ahmetbeyler
Yeni Üye
Osmanlı İmparatorluğu’nun yüzlerce yıl süren kuvvetli hakimiyet periyodunda askeriyenin gücü son derece kıymetlidir. Osmanlı askeri denilinde her insanın aklına Yeniçeri Ocağı gelir lakin asıl en büyük askeri güç tımarlı sipahilerdir. Türk ve Müslümanlardan oluşan tımarlı sipahiler devletten tek kuruş almadan yaşar, bölgelerini korur ve tüm seferlerde orduya katılarak en değerli askeri gücü oluştururlardı.
Tımarlı sipahiler, tımar sisteminin bir kararıdur. Hem bu sistem tıpkı vakitte cebelü ismi verilen askerler aslında Türklerin Orta Asya steplerinden beri sahip oldukları ve uyguladıkları bir sistemdir. Bu niçinle sadece Osmanlı’da değil, tarihte kurulmuş bütün Türk devletlerinde tımarlı sipahi gibisi bir sistem ile karşılaşmak mümkün. Gelin tımarlı sipahi nedir, özellikleri ve nazaranvleri nelerdir biraz daha yakından bakalım.
Temelden başlayalım, tımar sistemi nedir?
Farsça kökenli bir söz olan tımar, arazi ve sadakat manasına gelmektedir. Tarih boyunca bilhassa Türk ve İslam devletleri başta olmak üzere bir epey devlette uygulanan tımar sistemi; devletin bir hizmet karşılığında öteki bir fiyat almadan ve vermeden topraklarını bireylere vermesidir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun kurucusu Osman Beyefendi devrinde bile uygulandığına dair ispatlar olan tımar sisteminde devlet, makul kurallar çerçevesinde merkezden uzakta bulunan bölgelerdeki şahıslara toprak verir ve karşılığında kimi hizmetler isterdi. Bu hizmetlerin başında üretim, mahallî güvenlik ve tabiki asker yetiştirmek geliyordu.
Tımarlı sipahi nedir?
Tımar sistemi kapsamında toprak sahibi olan bireyler yani tımar sahipleri, yanlarında cebelü ismi verilen askerler yetiştirirlerdi. Bu askerler devletten tek kuruş almaz, tımar sahibi yanında çalışır ve hem de bölgenin lokal güvenliğini sağlarlardı. Tımarlı sipahiler olarak isimlendirilen bu güç, sefer sırasında haber aldığı anda süratle orduya katılırdı.
Tımarlı sipahiler tarifine baktığımız vakit aslında karşımıza epey da özel bir olay çıkmıyor. Zira şöyleki bir tarihe baktığımızda Orta Asya steplerinde at koşturan ön Türklerin de aslında bu sistemle yaşadıklarını görüyoruz. Asker millet olarak anılan Türkler, tarih boyunca her vakit savaşa hazır olmuş lakin bir yandan da kendi işlerini yürütmeyi sürdürmüşlerdir.
Tımarlı sipahilerin özellikleri nelerdir?
Devletten rastgele bir maaş almadıkları ve o topraklardan eser elde etmek zorunda oldukları için üretim yaparlar ve devlet iktisadına katkı sağlarlar. Düzgün eser elde edemezlerse toprakları ellerinden alınır. Asker yetiştirmek üzere tahminen devletlerin en büyük meselesini da bir daha tımarlı sipahiler çözer.
Tahminen fazlaca bilinmeyen ancak en kıymetli tımarlı sipahi özelliği, alternatif askeri güç olmasıdır. Ordunun en büyük gücü olmasının yanı sıra durduk yere isyan eden Yeniçerilerin dehşetli düşüdür. bir fazlaca Yeniçeri isyanı, sultanın buyruğu ile İstanbul’a gelen tımarlı sipahi ile bastırılmıştır. Türk ve Müslüman olmaları ise kültürel gücü korumaktadır.
Tımarlı sipahilerin nazaranvleri nelerdir?
Tımarlı sipahilerin kuruluşu için bir tarih vermek son derece güç zira anlattığımız üzere bu, milletimizin kanına işlemiş bir durumdur. Osmanlı İmparatorluğu’ndaki birinci tımarlı sipahi kayıtları Osman Bey’e kadar uzanıyor lakin Büyük Selçuklu periyodunda de bu sistemin olduğunu görüyoruz. Yani bu sistem kurulmadı, sistem biziz.
Tımarlı sipahiler ne vakit kaldırıldı?
İşte bu sorunun bir karşılığı var. Yüzlerce yıl Osmanlı İmparatorluğu’na, binlerce yıl farklı Türk ve Müslüman devletlere hizmet veren bu sistem; Sultan Abdülmecid devrinde, 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı’nda okunan Tanzimat Fermanı ile kaldırılmıştır. Karara nazaran tımar sahipleri ölene kadar topraklarında kalacak lakin tımar sistemi devam etmeyecekti.
Tımarlı sipahiler niye kaldırıldı?
Tüfek icat oldu, mertlik bozuldu. Ateşli silahların icat edilmesi ile bir arada tüm dünyada atlı askerler ehemmiyetini yitirmeye başladı. İmparatorluk merkezinde nakit para muhtaçlığının artması ile bir arada tımar sahiplerinin yapacağı vergi toplama işini iltizamlar yapmaya başladı. Tımar sistemi giderek güç kaybetti ve sonunda da fonksiyonsuz kaldı. İmparatorluğun güç kaybetmesinin en kıymetli niçinlerinden biri olarak görülmektedir.
Osmanlı iktisadının ve askeri gücünün bel kemiğini oluşturan tımarlı sipahi nedir, özellikleri ve bakılırsavleri nelerdir sorularını yanıtlayarak bu sistem hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Tımarlı sipahiler hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Tımarlı sipahiler, tımar sisteminin bir kararıdur. Hem bu sistem tıpkı vakitte cebelü ismi verilen askerler aslında Türklerin Orta Asya steplerinden beri sahip oldukları ve uyguladıkları bir sistemdir. Bu niçinle sadece Osmanlı’da değil, tarihte kurulmuş bütün Türk devletlerinde tımarlı sipahi gibisi bir sistem ile karşılaşmak mümkün. Gelin tımarlı sipahi nedir, özellikleri ve nazaranvleri nelerdir biraz daha yakından bakalım.
Temelden başlayalım, tımar sistemi nedir?
Farsça kökenli bir söz olan tımar, arazi ve sadakat manasına gelmektedir. Tarih boyunca bilhassa Türk ve İslam devletleri başta olmak üzere bir epey devlette uygulanan tımar sistemi; devletin bir hizmet karşılığında öteki bir fiyat almadan ve vermeden topraklarını bireylere vermesidir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun kurucusu Osman Beyefendi devrinde bile uygulandığına dair ispatlar olan tımar sisteminde devlet, makul kurallar çerçevesinde merkezden uzakta bulunan bölgelerdeki şahıslara toprak verir ve karşılığında kimi hizmetler isterdi. Bu hizmetlerin başında üretim, mahallî güvenlik ve tabiki asker yetiştirmek geliyordu.
Tımarlı sipahi nedir?
Tımar sistemi kapsamında toprak sahibi olan bireyler yani tımar sahipleri, yanlarında cebelü ismi verilen askerler yetiştirirlerdi. Bu askerler devletten tek kuruş almaz, tımar sahibi yanında çalışır ve hem de bölgenin lokal güvenliğini sağlarlardı. Tımarlı sipahiler olarak isimlendirilen bu güç, sefer sırasında haber aldığı anda süratle orduya katılırdı.
Tımarlı sipahiler tarifine baktığımız vakit aslında karşımıza epey da özel bir olay çıkmıyor. Zira şöyleki bir tarihe baktığımızda Orta Asya steplerinde at koşturan ön Türklerin de aslında bu sistemle yaşadıklarını görüyoruz. Asker millet olarak anılan Türkler, tarih boyunca her vakit savaşa hazır olmuş lakin bir yandan da kendi işlerini yürütmeyi sürdürmüşlerdir.
Tımarlı sipahilerin özellikleri nelerdir?
- Tımarlı sipahiler Türk ve Müslümanlardan oluşur.
- Atlı askerlerdir.
- Miğfer ve zırh kullanırlar.
- Merkezden uzak bölgelerde bulunurlar.
- Devletten maaş ya da farklı bir fiyat almazlar.
- Ordunun en büyük gücünü oluştururlar.
- Savaş dışı vakit içinderda tarım yaparlar.
- Bölge asayişini sağlamakla nazaranvlidirler.
- Seferlerden ganimet elde etmezler.
Devletten rastgele bir maaş almadıkları ve o topraklardan eser elde etmek zorunda oldukları için üretim yaparlar ve devlet iktisadına katkı sağlarlar. Düzgün eser elde edemezlerse toprakları ellerinden alınır. Asker yetiştirmek üzere tahminen devletlerin en büyük meselesini da bir daha tımarlı sipahiler çözer.
Tahminen fazlaca bilinmeyen ancak en kıymetli tımarlı sipahi özelliği, alternatif askeri güç olmasıdır. Ordunun en büyük gücü olmasının yanı sıra durduk yere isyan eden Yeniçerilerin dehşetli düşüdür. bir fazlaca Yeniçeri isyanı, sultanın buyruğu ile İstanbul’a gelen tımarlı sipahi ile bastırılmıştır. Türk ve Müslüman olmaları ise kültürel gücü korumaktadır.
Tımarlı sipahilerin nazaranvleri nelerdir?
- Savaş vakti orduya katılarak büyük bir askeri güç oluştururlar.
- Savaş dışı vakit içinderda bölgenin mahallî güvenliğini sağlarlar.
- Bulundukları bölge halkından vergi toplarlar.
- Asker yetiştiriler.
- Üretim yaparlar.
- Ordunun her daim savaşa hazır olmasını sağlarlar.
- Uç bölgelerde hudut güvenliği sağlarlar.
Tımarlı sipahilerin kuruluşu için bir tarih vermek son derece güç zira anlattığımız üzere bu, milletimizin kanına işlemiş bir durumdur. Osmanlı İmparatorluğu’ndaki birinci tımarlı sipahi kayıtları Osman Bey’e kadar uzanıyor lakin Büyük Selçuklu periyodunda de bu sistemin olduğunu görüyoruz. Yani bu sistem kurulmadı, sistem biziz.
Tımarlı sipahiler ne vakit kaldırıldı?
İşte bu sorunun bir karşılığı var. Yüzlerce yıl Osmanlı İmparatorluğu’na, binlerce yıl farklı Türk ve Müslüman devletlere hizmet veren bu sistem; Sultan Abdülmecid devrinde, 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı’nda okunan Tanzimat Fermanı ile kaldırılmıştır. Karara nazaran tımar sahipleri ölene kadar topraklarında kalacak lakin tımar sistemi devam etmeyecekti.
Tımarlı sipahiler niye kaldırıldı?
Tüfek icat oldu, mertlik bozuldu. Ateşli silahların icat edilmesi ile bir arada tüm dünyada atlı askerler ehemmiyetini yitirmeye başladı. İmparatorluk merkezinde nakit para muhtaçlığının artması ile bir arada tımar sahiplerinin yapacağı vergi toplama işini iltizamlar yapmaya başladı. Tımar sistemi giderek güç kaybetti ve sonunda da fonksiyonsuz kaldı. İmparatorluğun güç kaybetmesinin en kıymetli niçinlerinden biri olarak görülmektedir.
Osmanlı iktisadının ve askeri gücünün bel kemiğini oluşturan tımarlı sipahi nedir, özellikleri ve bakılırsavleri nelerdir sorularını yanıtlayarak bu sistem hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Tımarlı sipahiler hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.