Rusya’daki Binalar Neden Kasvetli Bir Görünüme Sahiptir?

ahmetbeyler

Yeni Üye
Son senelerda yabancı inşaat şirketlerinin de tesiriyle bu binaların oranı düştü lakin Sovyet döneminde ortaya çıkan bu yapılar hâlâ Rusya’nın simgeleri içinde.

Bu binaların bir isimleri bile var: Hruşçovka. Adını Eski Sovyetler Birliği Hükûmet Lideri Nikita Kruşçev‘den alıyor. Türkçeye Kruşçev olarak geçmiş olsa da aslında yepyeni okunuşu Hruşçov’dur.

Bir Komünizm özelliği gereği; beşerler mesken almıyordu, devlet tarafınca insanlara konut veriliyordu.


Hruşçovkalar 1960’lı yılların başlarında SSCB periyodunda, Sovyet hükûmetinin direktifleriyle inşa edildi.

Genelde 5 katlı olan bu binaların tek tip olmasının en kıymetli sebebi, düşük maliyetle yapılmış olmaları.


Geleneksel duvarcılık için ağır bir emek harcaması gerekiyordu, değerliye patlamaması için betonarme yahut tuğladan yapılması tercih edildi.

Olabildiğince süratli yapılabilen binalara gereksinim vardı.


Bireysel projeler yavaş olduğu için kalabalık kentlerin talebi karşılanamıyordu. Ciddi bir konut düşüncesi baş gösterince, ucuz ve süratli yapılabilecek binalar tasarlandı.

Bu binalarda asansör bulunmuyor zira vakit ve para kaybettiren bir başka etmendi.


SSCB’deki sıhhat ve güvenlik standartları, asansörsüz bir binanın yüksekliğinin en çok 5 kat olabileceğini belirledi. 5 katlı son Hruşçovka 1971 yılında inşa edildi.

1961-1968 yılları içinde Moskova’da 3.000.000 metrekare yer inşa edildi.


Yer sorunu oluşunca kat sayısı arttırıldı ve 9 ile 12 katlı binalar inşa edildi.

Daireler epey küçük tasarlandı; bir oda, bir mutfak ve bir banyodan oluşuyor.



Tek odalı daireler 30 metrekare, iki odalılar 44 metrekare, üç odalılar ise 60 metrekare. Birleşik banyolara sahip ve mutfaklar sadece 6 metrekare.

daha sonraki dizaynlarda daireler daha da daraltıldı ve aradaki hol kaldırıldı.



Bu niçinle yatak odasına gitmek için oturma odasından geçmek gerekti. Birtakım dairelerde bir oda daha var fakat bu odanın penceresi ve havalandırması bulunmuyor.

2012 yılında bu konutların kıymetli bir kısmı yıkıldı fakat ekonomik zorluk çeken kesim, Hruşçovkalara hâlâ bel bağlamak zorunda kalıyor.


Bu durumdan Ruslar da şad değil. Hatta 1975 imali “Kaderin Cilvesi” isimli bir Sovyet güldürü sinemasında şöyleki bir sahne geçiyor: Moskova’da yaşayan biri, kazara Leningrad’a masraf; aslında taksici onu mesken adresine göre götürmüştür fakat bu adres hem Moskova’da birebir vakitte Leningrad’da vardır. Üstelik bu adresteki bina, hatta kapının anahtarı dahi kendisininkine benzemektedir.

Bu tek tip tasarım dışında çember formunda inşa edilmiş apartmanlar da bulunuyor.


Sovyet hükûmeti, halk için düşük maliyetli binalar inşa etse de devleti büyük göstermek ismine epey sayıda olağan dışı devasa yapı inşa etmişti.


Hruşçovkalar, bizdeki TOKİ binalarına ve lojmanlara benzerlikleriyle de dikkat çekiyor.



Türkiye’deki “kooperatif apartmanlarında” da misal bir sebepten dolayı -5 katlı olmalarına rağmen- asansör bulunmaz. Sebepler emsal: Daha ucuza, daha süratli inşa edilebilmesi.

Ne yazık ki bizdeki çağdaş apartmanlar hâlâ makus tasarlanıyor ve ucuz gereçlerle inşa ediliyor, üstelik deprem ülkesi olmamıza karşın.