ahmetbeyler
Yeni Üye
Günümüzde hangi coğrafya, millet, toplum ya da devleti incelersek inceleyelim; sağcı ya da solcu üzere bir sınıflandırmaya rastlamamız mümkündür. Birtakım fikirler ve tercihler sağ olarak tanımlanırken; birtakım kavramlar ise sol olarak tanımlanmaktadır.
Bugün; sonları her ne kadar kültür ve devletlere bakılırsa değişebilse de ana çizgileri tıpkı olan sağ ve sol kavramlarının tarihi öyküsünü sizlere anlatacağız. Şayet hazırsanız; telefonlarınızı saklayın, siyasetin sağ ve sol kavramlarını bütün bilgileriyla sizlerle paylaşıyoruz.
Fransız Meclisi’nde sağ ve sol tarafta oturan temsilciler, dünyanın bahtını değiştirdi
1789 yılında Fransa’da Fransız İhtilali yaşanırken; parlamentoda da çetin bir ortam vardı ve fikir ayrılığı yaşayan iki küme içinde sert tartışmalar yaşanıyordu.
Fransız Parlementosu’nda Başkanlık makamının sağ tarafında oturanlara “sağcı” ve savundukları fikre “sağ” ismi verildi. Birebir biçimde Başkanlık makamının sol tarafında oturanlara “solcu” ve savundukları fikre de “sol” ismi verildi.
Fransız Parlementosu’nun sağcı ve solcuları
Fransız Devrimi’nin sağcıları; hiyerarşi, gelenek, kiliseye bağlılık, kilisenin liderliğini savunma ve toplumsal eşitsizlik üzere fikir ve niyetleri savunuyorlardı.
Solcular ise kestirim edeceğiniz üzere sınıf eşitliği, özgürlük, kilisenin yalnızca dine liderlik etmesi, toplumsal eşitlik ve laiklik üzere kavramları savunuyorlardı. Günümüzden 233 yıl evvel türeyen bu iki kavram, Fransız İhtilali Dönemi’nde bu türlü doğmuştu.
Sağ ve solun Fransa dışına çıkarak dünyaya yayılışı
İddia edilenin tersine sağ ve sol kavramları, İngiltere’ye Fransa’dan çabucak değil; tam 120 yıl daha sonra geçti. Yani dünyada siyasi ve politik manada sağ ve sol kavramları 120 yıl boyunca yalnızca Fransa’da kullanıldı. 120 yıllık ortanın akabinde, 1900’lü yılların başında (20. yüzyıl) sağ ve sol kavramları İngiltere’ye taşındı ve ordan da tüm dünyaya yayıldı.
Hem Fransa’dan İngiltere’ye geçen birebir vakitte ordan bütün dünyaya yayılan sağ-sol kavramlarını Fransa’daki haliyle birebir kabul etmek imkânsızdır. Sağ ve sol kavramları her ülke, toplum ve kültürde belli hudutlar dahilinde farklı biçimde yorumlandı.
Dünya genelinde sağ ve solun genel hudutları
Her ne kadar istisnalar mevcut olsa da; sağ fikirlerin ortasında “din, gelenekçilik, muhafazakârcılık, liberalcilik, demokratçılık ve milliyetçilik” üzere kavramlar bulunurken; sol fikirlerin temelinde “insan, eşitlik, özgürlük, toplumsal adalet” üzere kavramlar vardır.
Ayrıyeten; sol ve milliyetçilik birbirlerine uzak kavramlarmış üzere dursa da dünyada milliyetçi bir epeyce sol tabanlı parti bulunmaktadır. Nelson Mandela, Mahatma Gandi, Saddam Hüseyin, Muammer Kaddafi, Beşşar Esad, Doğu Perinçek milliyetçi solcu olarak sayabileceğimiz isimlerden yalnızca birkaçıdır.
Neredeyse tüm din ve inançlarda sağın üstün görülmesi
Sağ ve sol dediğimizde hiç elbet aklımıza gelen birinci yargılardan biri de sağın; din ve inancı ön plana koyması ve solun laik bir anlayışta olmasını açıkça söyleyebiliriz. Yazgının cilvesi mi dersiniz yoksa ismi konulmamış diğer bir şey mi bilinmez fakat neredeyse tüm inanç ve dinlerde sağ, soldan üstün tutulmuştur.
Örneğin İslam dininde Kur’an-ı Kerim’de yazılanlara bakılırsa;
Merkez kavramı, kestirim edeceğiniz üzere hem sağ tıpkı vakitte soldan beslenip keskin sonları olmayan fikirleri kapsar.
Merkez sağ ve merkez sol ise büsbütün sağ yahut sol olmayıp merkezden sağ ya da sola biraz daha yakın olan kavramlardır. Çok sağ ve çok sol ise olağan sağ ve sol kavramlarının çoka kaçmış halidir. Çok sağ ve çok sol için verilebilecek en açık örnek Adolf Hitler ve Josef Stalin’dir.
Ülkemizdeki birtakım partilerin mevcut siyasi tarifi
Merkez: Genç Parti
Merkez Sağ: Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokrat Parti, GÜZEL Parti
Merkez Sol: Cumhuriyet Halk Partisi, Memleket Partisi
Sağ: Adalet ve Kalkınma Partisi*, Gelecek Partisi
Sol: Halkların Demokratik Partisi, Vatan Partisi
Çok Sağ: Büyük Birlik Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Saadet Partisi, bir daha Refah Partisi
Çok Sol: Türkiye Emekçi Partisi
*Bazı kaynaklarda çok sağ olarak da tanımlanmaktadır.
Pekala ya sizler sağ ve sol kavramları için neler düşünüyorsunuz? Sizce teknoloji ve dünya ne kadar gelişirse gelişsin; sağ ve sol yaşamaya devam edecek mi yoksa bir yerden daha sonra beşerler bu kavramları rafa mı kaldıracak? Fikir ve fikirlerinizi yorumlar kısmında bizlere iletebilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 /
Not: Siyasi kavramlar ve partilerin isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır.
BONUS:
Bugün; sonları her ne kadar kültür ve devletlere bakılırsa değişebilse de ana çizgileri tıpkı olan sağ ve sol kavramlarının tarihi öyküsünü sizlere anlatacağız. Şayet hazırsanız; telefonlarınızı saklayın, siyasetin sağ ve sol kavramlarını bütün bilgileriyla sizlerle paylaşıyoruz.
Fransız Meclisi’nde sağ ve sol tarafta oturan temsilciler, dünyanın bahtını değiştirdi
1789 yılında Fransa’da Fransız İhtilali yaşanırken; parlamentoda da çetin bir ortam vardı ve fikir ayrılığı yaşayan iki küme içinde sert tartışmalar yaşanıyordu.
Fransız Parlementosu’nda Başkanlık makamının sağ tarafında oturanlara “sağcı” ve savundukları fikre “sağ” ismi verildi. Birebir biçimde Başkanlık makamının sol tarafında oturanlara “solcu” ve savundukları fikre de “sol” ismi verildi.
Fransız Parlementosu’nun sağcı ve solcuları
Fransız Devrimi’nin sağcıları; hiyerarşi, gelenek, kiliseye bağlılık, kilisenin liderliğini savunma ve toplumsal eşitsizlik üzere fikir ve niyetleri savunuyorlardı.
Solcular ise kestirim edeceğiniz üzere sınıf eşitliği, özgürlük, kilisenin yalnızca dine liderlik etmesi, toplumsal eşitlik ve laiklik üzere kavramları savunuyorlardı. Günümüzden 233 yıl evvel türeyen bu iki kavram, Fransız İhtilali Dönemi’nde bu türlü doğmuştu.
Sağ ve solun Fransa dışına çıkarak dünyaya yayılışı
İddia edilenin tersine sağ ve sol kavramları, İngiltere’ye Fransa’dan çabucak değil; tam 120 yıl daha sonra geçti. Yani dünyada siyasi ve politik manada sağ ve sol kavramları 120 yıl boyunca yalnızca Fransa’da kullanıldı. 120 yıllık ortanın akabinde, 1900’lü yılların başında (20. yüzyıl) sağ ve sol kavramları İngiltere’ye taşındı ve ordan da tüm dünyaya yayıldı.
Hem Fransa’dan İngiltere’ye geçen birebir vakitte ordan bütün dünyaya yayılan sağ-sol kavramlarını Fransa’daki haliyle birebir kabul etmek imkânsızdır. Sağ ve sol kavramları her ülke, toplum ve kültürde belli hudutlar dahilinde farklı biçimde yorumlandı.
Dünya genelinde sağ ve solun genel hudutları
Her ne kadar istisnalar mevcut olsa da; sağ fikirlerin ortasında “din, gelenekçilik, muhafazakârcılık, liberalcilik, demokratçılık ve milliyetçilik” üzere kavramlar bulunurken; sol fikirlerin temelinde “insan, eşitlik, özgürlük, toplumsal adalet” üzere kavramlar vardır.
Ayrıyeten; sol ve milliyetçilik birbirlerine uzak kavramlarmış üzere dursa da dünyada milliyetçi bir epeyce sol tabanlı parti bulunmaktadır. Nelson Mandela, Mahatma Gandi, Saddam Hüseyin, Muammer Kaddafi, Beşşar Esad, Doğu Perinçek milliyetçi solcu olarak sayabileceğimiz isimlerden yalnızca birkaçıdır.
Neredeyse tüm din ve inançlarda sağın üstün görülmesi
Sağ ve sol dediğimizde hiç elbet aklımıza gelen birinci yargılardan biri de sağın; din ve inancı ön plana koyması ve solun laik bir anlayışta olmasını açıkça söyleyebiliriz. Yazgının cilvesi mi dersiniz yoksa ismi konulmamış diğer bir şey mi bilinmez fakat neredeyse tüm inanç ve dinlerde sağ, soldan üstün tutulmuştur.
Örneğin İslam dininde Kur’an-ı Kerim’de yazılanlara bakılırsa;
- Hz. İbrahim, putları sağ eliyle yıkar.
- Allah, Hz. Musa’ya Cins Dağı’nın sağ tarafınca seslenir.
- Hesap günü, mükâfatlandırılacak bireylerin amel defteri sağ taraftan verilir.
- Bunların haricinde birden fazla kere işlerimizi sağ elimizle hallederiz. Sol el ya da ayak, uğursuzluk olarak nitelendirilir.
- Allah, çarmıha gerilerek öldürülen Hz. İsa’yı lider ve kurtarıcı olarak kendi sağına yükseltmiştir.
- Hz. İsa, balık tutmada başarılı olamayan havarilere; ağı, kayığın sağ yanına atmalarını, bu sayede balık tutabileceklerini anlatmaktadır.
Merkez kavramı, kestirim edeceğiniz üzere hem sağ tıpkı vakitte soldan beslenip keskin sonları olmayan fikirleri kapsar.
Merkez sağ ve merkez sol ise büsbütün sağ yahut sol olmayıp merkezden sağ ya da sola biraz daha yakın olan kavramlardır. Çok sağ ve çok sol ise olağan sağ ve sol kavramlarının çoka kaçmış halidir. Çok sağ ve çok sol için verilebilecek en açık örnek Adolf Hitler ve Josef Stalin’dir.
Ülkemizdeki birtakım partilerin mevcut siyasi tarifi
Merkez: Genç Parti
Merkez Sağ: Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokrat Parti, GÜZEL Parti
Merkez Sol: Cumhuriyet Halk Partisi, Memleket Partisi
Sağ: Adalet ve Kalkınma Partisi*, Gelecek Partisi
Sol: Halkların Demokratik Partisi, Vatan Partisi
Çok Sağ: Büyük Birlik Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Saadet Partisi, bir daha Refah Partisi
Çok Sol: Türkiye Emekçi Partisi
*Bazı kaynaklarda çok sağ olarak da tanımlanmaktadır.
Pekala ya sizler sağ ve sol kavramları için neler düşünüyorsunuz? Sizce teknoloji ve dünya ne kadar gelişirse gelişsin; sağ ve sol yaşamaya devam edecek mi yoksa bir yerden daha sonra beşerler bu kavramları rafa mı kaldıracak? Fikir ve fikirlerinizi yorumlar kısmında bizlere iletebilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 /
Not: Siyasi kavramlar ve partilerin isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır.
BONUS: