ahmetbeyler
Yeni Üye
Köpekler ve beşerler içindeki dostluğun izleri tarihin epeyce eski dönemlerine kadar izlenebiliyor. Bu bağlamda evcilleştirilen köpeklerin, tıpkı günümüzde olduğu üzere insanlara, başta av olmak üzere birbirinden farklı konularda yardımcı olduğunu görüyoruz. Bunun kararında iki taraf içinde kuvvetli bir bağ oluşuyor.
bahsetmiş olduğumiz devirlerde köpekler daha fazlaca fonksiyonellikleri için besleniyor olsa da günümüzde bir dost olarak görülebiliyorlar. ömrüne farklı bir ses katmak isteyenler de sempatik dostlarını sahiplenmek üzere barınaklara gidiyorlar. Tam bu noktada yüzlerindeki o üzgün bakış dikkat çekiyor. Pekala bu bakış kasıtlı mı yapılıyor? Yoksa sırtlanların güldüğünü sanmamız üzere bir durum mu?
Göz etraflarında bulunan kaslar bunu mümkün kılıyor: Pekala nasıl?
Köpeklerin gözlerini açarken göz bölgesinin sağa/sola ve yukarı/aşağı hareket etmesini destekleyen kaslar bulunuyor. özetlemek gerekirse RAOL (retractor anguli oculi lateralis) ve LAOM (levator anguli oculi medialis) olarak bilinen bu kaslar, içimizdeki o acıma hissini dışarı çıkaran bakışın sorumluları diyebiliriz.
Ama bir kurt size bu biçimde bakarsa (ki bakmayacak) siz bir daha de kanmayın:
İnsanlarla hayvanların etkileşimi sırasında kurtlar ve evcil köpekler birbirlerinden ayrıldı ve bu vakit içinderda bildiğimiz iki tipi oluşturdu. Üstteki bulguları bilmemizde büyük rol oynayan Portsmouth Üniversitesinden Juliane Kaminski, köpeklerin evcilleştirildikten daha sonra kurtlardan ayrıldığını ve bu süreçte kaşlarını kaldırabilmek için bu kasları geliştirdiğini söylüyor.
Kurtlara daha fazlaca benzeyen Husky cinsinde bu kasların görülmemesi de bunu dayanaklar nitelikte:
Yani bunu bir bakıma isteyerek yapıyorlar diyebilir miyiz?
Juliane Kaminski’nin yaptığı bir çalışmaya göre bu sorunun karşılığı evet. Kelam konusu çalışmada köpekler ve insanların alakaları incelendi. Bu bağlamda beşerler kendileriyle ilgilendiğinde köpeklerin kaşlarını daha fazlaca hareket ettirdiği görüldü. Yani beşerler için bu bakış formu bir nevi tetikleyici oldu diyebiliriz.
Sarkan kulaklar, üzgün bakan gözler ve daha kaç özelliğin, yapılan çalışmalar kararında insanlarda sıklıkla şefkat üzere müspet hisleri uyandırdığı görüldü. Bu bağlamda bu özellikleri taşıyan hayvanlarla insanların bağı daha kuvvetli hâle geldi ve uzunca bir vakit ortasında evrimin de dayanağıyla evcil köpeklerde bu kaslar daha yaygın görüldü.
Köpeklerin kurt akrabaları bu bağın haricinde kaldığından göz bölgelerindeki kaslarda pek bir fark yok. Bu sebeple onlara şefkatle değil, endişeyle bakıyoruz:
Barınaklara gittiğimizde ise ister istemez bu bakışı taşıyanların yardımımıza daha hayli muhtaçlığı olduğunu düşünüyor, onlara öncelik verebiliyoruz:
Unutmamak lazım ki bu bahsetmiş olduğumiz bakış, insanlardan alıştığımız bir şey. Yani bizi asıl çeken şey beşere benzeyen özellikleridir üzere bir çıkarım da yapabiliriz. Sahip oldukları bu derin ve hüzünlü bakışlar, boyutları ve öbür farklı özellikleri bir bakıma bizim insan yavrularımıza benziyor.
İlişkide ilgi isteyen taraf da olsanız, beşikteki bebek de olsanız ilgi istediğinizde birtakım sinyaller verirsiniz…
Sevgilinizin koluna girmek, omzuna yaslanmak buna bir örnek. Bebeklerin ebeveynlerinin kucağına gidip oraya sokulması ya da yaptıklarında ilgi gördükleri hareketleri devam ettirmeleri farklı bir örnek. Birebir biçimde köpeklerin bu bakışları da ilgimizi çeken bir öteki uyarıcı nazaranvi gördüğü için evcil köpeklerde buna denk geliyoruz.
Önemli bir nokta var: bu bakışa bizler ‘üzgün’ diyebiliriz. Ancak öbür bir kültürden gelen şahıslar bu bahiste farklı çıkarımlar yapabilir:
Orta noktayı bir daha de biz söyleyelim. Köpekler olağan olarak bunu üzgün ya da mutlu oldukları için yapmıyorlar. Bu, beşerler ve köpekler içindeki uzun müddetli bir alakadan doğan ve köpeklere istedikleri ilgiyi sağlayan bir yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Araştırma vazifelisi olan Alexandra Horowitz’in de belirttiği üzere bu, köpeklerin yüzünde daima bir gülme arama gayretimize emsal bir durum.
Son olarak diğer bir değerli nokta:
Eğer evcil bir köpeğiniz var ise ve mutsuz olduğunu görüyor ya da olağanın altında bir hareketlilik gözlemliyorsanız ilgi istiyor diye düşünüp geçmeyin. Bu şayet evcil hayvanınızın gündelik rutinini etkileyecek boyuta geliyorsa kesinlikle bir uzmanla görüşün.
Bonus: Saydığımız tüm bilgiler bir yana…
Kaynaklar: 1, 2
bahsetmiş olduğumiz devirlerde köpekler daha fazlaca fonksiyonellikleri için besleniyor olsa da günümüzde bir dost olarak görülebiliyorlar. ömrüne farklı bir ses katmak isteyenler de sempatik dostlarını sahiplenmek üzere barınaklara gidiyorlar. Tam bu noktada yüzlerindeki o üzgün bakış dikkat çekiyor. Pekala bu bakış kasıtlı mı yapılıyor? Yoksa sırtlanların güldüğünü sanmamız üzere bir durum mu?
Göz etraflarında bulunan kaslar bunu mümkün kılıyor: Pekala nasıl?
Köpeklerin gözlerini açarken göz bölgesinin sağa/sola ve yukarı/aşağı hareket etmesini destekleyen kaslar bulunuyor. özetlemek gerekirse RAOL (retractor anguli oculi lateralis) ve LAOM (levator anguli oculi medialis) olarak bilinen bu kaslar, içimizdeki o acıma hissini dışarı çıkaran bakışın sorumluları diyebiliriz.
Ama bir kurt size bu biçimde bakarsa (ki bakmayacak) siz bir daha de kanmayın:
İnsanlarla hayvanların etkileşimi sırasında kurtlar ve evcil köpekler birbirlerinden ayrıldı ve bu vakit içinderda bildiğimiz iki tipi oluşturdu. Üstteki bulguları bilmemizde büyük rol oynayan Portsmouth Üniversitesinden Juliane Kaminski, köpeklerin evcilleştirildikten daha sonra kurtlardan ayrıldığını ve bu süreçte kaşlarını kaldırabilmek için bu kasları geliştirdiğini söylüyor.
Kurtlara daha fazlaca benzeyen Husky cinsinde bu kasların görülmemesi de bunu dayanaklar nitelikte:
Yani bunu bir bakıma isteyerek yapıyorlar diyebilir miyiz?
Juliane Kaminski’nin yaptığı bir çalışmaya göre bu sorunun karşılığı evet. Kelam konusu çalışmada köpekler ve insanların alakaları incelendi. Bu bağlamda beşerler kendileriyle ilgilendiğinde köpeklerin kaşlarını daha fazlaca hareket ettirdiği görüldü. Yani beşerler için bu bakış formu bir nevi tetikleyici oldu diyebiliriz.
Sarkan kulaklar, üzgün bakan gözler ve daha kaç özelliğin, yapılan çalışmalar kararında insanlarda sıklıkla şefkat üzere müspet hisleri uyandırdığı görüldü. Bu bağlamda bu özellikleri taşıyan hayvanlarla insanların bağı daha kuvvetli hâle geldi ve uzunca bir vakit ortasında evrimin de dayanağıyla evcil köpeklerde bu kaslar daha yaygın görüldü.
Köpeklerin kurt akrabaları bu bağın haricinde kaldığından göz bölgelerindeki kaslarda pek bir fark yok. Bu sebeple onlara şefkatle değil, endişeyle bakıyoruz:
Barınaklara gittiğimizde ise ister istemez bu bakışı taşıyanların yardımımıza daha hayli muhtaçlığı olduğunu düşünüyor, onlara öncelik verebiliyoruz:
Unutmamak lazım ki bu bahsetmiş olduğumiz bakış, insanlardan alıştığımız bir şey. Yani bizi asıl çeken şey beşere benzeyen özellikleridir üzere bir çıkarım da yapabiliriz. Sahip oldukları bu derin ve hüzünlü bakışlar, boyutları ve öbür farklı özellikleri bir bakıma bizim insan yavrularımıza benziyor.
İlişkide ilgi isteyen taraf da olsanız, beşikteki bebek de olsanız ilgi istediğinizde birtakım sinyaller verirsiniz…
Sevgilinizin koluna girmek, omzuna yaslanmak buna bir örnek. Bebeklerin ebeveynlerinin kucağına gidip oraya sokulması ya da yaptıklarında ilgi gördükleri hareketleri devam ettirmeleri farklı bir örnek. Birebir biçimde köpeklerin bu bakışları da ilgimizi çeken bir öteki uyarıcı nazaranvi gördüğü için evcil köpeklerde buna denk geliyoruz.
Önemli bir nokta var: bu bakışa bizler ‘üzgün’ diyebiliriz. Ancak öbür bir kültürden gelen şahıslar bu bahiste farklı çıkarımlar yapabilir:
Orta noktayı bir daha de biz söyleyelim. Köpekler olağan olarak bunu üzgün ya da mutlu oldukları için yapmıyorlar. Bu, beşerler ve köpekler içindeki uzun müddetli bir alakadan doğan ve köpeklere istedikleri ilgiyi sağlayan bir yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Araştırma vazifelisi olan Alexandra Horowitz’in de belirttiği üzere bu, köpeklerin yüzünde daima bir gülme arama gayretimize emsal bir durum.
Son olarak diğer bir değerli nokta:
Eğer evcil bir köpeğiniz var ise ve mutsuz olduğunu görüyor ya da olağanın altında bir hareketlilik gözlemliyorsanız ilgi istiyor diye düşünüp geçmeyin. Bu şayet evcil hayvanınızın gündelik rutinini etkileyecek boyuta geliyorsa kesinlikle bir uzmanla görüşün.
Bonus: Saydığımız tüm bilgiler bir yana…
Kaynaklar: 1, 2