ahmetbeyler
Yeni Üye
Hayvanları yahut böcekleri onlar hala hayattayken pişirmek, bazılarınıza mide bulandırıcı gelebilir. Bizim yemek kültürümüzde, birkaç deniz mahsulü haricinde pek bu biçimde bir beslenme anlayışı nazaranmezsiniz.
Özellikle Çin, Tayland ve Kore üzere ülkelerde, hayvanları canlı canlı yerken görüntü çekilecek kadar olağanlaşmış bir durum bu (aslında o denli olmasa da). bu biçimde gelin, buna maruz kalan canlılara bir bakalım.
İlk örneğimiz ahtapot:
Sannakji
Ahtapotu canlı yeme durumu, en hayli Güney Kore’de görülüyor. Ahtapot canlıyken kollarını kesiyorlar ve hala hareket eden kolları bir tabağın içine koyup servis ediyorlar. Bu yemeğe (!) de sannakji ismini veriyorlar.
Hatta ahtapotun kollarına susam yağı döküyorlar ki beşerler yerken canlı et boğazlarından aşağıya kayabilsin. Siz ne düşünürsünüz bilemem ancak her yıl yaklaşık olarak 6 kişiyi öldüren bu teşebbüsü, insanların hala daha bayıla bayıla devam ettirmelerine ben anlam veremiyorum.
Çoğunuzu şaşırtmayacak örnek: Balık
İkizukuri
Japonya’da “ikizukuri” isimli bir yemeğin yapılması için canlı balıklardan sashimi (ince dilimlenen canlı balık / bir suşi çeşidi) hazırlanıyor. Hatta et canlı olduğu için kolay yenebilsin diye en ince biçimde kesiyorlar. Aslında fotoğrafta de görüldüğü gibi canlı bir balığın etleri fileto yapılıp servis ediliyor. Yani bu sebeple balığın hala hareket ettiği bile oluyor.
Balığı canlı pişirme sevdasının bir öbür meselai Çin’deki ”yin yang balığı” yemeğinde görüyoruz. Büsbütün ikizukuri ile tıpkı mantık. Bundaki fark, balığın gövdesinin yağda kızartılması ve başının çiğ bırakılması diyebiliriz. Hatta yemek sofrada insanların önüne geldiğinde bile balığın başının hareket ettiği görülebiliyor. Aslında balığın hareket etmesini sağlayan şey de bedenindeki hudutlardan kaynaklı, yoksa balık birden fazla vakit ölmüş oluyor.
Çin’in ‘sarhoş karides’ yemeği de bir çok ilginç
Sarhoş Karides
Çin’in birtakım bölgelerinde karidesler canlı bir kasede servis ediliyor ve hatta tabağın ortasında oraya buraya zıplayabiliyor. Hayvancağızların üstüne de likör bazlı bir sos dökülüyor ki hareket edip tabaktan (!) kaçmasınlar. Daha doğrusu müşteriler yemeğe başladıkları vakit bu sosu döküyor. Dökmedilk evvel de herbiçimde hayvanları bir gösteri izler üzere izliyorlar.
Canlı canlı kurtçuk (larva) yiyenler bile var
örneğin Avustralya’da küçük beyaz kurtçukları yiyorlar. Hatta onların tadını cheetos’a benzetiyorlar. Bilhassa Aborjin topluluklarının uzun müddettir bu alışkanlığa sahip oldukları biliniyor. Herbiçimde onlardan kalma olacak ki bölgedeki beşerler için orta öğün atıştırmalığı üzere bir şey olmuş bu kurtçuklar.
Larvaları direkt olarak ağaçtan topluyorlar ve güya dut toplamışsın da ağzına atıyormuşsun üzere yiyorlar.
Pecorino Peyniri (kenarlardaki küçük kurtçukları nazaranbilirsiniz)
Hatta bunun bir de Sardinya versiyonu var. Sardinyalılar pecorino isimli peynirin ortasında delik açıyor ve onu öylece dışarıda bırakıyor. bu biçimdece peynir sinekleri gelip peynirin içine yumurtluyor, yumurtalar kırılınca da larvalar peyniri yemeye başlıyor. beraberinde sinekler, peynirin içine dışkılıyor ve onların sindirim sistemindeki asit peynirin yağlarını parçalayıp yumuşatıyor.
İnsanlar bu besinin kıvama geldiğini, açtıkları delikten sıvı damlamaya başladığında anlıyor ve onu yemeye başlıyor. Lakin bu peyniri bulmak kolay değil çünkü 1962’den beri İtalya hükümetince yasaklanmış durumda. Satanlara da sattıranlara da ceza veriliyor.
Kurbağa yemeyi seçenler de var
Japonya’nın meşhur kurbağa sashimisinden bahsedecek olursak, kurbağa genelde meyyit ve çiğ servis ediliyor. Ama kurbağanın kalbi, hayvan yeni öldüğü için taze oluyor ve hala atabiliyor. Bu birinci vakit içinderda Tokyo’da Asadachi isimli bir restoranda, bu hayvanın canlı olarak servis edilmesiyle ortaya çıkıyor. Hayvan canlı bir biçimde geliyor, daha sonra şef bıçağı eline alıp onu öldürüyor.
Ardından şef hayvanın kalbini direkt çıkarıyor ve bedeninin geri kalanını çiğ et olarak dilimliyor. Burada kelam ettiğimiz tüm örnekler eleştirilse de bu, hayvan haklarını koruyan dernekler dahil olmak üzere biroldukca kesitin azap olarak tanımladığı bir örnek diyebiliriz.
Deniz kestanesi ve midye:
Deniz kestanesi
Deniz kestanelerinin aslına bakarsan küçücük bir modül etleri var. Üstüne bir de çiğ olarak kesilip tüketiliyorlar. kimi vakit canlının ortasındaki et suşi yaparken de kullanılıyor. Kimi beşerler, onların yosunlar için istilacı cinsler olarak bilinmeleri niçiniyle, deniz kestanelerini yemenin makûs bir şey olmadığını düşünüyor.
Ancak bizim ülkemizde Mayıs 2022 tarihinde ekosistem devamlılığını sağlamak için Marmara denizinde deniz kestanesi avcılığı yasaklandı.
Midye
Midyelerin canlı pişirildiği epey bilindik olduğu için çoğunuz duymuşsunuzdur. Fakat pişirirken kapağı kesinlikle kapalı tutulur, kapağı açık olan midyeler pişirilmez. Hatta onun canlı ve kapağı kapalı pişirilme niçininin, gıda zehirlenmesini önlemek olduğu söyleniyor. Zira kapağı açık olanların içine bakteriler girebiliyor, bu da insan sıhhati için tehlikeli görülüyor.
İstiridye ve ıstakoz:
İstiridye
İstiridyeler kabuklarından kesilip çıkarılana kadar ölmeyen canlılardır. Bu niçinle onları denizden çıkarıp çiğ olarak buz tepsisinde servis ettiğinizde hala yaşıyor oluyorlar. Bunu olumlu bir şey olarak mı değerlendirsek bilemiyorum lakin merkezi hudut sistemleri olmadığı için ağrıyı hissetmezler. Bu deniz canlısı, ülkemiz de dahil olmak üzere genelde dünyanın biroldukça yerinde tüketiliyor.
Istakozun etinde ise kendinden kaynaklanan doğal bakteriler vardır. Bu niçinle ıstakoz ölünce bu bakteriler çoğalabildiği için bu hayvan canlı pişirilerek besin zehirlenmesi önlenmek istenir. Istakozların uzunca bir süre canlı pişirildiklerinde acı çekmedikleri biliniyordu lakin bu külliyen yanlış.
Onların merkezi hudut sistemleri olmasa bile hormonal olarak acıyı hissettikleri söylenebilir. Hatta uzmanlara bakılırsa, canlı pişirildikleri zaman kuyruklarını hareket ettirmeleri bunun belirtisi zira kaçış refleksi olarak bunu yapıyorlar.
Düşünün bir lokantaya gidiyorsunuz, yemeğinizin üstüne süs niyetine karınca koyuyorlar…
Rene Redzepi’nin yaptığı karıncalı yemek
Danimarka’da ünlü bir restoran olan Noma, birçok yemeklerinde karınca kullanıyor. Şef Rene Redzepi, karidesin üzerini karıncalarla süslediği bir yemek bile yapmış örneğin. Verdiği bir röportajda da karıncaların, yemeğe ekşi limon gibi bir aroma verdiği konusunda ısrarcı olduğu görülüyor.
Bir de civcivlerin canlı canlı kıyma makinalarına atıldıkları iddiaları var
İngiltere’de vejetaryen bir kümenin üyesi, gizlice tavuk çiftliğinde çekim yapıyor. daha sonra hayvanların cinsiyetlerine nazaran ayrıldığını ve erkek olanların canlı canlı kıyma makinesine atıldıklarını görüyor. Bu kişinin dediğine bakılırsa bunun sebebi de yumurta üretiminde erkek civcivlerin işe yaramaz görülmesinden kaynaklanıyor.
Velhasıl hayvan haklarını müdafaa örgütleri ve hayvan severler, tüm bu verdiğimiz örneklerin hayvanlara acı çektirmekten diğer bir işe yaramadığını düşünüyor. Yani hayvanların canlı canlı pişirilmesi kulağa aslına bakarsan pek mantıklı gelmiyor. Üstüne bir de bu türlü tüketme merakı nereden geliyor diye insan sorgulamadan edemiyor. Pekala siz bu mevzuda ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
Özellikle Çin, Tayland ve Kore üzere ülkelerde, hayvanları canlı canlı yerken görüntü çekilecek kadar olağanlaşmış bir durum bu (aslında o denli olmasa da). bu biçimde gelin, buna maruz kalan canlılara bir bakalım.
İlk örneğimiz ahtapot:
Sannakji
Ahtapotu canlı yeme durumu, en hayli Güney Kore’de görülüyor. Ahtapot canlıyken kollarını kesiyorlar ve hala hareket eden kolları bir tabağın içine koyup servis ediyorlar. Bu yemeğe (!) de sannakji ismini veriyorlar.
Hatta ahtapotun kollarına susam yağı döküyorlar ki beşerler yerken canlı et boğazlarından aşağıya kayabilsin. Siz ne düşünürsünüz bilemem ancak her yıl yaklaşık olarak 6 kişiyi öldüren bu teşebbüsü, insanların hala daha bayıla bayıla devam ettirmelerine ben anlam veremiyorum.
Çoğunuzu şaşırtmayacak örnek: Balık
İkizukuri
Japonya’da “ikizukuri” isimli bir yemeğin yapılması için canlı balıklardan sashimi (ince dilimlenen canlı balık / bir suşi çeşidi) hazırlanıyor. Hatta et canlı olduğu için kolay yenebilsin diye en ince biçimde kesiyorlar. Aslında fotoğrafta de görüldüğü gibi canlı bir balığın etleri fileto yapılıp servis ediliyor. Yani bu sebeple balığın hala hareket ettiği bile oluyor.
Balığı canlı pişirme sevdasının bir öbür meselai Çin’deki ”yin yang balığı” yemeğinde görüyoruz. Büsbütün ikizukuri ile tıpkı mantık. Bundaki fark, balığın gövdesinin yağda kızartılması ve başının çiğ bırakılması diyebiliriz. Hatta yemek sofrada insanların önüne geldiğinde bile balığın başının hareket ettiği görülebiliyor. Aslında balığın hareket etmesini sağlayan şey de bedenindeki hudutlardan kaynaklı, yoksa balık birden fazla vakit ölmüş oluyor.
Çin’in ‘sarhoş karides’ yemeği de bir çok ilginç
Sarhoş Karides
Çin’in birtakım bölgelerinde karidesler canlı bir kasede servis ediliyor ve hatta tabağın ortasında oraya buraya zıplayabiliyor. Hayvancağızların üstüne de likör bazlı bir sos dökülüyor ki hareket edip tabaktan (!) kaçmasınlar. Daha doğrusu müşteriler yemeğe başladıkları vakit bu sosu döküyor. Dökmedilk evvel de herbiçimde hayvanları bir gösteri izler üzere izliyorlar.
Canlı canlı kurtçuk (larva) yiyenler bile var
örneğin Avustralya’da küçük beyaz kurtçukları yiyorlar. Hatta onların tadını cheetos’a benzetiyorlar. Bilhassa Aborjin topluluklarının uzun müddettir bu alışkanlığa sahip oldukları biliniyor. Herbiçimde onlardan kalma olacak ki bölgedeki beşerler için orta öğün atıştırmalığı üzere bir şey olmuş bu kurtçuklar.
Larvaları direkt olarak ağaçtan topluyorlar ve güya dut toplamışsın da ağzına atıyormuşsun üzere yiyorlar.
Pecorino Peyniri (kenarlardaki küçük kurtçukları nazaranbilirsiniz)
Hatta bunun bir de Sardinya versiyonu var. Sardinyalılar pecorino isimli peynirin ortasında delik açıyor ve onu öylece dışarıda bırakıyor. bu biçimdece peynir sinekleri gelip peynirin içine yumurtluyor, yumurtalar kırılınca da larvalar peyniri yemeye başlıyor. beraberinde sinekler, peynirin içine dışkılıyor ve onların sindirim sistemindeki asit peynirin yağlarını parçalayıp yumuşatıyor.
İnsanlar bu besinin kıvama geldiğini, açtıkları delikten sıvı damlamaya başladığında anlıyor ve onu yemeye başlıyor. Lakin bu peyniri bulmak kolay değil çünkü 1962’den beri İtalya hükümetince yasaklanmış durumda. Satanlara da sattıranlara da ceza veriliyor.
Kurbağa yemeyi seçenler de var
Japonya’nın meşhur kurbağa sashimisinden bahsedecek olursak, kurbağa genelde meyyit ve çiğ servis ediliyor. Ama kurbağanın kalbi, hayvan yeni öldüğü için taze oluyor ve hala atabiliyor. Bu birinci vakit içinderda Tokyo’da Asadachi isimli bir restoranda, bu hayvanın canlı olarak servis edilmesiyle ortaya çıkıyor. Hayvan canlı bir biçimde geliyor, daha sonra şef bıçağı eline alıp onu öldürüyor.
Ardından şef hayvanın kalbini direkt çıkarıyor ve bedeninin geri kalanını çiğ et olarak dilimliyor. Burada kelam ettiğimiz tüm örnekler eleştirilse de bu, hayvan haklarını koruyan dernekler dahil olmak üzere biroldukca kesitin azap olarak tanımladığı bir örnek diyebiliriz.
Deniz kestanesi ve midye:
Deniz kestanesi
Deniz kestanelerinin aslına bakarsan küçücük bir modül etleri var. Üstüne bir de çiğ olarak kesilip tüketiliyorlar. kimi vakit canlının ortasındaki et suşi yaparken de kullanılıyor. Kimi beşerler, onların yosunlar için istilacı cinsler olarak bilinmeleri niçiniyle, deniz kestanelerini yemenin makûs bir şey olmadığını düşünüyor.
Ancak bizim ülkemizde Mayıs 2022 tarihinde ekosistem devamlılığını sağlamak için Marmara denizinde deniz kestanesi avcılığı yasaklandı.
Midye
Midyelerin canlı pişirildiği epey bilindik olduğu için çoğunuz duymuşsunuzdur. Fakat pişirirken kapağı kesinlikle kapalı tutulur, kapağı açık olan midyeler pişirilmez. Hatta onun canlı ve kapağı kapalı pişirilme niçininin, gıda zehirlenmesini önlemek olduğu söyleniyor. Zira kapağı açık olanların içine bakteriler girebiliyor, bu da insan sıhhati için tehlikeli görülüyor.
İstiridye ve ıstakoz:
İstiridye
İstiridyeler kabuklarından kesilip çıkarılana kadar ölmeyen canlılardır. Bu niçinle onları denizden çıkarıp çiğ olarak buz tepsisinde servis ettiğinizde hala yaşıyor oluyorlar. Bunu olumlu bir şey olarak mı değerlendirsek bilemiyorum lakin merkezi hudut sistemleri olmadığı için ağrıyı hissetmezler. Bu deniz canlısı, ülkemiz de dahil olmak üzere genelde dünyanın biroldukça yerinde tüketiliyor.
Istakozun etinde ise kendinden kaynaklanan doğal bakteriler vardır. Bu niçinle ıstakoz ölünce bu bakteriler çoğalabildiği için bu hayvan canlı pişirilerek besin zehirlenmesi önlenmek istenir. Istakozların uzunca bir süre canlı pişirildiklerinde acı çekmedikleri biliniyordu lakin bu külliyen yanlış.
Onların merkezi hudut sistemleri olmasa bile hormonal olarak acıyı hissettikleri söylenebilir. Hatta uzmanlara bakılırsa, canlı pişirildikleri zaman kuyruklarını hareket ettirmeleri bunun belirtisi zira kaçış refleksi olarak bunu yapıyorlar.
Düşünün bir lokantaya gidiyorsunuz, yemeğinizin üstüne süs niyetine karınca koyuyorlar…
Rene Redzepi’nin yaptığı karıncalı yemek
Danimarka’da ünlü bir restoran olan Noma, birçok yemeklerinde karınca kullanıyor. Şef Rene Redzepi, karidesin üzerini karıncalarla süslediği bir yemek bile yapmış örneğin. Verdiği bir röportajda da karıncaların, yemeğe ekşi limon gibi bir aroma verdiği konusunda ısrarcı olduğu görülüyor.
Bir de civcivlerin canlı canlı kıyma makinalarına atıldıkları iddiaları var
İngiltere’de vejetaryen bir kümenin üyesi, gizlice tavuk çiftliğinde çekim yapıyor. daha sonra hayvanların cinsiyetlerine nazaran ayrıldığını ve erkek olanların canlı canlı kıyma makinesine atıldıklarını görüyor. Bu kişinin dediğine bakılırsa bunun sebebi de yumurta üretiminde erkek civcivlerin işe yaramaz görülmesinden kaynaklanıyor.
Velhasıl hayvan haklarını müdafaa örgütleri ve hayvan severler, tüm bu verdiğimiz örneklerin hayvanlara acı çektirmekten diğer bir işe yaramadığını düşünüyor. Yani hayvanların canlı canlı pişirilmesi kulağa aslına bakarsan pek mantıklı gelmiyor. Üstüne bir de bu türlü tüketme merakı nereden geliyor diye insan sorgulamadan edemiyor. Pekala siz bu mevzuda ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
- Kaynaklar: Tree Hugger, Quora, Irısh Hexaminer, Özhan Öztürk, Science Focus