ahmetbeyler
Yeni Üye
Türkçe, farklı lisanlarla girdiği etkileşimlerin ve binlerce yıllık tarihinin de tesiriyle çok güçlü bir lisan. Lakin çağdaş dünyada her gün yeni bir şeyler keşfedebiliyor, geliştirebiliyor, haliyle bunlara Türkçe karşılık bulunması gerekiyor.
Örneğin ‘selfie’ akımı birinci patladığında TDK bir süre daha sonra harekete geçmiş ve bu sözün karşılığını ‘özçekim‘ olarak belirlemişti. Ya da geçtiğimiz günlerde NFT sözü için de bir karşılık geldi; nitelikli fikrî tapu. Lakin TDK’nin sözlüğe eklediği düşünülen birtakım sözler var ki, yalnızca birer şehit efsanesinden ibaret. Bunlardan en komik ve tanınan olanları derledik.
TDK’nın sözlüğe eklediği sanılan, lakin Türkçede yeri olmayan uydurma kelimeler
Oturgaçlı götürgeç/araba
TDK sözlüğünde arama yaptığımızda ‘oturgaçlı götürgeç’ için rastgele bir sonuç çıkmıyor. Otomobil sözünün tarifinde da bu tabire dair rastgele bir şeşy geçmiyor.
Çok oturgaçlı götürgeç/otobüs
Bu listenin en popülerlerinden biri olan ‘fazlaca oturgaçlı götürgeç’ de TDK’nin sözlüğünde yer almıyor. Otobüs sözünün tarifinde da bu tabire yer yok.
Gökkonut/uçak
Uçak sözüne TDK’den göz attığımızda karşılığı olarak verilenlerden biri ‘tayyare‘. Fakat gökkonut üzere bir sözün varlığına dair en ufak bir delil bile yok…
Durdurgaç/fren
Fren sözü lisanımızda çokça bulunan Fransızca sözlerden biri. Ama Türkçeleştirmek için ‘durdurgaç’ üzere bir söz üretildiği bilgisi kesinlikle hakikat değil. TDK’de de bu söze dair hiç bir data bulunmuyor.
Zorlangaç/problem
Listede bulunan sözler içinden en ‘eh olabilirmiş belki’ dedirteni bana göre ‘zorlangaç’ oldu. Söylemesi eğlenceli olsa da, TDK’de bu söze dair hiç bir bilgi yok.
Çok telli çalgaç/gitar
Peki örneğin başka fazlaca telli ‘çalgaçlar’ ne olacak? Olağan ki, fazlaca telli çalgaç sözünün izine internetin tabansız kaynaksız bilgi kuyusu ve bu liste haricinde resmi hiç bir yerde rastlanmıyor.
Zırlangaç/zil
Zil TDK’ye hem bildiğimiz birinci manasıyla, tıpkı vakitte argoda ‘parasız‘ olarak girmiş. Lakin zırlangaç, TDK’nin sözlüğünde yer almıyor.
Şekil çeken/fotoğraf makinesi
Buna ne desem bilemedim, kötü de bir uydurma. Alışılmış ki gerçekliği de yok.
Sosyal otlangaç/restoran
Her ne kadar ağır olarak restaurant halinde kullanılsa da, ‘lokanta’ üzere İtalyanca kökeni olan bir diğer kelime ile de tabir edilen bu söz, hiç bir vakit ‘sosyal otlangaç’ olarak anılmamış.
Öttürgeç/flüt
Öttürgeç sözü hakikaten sözlükte olsa flütü karşılar mıydı emin olamadım. TDK’nin sözlüğünde de bu söz bulunmuyor.
BONUS: Alttan ittirmeli üstten tüttürmeli hayli oturgaçlı getirgeçli götürgeç/tren (Bunu birinci sallayan o kadar hoş sallamış ki, tebrik ediyoruz.)
‘TDK’nin türettiği kelimeler’ efsanelerinin en komik ve işin rengini en belirli edeni sanırım bu. Bunu uyduran kişiyi tebrik ediyor ve listemizi sonlandırıyoruz.
Örneğin ‘selfie’ akımı birinci patladığında TDK bir süre daha sonra harekete geçmiş ve bu sözün karşılığını ‘özçekim‘ olarak belirlemişti. Ya da geçtiğimiz günlerde NFT sözü için de bir karşılık geldi; nitelikli fikrî tapu. Lakin TDK’nin sözlüğe eklediği düşünülen birtakım sözler var ki, yalnızca birer şehit efsanesinden ibaret. Bunlardan en komik ve tanınan olanları derledik.
TDK’nın sözlüğe eklediği sanılan, lakin Türkçede yeri olmayan uydurma kelimeler
Oturgaçlı götürgeç/araba
TDK sözlüğünde arama yaptığımızda ‘oturgaçlı götürgeç’ için rastgele bir sonuç çıkmıyor. Otomobil sözünün tarifinde da bu tabire dair rastgele bir şeşy geçmiyor.
Çok oturgaçlı götürgeç/otobüs
Bu listenin en popülerlerinden biri olan ‘fazlaca oturgaçlı götürgeç’ de TDK’nin sözlüğünde yer almıyor. Otobüs sözünün tarifinde da bu tabire yer yok.
Gökkonut/uçak
Uçak sözüne TDK’den göz attığımızda karşılığı olarak verilenlerden biri ‘tayyare‘. Fakat gökkonut üzere bir sözün varlığına dair en ufak bir delil bile yok…
Durdurgaç/fren
Fren sözü lisanımızda çokça bulunan Fransızca sözlerden biri. Ama Türkçeleştirmek için ‘durdurgaç’ üzere bir söz üretildiği bilgisi kesinlikle hakikat değil. TDK’de de bu söze dair hiç bir data bulunmuyor.
Zorlangaç/problem
Listede bulunan sözler içinden en ‘eh olabilirmiş belki’ dedirteni bana göre ‘zorlangaç’ oldu. Söylemesi eğlenceli olsa da, TDK’de bu söze dair hiç bir bilgi yok.
Çok telli çalgaç/gitar
Peki örneğin başka fazlaca telli ‘çalgaçlar’ ne olacak? Olağan ki, fazlaca telli çalgaç sözünün izine internetin tabansız kaynaksız bilgi kuyusu ve bu liste haricinde resmi hiç bir yerde rastlanmıyor.
Zırlangaç/zil
Zil TDK’ye hem bildiğimiz birinci manasıyla, tıpkı vakitte argoda ‘parasız‘ olarak girmiş. Lakin zırlangaç, TDK’nin sözlüğünde yer almıyor.
Şekil çeken/fotoğraf makinesi
Buna ne desem bilemedim, kötü de bir uydurma. Alışılmış ki gerçekliği de yok.
Sosyal otlangaç/restoran
Her ne kadar ağır olarak restaurant halinde kullanılsa da, ‘lokanta’ üzere İtalyanca kökeni olan bir diğer kelime ile de tabir edilen bu söz, hiç bir vakit ‘sosyal otlangaç’ olarak anılmamış.
Öttürgeç/flüt
Öttürgeç sözü hakikaten sözlükte olsa flütü karşılar mıydı emin olamadım. TDK’nin sözlüğünde de bu söz bulunmuyor.
BONUS: Alttan ittirmeli üstten tüttürmeli hayli oturgaçlı getirgeçli götürgeç/tren (Bunu birinci sallayan o kadar hoş sallamış ki, tebrik ediyoruz.)
‘TDK’nin türettiği kelimeler’ efsanelerinin en komik ve işin rengini en belirli edeni sanırım bu. Bunu uyduran kişiyi tebrik ediyor ve listemizi sonlandırıyoruz.