ahmetbeyler
Yeni Üye
1986 yılında Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin Pripyat kenti yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali’nde yaşanan ve ülkemizi bile etkileyen müthiş felaketi hepimiz hatırlıyoruz. Tıpkı devirde, 1984 yılında Hindistan’ın Bhopal kentinde benzeri bir felaket yaşandı. Lakin bu sefer vefat saçan bir nükleer santral değil, kimyasal unsur fabrikasıydı. Bhopal felaketinin yaşanmasının tek sebebi ihmallerdi.
Amerikalı bir şirketin sahibi olduğu kimyasal unsur fabrikası esasen birinci açıldığı günden beri gerçek düzgün tedbirler almadan çalışıyordu. Fabrikanın kapatılacağı savları niçiniyle güvenlik tedbirlerinin büyük bir kısmı devre dışı bırakılmıştı. Cinayet üzere bu ihmaller yüzünden sızan zehirli gaz niçiniyle on binlerce insan oracıkta hayatını kaybetti. daha sonrasında yaşananlar ise felaketin boyutlarını daha uygun anlatamazdı. Göz nazaran göre yaşanan Bhopal felaketi nedir yakından bakalım ve bu felaketin niçinlerini bakılırsalim.
Her şey nasıl başladı?
1970’li senelerda Hindistan hükümeti, yabancı yatırımcıları ülkeye çekmek gayesiyle bir dizi teşvik siyaseti başlattı. Bu siyasetler kapsamında ülkede yatırım yapan şirketlerden bir tanesi de Amerikalı kimyasal unsur üreticisi Union Carbide Corporation firmasıydı. Hükümetin de hissedarı olduğu Union Carbide India Limited ile ortak olan firma, pestisit yani ziyanlı organizmaları yok edecek bir tıp tarım ilacı üretme sonucu aldı.
Üretim fabrikası için en uygun yer Bhopal’dı. Zira kentin merkezi bir pozisyonu ve uygun bir ulaşım altyapısı vardır. Çabucak çalışmalar başladı. Fakat yapılan tesis, tehlikeli bir kimyasal husus üretilecekmiş üzere değil de sanki yavaşça endüstriyel eserler yapılacakmış üzere inşa ediliyordu. Eserin kimyasal formülü tam manasıyla onaylanmamıştı. Yetmezmiş üzere bu güvenlikli olmayan tesiste hem hammadde tıpkı vakitte eser imalatı yapılacaktı. Yani ateşle barut yan yanaydı.
1980’li senelerda kadar Bhopal’deki bu fabrika üretim yapmayı sürdürdü. Lakin 1984 yılına geldiğimiz vakit artık tarım ilacına olan talep azalmıştı. Zira Hintli çiftçilerin bu eserleri alacak parası yoktu. Bu niçinle 1984 yılının Temmuz ayında fabrikayı kapatma sonucu aldılar. Satılacağı güne kadar tesisteki kimyasal unsurlar taşınmayacaktı. Fabrika üretim yapmadığı için güvenlik denetimleri de yok denecek noktaya gelmişti. Yani felaket geliyorum diyordu.
Bhopal felaketi niçinleri:
2 Aralık 1984 günü saat 23.00 sularında 1 milyona yakın Bhopal nüfusunun büyük bir kısmı uykudaydı. Tesisteki operatörlerden bir tanesi epey da değerli olmayan bir metil izosiyanat gazı sızıntısı tespit etti. bununla birlikte bir depolama tankında da basınç artışı vardı. Fabrika etkin üretimde olmadığı için üç hafta evvel en kıymetli güvenlik tedbirlerinden bir tanesi olan havalandırma gazı yıkayıcısı devre dışı bırakılmıştı.
Tesiste hiç bir şey gerçek düzgün denetlenmediği için arızalı vanalardan bir tanesi, boru temizleme suyu ile metil izosiyanat unsurlarını birbirine karıştırmıştı. Depolama tanklarını soğutmak için bulunan tonlarca soğutma sıvısı evvelde boşaltılmıştı. Basınç ve ısı artmaya devam ediyordu zira gaz parlamasına karşı devreye girecek olan güvenlik sistemi üç aydır çalışmıyordu. Derken bozuk emniyet valflerinden bir tanesi 3 Aralık gece 01.00 sularında havaya metil izosiyanat salmaya başlayınca nihayet tesisin alarmları tüm kentte duyulacak biçimde çalmaya başladı.
Bhopal felaketi insanları uykuda yakaladı:
Kimyasal husus üretim fabrikasında gece 01.00 sularında başlayan gaz sızıntısından sırf birkaç saat daha sonra Bhopal sokakları cansız insan vücutlarıyla ve inek, kedi, köpek, kuş cesetleriyle doluydu. Union Carbide Corporation fabrikasının çabucak yanında bulunan gecekondu mahallesi en büyük kaybı hayatıştı. Birinci belirlemelere bakılırsa oracıkta tam 3800 kişi ömrünü kaybetmişti.
Hastaneler dolup taşıyor, ülkenin dört bir yanından bölgeye yardım takımları geliyordu. Tam bir can pazarının yaşandığı Bhopal’de birinci birkaç gün ortasında hayatını kaybeden kişi sayısı 10 bine ulaşmıştı. Yıl ortasındaki vefatlar 15 bine, daha sonraki senelerda gaz sızıntısına maruz kaldığı için ölenlerin sayısı 20 bine ulaştı. Hindistan hükümetinin yayınladığı sayılara nazaran Bhopal felaketinden etkilendiği için sakat kalan, ölen, hastalıklarla uğraş eden kişi sayısı 500 binden çokdır. Felaket daha sonrası yüz binlerce kişi kenti terk etmek zorunda kaldı. O devirde gaz sızıntısından etkilenen bayanların doğurduğu sakat çocuk sayısı bugün bile artmaya devam ediyor.
Bhopal felaketi daha sonrası neler yaşandı?
Bhopal felaketinin bir numaralı sorumlusu olan Union Carbide Corporation şirketi, olağan olarak üçüncü dünya ülkelerinde insanlık dışı şartlarda üretim yapan tüm Amerikan şirketleri üzere kendine yakışanı yaparak hiç bir sorumluluk kabul etmedi ve tüm kabahati projede bir ölçü payı olan yerli Union Carbide India Limited şirketine attı. Teröristlerin bunu yaptığını, işini çalışmayanların sabotaj yaptığını ve daha neler neler tez ettiler. şüphesiz hiç birinin yanlışsız olmadığı kanıtlandı.
1985 yılının Mart ayında Hindistan hükümeti, Bhopal Gaz Sızıntısı Afet Yasası isimli bir yasa yürürlüğe soktu ve Bhopal felaketi mağdurlarını türel olarak devletin temsil edeceğini duyurdu. En sonunda Union Carbide Corporation şirketi ahlaki sorumluluğu kabul etti ve felaket mağdurlarına verilmek üzere Hindistan hükümetine 470 milyon dolar tazminat ödedi. bu biçimde bir dava Amerika Birleşik Devletleri mahkemelerinde görülseydi şirketin 10 milyar dolardan fazla tazminat ödeyeceği söyleniyor.
Bhopal Gaz Trajedisi Yardım ve Rehabilitasyon Dairesi’nin 2003 yılının Ekim ayında deklare ettiğına göre faydalanmalar için 554.895 bireye, vefatlar için 15.310 şahsa tazminat ödenmişti. Ölenlerin ailelerin ödenen fiyat 2200 dolar üzere trajikomik bir sayıydı.
Daha da trajikomik olan Union Carbide Corporation şirketinin sadece ahlaki sorumluluğu kabul etmesiydi. Yani bu parayı sırf lafın gelişi ödemişti. seneler daha sonra bile palavra yanlış bilimsel bilgiler öne sürerek yaşanan felakette kendilerinin bir hatası olmadığını, hammaddenin bozuk olduğunu, ısınma meseleleri olduğu, çalışanların kabahatli olduğunu ve daha kaç palavrası uydurdu. Şirketin her bir argümanı tek tek yalanlandı.
Bhopal halkı hala kimyasal atıklarla bir ortada yaşıyor:
Yaşanan felaketin akabinde Union Carbide Corporation şirketi apar topar tesisi kapattı. Tesis kapandı kapanmasına lakin tonlarca kimyasal unsur ve ağır toksik metal hala orada duruyor. Üstelik ağır olmasa bile hala gaz sızdırmaya devam ediyor. Felaket daha sonrası Hindistan hükümeti bir Etraf ve Orman Bakanlığı kurdu ve bir Etraf Müdafaa Yasası çıkardı. Lakin biliyoruz ki bugün bile bu yasa yalnızca göstermelik kurallar koyuyor.
Çernobil felaketini andıran Hindistan’da yaşanmış Bhopal felaketi nedir, niçinleri nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak mevzu hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Şirketler artık üç kuruş fazla kazanmak için insan canını yok saymıyor demek isterdik lakin dünyanın dört bir yanında hala insanların cinayet üzere ihmaller yüzünden ömrünü kaybettiğini ya da sakat kaldığını görüyoruz. Mevzu hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Amerikalı bir şirketin sahibi olduğu kimyasal unsur fabrikası esasen birinci açıldığı günden beri gerçek düzgün tedbirler almadan çalışıyordu. Fabrikanın kapatılacağı savları niçiniyle güvenlik tedbirlerinin büyük bir kısmı devre dışı bırakılmıştı. Cinayet üzere bu ihmaller yüzünden sızan zehirli gaz niçiniyle on binlerce insan oracıkta hayatını kaybetti. daha sonrasında yaşananlar ise felaketin boyutlarını daha uygun anlatamazdı. Göz nazaran göre yaşanan Bhopal felaketi nedir yakından bakalım ve bu felaketin niçinlerini bakılırsalim.
Her şey nasıl başladı?
1970’li senelerda Hindistan hükümeti, yabancı yatırımcıları ülkeye çekmek gayesiyle bir dizi teşvik siyaseti başlattı. Bu siyasetler kapsamında ülkede yatırım yapan şirketlerden bir tanesi de Amerikalı kimyasal unsur üreticisi Union Carbide Corporation firmasıydı. Hükümetin de hissedarı olduğu Union Carbide India Limited ile ortak olan firma, pestisit yani ziyanlı organizmaları yok edecek bir tıp tarım ilacı üretme sonucu aldı.
Üretim fabrikası için en uygun yer Bhopal’dı. Zira kentin merkezi bir pozisyonu ve uygun bir ulaşım altyapısı vardır. Çabucak çalışmalar başladı. Fakat yapılan tesis, tehlikeli bir kimyasal husus üretilecekmiş üzere değil de sanki yavaşça endüstriyel eserler yapılacakmış üzere inşa ediliyordu. Eserin kimyasal formülü tam manasıyla onaylanmamıştı. Yetmezmiş üzere bu güvenlikli olmayan tesiste hem hammadde tıpkı vakitte eser imalatı yapılacaktı. Yani ateşle barut yan yanaydı.
1980’li senelerda kadar Bhopal’deki bu fabrika üretim yapmayı sürdürdü. Lakin 1984 yılına geldiğimiz vakit artık tarım ilacına olan talep azalmıştı. Zira Hintli çiftçilerin bu eserleri alacak parası yoktu. Bu niçinle 1984 yılının Temmuz ayında fabrikayı kapatma sonucu aldılar. Satılacağı güne kadar tesisteki kimyasal unsurlar taşınmayacaktı. Fabrika üretim yapmadığı için güvenlik denetimleri de yok denecek noktaya gelmişti. Yani felaket geliyorum diyordu.
Bhopal felaketi niçinleri:
2 Aralık 1984 günü saat 23.00 sularında 1 milyona yakın Bhopal nüfusunun büyük bir kısmı uykudaydı. Tesisteki operatörlerden bir tanesi epey da değerli olmayan bir metil izosiyanat gazı sızıntısı tespit etti. bununla birlikte bir depolama tankında da basınç artışı vardı. Fabrika etkin üretimde olmadığı için üç hafta evvel en kıymetli güvenlik tedbirlerinden bir tanesi olan havalandırma gazı yıkayıcısı devre dışı bırakılmıştı.
Tesiste hiç bir şey gerçek düzgün denetlenmediği için arızalı vanalardan bir tanesi, boru temizleme suyu ile metil izosiyanat unsurlarını birbirine karıştırmıştı. Depolama tanklarını soğutmak için bulunan tonlarca soğutma sıvısı evvelde boşaltılmıştı. Basınç ve ısı artmaya devam ediyordu zira gaz parlamasına karşı devreye girecek olan güvenlik sistemi üç aydır çalışmıyordu. Derken bozuk emniyet valflerinden bir tanesi 3 Aralık gece 01.00 sularında havaya metil izosiyanat salmaya başlayınca nihayet tesisin alarmları tüm kentte duyulacak biçimde çalmaya başladı.
Bhopal felaketi insanları uykuda yakaladı:
Kimyasal husus üretim fabrikasında gece 01.00 sularında başlayan gaz sızıntısından sırf birkaç saat daha sonra Bhopal sokakları cansız insan vücutlarıyla ve inek, kedi, köpek, kuş cesetleriyle doluydu. Union Carbide Corporation fabrikasının çabucak yanında bulunan gecekondu mahallesi en büyük kaybı hayatıştı. Birinci belirlemelere bakılırsa oracıkta tam 3800 kişi ömrünü kaybetmişti.
Hastaneler dolup taşıyor, ülkenin dört bir yanından bölgeye yardım takımları geliyordu. Tam bir can pazarının yaşandığı Bhopal’de birinci birkaç gün ortasında hayatını kaybeden kişi sayısı 10 bine ulaşmıştı. Yıl ortasındaki vefatlar 15 bine, daha sonraki senelerda gaz sızıntısına maruz kaldığı için ölenlerin sayısı 20 bine ulaştı. Hindistan hükümetinin yayınladığı sayılara nazaran Bhopal felaketinden etkilendiği için sakat kalan, ölen, hastalıklarla uğraş eden kişi sayısı 500 binden çokdır. Felaket daha sonrası yüz binlerce kişi kenti terk etmek zorunda kaldı. O devirde gaz sızıntısından etkilenen bayanların doğurduğu sakat çocuk sayısı bugün bile artmaya devam ediyor.
Bhopal felaketi daha sonrası neler yaşandı?
Bhopal felaketinin bir numaralı sorumlusu olan Union Carbide Corporation şirketi, olağan olarak üçüncü dünya ülkelerinde insanlık dışı şartlarda üretim yapan tüm Amerikan şirketleri üzere kendine yakışanı yaparak hiç bir sorumluluk kabul etmedi ve tüm kabahati projede bir ölçü payı olan yerli Union Carbide India Limited şirketine attı. Teröristlerin bunu yaptığını, işini çalışmayanların sabotaj yaptığını ve daha neler neler tez ettiler. şüphesiz hiç birinin yanlışsız olmadığı kanıtlandı.
1985 yılının Mart ayında Hindistan hükümeti, Bhopal Gaz Sızıntısı Afet Yasası isimli bir yasa yürürlüğe soktu ve Bhopal felaketi mağdurlarını türel olarak devletin temsil edeceğini duyurdu. En sonunda Union Carbide Corporation şirketi ahlaki sorumluluğu kabul etti ve felaket mağdurlarına verilmek üzere Hindistan hükümetine 470 milyon dolar tazminat ödedi. bu biçimde bir dava Amerika Birleşik Devletleri mahkemelerinde görülseydi şirketin 10 milyar dolardan fazla tazminat ödeyeceği söyleniyor.
Bhopal Gaz Trajedisi Yardım ve Rehabilitasyon Dairesi’nin 2003 yılının Ekim ayında deklare ettiğına göre faydalanmalar için 554.895 bireye, vefatlar için 15.310 şahsa tazminat ödenmişti. Ölenlerin ailelerin ödenen fiyat 2200 dolar üzere trajikomik bir sayıydı.
Daha da trajikomik olan Union Carbide Corporation şirketinin sadece ahlaki sorumluluğu kabul etmesiydi. Yani bu parayı sırf lafın gelişi ödemişti. seneler daha sonra bile palavra yanlış bilimsel bilgiler öne sürerek yaşanan felakette kendilerinin bir hatası olmadığını, hammaddenin bozuk olduğunu, ısınma meseleleri olduğu, çalışanların kabahatli olduğunu ve daha kaç palavrası uydurdu. Şirketin her bir argümanı tek tek yalanlandı.
Bhopal halkı hala kimyasal atıklarla bir ortada yaşıyor:
Yaşanan felaketin akabinde Union Carbide Corporation şirketi apar topar tesisi kapattı. Tesis kapandı kapanmasına lakin tonlarca kimyasal unsur ve ağır toksik metal hala orada duruyor. Üstelik ağır olmasa bile hala gaz sızdırmaya devam ediyor. Felaket daha sonrası Hindistan hükümeti bir Etraf ve Orman Bakanlığı kurdu ve bir Etraf Müdafaa Yasası çıkardı. Lakin biliyoruz ki bugün bile bu yasa yalnızca göstermelik kurallar koyuyor.
Çernobil felaketini andıran Hindistan’da yaşanmış Bhopal felaketi nedir, niçinleri nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak mevzu hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Şirketler artık üç kuruş fazla kazanmak için insan canını yok saymıyor demek isterdik lakin dünyanın dört bir yanında hala insanların cinayet üzere ihmaller yüzünden ömrünü kaybettiğini ya da sakat kaldığını görüyoruz. Mevzu hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.