, onlarla konuştuktan ve sosyokültürel durumunu anladıktan daha sonra soğuyabiliriz. Tam aykırısı biçimde, birinci bakışta beğenmediğimiz kimseyle konuştukça, onlara aşk duyduğumuzu fark edebiliriz. İşte beyniniz, tüm bu süreçler olurken, sizin sosyo-biyolojik art planınız ile kelam konusu şahsın art planı içindeki uyumluluğa bağlı olarak aşk hissini, sizin denetiminizden büsbütün bağımsız olarak gerçekleştirebilmektedir.
şahsi zevklerimizin, genetik ve çevresel birfazlaca ögeden ötürü birbirinden büsbütün farklı olması, aşkın gayelerinin de büsbütün farklı bulunmasına niye olmaktadır. Bu yüzden kimi bazı çiftleri birbiriyle yakıştıramaz ve birbirlerine layık görmeyiz; ya da tam zıddı biçimde birbirlerine uyumlu buluruz. Çeşidimizin (ve başka biroldukça türün) dişileri ve erkekleri, birbirlerini aşikâr özelliklerine nazaran seçmektedirler ve kendilerine uygun buldukları özelliktekilerle çiftleşmeyi tercih etmektedirler. İşte bu, evrimin cinsel seçilim sistemidir. Beyin bakımından pek gelişmiş bir hayvan tipi olarak beşerde bu seçilim, yalnızca fizikî özelliklere nazaran değil, daha evvel de deklare ettiğımız üzere art plan detaylarımize bağlı olarak da yapılmaktadır.
Aşkın sinirbilimsel temelleri, bize o sırada neleri, niye hissettiğimize dair fazlaca net datalar sunmaktadır. Öncelikle, aşkın başka tüm hisler üzere büsbütün hormonal bir müddetcin kararında bedenimizde oluşan yansıların toplamında hissedilen bir his olduğunu hatırlayalım. Yani aşkı anlamak istiyorsak, gerisindeki nörokimyasal temelleri anlamamız gerekmektedir. Bilimsel açıdan baktığımızda, aşk hissine niye olan temel hormonlar ve kimyasallar olarak karşımıza hudut büyüme faktörü, testosteron, östrojen, dopamin, norepinefrin (noradrenalin), serotonin, oksitosin ve son olarak vazopressin çıkmaktadır. Görülebileceği üzere aşkın bize karmakarışık hisler yaşatmasının sebebi, pek karmaşık bir hormonal istikrara dayalı olmasıdır.
Testosteron bilhassa birinci âşık olma anında ve yakın etrafında tesirli bir cinsiyet hormonudur. İlgi duyduğunuz cinsiyete karşı şehvet ve istek duymanıza, bu cinsiyeti arzulamanıza yol açar. Dişilerde az ölçüde bulunur ve bu misyonları vardır. Lakin bunun dışında erkeklerde, aşkın birinci evrelerinde penisin ve testislerin mümkün bir cinsel birleşmeye hazırlanmasını sağlar. Cinsel dürtü uyandıran bireylere karşı penisin dikleşmesine yol açar.
Östrojen bilhassa birinci âşık olma anında ve yakın etrafında tesirli bir cinsiyet hormonudur. İlgi duyduğunuz cinsiyete karşı şehvet ve istek duymanıza, bu cinsiyeti arzulamanıza yol açar. Erkeklerde az ölçüde bulunur ve bu misyonları vardır. Lakin bunun dışında dişilerde, vajinanın ve döl yatağının mümkün bir cinsel çiftleşmeye hazırlanmasını sağlar. İlgi duyulan bireye karşı vajinanın ıslanmasına niye olabilir.
Hudut büyüme faktörü; aşk hormonları ortasına bakılırsaceli olarak yeni katılan bu kimyasal, bilhassa birinci aşık olduğumuz vakit içinderda süratle artışa geçmekte, 1 seniçin daha sonra ise kademeli olarak azalmakta ve eski haline dönmektedir. ötürüsıyla bilim insanları, gerçekte aşkın ömrünün 1-2 sene civarında olduğunu düşünmektedirler. Bu da aslında mantıklıdır; çünkü insanın tek bir bireye takılı kalması, evrimsel çeşitlilik önünde mahzur arz etmektedir. Ne var ki insanın kültürel yapısı, onu tekeşli bir toplumsal yaşantıya itmiştir. Bu sebeple birinci zamanki üzere bir aşk duygusu olmasa bile çiftler hem toplumsal sorumluluklar niçiniyle, birebir vakitte birbirlerine duydukları bağlılık ve sevgi/saygı bağlantılarından ötürü onlarca yıl bir arada kalabilmektedir.
Sinirsel bir iletim kimyasalı olan dopamin, salgılandığı vakit bedende memnunluk ve huzur hislerini uyandırır. Bireye ek bir güç ve dikkat katar. Bu sayede, aşık olunan birey üzerine odaklanılır ve ona ulaşılmak için gereken ek güç ve dikkat sağlanabilir. Bu da, evrimsel açıdan ileri sürülen argümanları desteklemektedir. Ayrıyeten, aşık olmaktan hoşlanmamızın niçini, bu hoş hislerdir. Çeşitli uyuşturucu ve sakinleştirici ilaçların yarattığı tesirle tıpkı tesire yol açar.
Noradrenalin aşık olduğumuzda duyduğumuz gerilime karşı salgılanan bir hormondur. Gerilim, birey üzerinde oluşturulan her türlü çevresel baskıdan kaynaklanabilir ve aşk, bu baskılardan yalnızca biridir. Lakin noradrenalinin salgılanması sebebiyle kalp atışları hızlanır, dudaklar ve ağız kurur, kaslara giden kan artar, mide ve bağırsak kasları gevşer. Bu da bir daha, mümkün bir çiftleşmeye hazırlık evresi olarak görülebilir. Lakin daha değerlisi, aşkın tarih boyunca daima kalp ile eşleştirilmesi yanılgısının ana niçini budur. Noradrenalin niçiniyle, aşık olduğumuzda kalbimiz hızlandığından ve midemizdeki kaslar gevşediğinden, “kalp ile aşık olduğumuzu” ve “karnımızda kelebeklerin uçuştuğunu” hissederiz. Bu, bilimsel olarak kusurludur. Zira daha evvel de belirttiğimiz üzere “aşık olan tek organ beyindir.”
Esas memnunluk hormonu olan serotonin, aşkın da temel hormonları içinde yer almaktadır. Fakat serotonini aşk açısından özel kılan, bu memnunluk hissinden epeyce, obsesif-kompulsif davranış bozukluğuna sahip, bir öbür deyişle “takıntılı” insanlarda da bu hormonun aktivitesindeki sıkıntıdan kaynaklanan bir açıklamanın bulunuyor olmasıdır. Aşık olduğumuzda, tek bir şahıstan diğerini düşünememe niçinimiz, serotonin seviyelerindeki dalgalanmadır. özetlemek gerekirse aşık olduğumuzda, tıpkı önemli bir hastalık olan obsesif-kompülsif davranış bozukluğunda olduğu üzere, takıntılı bir hal alırız. Bu da bir daha, arzulanan gayeye ulaşmak için evrimsel avantaj sağlayan bir hormonal düzenlemedir.
Hudut büyüme faktörü’nde aşkın ömründen biraz bahsetmiştik ve teknik olarak aşkın bitmesine karşın çiftlerin genelde uzun yıllar bir ortada kalabildiklerini söylemiştik . İşte bu uzun mühletler bir arada kalabilmemizi sağlayan, aşkın bir öteki ögesi olarak gösterdiğimiz bağ duygusudur. İşte oksitosin hormonu; bağlılık hissimizi güçlendirerek eşimizden ayrılmamamızı sağlamaktadır. Oksitosin düzeyinde anormallikler olan bireylerin evliliklerinin de başarısız olduğu düşünülmektedir. Ayrıyeten oksitosinin ebeveyn-yavru münasebetlerinde de üst seviyelerde salgılanıyor olması, aşkın evrimsel kökenleriyle ilgili argümanlara takviye olmaktadır. Bunun dışında oksitosin, hem de cinsel orgazm sırasında da doruk seviyede salgılanmaktadır. Bu da, aşk ile cinsellik içindeki bağ hakkında fikirler vermektedir.
Vazopressin de ,tıpkı oksitosin hormonu üzere uzun periyot bağlı kalmayı sağlayan hormonlardan biridir. Ebeveyn-yavru içinde kurulan ve ömür uzunluğu sürmesinin avantajlı olduğu bu bağlar, cinsiyetler içinde da kurulduğunda, toplumsal bir muvaffakiyet ve istikrar sağlanabileceği düşünülmektedir. Bu sebeple evrimsel süreçte bu tip bir bağlılık hissinin evrimleştiği düşünülmektedir. Ayrıyeten vazopressin, seks daha sonrasında da salgılanmaktadır.
İşte bu yazımızda; niye âşık oluyoruz, niye önümüze çıkan her şahıstan hoşlanmıyor, ya da niye her hoşlandığımız şahsa bağlanmıyoruz sorularının yanıtlarını yanıtlamaya çalıştık. Hepinize sevgi dolu, sağlıklı günler dilerim…