ahmetbeyler
Yeni Üye
Bazı masa oyunları için gerekli gereçleri toplamak hayli sıkıntı olabilir fakat elinizde 52’lik bir iskambil kağıdı destesi var ise önünüz açık, oynayabileceğiniz sayısız oyun var. Bu oyunlardan kimileri bizim kültürümüze özel olsa bile değişik olan, dünyanın neresine giderseniz gidin kupa, maça, karo, sinek olarak tıpkı iskambil kağıtları ile karşılaşır ve bir epey oyunu tıpkı kurallara bakılırsa oynarsınız.
İskambil kağıtlarının bu biçimdesine milletlerarası bir kabule dayalı olmasının sebebi, tarihin en eski oyunlarından bir tanesi olmasıdır. Günümüzden yüzlerce yıl evvel ortaya çıkmış olan bu oyun kağıtları aslında bir periyot hayli kıymetli oldukları için asillerin oyunu olarak kabul ediliyor ve buna göre manalar taşıyorlardı. Kupa, maça, karo, sinek manası nedir; iskambil kağıtları neyi, kimi temsil ediyor gelin yakından bakalım.
İskambil kağıdı hakkında birinci kayıtlar 10. yüzyıla dayanıyor:
İskambil kağıtlarının manasına ve yayılma sürecine bakmadan evvel bu cins oyun kartları ile birinci defa nerede karşılaştığımızdan bahsedelim. Uzmanlara bakılırsa bir oyun kartı ve domino taşı ile oynanan oyunlardan bahseden birinci ve en eski kaynak 10. yüzyılda Çin’de kaleme alınmıştır. Ancak bu kartlardan sırf üstünkörü bahsedilmiştir. Bugün oynadığımız iskambil kağıtlarına ne kadar benziyorlardı bilemiyoruz.
Bildiğimiz manadaki iskambil kağıdı birinci kere 14. yüzyıl Avrupa’sında ortaya çıktı:
Bugün bildiğimiz manadaki birinci iskambil kağıtları ile 1370’li senelerda Avrupa’da karşılaşıyoruz. İtalya ve İspanya’da görülen bu kartlar, kıtaya Memlüklü tüccarlar tarafınca getirilmiştir. Bu açıdan baktığımız vakit kesin olmamakla birlikte Çin’de oynanan kart oyunun bir biçimde Araplara geçtiği ve onlardan da tüccarlar aracılığıyla Avrupa’ya tanıtıldığını söylemek mümkün.
O devirde kullanılan kartlar el personelliği ile üretiliyor ve tek tek boyanıyordu. Yani her biri birer sanat yapıtı olduğu için son derece değerliydi. elbet bu değerli zevk süratle Avrupa’nın asilleri içinde yayılmaya başladı. Hatta periyodun Fransa hükümdarının gerçek bir kağıt oyunu tutkunu olduğundan bahsedilir. Asillere mahsus bu değerli zevkin halka yayılması ise hiç de uzun sürmedi.
Matbaanın icadı ile bir arada kağıt oynamayan kalmadı:
15. yüzyılın birinci senelerında Almanya’da matbaanın icat edilmesi ile bir arada elbette sırf matbu kitaplar değil, iskambil kağıdı üzere cümbüş araçları da üretilmeye başladı. Fransızların el personelliği ile birer sanat yapıtı olarak ürettiği oyun kağıtları artık matbaada kolaylıkla ve epeyce daha ucuza üretilebiliyordu. olağan olarak buna en çok sevinen halk oldu.
bu biçimdea kadar iki kişilik oynanan oyunlar ya da zarla oynanan kumar oyunları popülerken iskambil kağıtlarının uygun fiyata üretilip satılması ile bir arada kağıt oyunları moda haline geldi. Daha da ilginci, iskambil kağıtlarına bayanların ağır ilgisi vardı. Hatta o devrin sanat yapıtlarını incelediğiniz vakit kağıt oynayan bayanların alımlı figürler olarak resmedildiğini fark edersiniz.
Kilise durur mu, yapıştırmış cezayı:
Tarihsel sürece baktığımız vakit cümbüş gayeli oyun oynamanın insanlık için oldukça yeni bir olgu olduğunu görüyoruz. İnsanlar bu tıp oyunları kumar gayesiyle oynarlardı, iskambil kağıdında da birebiri yaşandı. Kumarbazlar bu biçimde yeni bir oyun görür görmez çabucak şeytana uydular ve kumarı kendilerince hayli daha eğlenceli bir hale getirdiler.
normal olarak o periyodun baskın gücü olan kilise ve krallık bu durumdan rahatsız oldu. Haksız da sayılmazlar, sonuçta kumar bütün kötülüklerin anasıdır. 17. yüzyılda Fransız kilisesi ve kral, kumar oynayanlara mevte bile varan cezalar verdi ve iskambil kağıdı üretimini devlet inhisarına alındı. Misal bir tedbiri 18. yüzyılda İngiltere almış ve damga yasası ile iskambil kağıdı üretimini oldukça zorlaştırmıştır.
İskambil kağıdını tanıyalım:
14. yüzyıldan beri iskambil kağıdı 52 kağıttan oluşan bir destedir. Kupa, maça, karo, sinek olarak kırmızı ve siyah renklerde dört sınıfa ilişkin 1 – 10 ortası sayıların yazıldığı kartlar ile vale, kız, papaz olarak isimlendirilen sembollerin olduğu kartlar vardır. Bunlara ek olarak kimi oyunlarda kullanılan iki adet de joker kağıt vardır. Standart deste 52’liktir lakin birtakım oyunlar için fazlaca daha fazla kart gerektiği için birden çok deste kullanılabilir.
Karo, sinek, kupa, maça manası nedir? İskambil kağıdı neyi, kimi temsil eder?
Fransızların coeur, İngilizlerin hearts olarak isimlendirdiği kupa sınıfı iskambil kağıtları, bir kalbe benzese bile aslında bu formun yepyenisi bir kalkandır ve asil sınıf ile kiliseyi temsil etmektedir. Kupa sembollerine bakarsanız hepsinin güler yüzlü olduğunu görürsünüz.
Elementi toprak olan kupa sınıfı hem de aşk, arkadaşlık ve aile anlamına da gelmektedir. Kupa sınıfında vale La Hire, kız Judith, papaz ise Fransa Hükümdarı VII. Charles’i temsil etmektedir.
Maça
Fransızların pike, İngilizlerin spades olarak isimlendirdiği maça sınıfı iskambil kağıtları, 14. yüzyılda Fransa’da yaygın olarak kullanılan mızrak ucu biçiminden uyarlanmıştır ve askeri sınıfı yani orduyu temsil eder.
Elementi hava olan maça sınıfı bununla birlikte ölüm, yazgı, ihanet anlamına da gelmektedir. Maça sınıfında vale Ogier The Dane, kız Athena, papaz ise Hz. Davud’u temsil etmektedir.
Karo
Fransızların carreau, İngilizlerin diamonds olarak isimlendirdiği karo sınıfı iskambil kağıtları, 14. yüzyılda Fransa’daki ticari deniz işletmelerinde kullanılan kiremit halinden uyarlanmıştır ve orta sınıfı temsil eder.
Elementi toprak olan karo sınıfı hem de kariyer, para ve seyahat anlamına da gelmektedir. Karo sınıfında vale Julius Sezar, kız Hz. Yakub’un karısı Rachel, papaz ise Truvalı Prens Hector’u temsil etmektedir.
Sinek
Fransızların trèfle, İngilizlerin clubs olarak isimlendirdiği sinek sınıfı iskambil kağıtları yonca yaprağı formundadır ve köylü sınıfı temsil eder. Bu niçinle sınıf bedeline bakılırsa oynanan oyunlarda sinekler en kıymetsiz kağıtlardır.
Elementi ateş olan olan sinek sınıfı bununla birlikte iş hayatı ve çalışma ömrü anlamına da gelmektedir. Sinek sınıfında vale Büyük İskender, kız Argeia, papaz ise Sir Lancelot’u temsil etmektedir.
Bonus: bir de bunları öğrendikten daha sonra dinleyin
Kupa, maça, sinek, karo manası nedir; iskambil kağıtları neyi, kimi temsil eder gibi merak edilen soruları yanıtlayarak dünyanın en tanınan kağıt oyununun tarihinden bahsettik. Hatırlatalım, iskambil kağıdı oyunları cümbüş için birebirdir lakin kumar esasen yasa dışı ve son derece ziyanlı bir bağımlılıktır.
İskambil kağıtlarının bu biçimdesine milletlerarası bir kabule dayalı olmasının sebebi, tarihin en eski oyunlarından bir tanesi olmasıdır. Günümüzden yüzlerce yıl evvel ortaya çıkmış olan bu oyun kağıtları aslında bir periyot hayli kıymetli oldukları için asillerin oyunu olarak kabul ediliyor ve buna göre manalar taşıyorlardı. Kupa, maça, karo, sinek manası nedir; iskambil kağıtları neyi, kimi temsil ediyor gelin yakından bakalım.
İskambil kağıdı hakkında birinci kayıtlar 10. yüzyıla dayanıyor:
İskambil kağıtlarının manasına ve yayılma sürecine bakmadan evvel bu cins oyun kartları ile birinci defa nerede karşılaştığımızdan bahsedelim. Uzmanlara bakılırsa bir oyun kartı ve domino taşı ile oynanan oyunlardan bahseden birinci ve en eski kaynak 10. yüzyılda Çin’de kaleme alınmıştır. Ancak bu kartlardan sırf üstünkörü bahsedilmiştir. Bugün oynadığımız iskambil kağıtlarına ne kadar benziyorlardı bilemiyoruz.
Bildiğimiz manadaki iskambil kağıdı birinci kere 14. yüzyıl Avrupa’sında ortaya çıktı:
Bugün bildiğimiz manadaki birinci iskambil kağıtları ile 1370’li senelerda Avrupa’da karşılaşıyoruz. İtalya ve İspanya’da görülen bu kartlar, kıtaya Memlüklü tüccarlar tarafınca getirilmiştir. Bu açıdan baktığımız vakit kesin olmamakla birlikte Çin’de oynanan kart oyunun bir biçimde Araplara geçtiği ve onlardan da tüccarlar aracılığıyla Avrupa’ya tanıtıldığını söylemek mümkün.
O devirde kullanılan kartlar el personelliği ile üretiliyor ve tek tek boyanıyordu. Yani her biri birer sanat yapıtı olduğu için son derece değerliydi. elbet bu değerli zevk süratle Avrupa’nın asilleri içinde yayılmaya başladı. Hatta periyodun Fransa hükümdarının gerçek bir kağıt oyunu tutkunu olduğundan bahsedilir. Asillere mahsus bu değerli zevkin halka yayılması ise hiç de uzun sürmedi.
Matbaanın icadı ile bir arada kağıt oynamayan kalmadı:
15. yüzyılın birinci senelerında Almanya’da matbaanın icat edilmesi ile bir arada elbette sırf matbu kitaplar değil, iskambil kağıdı üzere cümbüş araçları da üretilmeye başladı. Fransızların el personelliği ile birer sanat yapıtı olarak ürettiği oyun kağıtları artık matbaada kolaylıkla ve epeyce daha ucuza üretilebiliyordu. olağan olarak buna en çok sevinen halk oldu.
bu biçimdea kadar iki kişilik oynanan oyunlar ya da zarla oynanan kumar oyunları popülerken iskambil kağıtlarının uygun fiyata üretilip satılması ile bir arada kağıt oyunları moda haline geldi. Daha da ilginci, iskambil kağıtlarına bayanların ağır ilgisi vardı. Hatta o devrin sanat yapıtlarını incelediğiniz vakit kağıt oynayan bayanların alımlı figürler olarak resmedildiğini fark edersiniz.
Kilise durur mu, yapıştırmış cezayı:
Tarihsel sürece baktığımız vakit cümbüş gayeli oyun oynamanın insanlık için oldukça yeni bir olgu olduğunu görüyoruz. İnsanlar bu tıp oyunları kumar gayesiyle oynarlardı, iskambil kağıdında da birebiri yaşandı. Kumarbazlar bu biçimde yeni bir oyun görür görmez çabucak şeytana uydular ve kumarı kendilerince hayli daha eğlenceli bir hale getirdiler.
normal olarak o periyodun baskın gücü olan kilise ve krallık bu durumdan rahatsız oldu. Haksız da sayılmazlar, sonuçta kumar bütün kötülüklerin anasıdır. 17. yüzyılda Fransız kilisesi ve kral, kumar oynayanlara mevte bile varan cezalar verdi ve iskambil kağıdı üretimini devlet inhisarına alındı. Misal bir tedbiri 18. yüzyılda İngiltere almış ve damga yasası ile iskambil kağıdı üretimini oldukça zorlaştırmıştır.
İskambil kağıdını tanıyalım:
14. yüzyıldan beri iskambil kağıdı 52 kağıttan oluşan bir destedir. Kupa, maça, karo, sinek olarak kırmızı ve siyah renklerde dört sınıfa ilişkin 1 – 10 ortası sayıların yazıldığı kartlar ile vale, kız, papaz olarak isimlendirilen sembollerin olduğu kartlar vardır. Bunlara ek olarak kimi oyunlarda kullanılan iki adet de joker kağıt vardır. Standart deste 52’liktir lakin birtakım oyunlar için fazlaca daha fazla kart gerektiği için birden çok deste kullanılabilir.
Karo, sinek, kupa, maça manası nedir? İskambil kağıdı neyi, kimi temsil eder?
- Kupa
- Maça
- Karo
- Sinek
Fransızların coeur, İngilizlerin hearts olarak isimlendirdiği kupa sınıfı iskambil kağıtları, bir kalbe benzese bile aslında bu formun yepyenisi bir kalkandır ve asil sınıf ile kiliseyi temsil etmektedir. Kupa sembollerine bakarsanız hepsinin güler yüzlü olduğunu görürsünüz.
Elementi toprak olan kupa sınıfı hem de aşk, arkadaşlık ve aile anlamına da gelmektedir. Kupa sınıfında vale La Hire, kız Judith, papaz ise Fransa Hükümdarı VII. Charles’i temsil etmektedir.
Maça
Fransızların pike, İngilizlerin spades olarak isimlendirdiği maça sınıfı iskambil kağıtları, 14. yüzyılda Fransa’da yaygın olarak kullanılan mızrak ucu biçiminden uyarlanmıştır ve askeri sınıfı yani orduyu temsil eder.
Elementi hava olan maça sınıfı bununla birlikte ölüm, yazgı, ihanet anlamına da gelmektedir. Maça sınıfında vale Ogier The Dane, kız Athena, papaz ise Hz. Davud’u temsil etmektedir.
Karo
Fransızların carreau, İngilizlerin diamonds olarak isimlendirdiği karo sınıfı iskambil kağıtları, 14. yüzyılda Fransa’daki ticari deniz işletmelerinde kullanılan kiremit halinden uyarlanmıştır ve orta sınıfı temsil eder.
Elementi toprak olan karo sınıfı hem de kariyer, para ve seyahat anlamına da gelmektedir. Karo sınıfında vale Julius Sezar, kız Hz. Yakub’un karısı Rachel, papaz ise Truvalı Prens Hector’u temsil etmektedir.
Sinek
Fransızların trèfle, İngilizlerin clubs olarak isimlendirdiği sinek sınıfı iskambil kağıtları yonca yaprağı formundadır ve köylü sınıfı temsil eder. Bu niçinle sınıf bedeline bakılırsa oynanan oyunlarda sinekler en kıymetsiz kağıtlardır.
Elementi ateş olan olan sinek sınıfı bununla birlikte iş hayatı ve çalışma ömrü anlamına da gelmektedir. Sinek sınıfında vale Büyük İskender, kız Argeia, papaz ise Sir Lancelot’u temsil etmektedir.
Bonus: bir de bunları öğrendikten daha sonra dinleyin
Kupa, maça, sinek, karo manası nedir; iskambil kağıtları neyi, kimi temsil eder gibi merak edilen soruları yanıtlayarak dünyanın en tanınan kağıt oyununun tarihinden bahsettik. Hatırlatalım, iskambil kağıdı oyunları cümbüş için birebirdir lakin kumar esasen yasa dışı ve son derece ziyanlı bir bağımlılıktır.