ahmetbeyler
Yeni Üye
Modern vakit içinder filmi 1936 yılında gösterime girdi. 1929 yılındaki Büyük Ekonomik Buhran daha sonrasında makineleşmenin tesiriyle ortaya çıkan ekonomik ve toplumsal bozulmalar ile artan işsizlik meselelerine değiniyordu. O dünyadan bir örnekti.
Türk sinemasına baktığımızda ise bizde de Yeşilçam filmleri kendi devrinde yaşanılan problemlere değindiler. ‘Ayşecik, Sezercik, Küçük Emrah…’ daima o devrin karakterlerinden. Yani çekilen birfazlaca film ve dizide, yazılan kitaplarda daima o dönemin meselelerine değiniliyor. Günümüze geldiğimiz vakit ise psikolojik sıkıntılara değinen sinema ve dizilerde bir artış olduğunu görüyoruz.
Biz de ruhsal bir buhrandan geçiyor olabilir miyiz?
Psikolojik bozuklukların toplumda görülme oranının yükselip yükselmediğini anlamak için bilimsel bilgilere başvuralım dedik ve şu kararı gördük: 1998 yılında yapılan Türkiye Ruh Sıhhati Profili araştırmasının bilgilerinde Türkiye’de 18 yaş üstü bireylerde ruhsal bozukluk görülme sıklığı %17.2 olarak bulunmuş.
gorece daha yakın vakitte yapılan araştırmalara gelirsek şayet bilgiler şöyle: “Ruhsal Bozuklukların Yaygınlığı, Cinsiyetlere göre Dağılımı ve Psikiyatrik Takviye Alma ile İlişkisi” başlıklı 2012 yılında yapılmış çalışmanın bilgilerine bakılırsa his durum bozukluklarının toplumda görülme sıklığı %37’ye kadar çıkmış durumda. Onu takip eden bozukluk ise %29 ile anksiyete bozukluğu.
“Maslow’un Muhtaçlıklar Hiyerarşisi”nde neredeyiz?
1943 yılında Abraham Maslow, ‘İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ isminde bir teori ortaya attı. Bu teoriye göre insan fiziksel ve duygusal gelişmenini beş evrede tamamlardı.
İlk basamakta insan, fizyolojik muhtaçlıklarını giderirdi. Bu gereksinimler nefes almak, yemek, su, boşaltım, cinsellik, uyku, sağlıklı metabolizma üzere ihtiyaçlardı. Bu gereksinimlerin hepsi karşılandığında insan ikinci etaba geçerdi.
İkinci kademede ise kişi, güvenlik ihtiyacını karşılardı. Yani vücut bütünlüğünü, işini, ekonomik olarak refahını, ahlakını, ailesini, sıhhat ve mülkiyet güvenliğini sağlamaya çalışırdı. Bu basamak da bittikten daha sonra kişi üçüncü etaba geçerdi. Üçüncü etaba geçmedilk evvel burada biraz duralım ve Çağdaş vakit içinder sinemasına geri dönelim. Makineleşme var, iş sorunu var, ahlak sorunları var. Biraz bu kademeyi andırıyor değil mi?
Üçüncü evreye geldiğimizde ise burada sevgi ve ilişkin olmak var. Arkadaşlık, aile, cinsel mahremiyet üzere asıl duygusal gereksinimler burada başlıyor. Yani ruhsal problemler burada ortaya çıkmaya başlıyor, diyebiliriz.
Dördüncü basamakta ise saygınlık var. Öz hürmet, öz itimat, muvaffakiyet, diğerlerine hürmet duymak, öbürleri tarafınca hürmet duyulmak bu etapta hissedilen muhtaçlıklar.
Beşinci etapta ise birçoğumuzun maksadı olan kendini gerçekleştirme bulunuyor. Bu etapta faziletli, yaratıcı, içten, sorun çözücü, ön yargısız, hakkikati kabul eder olmak üzere hissedilen gereksinimler bulunuyor.
Günümüzde 3-4-5 etaplarından hangisinde olduğumuzu net bir biçimde söyleyemesek de çekilen filmlerin/dizilerin duygusal muhtaçlıklar üzerinden şekillenmesi, ruhsal problemlere değinmesi tema olarak da sevgi ve ilişkin olma muhtaçlıklarını birden fazla vakit kullanımı üçüncü aşamada olduğumuza işaret ediyor olabilir.
Yazının girişinde bu sıkıntılara dair farkındalığımızın artmış olma ihtimalinden bahsetmiştik, bu ihtimal dahi gereksinimler hiyerarşisi piramidinde daha yükseklere çıktığımıza işaret etmez mi?
Türk sinemasına baktığımızda ise bizde de Yeşilçam filmleri kendi devrinde yaşanılan problemlere değindiler. ‘Ayşecik, Sezercik, Küçük Emrah…’ daima o devrin karakterlerinden. Yani çekilen birfazlaca film ve dizide, yazılan kitaplarda daima o dönemin meselelerine değiniliyor. Günümüze geldiğimiz vakit ise psikolojik sıkıntılara değinen sinema ve dizilerde bir artış olduğunu görüyoruz.
Biz de ruhsal bir buhrandan geçiyor olabilir miyiz?
Psikolojik bozuklukların toplumda görülme oranının yükselip yükselmediğini anlamak için bilimsel bilgilere başvuralım dedik ve şu kararı gördük: 1998 yılında yapılan Türkiye Ruh Sıhhati Profili araştırmasının bilgilerinde Türkiye’de 18 yaş üstü bireylerde ruhsal bozukluk görülme sıklığı %17.2 olarak bulunmuş.
gorece daha yakın vakitte yapılan araştırmalara gelirsek şayet bilgiler şöyle: “Ruhsal Bozuklukların Yaygınlığı, Cinsiyetlere göre Dağılımı ve Psikiyatrik Takviye Alma ile İlişkisi” başlıklı 2012 yılında yapılmış çalışmanın bilgilerine bakılırsa his durum bozukluklarının toplumda görülme sıklığı %37’ye kadar çıkmış durumda. Onu takip eden bozukluk ise %29 ile anksiyete bozukluğu.
“Maslow’un Muhtaçlıklar Hiyerarşisi”nde neredeyiz?
1943 yılında Abraham Maslow, ‘İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ isminde bir teori ortaya attı. Bu teoriye göre insan fiziksel ve duygusal gelişmenini beş evrede tamamlardı.
İlk basamakta insan, fizyolojik muhtaçlıklarını giderirdi. Bu gereksinimler nefes almak, yemek, su, boşaltım, cinsellik, uyku, sağlıklı metabolizma üzere ihtiyaçlardı. Bu gereksinimlerin hepsi karşılandığında insan ikinci etaba geçerdi.
İkinci kademede ise kişi, güvenlik ihtiyacını karşılardı. Yani vücut bütünlüğünü, işini, ekonomik olarak refahını, ahlakını, ailesini, sıhhat ve mülkiyet güvenliğini sağlamaya çalışırdı. Bu basamak da bittikten daha sonra kişi üçüncü etaba geçerdi. Üçüncü etaba geçmedilk evvel burada biraz duralım ve Çağdaş vakit içinder sinemasına geri dönelim. Makineleşme var, iş sorunu var, ahlak sorunları var. Biraz bu kademeyi andırıyor değil mi?
Üçüncü evreye geldiğimizde ise burada sevgi ve ilişkin olmak var. Arkadaşlık, aile, cinsel mahremiyet üzere asıl duygusal gereksinimler burada başlıyor. Yani ruhsal problemler burada ortaya çıkmaya başlıyor, diyebiliriz.
Dördüncü basamakta ise saygınlık var. Öz hürmet, öz itimat, muvaffakiyet, diğerlerine hürmet duymak, öbürleri tarafınca hürmet duyulmak bu etapta hissedilen muhtaçlıklar.
Beşinci etapta ise birçoğumuzun maksadı olan kendini gerçekleştirme bulunuyor. Bu etapta faziletli, yaratıcı, içten, sorun çözücü, ön yargısız, hakkikati kabul eder olmak üzere hissedilen gereksinimler bulunuyor.
Günümüzde 3-4-5 etaplarından hangisinde olduğumuzu net bir biçimde söyleyemesek de çekilen filmlerin/dizilerin duygusal muhtaçlıklar üzerinden şekillenmesi, ruhsal problemlere değinmesi tema olarak da sevgi ve ilişkin olma muhtaçlıklarını birden fazla vakit kullanımı üçüncü aşamada olduğumuza işaret ediyor olabilir.
Yazının girişinde bu sıkıntılara dair farkındalığımızın artmış olma ihtimalinden bahsetmiştik, bu ihtimal dahi gereksinimler hiyerarşisi piramidinde daha yükseklere çıktığımıza işaret etmez mi?
- Kaynaklar: Mecmua Park, Nöropsikiyatri Arşivi, İstanbul Tabip Odası