dunyadan
Aktif Üye
‘ABD’nin Irak’tan çekilmesi kurumsal, kısa vadede olmasa da Suriye’den de çekilme ihtimali yüksek’
ABD’nin en uzun savaşı olan Afganistan’dan geri çekilmesinin Ortadoğu’ya yankıları tartışılıyor. Biden idaresi bir müddetdir 2014’de ‘IŞİD tehdidi’ sebebi öne sürülerek geri döndüğü Irak’tan muharip güçlerini çekme sonucu almışken, hududun Suriye tarafındaki işgalin bitmiş oldurilip erdirilmeyeceği ve ABD ile Rusya içinde bu ay başlarında gerçekleştirildiği belirtilen temasların manası merak konusu.
Suriyeli Kürtler, ABD’nin ülkenin kuzeyinde IŞİD gerekçeli sonlu varlığını bitmiş oldurme dertleri taşırken, ABD Merkez Kuvvetler Kumandanı General McKenzie Suriye’nin kuzeyini ziyaret ederek Mazlum Abdi ile görüştü, ABD’nin Afganistan üzere Kürtleri terk etmeyeceği vaadinde bulundu. Savunma Bakanı Hulusi Akar’in ise bu haftaki demeçlerinde ABD’nin Ortadoğu’da işbirliği yapacağı ülkenin NATO’daki müttefiki Türkiye olduğunu söylemesi dikkat çekti.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin Ortadoğu’ya muhtemel yansımaları ile Suriye ve Irak’ta hareketlenmeleri araştırmacı müellif Buyruk Aşnas ile konuştuk.
‘Irak’tan çekilme daha kurumsal ve takvimi var, Bağdat’ın ABD ile işbirliği de bitmeyecek’
Buyruk Aşnas’a nazaran, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin Ortadoğu’ya en azından ruhsal yansımaları olacağı kesin. Irak ve Suriye alanlarının birbirlerine bir ölçüde bağlı olmakla birlikte Irak’ın ABD için tarihi açıdan farklılığına dikkat çeken Aşnas, ABD’nin Irak’tan çekilmesi sorununun de daha kurumsal olduğunu ve ortada takvim bulunduğunu belirtti. Bağdat’ın çekilme daha sonrası ABD ile işbirliğini sürdürme isteğine atıf yapan Aşnas, öbür yandan Irak’ta buna itiraz eden güçlere de işaret etti:
“Afganistan öteki bir olay Ortadoğu öteki bir olay. emsalsiz Ortadoğu’nun göbeğine yansımaları olacağı kesin, en azından ruhsal olarak. Çekilmenin tesirlerinin epey süratli yayıldığını da görüyoruz. Bilhassa Irak ve Suriye’yi konuşuyoruz. Bu ikisi birbirine bir ölçüde bağlı fakat bir ölçüde de tarihi olarak Amerikan varlığı açısından farklı özelliklere sahip. Lakin şu an hayli büyük ölçüde bu iki ülkede Amerikan varlığının kesiştiğini söyleyebiliriz. Irak’ta çekilmeye dair daha kurumsal bir takvim var. Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin geçen ay sonunda Moskova’yı ziyaretinde Russia Today’in Arapça televizyonuna açıklamalarda bulundu. Bir yıldır Amerika ile stratejik diyalog toplantılarını yürütmekte olduklarını, toplantılara başladıklarında Amerika’nın 5 bin 200 askeri ögesinin olduğunu, bunların yavaş yavaş gittiklerini halihazırda 2300 civarında olduğunu, onların da yıl sonuna kadar tamamının Irak’ı terk edeceğini söylemiş oldu. Yıl sonuna kadar da muhalif güç kalmayacak fakat esasen bunlar aslına bakarsanız sembolik sayıda. ‘Ama danışmanlık ve eğitim ve bilgi değişimi hizmeti almaya ve bu hususta Amerika ile işbirliği yapmaya devam edeceğiz’ dedi açık bir biçimde. Bu bilgi değişimi, istihbarat demek. Bu Kazımi hükümetinin tabiatından ve kendisini destekleyen güçlerden kaynaklanan bir şey. Lakin Irak’ta buna razı gelmeyecek Irak’ta kıymetli güçler var. Direkt Haşdi Şabi ortasında halk seferberlik güçleri var. Bunlar aslında hükümeti de temsil ediyorlar.”
‘ABD’nin Suriye’de giderek Rusya ile uyumlu davranmak zorunda kaldığını da görüyoruz’
Aşnas, hududun Suriye ayağında ise Trump periyodundan bu yana çekilmekten kelam edilmesine karşın Amerikan devleti ortasındaki farklara dikkat çekti. Irak’taki Haşdi güçleri ile Suriye ordusu ve paralel güçler içindeki fiili ilgiye atıf yapan Aşnas, Trump’ın Kasım Süleymani ile Haşdi kumandanı Ebu Mühendis’i öldürmesinden daha sonra İran’ın da ABD’yi Batı Asya’dan çıkartma gayesinin altını çizdi. Afganistan çekilmesinin yarattığı ivmenin ABD zıddı güçleri cesaretlendirdiğine dikkat çeken Aşnas, Rusya ile daha uyumlu davranmak durumunda kalan ABD’nin kısa vadede olmasa da Suriye’den de çekilme ihtimalini yüksek gördüğünü lisana getirdi:
“Suriye konusu buna bağlı olmakla birlikte daha farklı. Aslında Trump devrinde Amerika çekilmek de istedi, bunu açıkladı. 2018 Putin-Trump Helsinki doruğundan bu biçimde bir müddetç başladı. Fakat Trump’ın Amerikan devletinin kendi ortasında büyük bir direnişle karşılaştığını anlıyoruz. Bu aslında çabucak sonrasında bilakis döndü. Sanıyorum James Jeffrey idi. Lideri asker sayısı konusunda aldattıklarını bile söylemiş olduler. Haşdi Şabi ile Suriye ordusu ve Suriye ordusuna paralel güçlerin Fırat’ın doğusunda hem resmi tıpkı vakitte fiili bir işbirliği yaptıkları da bir gerçek. Bugünkü Amerikan idaresi bürokrat düzeyinde fazlaca daha net açıklamalarda bulunuyor. Suriye’deki varlıklarını külliyen IŞİD’e endeksliyorlar, keza Irak’ta da o denli. Trump üzere ‘petrolü koruyoruz’ demiyorlar. Çok net olarak bunu söylüyorlar. Aslında asker sayısı da daha az. Bundan kıymetli olan asker sayısı değil ABD’nin büsbütün çıkması. Buna şunu da eklemek lazım. 2020’nin birinci günlerinde Trump periyodunda Amerika’nın yırtıcı bir biçimde Kasım Süleymani’yi ve Haşdi Şabi’nin lider yardımcısı Ebu Mühendis’i öldürmesinden daha sonra İran’ın da kendine göre batı Asya’dan Amerika’yı çıkartma maksadı var. Bütün bunları topladığımızda elbet Amerika üzerinde büyük bir baskı olacak. Afganistan’dan çekilmesinin de yarattığı bir ivme Amerika aksisi bütün güçleri cesaretlendirecek. Amerika’nın da Suriye’de giderek bir manada Rusya ile uyumlu davranmak zorunda kaldığını da görüyoruz. Bunun da tesiriyle çekilmenin kısa vadede olmasa da gerçekleşme ihtimalini yüksek görüyorum.”
‘Çekilme Türkiye’nin elindeki temel kozlarının hem içeride hem dışarıda alınması demektir’
Aşnas’a bakılırsa gelişmeler Türkiye’yi zorlayıcı nitelikte. SDG’nin ABD ve Avrupa’da sempatiye sahip olduğunu, Türkiye’nin ise ABD’nin tarihi ve kuvvetli müttefiki pozisyonunun bulunduğunu anımsatan Aşnas, muhtemel bir Amerikan çekilmesinin Türkiye’nin epey da lehine olmayacağı açık. Çekilme durumunda Şam ile SDG’nin bir biçimde uzlaşma yoluna gideceği görüşündeki Aşnas, gelişmelerin Fırat’ın doğusunun ötesinde İdlib’e de yansıyacağını ve Ankara’nın kozlarını yitireceği değerlendirmesinde bulundu:
“Benim kanaatime bakılırsa bu Türkiye’yi zorlayıcı bir şey olur. Zira Biden idaresi yahut Brett McGurk, Joey Hood üzere bürokratlar olsun, tümü SDG yahut PKK yanlısı halleriyle bilinen şahıslar. Bilhassa McGurk o denli. Biden da hayli sempatiyle yaklaşıyor. Şunu da teslim etmek gerek, yanında olursunuz, karşı olursunuz, SDG, ABD ve Avrupa’da büyük bir sempatiye sahip, vilayetle de olumlu manada söylemiyorum. Fakat o bölgenin halkları nezdinde de bir sempatisi var. Şu yahut o halde idarelerin de etkilemesi mümkün. Türkiye, fazlaca kuvvetli bir müttefik, ABD’nin tarihi bir müttefiki. Ancak bu bahiste Türkiye’nin zorlanacağını sanıyorum. Her halukarda bu çekilme gerçekleştiğinde şu biçimde bir tesiri var. Bunun Türkiye’nin aleyhine mi olacağı konusu gündeme gelecek. Türkiye’nin epey lehine olacağını sanmıyorum. Şayet Amerika çekilirse ve Suriye hükümetiyle SDG bir biçimde uzlaşma yoluna girecekler demektir. Bu Türkiye’nin elindeki temel kozlarının hem içeride hem dışarıda alınması demektir. ötürüsıyla bu gerek Fırat doğusu gerekse İdlib ve Türkiye’nin denetimi altındaki bölgeler elinde bulundurulan güçler itibariyle karşı üzere görünseler de birbirini besleyen öğeler ve güçler. Yani aslında biri öbürünün meşruiyetini sağlıyor, başkası de karşıdakinin. Bu çerçevede Türkiye’nin bilhassa Rusya karşısında kendi kamuoyunda yahut rastgele bir mazeretinin ve öne sürülen nedeninin kalmaması açısından Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak olumlu buluyorum ancak Türkiye’nin idaresi açısından fazlaca olumlu bir gelişme olmayacağı açık biçiminde pahalandırmak lazım.”
‘Ankara sığınmacı sıkıntısının yakıcılaşması üzerine Şam’la temasa çalışmış olabilir’
Ankara’nın Şam ile irtibat kurmaya çalıştığı savlarını da kıymetlendiren Aşnas’a bakılırsa, bunun ardında Türkiye ortasında giderek yakıcılaşan sığınmacı sorunu ve Erdoğan idaresinin halkın yansılarını dizginleme manzarası vermek istemesi tesirli olabilir. Fakat Şam’dan sert karşılık alınmasıyla Ankara’nın da zıt atılımlara giriştiğini lisana getiren Aşnas, bir nevi ‘git-gel’ durumu oluştuğunu söylemiş oldu:
“Gizli bilgilere sahip değiliz, açık kaynaklardan araştırıyoruz. Onun için bilemiyoruz. Ancak kendi kanaatim şudur. Türkiye, mülteci sıkıntısını seçimlerin de yaklaştığı bir periyotta yakıcı bir sorun haline de dönüşmesinin tesiriyle bu hususta kendi tabirimle ‘halkın gözünü boyayacak’ bir adım atmak istedi. Zira halkta epeyce önemli olarak hangi siyasi eğilimde olursa olsun mülteciler konusunda gerçek yahut yanlış bir reaksiyon var ve gönderilmesini istiyorlar. Bu hususta ana muhalefet de stratejisini son periyotta bunun üzerine inşa etmeye başladı. Bunun da tesiriyle en azından kamuoyunu rahatlatacak biçimde ‘Ben uğraşıyorum, Esad ile görüş mültecileri gönder diyorsunuz, bu bahiste Suriye ile görüşüyorum’ demek için bir uğraş sarf etti. Hiç şayet olmazsa daha evvel olduğu üzere iki ülkenin istihbaratlarının buluşmaya çalıştı. Zira Türkiye basınına çıkmadan evvel Arap basınında çıktı ve Irak kaynaklarına dayandırıldı. Bir manada yorumum hakikaten Türkiye bu biçimde bir şey yapmak istedi lakin karşı taraftan epey net ve sert bir yanıt aldığı istikametinde. Kendisi de daha sert bir konuma girdi. ‘Suriye Kurtuluş cephesini’ oluşturdu, ulusal ordusunu kurdu. Onların yasal olduğunu söylemeye çalıştı. bu biçimde bir gitme-gelme oldu diye düşünüyorum.”
‘Dera sorunu bittikten daha sonra İdlib’e öncelik verileceğine dair epeyce fazla bilgi var. Ankara da bildirisi almış görünüyor’
Aşnas, Putin-Esad görüşmesinde ise bir ölçüde ABD’ye olmak üzere Türkiye’ye açık iletiler verildiğini söylerken, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve egemenliğini tam olarak sağlaması için Dera’nın akabinde sıranın İdlib’e geleceğinin işaretlerinin verildiği değerlendirmesinde bulundu. Aşnas, Ankara’nın da iletisi aldığını ve kurtuluş cephesi ve ulusal ordu şemsiyesi altında örgütleri bir ortaya getirerek kendisine sadık yeni bir yapılanmaya girişdiğini söylemiş oldu:
“Bundan daha sonra Putin-Esad görüşmesini nereye koyarız? Bence Türkiye ve dünya açısından kimi değerli noktalar var. Uzun bir görüşme yaptılar. Kameralar önündeki görüşmeler haricinde 90 dakika baş başa görüştüler. daha sonrasında 45 dakika Suriye Dışişleri ve Rus Savunma Bakanlarının iştirakiyle kapalı toplantı yapıldığını biliyoruz. Ne görüşüldüğünü açıkçası biliyoruz kabaca. Kendileri de deklare ettilar. Ancak kameraların önünde söylemiş olduklerinin ortasında Putin’in Türkiye’yi direkt gaye alan bir değerlendirmesi vardı. Zira onu vermek istediğini düşünüyorum. ‘Suriye’nin temel sorunu şu an BM onayı olmadan yahut Suriye devletinin müsaadesi olmadan Suriye topraklarında yabancı askerlerin konuşlandırılmış olmasıdır’ dedi. Bu laf bir ölçüde Amerika’ya da. Fakat elbet isim vermeden direkt Türkiye’yi maksat aldı. Sızan bilgilerde varsayımlarımızı doğrular mahiyette bizim açımızdan değerli olan şu. Dera’da kentin etrafı büsbütün bitirildi, kırsalında kimi köyler kaldı, onlarla da uzlaşmalar devam ediyor. Dera sorunu bittikten daha sonra İdlib’e öncelik verileceğine dair epeyce fazla bilgi var. Bence herbiçimde Türkiye açısından en kıymetli nokta o. Türkiye de bu bildirisi aldı aslına bakarsan. Amerika’ya davette bulundu. İkincisi Suriye’de kurtuluş cephesi diye Suriye ulusal ordusu ortasındaki beş askeri örgütü bir ortaya getirdi, kendisine daha sadık yeni bir yapılanmaya gitmeye çalıştı. Türkiye de önlemlerini almaya çalışıyor.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
ABD’nin en uzun savaşı olan Afganistan’dan geri çekilmesinin Ortadoğu’ya yankıları tartışılıyor. Biden idaresi bir müddetdir 2014’de ‘IŞİD tehdidi’ sebebi öne sürülerek geri döndüğü Irak’tan muharip güçlerini çekme sonucu almışken, hududun Suriye tarafındaki işgalin bitmiş oldurilip erdirilmeyeceği ve ABD ile Rusya içinde bu ay başlarında gerçekleştirildiği belirtilen temasların manası merak konusu.
Suriyeli Kürtler, ABD’nin ülkenin kuzeyinde IŞİD gerekçeli sonlu varlığını bitmiş oldurme dertleri taşırken, ABD Merkez Kuvvetler Kumandanı General McKenzie Suriye’nin kuzeyini ziyaret ederek Mazlum Abdi ile görüştü, ABD’nin Afganistan üzere Kürtleri terk etmeyeceği vaadinde bulundu. Savunma Bakanı Hulusi Akar’in ise bu haftaki demeçlerinde ABD’nin Ortadoğu’da işbirliği yapacağı ülkenin NATO’daki müttefiki Türkiye olduğunu söylemesi dikkat çekti.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin Ortadoğu’ya muhtemel yansımaları ile Suriye ve Irak’ta hareketlenmeleri araştırmacı müellif Buyruk Aşnas ile konuştuk.
‘Irak’tan çekilme daha kurumsal ve takvimi var, Bağdat’ın ABD ile işbirliği de bitmeyecek’
Buyruk Aşnas’a nazaran, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin Ortadoğu’ya en azından ruhsal yansımaları olacağı kesin. Irak ve Suriye alanlarının birbirlerine bir ölçüde bağlı olmakla birlikte Irak’ın ABD için tarihi açıdan farklılığına dikkat çeken Aşnas, ABD’nin Irak’tan çekilmesi sorununun de daha kurumsal olduğunu ve ortada takvim bulunduğunu belirtti. Bağdat’ın çekilme daha sonrası ABD ile işbirliğini sürdürme isteğine atıf yapan Aşnas, öbür yandan Irak’ta buna itiraz eden güçlere de işaret etti:
“Afganistan öteki bir olay Ortadoğu öteki bir olay. emsalsiz Ortadoğu’nun göbeğine yansımaları olacağı kesin, en azından ruhsal olarak. Çekilmenin tesirlerinin epey süratli yayıldığını da görüyoruz. Bilhassa Irak ve Suriye’yi konuşuyoruz. Bu ikisi birbirine bir ölçüde bağlı fakat bir ölçüde de tarihi olarak Amerikan varlığı açısından farklı özelliklere sahip. Lakin şu an hayli büyük ölçüde bu iki ülkede Amerikan varlığının kesiştiğini söyleyebiliriz. Irak’ta çekilmeye dair daha kurumsal bir takvim var. Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin geçen ay sonunda Moskova’yı ziyaretinde Russia Today’in Arapça televizyonuna açıklamalarda bulundu. Bir yıldır Amerika ile stratejik diyalog toplantılarını yürütmekte olduklarını, toplantılara başladıklarında Amerika’nın 5 bin 200 askeri ögesinin olduğunu, bunların yavaş yavaş gittiklerini halihazırda 2300 civarında olduğunu, onların da yıl sonuna kadar tamamının Irak’ı terk edeceğini söylemiş oldu. Yıl sonuna kadar da muhalif güç kalmayacak fakat esasen bunlar aslına bakarsanız sembolik sayıda. ‘Ama danışmanlık ve eğitim ve bilgi değişimi hizmeti almaya ve bu hususta Amerika ile işbirliği yapmaya devam edeceğiz’ dedi açık bir biçimde. Bu bilgi değişimi, istihbarat demek. Bu Kazımi hükümetinin tabiatından ve kendisini destekleyen güçlerden kaynaklanan bir şey. Lakin Irak’ta buna razı gelmeyecek Irak’ta kıymetli güçler var. Direkt Haşdi Şabi ortasında halk seferberlik güçleri var. Bunlar aslında hükümeti de temsil ediyorlar.”
‘ABD’nin Suriye’de giderek Rusya ile uyumlu davranmak zorunda kaldığını da görüyoruz’
Aşnas, hududun Suriye ayağında ise Trump periyodundan bu yana çekilmekten kelam edilmesine karşın Amerikan devleti ortasındaki farklara dikkat çekti. Irak’taki Haşdi güçleri ile Suriye ordusu ve paralel güçler içindeki fiili ilgiye atıf yapan Aşnas, Trump’ın Kasım Süleymani ile Haşdi kumandanı Ebu Mühendis’i öldürmesinden daha sonra İran’ın da ABD’yi Batı Asya’dan çıkartma gayesinin altını çizdi. Afganistan çekilmesinin yarattığı ivmenin ABD zıddı güçleri cesaretlendirdiğine dikkat çeken Aşnas, Rusya ile daha uyumlu davranmak durumunda kalan ABD’nin kısa vadede olmasa da Suriye’den de çekilme ihtimalini yüksek gördüğünü lisana getirdi:
“Suriye konusu buna bağlı olmakla birlikte daha farklı. Aslında Trump devrinde Amerika çekilmek de istedi, bunu açıkladı. 2018 Putin-Trump Helsinki doruğundan bu biçimde bir müddetç başladı. Fakat Trump’ın Amerikan devletinin kendi ortasında büyük bir direnişle karşılaştığını anlıyoruz. Bu aslında çabucak sonrasında bilakis döndü. Sanıyorum James Jeffrey idi. Lideri asker sayısı konusunda aldattıklarını bile söylemiş olduler. Haşdi Şabi ile Suriye ordusu ve Suriye ordusuna paralel güçlerin Fırat’ın doğusunda hem resmi tıpkı vakitte fiili bir işbirliği yaptıkları da bir gerçek. Bugünkü Amerikan idaresi bürokrat düzeyinde fazlaca daha net açıklamalarda bulunuyor. Suriye’deki varlıklarını külliyen IŞİD’e endeksliyorlar, keza Irak’ta da o denli. Trump üzere ‘petrolü koruyoruz’ demiyorlar. Çok net olarak bunu söylüyorlar. Aslında asker sayısı da daha az. Bundan kıymetli olan asker sayısı değil ABD’nin büsbütün çıkması. Buna şunu da eklemek lazım. 2020’nin birinci günlerinde Trump periyodunda Amerika’nın yırtıcı bir biçimde Kasım Süleymani’yi ve Haşdi Şabi’nin lider yardımcısı Ebu Mühendis’i öldürmesinden daha sonra İran’ın da kendine göre batı Asya’dan Amerika’yı çıkartma maksadı var. Bütün bunları topladığımızda elbet Amerika üzerinde büyük bir baskı olacak. Afganistan’dan çekilmesinin de yarattığı bir ivme Amerika aksisi bütün güçleri cesaretlendirecek. Amerika’nın da Suriye’de giderek bir manada Rusya ile uyumlu davranmak zorunda kaldığını da görüyoruz. Bunun da tesiriyle çekilmenin kısa vadede olmasa da gerçekleşme ihtimalini yüksek görüyorum.”
‘Çekilme Türkiye’nin elindeki temel kozlarının hem içeride hem dışarıda alınması demektir’
Aşnas’a bakılırsa gelişmeler Türkiye’yi zorlayıcı nitelikte. SDG’nin ABD ve Avrupa’da sempatiye sahip olduğunu, Türkiye’nin ise ABD’nin tarihi ve kuvvetli müttefiki pozisyonunun bulunduğunu anımsatan Aşnas, muhtemel bir Amerikan çekilmesinin Türkiye’nin epey da lehine olmayacağı açık. Çekilme durumunda Şam ile SDG’nin bir biçimde uzlaşma yoluna gideceği görüşündeki Aşnas, gelişmelerin Fırat’ın doğusunun ötesinde İdlib’e de yansıyacağını ve Ankara’nın kozlarını yitireceği değerlendirmesinde bulundu:
“Benim kanaatime bakılırsa bu Türkiye’yi zorlayıcı bir şey olur. Zira Biden idaresi yahut Brett McGurk, Joey Hood üzere bürokratlar olsun, tümü SDG yahut PKK yanlısı halleriyle bilinen şahıslar. Bilhassa McGurk o denli. Biden da hayli sempatiyle yaklaşıyor. Şunu da teslim etmek gerek, yanında olursunuz, karşı olursunuz, SDG, ABD ve Avrupa’da büyük bir sempatiye sahip, vilayetle de olumlu manada söylemiyorum. Fakat o bölgenin halkları nezdinde de bir sempatisi var. Şu yahut o halde idarelerin de etkilemesi mümkün. Türkiye, fazlaca kuvvetli bir müttefik, ABD’nin tarihi bir müttefiki. Ancak bu bahiste Türkiye’nin zorlanacağını sanıyorum. Her halukarda bu çekilme gerçekleştiğinde şu biçimde bir tesiri var. Bunun Türkiye’nin aleyhine mi olacağı konusu gündeme gelecek. Türkiye’nin epey lehine olacağını sanmıyorum. Şayet Amerika çekilirse ve Suriye hükümetiyle SDG bir biçimde uzlaşma yoluna girecekler demektir. Bu Türkiye’nin elindeki temel kozlarının hem içeride hem dışarıda alınması demektir. ötürüsıyla bu gerek Fırat doğusu gerekse İdlib ve Türkiye’nin denetimi altındaki bölgeler elinde bulundurulan güçler itibariyle karşı üzere görünseler de birbirini besleyen öğeler ve güçler. Yani aslında biri öbürünün meşruiyetini sağlıyor, başkası de karşıdakinin. Bu çerçevede Türkiye’nin bilhassa Rusya karşısında kendi kamuoyunda yahut rastgele bir mazeretinin ve öne sürülen nedeninin kalmaması açısından Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak olumlu buluyorum ancak Türkiye’nin idaresi açısından fazlaca olumlu bir gelişme olmayacağı açık biçiminde pahalandırmak lazım.”
‘Ankara sığınmacı sıkıntısının yakıcılaşması üzerine Şam’la temasa çalışmış olabilir’
Ankara’nın Şam ile irtibat kurmaya çalıştığı savlarını da kıymetlendiren Aşnas’a bakılırsa, bunun ardında Türkiye ortasında giderek yakıcılaşan sığınmacı sorunu ve Erdoğan idaresinin halkın yansılarını dizginleme manzarası vermek istemesi tesirli olabilir. Fakat Şam’dan sert karşılık alınmasıyla Ankara’nın da zıt atılımlara giriştiğini lisana getiren Aşnas, bir nevi ‘git-gel’ durumu oluştuğunu söylemiş oldu:
“Gizli bilgilere sahip değiliz, açık kaynaklardan araştırıyoruz. Onun için bilemiyoruz. Ancak kendi kanaatim şudur. Türkiye, mülteci sıkıntısını seçimlerin de yaklaştığı bir periyotta yakıcı bir sorun haline de dönüşmesinin tesiriyle bu hususta kendi tabirimle ‘halkın gözünü boyayacak’ bir adım atmak istedi. Zira halkta epeyce önemli olarak hangi siyasi eğilimde olursa olsun mülteciler konusunda gerçek yahut yanlış bir reaksiyon var ve gönderilmesini istiyorlar. Bu hususta ana muhalefet de stratejisini son periyotta bunun üzerine inşa etmeye başladı. Bunun da tesiriyle en azından kamuoyunu rahatlatacak biçimde ‘Ben uğraşıyorum, Esad ile görüş mültecileri gönder diyorsunuz, bu bahiste Suriye ile görüşüyorum’ demek için bir uğraş sarf etti. Hiç şayet olmazsa daha evvel olduğu üzere iki ülkenin istihbaratlarının buluşmaya çalıştı. Zira Türkiye basınına çıkmadan evvel Arap basınında çıktı ve Irak kaynaklarına dayandırıldı. Bir manada yorumum hakikaten Türkiye bu biçimde bir şey yapmak istedi lakin karşı taraftan epey net ve sert bir yanıt aldığı istikametinde. Kendisi de daha sert bir konuma girdi. ‘Suriye Kurtuluş cephesini’ oluşturdu, ulusal ordusunu kurdu. Onların yasal olduğunu söylemeye çalıştı. bu biçimde bir gitme-gelme oldu diye düşünüyorum.”
‘Dera sorunu bittikten daha sonra İdlib’e öncelik verileceğine dair epeyce fazla bilgi var. Ankara da bildirisi almış görünüyor’
Aşnas, Putin-Esad görüşmesinde ise bir ölçüde ABD’ye olmak üzere Türkiye’ye açık iletiler verildiğini söylerken, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve egemenliğini tam olarak sağlaması için Dera’nın akabinde sıranın İdlib’e geleceğinin işaretlerinin verildiği değerlendirmesinde bulundu. Aşnas, Ankara’nın da iletisi aldığını ve kurtuluş cephesi ve ulusal ordu şemsiyesi altında örgütleri bir ortaya getirerek kendisine sadık yeni bir yapılanmaya girişdiğini söylemiş oldu:
“Bundan daha sonra Putin-Esad görüşmesini nereye koyarız? Bence Türkiye ve dünya açısından kimi değerli noktalar var. Uzun bir görüşme yaptılar. Kameralar önündeki görüşmeler haricinde 90 dakika baş başa görüştüler. daha sonrasında 45 dakika Suriye Dışişleri ve Rus Savunma Bakanlarının iştirakiyle kapalı toplantı yapıldığını biliyoruz. Ne görüşüldüğünü açıkçası biliyoruz kabaca. Kendileri de deklare ettilar. Ancak kameraların önünde söylemiş olduklerinin ortasında Putin’in Türkiye’yi direkt gaye alan bir değerlendirmesi vardı. Zira onu vermek istediğini düşünüyorum. ‘Suriye’nin temel sorunu şu an BM onayı olmadan yahut Suriye devletinin müsaadesi olmadan Suriye topraklarında yabancı askerlerin konuşlandırılmış olmasıdır’ dedi. Bu laf bir ölçüde Amerika’ya da. Fakat elbet isim vermeden direkt Türkiye’yi maksat aldı. Sızan bilgilerde varsayımlarımızı doğrular mahiyette bizim açımızdan değerli olan şu. Dera’da kentin etrafı büsbütün bitirildi, kırsalında kimi köyler kaldı, onlarla da uzlaşmalar devam ediyor. Dera sorunu bittikten daha sonra İdlib’e öncelik verileceğine dair epeyce fazla bilgi var. Bence herbiçimde Türkiye açısından en kıymetli nokta o. Türkiye de bu bildirisi aldı aslına bakarsan. Amerika’ya davette bulundu. İkincisi Suriye’de kurtuluş cephesi diye Suriye ulusal ordusu ortasındaki beş askeri örgütü bir ortaya getirdi, kendisine daha sadık yeni bir yapılanmaya gitmeye çalıştı. Türkiye de önlemlerini almaya çalışıyor.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.