Okyanus ve Deniz Suyu Neden Tuzludur?

ahmetbeyler

Yeni Üye
İçinde yaşadığımız Dünya isimli gezegenin tam yüzde 70’ini sular oluşturuyor. Bu suların tamı tamına yüzde 97’si ise tuzlu su. Yani bizim yaşayabileceğimiz kara alanı ve içebileceğimiz tatlı su oranı son derece az. Pekala hiç düşündünüz mü, okyanus ve deniz suyu niye tuzlu? Aslında bu sorunun tek bir yanıtı yok zira bir hayli tabiat olayı üzere deniz suyunun tuzlanması da farklı olaylar kararı meydana geliyor.

Okyanus ve deniz suyunun tuzlu olmasının elbette bir fazlaca avantajı var. Zira tuz dediğimiz unsurun ortasında sayısız mineral var ve bu mineraller yardımıyla sonsuz bir sualtı habitatı oluşabiliyor. Suyun doğal yapısı ve yaşadığı süreçler niçiniyle okyanus ve deniz suyu tuzlu hale geliyor. Bu süreçler hem yeraltında tıpkı vakitte yer üstünde yaşanıyor. Deniz suyu niye tuzlu gelin biraz yakından bakalım ve gezegenimizin nasıl uyumlu bir yapısı olduğunu nazaranlim.

Okyanus ve deniz suyu niye tuzludur?

Yağmur suyunun taşıdığı kaya parçaları
Sualtı menfezlerinde suların kaynaması
Sualtı volkanlarında yaşanan patlamalar
Okyanus tabanında bulunan tuz kubbeleri
Okyanus ve deniz suyu ne kadar tuzlu?
Okyanus ve deniz suyu tuzlu olmasaydı?
Dünya’nın en tuzlu ve tuzsuz denizleri


Yağmur suyunun taşıdığı kaya modülleri:

Daha evvel buradaki yazımızdaki Dünyamızın su döngüsünden ve yağmurun nasıl oluştuğundan bahsetmiştik. Yeryüzünde bulunan sular sıcaklık niçiniyle buharlaşıyor, su buharı bulutlarda toplanıyor, soğuduğu vakit yağmur yağmaya başlıyor ve su döngüsü ismini verdiğimiz bu süreç öylece sürüp gidiyor. Güzel de tüm bunların deniz suyunun tuzlu olması ile ne ilgisi var?

Yağmur yağdığı vakit toprağa ve kayalara düşüyor. Tahminen tek bir yağmur damlasının o kaya üzerinde rastgele bir tesiri yok lakin sayısız yağmur damlasının en sonunda aşındırıcı bir tesiri oluyor. esasen yere yanlışsız düşerken havadaki karbondioksidi toplamış olan yağmur damlası bir de kayanın üzerine düşüp onu aşındırdığı vakit ondan modüller kopararak su ile birlikte akarsulara ve ırmaklara sürüklüyor.

Dünya’da bulunan tüm akarsular, ırmaklar ve gibisi su kütleleri sonunda bir denize ya da okyanusa dökülür. Büyük su kütlesi ile birleştikleri vakit yağmurun kayalardan söküp getirdiği mineral dolu iyonları da yanlarında getirirler. Bunların büyük bir kısmı okyanus ve deniz canlıları tarafınca tüketilir. Geri kalanı ise öylece kalır ve o su kütlesinin tuzlanmasına yol açar. Bu etkiyi yaygın olarak yaratan iyonlar klorür ve sodyumdur.

Sualtı menfezlerinde suların kaynaması:

Okyanuslar derin, fazlaca derin, hayal edebileceğimizden bile derindir. O denli ki uzayı bildiğimiz kadar okyanusları bilmiyoruz, o kadar derin. İşte o derinliklerde kimi menfezler var. Menfezleri bir çeşit kaya yarıkları olarak düşünebilirsiniz. Sualtı akıntıları yardımıyla okyanus ve deniz suları o menfezlere devamlı girip çıkarlar. Fakat giren su ile çıkan su tıpkı yapıda olmaz.

Hidrotermal menfezler ismi verdiğimiz bu yarıklar Dünya çekirdeğine yakın oldukları için son derece sıcaktırlar. Bu niçinle menfezlere giren su kaynar. Kaynadığı sırada ortasında bulunan kayaların dış yüzeyinde bulunan mineralleri de çözer. O su artık bol mineralli yani tuzlu hale gelmiştir. bir daha ilişkin olduğu su kütlesine karıştığı vakit o okyanusun ya da denizin epeyce daha tuzlu bulunmasına yol açar.


Sualtı volkanlarında yaşanan patlamalar:

Sualtının derin ve bilinmez dünyasında tıpkı yeryüzündekine misal coğrafik yapılar vardır. Bunlardan bir tanesi de volkanlardır. Bu sualtı volkanları, yeryüzündeki volkanlar üzere kimi bazı patlarlar. Patladıkları vakit Dünya çekirdeğinden gelen sayısız kayacı suya yayarlar. olağan olarak bu kayaçlar mineral doludur. Kayaçların yayılması ile bir arada sahip oldukları mineral suya karışır ve bu biçimde okyanus ve deniz suyu tuzlu hale gelir.

Okyanus tabanında bulunan tuz kubbeleri:

Her yerde olmasa bile birtakım okyanus ve deniz tabanlarında tuz kubbeleri vardır. Bu tuz kubbelerini ülkemizde bulunan Tuz Gölü’nün bir dağa dönüşmüş hali olarak düşünebilirsiniz. Farklı jeolojik devirlerde oluşmuş tuz kubbeleri, sualtı akıntılarının tesiriyle ufak ufak aşınarak suya tuz ve mineral karıştırır. Kuzeybatı Meksika Körfezi’nin kıta sahanlığında uzunluktan boya bu çeşit tuz kubbelerinden vardır.


Okyanus ve deniz suyu ne kadar tuzlu?

her insanın tuzluluk kavramı farklı olduğu için okyanus ve deniz suyunun tuzluluk oranını tadarak anlayamayız. Şöyle ki deniz suyunun ağırlının binde 35’ni tuz oluşturmaktadır. Yeni okyanus ve deniz suyunun yüzde 3.5’i tuzdur. Okyanus ve denizlerde bulunan tüm tuzu ayrıştırıp Dünya yüzebir daha yayabilsek, yeryüzünün her bir noktası yaklaşık 166 metre yani 40 katlı bir bina kadar yükselecektir. Yani baya bir tuzdan bahsediyoruz.

Peki ya okyanus ve deniz suyu tuzlu olmasaydı?

Açıkçası bu çeşit bir şeyi düşünmek bile pek mümkün değil. olağan olarak mevzu hakkında sayısız teori üretebiliriz lakin bizim tuz olarak isimlendirdiğimiz husus, aslında mineraldir. Yani canlılar için en az besin kadar değerlidir. Şayet okyanus ve deniz suyu tuzlu olmasaydı muhtemelen bugün bildiğimiz manadaki bir sualtı canlı popülasyonundan kelam edemezdik. Tahminen bu türlü de yaşayan canlılar olurdu lakin bu kadar güçlü bir dünya oluşması mümkün olmazdı.

elbet okyanus ve deniz suyu bu kadar tuzlu olmasaydı karadaki ömrümüz da birebir biçimde oluşmamış olurdu. Çünkü biz beşerler olarak sırf denizdeki canlıları yemiyoruz, onların katkı sağlaması yardımıyla oluşan bir sistemde yaşıyoruz. Canlılığı kenara bıraktığımızda bile bu büyük su kütlelerindeki tuzluluk oranının su döngüsü başta olmak üzere bir epey temel tabiat hadisesini direkt olarak etkilediğini gorebiliriz. Yani tuz nitekim hayattır.


Dünya’nın en tuzlu ve tuzsuz denizleri:

Dünyanın en tuzlu denizi, yüzde 3.8’lik tuz oranı ile Asya ve Afrika içinde bulunan Kızıldeniz’dir. Kızıldeniz’in bu kadar tuzlu olmasının sebebi sayısız akarsu ve nehire bağlı olması ve buharlaşma oranının yüksek olmasıdır. Dünyanın en tuzsuz denizi ise Baltık Denizi’dir. Kuzey Avrupa’da bulunan Baltık Denizi’nin en tuzsuz deniz olmasının sebebi, hava soğukluğu niçiniyle buharlaşmanın yok denecek kadar az olmasıdır.

Okyanus ve deniz suyu niye tuzlu sorusunu yanıtlayarak tuzluluğa niye olan tabiat olaylarından bahsettik ve tuzun aslında canlılar için ne kadar değerli olduğunu anlattık. şüphesiz tüm bunlar genel niçinlerdir. Birtakım deniz ve okyanusların tuzlu olmasının kendi yapılarına nazaran değişen niçinleri de vardır. Husus hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.