Telsim’in İflasa Kadar Giden Öyküsü

ahmetbeyler

Yeni Üye
Ülkemizde birinci taşınabilir (cep) telefon görüşmesi 23 Şubat 1994 tarihinde devrin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile devrin Başbakanı Tansu Çiller içinde yapıldı. beraberinde telefon görüşmeleri için operatör de gerekliydi ve 1994 yılında Turkcell isimli ama rakipsiz ve alternatifsiz bir pazar mevcuttu.

bir epeyce dalda markalaşmış olan Uzan Kümesi, irtibat dalına de el atarak Türkiye’de iz bırakacak bir marka kurmanın peşine düştüler. Hazırsanız; muhtemelen Star Gazetesi periyodundan kalan son Pringles’larınızı sandıklardan çıkartın, Telsim’in kıssasını sizlerle paylaşıyoruz.

Telsim, Uzan Holding tarafınca Cem Uzan’ın teşebbüsüyle kuruldu


  • Uzan Holding’e ilişkin yüzlerce markadan yalnızca birkaçı
1993 yılında kurulduğu ismiyle Teknotel ya da hizmet vermeye başladığı sene değişen ismiyle Telsim, kestirim edildiği kadar geç kurulmadı. Turkcell ile Telsim içinde yalnızca 2 aylık bir süre var.

Telsim sözü, birçoğumuzun da iddia edebileceği üzere telekomünikasyon sözünün kısaltması olan “tel” ve subscriber identity module (abone kimlik modülü)’ün kısaltması olan “sim” sözlerinden oluşuyor.

1994 yılında hizmet vermeye başlayan Telsim, Türkiye’de hizmet vermeye başlayan ikinci GSM operatörü markası olarak kayıtlara geçti.

Kurulur kurulmaz büyük bir ivme yakaladı


  • İmaj kalitesi düşük de olsa; Uzan Ailesi. Sol baştan; Hakan Uzan, Baba Kemal Uzan ve Cem Uzan
İş insanı Kemal Uzan’ın oğlu Cem Cengiz Uzan’ın teşebbüsleriyle faaliyetlerine başlayan Telsim, daha birinci aylarda büyük bir sıçrama yaparak 15 bin üzere önemli bir abone sayısına ulaştı.

Bu süratli gelişim ve yükseliş, Telsim’in gelecek senelerda yaratacağı ihtilallerin ayak sesleri üzereydi. Ancak meyve veren ağacın taşlandığı ülkemizde, Telsim’i de dertli süreçler bekliyordu.

Telsim’in lisans sorunu ve geciken tahlil


Telsim, hizmet periyodunun çabucak hemen 2. yılında 1995 yılının 3. çeyreğinde “Kıbrıs’ın GSM şebekesini yasal olmayan yollarla ele geçirdiği” savıyla 8 ay boyunca kullanıma kapatıldı ve bu süreç boyunca hizmet veremedi.

çabucak sonrasında bu hususta Türkiye’de hazırlanmış bir yasa olmadığı için 8 ay daha sonra Telsim yenidendan faaliyetlerine başladı ve 1998 yılında Telsim ile Ulaştırma Bakanlığı içinde 500 milyon dolar karşılığında 25 yıllık bir lisans kontratı imzalandı. Lisans mutabakatının akabinde yaşananlarla Telsim bu lisansın müddetini bile dolduramayacak kadar kısa bir ömre sahip olacaktır.

GSM alanındaki bir fazlaca yeniliğe Telsim yardımıyla eriştik


2000 yılında altyapısını Amerikalı şirket Motorola’nın geliştirdiği ve dayanak verdiği, Telsim’in de 100 milyon dolar yatırım yaptığı GPRS faaliyetleri Türkiye’de başladı ve ülkemizde operatör hizmetleri bakımından çağ atlama heyecanını yaşadık.

Telsim, GPRS gelişmesinin akabinde sürat kesmeden MMS, WAP, MVS ve Bas-Konuş üzere daha bir fazlaca yeniliği dünya ile birebir anda ülkemize de getirdi ve bu hususta epey değerli işlere imza attı.

Telsim büyüyor, büyüdükçe daha da gelişiyor


  • Cem Uzan ile özdeşleşmiş Pringles kampanyası
Haberleşme alanında isminden önemli manada kelam ettiren ve pazarda liderlik için kıyasıya çaba veren Telsim, bir yandan da reklam ve sponsorluk muahedeleriyle da ön plana çıkıyordu.

Fatih Terim, Cem Yılmaz, Hakan Yılmaz, Ajda Pekkan ve Yılmaz Erdoğan üzere ünlü simalara reklam sinemalarında yer veren Telsim; Fenerbahçe ve Galatasaray ile sponsorluk kontratı de imzaladı.

Cem Yılmaz’ın “Tamamen Duygusal” isimli unutulmaz reklam sineması:


Telsim’in TMSF’ye bölümü



  • Telsim’in değişik reklamlarından yalnızca biri
Telsim, Uzanlar’ın İmar Bankası başta olmak üzere çeşitli borçlarından ötürü 2004 yılının şubat ayında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF)’na devredildi. Bir yıl boyunca TMSF yönetiminde yönetilen Telsim, ondan sonrasında 1 yılın akabinde satış için ihaleye çıktı ve Birleşik Krallık menşeli irtibat devi Vodafone’a 4,55 milyar dolar karşılığında satıldı.

Elde edilen gelir ile Telsim’den alacaklı pozisyonda bulunan Motorola, Nokia ve devletin çeşitli kurumlarına ödemeler yapıldı. Arta kalan para ise hazineye aktarıldı.

Telsim’in devredilmesiyle birlikte yaşanan garip hukuk süreci


  • Telsim abonelerinin borç ödeme ekranı (sitenin arşivlenmiş haline kaynaklar kısmından ulaşabilirsiniz)
Telsim, Vodafone’a devredildikten daha sonra; yapılan kontrat gereği Telsim’e borcu olan abonelerin borçları Vodafone’a devredilmedi ve TMSF bu alacakları tahsil edebilmek için bir hukuk ofisiyle anlaştı. Elde edilen datalara göre TMSF devrinde Telsim’in 6 milyon abonesi bulunuyordu. 6 milyon aboniçin 1,2 milyon abonenin Telsim’e borcu vardı. Abonelerin toplam borcu 700 milyon TL’nin üzerindeydi. 800 bin abone yasal takibe girmişti. Borcu olan 400 bin abonenin borç ölçüsü ise 30 liranın altındaydı.

Tam bir karmaşadan ibaret olan bu borç tahsilleri için bir hukuk ofisiyle anlaşan TMSF, hukuk ofisine yalnızca borçlu bireylerin isim soyad ve borç ayrıntılarını verdi. Bu da hukuk ofisinin birebir isim soyadı paylaşan bir fazlaca şahısla “Telsim’e şu kadar borcunuz var, ödemezseniz icraya vereceğiz” diyerek bağlantıya geçmesine sebep oldu.

Telsim borçlarının ödenmesi konusunda muvaffakiyet sağlanamayınca, borçlarını ödemek isteyenlere %75 faiz indirimi ve 4 taksitte ödeme kolaylığı üzere imkânlar da sunuldu ama bu kampanyaların ne kadar başarılı olduğu bilinmez. bir daha tıpkı periyotlarda Tüketici Müracaat Merkezi Derneği Onursal Lideri Aydın Ağaoğlu’nun, “Telsim borçları vakit aşımına uğradı, yasal müddet 10 yıl” çıkışı da bu bahiste gündem olmuştu.

Madalyonun öbür yüzü


Uzanlar; pek çoğumuzun da bildiği üzere Telsim, Star Tv, Kral Tv, Çukurova Elektrik, Kepez Elektrik, İmar Bankası, Petkim, İstanbulspor, Adanaspor ve daha bir fazlaca marka, fabrika ya da işletmeye sahiplerdi. Sayısı 200 kadar olan bu marka ve işletmeler elbet ki Uzanlar’a çok yüksek bir servet getiriyordu lakin İmar Bankası niye batmıştı?

Tezlere nazaran; Cem Uzan’ın siyasi tercihleri, periyodun siyasi aktörleriyle karşıt düşen fikirleri bu sonu hazırlayan en büyük etkendir. Bilhassa de Cem Uzan’ın Genç Parti’yi kurduktan daha sonra 13 Haziran 2003 tarihinde Bursa’da yaptığı mitingde devrin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti hakkında sarfettiği sert cümlelerin Uzanlar’a ilişkin markaların sonunu getirdiği sav edilmektedir.

Demirel’in tezleri destekleyen nitelikteki kelamları


  • Demirel, bununla birlikte Uzan Çifti’nin nikah şahitliğini de yapmıştı
Türkiye Cumhuriyeti 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in bir konuşmasında söz ettiği “Uzanlar’a ilişkin Telsim de dahil birfazlaca markaya yapılan muamele devlet tarafınca yapılmış bir gasptır” açıklaması, Uzanlar’ın Türkiye’deki çöküşünü özetler niteliktedir.

Pekala ya bundan daha sonra neler olacak?


  • Terör örgütü önderi Fethullah Gülen’e devlet tarafınca prestij gösterildiği senelerda Cem Uzan’ın sahibi olduğu Star Gazetesi, kimsenin tabir etmeye yürek edemediği gerçekleri yazarak bu tarihi habere imza atmıştı (1999).
Cem Uzan, FETÖ kumpası olarak tescillenen Ergenekon Davası’nda isminin geçtiğini öğrenince yurt dışına çıkma vaktinin geldiğini anlayarak evvel Yunanistan’a ordan da siyasi sığınma hakkı alarak Fransa’ya geçer ve bugün hala Fransa’da hayatını devam ettirmektedir.

Cem Uzan, Fransa’ya yerleştikten daha sonra biroldukça sefer Türkiye hakkında “şirketlerinin bedelinin altında, yok değerine satıldığı ve kişilik hakları” üzere konularda AİHM’ye davalar açtı ve neredeyse açtığı tüm davaları kazandı.

Bilhassa de Uzan’ın meskende olmadığı bir gün TMSF yetkililerinin Uzan’ın konutuna girip kasadaki çeşitli pay senetlerini hukuksuz bir biçimde almalarını AİHM’e taşıyan Uzan, 2 milyar dolarlık bu davayı da kazanmıştı. BBC ve çeşitli ajanslara röportajlar veren Uzan, kurallar oluştuğunda bir gün kesinlikle Türkiye’ye döneceğini de sıkça tabir etmektedir.

Pekala ya sizler Telsim’in kıssası ve Cem Uzan hakkında neler düşünüyorsunuz? Telsim öyküsünün arkasında ne tıp gerçekler yaşanmış olabilir? Niyetlerinizi yorumlar kısmında bizlerle paylaşabilirsiniz.

Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 13 /