ahmetbeyler
Yeni Üye
Marina’nın, sevgilisi Ulay ile sergiledikleri “Çin Seddi’nin bir ucundan başlayarak birbirlerine yürüme, dar bir kapı girişinde çırılçıplak durma, Marina’ya hakikat gerilmiş bir yayı Ulay’ın tutması” üzere performanslar, sanat tarihine ismini yazdırmıştı.
Sanatçının tek başına ve Ulay ile yaptığı, yıllar geçse de bugün bile unutulmayan birbirinden değişik performansları sizin için derledik.
Performans sanatı, sanatkarın vücuduyla yerde iz bırakmasıdır.
Sanat biçimlerinden biri olan performans, sanatçıyı mekân ve zaman vasıtasıyla iştirakçilerle buluşturan bir tecrübedir.
Tiyatro, sinema, edebiyat, fotoğraf, heykel, sinema, görüntü, ses, dijital medya vb. sanatları da ortasında barındıran performans; vücut, yer ve vakit üçgeninde hareketli yahut hareketsiz bir biçimde gezinir.
Abramović’in, dehşet vericiliğiyle hafızalara kazınan performansı: Rhythm-0
Marina Abramović’in en bilindik performansı Rhytm-0’da sanatçı saatlerce pasif bir vaziyette duracaktı. Masanın üzerinde, kendinin bir obje olduğunu ve orada duran tüy, çiçek, makas, bıçak ve neşterin de ortasında bulunduğu 72 nesneyi üzerinde istedikleri biçimde kullanabileceklerini yazan bir kağıt duruyordu.
Toplamda 6 saat süren bu şovun birinci 2 saatinde iştirakçiler sanatçıyı izlediler, öptüler ve soymaya başladılar. bir süre daha sonra kesici aletlerle bir yerlerini kesmeye ve yakmaya başladılar, boğazına gül soktular ve taciz ettiler. Performansın sonlarına yanlışsız iştirakçilerden biri, Marina’nın başına bir silah bile dayadı. Bir oburunun müdahalesiyle hengame çıkınca şovun bitirilmesine karar verildi.
Sanatçı bu performansıyla; bir insanın pasif kalmasının başka insanın davranışlarını nasıl değiştirdiğini, hangi evreden daha sonra güç kullanmaya başlayacağını, reaksiyonun ve tepkisizliğin güç kullanmasına tesirini, hayvani içgüdülerin ne vakit ortaya çıkacağını göstermek istemişti. Bu isteğini akıllardan çıkmayacak bir performansla sergilemeyi başardı.
Marina’ya gerçek gerilmiş, her an yaydan fırlama ihtimali olan bir okun ucunda geçen dakikalar: Rest Energy
Marina ve onun performans sanatkarı sevgilisi Ulay’ın unutulmayacak yapıtlarından biri de elbet “Rest Energy”. Dümdüz bir oda, bir bayan, bir erkek, hanımın kalbine yanlışsız gerilmiş bir ok.
İzleyicilere nefeslerini tutturan bu etkileyici performans, sıradançe “tek bir kelam ya da tek bir hareket, sevdiğinin kalbine ok saplayabilir”in tasviriydi.
12 gün boyunca yemek yemeden, tuvalete gitmeden, konuşmadan yaşadı: House with the Ocean View
Halka açık sergilenen House with the Ocean View performansında Abramović; 12 gün boyunca 3 odada yemek yemeden, konuşmadan ve tuvalete gitmeden hayatını sürdürdü.
Sanatçı, mahremiyet telaşı olmadan izleyicilerin gözü önünde hayatını sürdürdü. bu biçimdece seyirciler bir insanın özel hayatını “yanlış bir şey yapıyormuş” hissine kapılmadan izleyebilmeyi deneyimlemişlerdi. Bu performans, insani dürtülerle yüzleşmenin en uygun örneklerinden biri oldu.
Katliama reaksiyon göstermek için 4 gün boyunca bodrum katında hayvan leşleri ortasında oturdu: Balkan Baroque
Marina’nın Balkan Savaşı başta olmak üzere tüm savaşları lanetlemek için sergilediği bu performansta bir bodrum katında kanlı hayvan kemiklerinin üstünde oturarak onları 4 gün boyunca etlerden ayırmaya çalıştı.
Bodrum katı bir süre daha sonra düzgünce ısınmaya ve kokmaya başladı. İnsanı ortasında barındıramayacak şartların ortasındaki Marina 4 günü tamamladı.
Dar bir kapıda çırılçıplak durarak seyircileri test ettiler: Imponderabilia
Çıplaklık içerir!
Sanat merkezinde gerçekleşen bu performansta Marina ve Ulay, içerideki kapının eşiğinde çıplak ve birbirlerine dönük bir biçimde hareketsiz durdular. İçeri girmek ya da dışarı çıkmak isteyen ziyaretçiler bu kapıdan geçmek zorundaydı.
Performansın açıklamasını “Ulay ve Marina’nın tanışmalarının birbirlerinin hayatlarında oluşturduğu bir eşik olup olmadığı” biçiminde yaptılar.
Çin Seddi’nin bir ucunda Ulay, bir ucunda Marina birbirlerine yanlışsız yürüdüler: The Lovers
“The Lovers” performansı için günde şimdi 20 km, 90 gün boyunca birbirlerine gerçek yürüdüler. Aslında bu performansı tasarlarken birbirleriyle ortada buluştuklarında evleneceklerdi lakin yapıtı sergilemek için 5 yıl boyunca bürokrasi müsaadesi almaya çalıştılar ve müsaade aldıklarında evlenme fikrinden vazgeçmişlerdi bile.
bir daha de sergilemekten vazgeçmediler lakin sonu epeyce farklıydı. Ortada buluştuklarında ayrılacaklardı. “Ayrılık kavuşması”nı yaptılar ve bu biçimdece ilgilerini bitirdiler.
Marina ve Ulay, 22 yıl daha sonra tekrar bir arada: The Artist is Present
Aslında The Artist is Present performansı Abramović’in tek başına sergilediği bir şovdu. Sanatçı; her gün 8 saat olmak üzere toplamda 750 saat bir masada oturup 5 dakikada bir değişen iştirakçilerle hiç temasta bulunmadan ve konuşmadan yalnızca bakışıyordu.
Marina kendi kelamlarıyla, tüm bunlar olurken fizikî dünyadan uzaklaşma ve beyin göçünü deneyimlemeye çalışırken kendi kanıları ortasında boğulduğunu söylemişti. Hatta performansı sırasında sık sık gözleri dolmuştu.
Ulay, sürpriz bir biçimde şova dahil olarak Marina’nın karşısına oturdu ve herkes pür dikkat onları izlemeye başladı. Marina temas etmeme kuralını bozarak Ulay’ın ellerini tuttu. Birbirlerine bakarken gözyaşlarını tutamayan sanatçıların unutulmaz performansları içinde yerini aldı.
Sanatçının tek başına ve Ulay ile yaptığı, yıllar geçse de bugün bile unutulmayan birbirinden değişik performansları sizin için derledik.
Performans sanatı, sanatkarın vücuduyla yerde iz bırakmasıdır.
Sanat biçimlerinden biri olan performans, sanatçıyı mekân ve zaman vasıtasıyla iştirakçilerle buluşturan bir tecrübedir.
Tiyatro, sinema, edebiyat, fotoğraf, heykel, sinema, görüntü, ses, dijital medya vb. sanatları da ortasında barındıran performans; vücut, yer ve vakit üçgeninde hareketli yahut hareketsiz bir biçimde gezinir.
Abramović’in, dehşet vericiliğiyle hafızalara kazınan performansı: Rhythm-0
Marina Abramović’in en bilindik performansı Rhytm-0’da sanatçı saatlerce pasif bir vaziyette duracaktı. Masanın üzerinde, kendinin bir obje olduğunu ve orada duran tüy, çiçek, makas, bıçak ve neşterin de ortasında bulunduğu 72 nesneyi üzerinde istedikleri biçimde kullanabileceklerini yazan bir kağıt duruyordu.
Toplamda 6 saat süren bu şovun birinci 2 saatinde iştirakçiler sanatçıyı izlediler, öptüler ve soymaya başladılar. bir süre daha sonra kesici aletlerle bir yerlerini kesmeye ve yakmaya başladılar, boğazına gül soktular ve taciz ettiler. Performansın sonlarına yanlışsız iştirakçilerden biri, Marina’nın başına bir silah bile dayadı. Bir oburunun müdahalesiyle hengame çıkınca şovun bitirilmesine karar verildi.
Sanatçı bu performansıyla; bir insanın pasif kalmasının başka insanın davranışlarını nasıl değiştirdiğini, hangi evreden daha sonra güç kullanmaya başlayacağını, reaksiyonun ve tepkisizliğin güç kullanmasına tesirini, hayvani içgüdülerin ne vakit ortaya çıkacağını göstermek istemişti. Bu isteğini akıllardan çıkmayacak bir performansla sergilemeyi başardı.
Marina’ya gerçek gerilmiş, her an yaydan fırlama ihtimali olan bir okun ucunda geçen dakikalar: Rest Energy
Marina ve onun performans sanatkarı sevgilisi Ulay’ın unutulmayacak yapıtlarından biri de elbet “Rest Energy”. Dümdüz bir oda, bir bayan, bir erkek, hanımın kalbine yanlışsız gerilmiş bir ok.
İzleyicilere nefeslerini tutturan bu etkileyici performans, sıradançe “tek bir kelam ya da tek bir hareket, sevdiğinin kalbine ok saplayabilir”in tasviriydi.
12 gün boyunca yemek yemeden, tuvalete gitmeden, konuşmadan yaşadı: House with the Ocean View
Halka açık sergilenen House with the Ocean View performansında Abramović; 12 gün boyunca 3 odada yemek yemeden, konuşmadan ve tuvalete gitmeden hayatını sürdürdü.
Sanatçı, mahremiyet telaşı olmadan izleyicilerin gözü önünde hayatını sürdürdü. bu biçimdece seyirciler bir insanın özel hayatını “yanlış bir şey yapıyormuş” hissine kapılmadan izleyebilmeyi deneyimlemişlerdi. Bu performans, insani dürtülerle yüzleşmenin en uygun örneklerinden biri oldu.
Katliama reaksiyon göstermek için 4 gün boyunca bodrum katında hayvan leşleri ortasında oturdu: Balkan Baroque
Marina’nın Balkan Savaşı başta olmak üzere tüm savaşları lanetlemek için sergilediği bu performansta bir bodrum katında kanlı hayvan kemiklerinin üstünde oturarak onları 4 gün boyunca etlerden ayırmaya çalıştı.
Bodrum katı bir süre daha sonra düzgünce ısınmaya ve kokmaya başladı. İnsanı ortasında barındıramayacak şartların ortasındaki Marina 4 günü tamamladı.
Dar bir kapıda çırılçıplak durarak seyircileri test ettiler: Imponderabilia
Çıplaklık içerir!
Sanat merkezinde gerçekleşen bu performansta Marina ve Ulay, içerideki kapının eşiğinde çıplak ve birbirlerine dönük bir biçimde hareketsiz durdular. İçeri girmek ya da dışarı çıkmak isteyen ziyaretçiler bu kapıdan geçmek zorundaydı.
Performansın açıklamasını “Ulay ve Marina’nın tanışmalarının birbirlerinin hayatlarında oluşturduğu bir eşik olup olmadığı” biçiminde yaptılar.
Çin Seddi’nin bir ucunda Ulay, bir ucunda Marina birbirlerine yanlışsız yürüdüler: The Lovers
“The Lovers” performansı için günde şimdi 20 km, 90 gün boyunca birbirlerine gerçek yürüdüler. Aslında bu performansı tasarlarken birbirleriyle ortada buluştuklarında evleneceklerdi lakin yapıtı sergilemek için 5 yıl boyunca bürokrasi müsaadesi almaya çalıştılar ve müsaade aldıklarında evlenme fikrinden vazgeçmişlerdi bile.
bir daha de sergilemekten vazgeçmediler lakin sonu epeyce farklıydı. Ortada buluştuklarında ayrılacaklardı. “Ayrılık kavuşması”nı yaptılar ve bu biçimdece ilgilerini bitirdiler.
Marina ve Ulay, 22 yıl daha sonra tekrar bir arada: The Artist is Present
Aslında The Artist is Present performansı Abramović’in tek başına sergilediği bir şovdu. Sanatçı; her gün 8 saat olmak üzere toplamda 750 saat bir masada oturup 5 dakikada bir değişen iştirakçilerle hiç temasta bulunmadan ve konuşmadan yalnızca bakışıyordu.
Marina kendi kelamlarıyla, tüm bunlar olurken fizikî dünyadan uzaklaşma ve beyin göçünü deneyimlemeye çalışırken kendi kanıları ortasında boğulduğunu söylemişti. Hatta performansı sırasında sık sık gözleri dolmuştu.
Ulay, sürpriz bir biçimde şova dahil olarak Marina’nın karşısına oturdu ve herkes pür dikkat onları izlemeye başladı. Marina temas etmeme kuralını bozarak Ulay’ın ellerini tuttu. Birbirlerine bakarken gözyaşlarını tutamayan sanatçıların unutulmaz performansları içinde yerini aldı.
- Kaynaklar: The Collector, Sakıp Sabancı Müzesi, Gaia Mecmua, Kooplog, The Guardian