ahmetbeyler
Yeni Üye
‘Okupa’ sözü, İspanyolların yahut İspanya’da mülkü bulunanların duyar duymaz gözlerini fal taşı üzere açan ve korkutan bir söz. Pekala, bilhassa pandemi ve karantina şartlarının ağır yaşandığı periyotta klâsik ve toplumsal medyada sıkça gündeme gelen okupa niye bu kadar korkutucu?
En temel biçimde özetleyecek olursak, okupa’lar ‘boş konutları işgal ederek mesken sahiplerine kaygılı düşler yaşatan kişiler’ diyebiliriz. Lakin işin ortasında ele geçirme ve el koyma da var. Gelin okupa nedir, hangi mülkler bu durumu yaşıyor, mesken sahipleri niye hiç bir şey yapamıyor bir arada göz atalım.
‘Okupa’ nedir ve nereden gelir?
(Okupa konusunu anlatan bir dizinin kapağı. Diziyi buradan bulabilirsiniz.)
Okupalar, kendilerini ortasında oturulmayan konutların yahut binaların toplumsal, politik ve kültürel faaliyetler için barınma, tarım yeri, buluşma yeri yahut topluluk merkezi olarak kullanılmak üzere süreksiz yahut kalıcı olarak işgal edilmesini savunan radikal bir toplumsal hareket olarak tanımlıyorlar. Okupa hareketi aslında bir müddetdir var, hatta birinci kaydedilen gecekondu hadiseleri 1984’te İspanya’da gerçekleşiyor ve beşerler meskenlerinden çıkartılıyor.
Okupa’lar, yaptıkları şeyi olumlu bir toplumsal değişime yönelik hareket olarak görüyorlar. Adaletsiz bir kapitalist sistemin hudutları ortasında acı çekmektense, bu sisteme meydan okumayı ve hayatta kalmanın alternatif yollarını aramayı tercih ettiklerini belirtiyorlar.
Mülk sahipleri, kiraları ortalama bir vatandaşın karşılayamayacağı astronomik düzeylere yükseltiyor. bu biçimde olunca da bankalar konutlarına el koyuyor ve biroldukca aile sokaklarda kalıyor, bu da binaların senelerca boş ve işe yaramaz biçimde kalmasına sebep oluyor. İşte bu binalar da okupa’ların ‘işgal alanları’ oluyor.
Okupa hareketi bilhassa Avrupa’daki biroldukca ülkede bu çeşit alanları yapan bir biçimde kullanmanın toplumsal bir sorumluluk olduğunu ve başınızın üstünde bir çatıya sahip olmanın bir insan hakkı olduğunu savunuyor. Okupa’lar, kendilerinden şikâyet edenlerin ekseriyetle bilgisiz, ırkçı ve sınıfçı muhafazakar/yobaz olduklarını ve onların başarmaya çalıştıkları şeyi anlamadıklarını tabir ediyorlar.
Çağdaş haliyle okupalar, İspanya’da kiracıların ekonomik krizden en az zorlukla çıkmasını sağlayacak olan bir yasanın kabul edilmesi ile ortaya çıktı. 2008 yılındaki ekonomik kriz sırasında İspanya vatandaşları kira ödemeden konutta oturmaya devam edebiliyorlardı. Kiracılar konuttan yalnızca epeyce uzun süren mahkemeler kararında çıkartılabiliyordu.
Birden teğe insanların sahip olduğu bu hak, marjinalleştirilmiş kümeler ve bir kadro göçmenler tarafınca suistimal edilmeye başlandı. Birçoğunun İspanya’da resmi bir varlığı bile bulunmuyordu. Okupalar konutta istedikleri kadar oturabiliyor ve mesken sahipleri epeyce zorlanıyordu. İspanyolcada ‘Okupa’ sözü ‘yakalamak’, ‘ele geçirmek’ manalarına geliyor. Bu sebeple bu olay ile eşleştirildi.
İspanya’daki okupa sistemi garip bir biçimde gelişti: Yasal konut sahipleri, kendi mülklerinde yaşayan okupacıların faturalarını bile ödüyorlar ve bunun üzerine mülklerini de satamıyorlardı. Yasal konut sahiplerinin konutlarını işgal eden okupacıları konuttan çıkarmak için yürüttükleri mahkemeler yıllar sürebiliyordu ve şayet bu bireylerin çocukları var ise mesken sahibi, mülkünü geri alma hakkından büsbütün yoksun kalabiliyordu.
Bu sorun 2018’de onaylanan bir yasaya kadar tam manasıyla çözülemiyordu. Bu yeni yasa yardımıyla mülk sahibi, bir sivil mahkemede konut mülkünün yasadışı işgali davalarının süratli bir biçimde dinlenmesine hak kazandı.
Konutun yasal sahibi mahkemeye başvurduğunda yargıç, okupacıların konutta bulunabilmelerine yarayacak yasal delilleri mahkemeye getirmesi için 5 gün veriyor. Şayet gerekli deliller 5 gün ortasında getirilmezse konut çabucak boşaltılıyor. Ayrıyeten ceza ve metot hukukunda da değişiklikler yapıldı. Artık konut sahibi, okupaların isimlerini vermeden polise başvurabiliyor. Evvelden işgalcilerin kendi isteğiyle ifşa etmeyeceği şahsi bilgilerin belirtilmesi gerekiyordu.
Hangi mülkler ‘okupa’ riski altında?
İstatistiklere bakılırsa daireleri ele geçiren okupalar, en epeyce İspanya’nın en çok mülteci barındıran Barcelona ve Madrid kentlerinde görülüyor. En epeyce bu iki kentte görüldüğünden bu duruma karşı bir sigorta sağlanıyor lakin başka bölgelerde okupalara karşı sigorta bulunmuyor. Alışılmış okupalar da akılsız değil, en az korunan yerleri seçiyorlar.
Okupalar çoklukla içerisinde hayli boş daire olan büyük apartmanları ve etrafında fazla yapı yahut bina bulunmayan yalnız müstakil meskenleri tercih ediyorlar. Okupalar ayrıyeten bankalar ve yasal varlıklar tarafınca istimlak edilmiş yahut el konulmuş mülklerde de kalabiliyorlar.
Bir mesken ‘okupa’landıysa konut sahipleri ne yapıyor?
Şayet bir mesken sahibinin mülkü ‘okupa’landıysa, yani işgal edildiyse mesken sahiplerinin elinde fazlaca fazla seçenek bulunmuyor. Şayet bir mesken sahibi okupalardan kurtulmak için kaba kuvvet uygularsa bu durum onun aleyhine kullanılabiliyor. Bu yüzden hislerden arınıp direkt olarak bir yasal üniteye başvurulması gerekiyor.
Yasa dışı kiracılar yalnızca meskene zorla girerken suçüstü yakalanırsa direkt olarak tahliye edilebiliyor Öbür türlü mülke yerleşmiş, anahtarları değiştirmiş ve eşyalarını dizmiş bir okupa yalnızca mahkeme sonucuyla tahliye edilebiliyor. Yani konut sahiplerinin booş mülklerinin yeni durumunu sık sık denetim etmesi gerekiyor.
İspanya’da otoriteler ile ortak olarak çalışan ‘ağır abi’ hizmeti de bulunuyor. Bu iri yapılı sert mizaçlı ağabeyler, istenmeyen konuklarla gidip konuşuyorlar lakin bu hizmetin %100 çalışır bir durumu yok çünkü dediğimiz üzere tek garanti yol mahkeme sonucu ve polis eşliği.
Mesken sahiplerinin mülklerini muhafazaları için bir yol yok mu?
İspanya’daki bir mülk sahibinin mülkünü okupalardan muhafazasının en düzgün yollarından biri komşularıyla güzel geçinmek. Şayet İspanya’daki mülkünü sık sık boş bırakan biri komşularıyla yeterli anlaşıyorsa, bir okupacıyı suçüstü yakalatmak üzere ihbar edebilir ve bu sayede süreç başlamadan bitebilir.
Bir öteki yol ise kapıcılık hizmeti. Mülk sahibinin mülkünün bulunduğu site, apartman yahut bölgede bir kapıcı yahut güvenlik hizmeti bulunuyorsa bunlar mülkü profesyonel olarak koruyabiliyor. Bir diğer yol ise olağan ki güvenlik kameraları ve alarm sistemleri, lakin bunlar biraz kıymetli. Olağan konutu kullanmadığınız biçimde sahibiyseniz güvenlik ve alarm sisteminin kıymetli gelmesi pek mümkün değil.
Özetleyecek olursak:
İspanya’da kayıtsız olarak bulunan bir küme insan, 2008 krizinden itibaren yürürlüğe giren bir yasa yardımıyla boş buldukları konutları işgal ederek orada hak talep edebiliyorlar ve hatta kimi durumlarda orada kalmaya hak bile kazanabiliyorlar.
Konut sahiplerinin ise fazlaca dikkatli olması, konutlarını yeterli yerlerde seçmeleri, güvenlik sistemleri kurmaları ve komşularıyla ortalarını âlâ tutmaları gerekiyor. Siz ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.
En temel biçimde özetleyecek olursak, okupa’lar ‘boş konutları işgal ederek mesken sahiplerine kaygılı düşler yaşatan kişiler’ diyebiliriz. Lakin işin ortasında ele geçirme ve el koyma da var. Gelin okupa nedir, hangi mülkler bu durumu yaşıyor, mesken sahipleri niye hiç bir şey yapamıyor bir arada göz atalım.
‘Okupa’ nedir ve nereden gelir?
(Okupa konusunu anlatan bir dizinin kapağı. Diziyi buradan bulabilirsiniz.)
Okupalar, kendilerini ortasında oturulmayan konutların yahut binaların toplumsal, politik ve kültürel faaliyetler için barınma, tarım yeri, buluşma yeri yahut topluluk merkezi olarak kullanılmak üzere süreksiz yahut kalıcı olarak işgal edilmesini savunan radikal bir toplumsal hareket olarak tanımlıyorlar. Okupa hareketi aslında bir müddetdir var, hatta birinci kaydedilen gecekondu hadiseleri 1984’te İspanya’da gerçekleşiyor ve beşerler meskenlerinden çıkartılıyor.
Okupa’lar, yaptıkları şeyi olumlu bir toplumsal değişime yönelik hareket olarak görüyorlar. Adaletsiz bir kapitalist sistemin hudutları ortasında acı çekmektense, bu sisteme meydan okumayı ve hayatta kalmanın alternatif yollarını aramayı tercih ettiklerini belirtiyorlar.
Mülk sahipleri, kiraları ortalama bir vatandaşın karşılayamayacağı astronomik düzeylere yükseltiyor. bu biçimde olunca da bankalar konutlarına el koyuyor ve biroldukca aile sokaklarda kalıyor, bu da binaların senelerca boş ve işe yaramaz biçimde kalmasına sebep oluyor. İşte bu binalar da okupa’ların ‘işgal alanları’ oluyor.
Okupa hareketi bilhassa Avrupa’daki biroldukca ülkede bu çeşit alanları yapan bir biçimde kullanmanın toplumsal bir sorumluluk olduğunu ve başınızın üstünde bir çatıya sahip olmanın bir insan hakkı olduğunu savunuyor. Okupa’lar, kendilerinden şikâyet edenlerin ekseriyetle bilgisiz, ırkçı ve sınıfçı muhafazakar/yobaz olduklarını ve onların başarmaya çalıştıkları şeyi anlamadıklarını tabir ediyorlar.
Çağdaş haliyle okupalar, İspanya’da kiracıların ekonomik krizden en az zorlukla çıkmasını sağlayacak olan bir yasanın kabul edilmesi ile ortaya çıktı. 2008 yılındaki ekonomik kriz sırasında İspanya vatandaşları kira ödemeden konutta oturmaya devam edebiliyorlardı. Kiracılar konuttan yalnızca epeyce uzun süren mahkemeler kararında çıkartılabiliyordu.
Birden teğe insanların sahip olduğu bu hak, marjinalleştirilmiş kümeler ve bir kadro göçmenler tarafınca suistimal edilmeye başlandı. Birçoğunun İspanya’da resmi bir varlığı bile bulunmuyordu. Okupalar konutta istedikleri kadar oturabiliyor ve mesken sahipleri epeyce zorlanıyordu. İspanyolcada ‘Okupa’ sözü ‘yakalamak’, ‘ele geçirmek’ manalarına geliyor. Bu sebeple bu olay ile eşleştirildi.
İspanya’daki okupa sistemi garip bir biçimde gelişti: Yasal konut sahipleri, kendi mülklerinde yaşayan okupacıların faturalarını bile ödüyorlar ve bunun üzerine mülklerini de satamıyorlardı. Yasal konut sahiplerinin konutlarını işgal eden okupacıları konuttan çıkarmak için yürüttükleri mahkemeler yıllar sürebiliyordu ve şayet bu bireylerin çocukları var ise mesken sahibi, mülkünü geri alma hakkından büsbütün yoksun kalabiliyordu.
Bu sorun 2018’de onaylanan bir yasaya kadar tam manasıyla çözülemiyordu. Bu yeni yasa yardımıyla mülk sahibi, bir sivil mahkemede konut mülkünün yasadışı işgali davalarının süratli bir biçimde dinlenmesine hak kazandı.
Konutun yasal sahibi mahkemeye başvurduğunda yargıç, okupacıların konutta bulunabilmelerine yarayacak yasal delilleri mahkemeye getirmesi için 5 gün veriyor. Şayet gerekli deliller 5 gün ortasında getirilmezse konut çabucak boşaltılıyor. Ayrıyeten ceza ve metot hukukunda da değişiklikler yapıldı. Artık konut sahibi, okupaların isimlerini vermeden polise başvurabiliyor. Evvelden işgalcilerin kendi isteğiyle ifşa etmeyeceği şahsi bilgilerin belirtilmesi gerekiyordu.
Hangi mülkler ‘okupa’ riski altında?
İstatistiklere bakılırsa daireleri ele geçiren okupalar, en epeyce İspanya’nın en çok mülteci barındıran Barcelona ve Madrid kentlerinde görülüyor. En epeyce bu iki kentte görüldüğünden bu duruma karşı bir sigorta sağlanıyor lakin başka bölgelerde okupalara karşı sigorta bulunmuyor. Alışılmış okupalar da akılsız değil, en az korunan yerleri seçiyorlar.
Okupalar çoklukla içerisinde hayli boş daire olan büyük apartmanları ve etrafında fazla yapı yahut bina bulunmayan yalnız müstakil meskenleri tercih ediyorlar. Okupalar ayrıyeten bankalar ve yasal varlıklar tarafınca istimlak edilmiş yahut el konulmuş mülklerde de kalabiliyorlar.
Bir mesken ‘okupa’landıysa konut sahipleri ne yapıyor?
Şayet bir mesken sahibinin mülkü ‘okupa’landıysa, yani işgal edildiyse mesken sahiplerinin elinde fazlaca fazla seçenek bulunmuyor. Şayet bir mesken sahibi okupalardan kurtulmak için kaba kuvvet uygularsa bu durum onun aleyhine kullanılabiliyor. Bu yüzden hislerden arınıp direkt olarak bir yasal üniteye başvurulması gerekiyor.
Yasa dışı kiracılar yalnızca meskene zorla girerken suçüstü yakalanırsa direkt olarak tahliye edilebiliyor Öbür türlü mülke yerleşmiş, anahtarları değiştirmiş ve eşyalarını dizmiş bir okupa yalnızca mahkeme sonucuyla tahliye edilebiliyor. Yani konut sahiplerinin booş mülklerinin yeni durumunu sık sık denetim etmesi gerekiyor.
İspanya’da otoriteler ile ortak olarak çalışan ‘ağır abi’ hizmeti de bulunuyor. Bu iri yapılı sert mizaçlı ağabeyler, istenmeyen konuklarla gidip konuşuyorlar lakin bu hizmetin %100 çalışır bir durumu yok çünkü dediğimiz üzere tek garanti yol mahkeme sonucu ve polis eşliği.
Mesken sahiplerinin mülklerini muhafazaları için bir yol yok mu?
İspanya’daki bir mülk sahibinin mülkünü okupalardan muhafazasının en düzgün yollarından biri komşularıyla güzel geçinmek. Şayet İspanya’daki mülkünü sık sık boş bırakan biri komşularıyla yeterli anlaşıyorsa, bir okupacıyı suçüstü yakalatmak üzere ihbar edebilir ve bu sayede süreç başlamadan bitebilir.
Bir öteki yol ise kapıcılık hizmeti. Mülk sahibinin mülkünün bulunduğu site, apartman yahut bölgede bir kapıcı yahut güvenlik hizmeti bulunuyorsa bunlar mülkü profesyonel olarak koruyabiliyor. Bir diğer yol ise olağan ki güvenlik kameraları ve alarm sistemleri, lakin bunlar biraz kıymetli. Olağan konutu kullanmadığınız biçimde sahibiyseniz güvenlik ve alarm sisteminin kıymetli gelmesi pek mümkün değil.
Özetleyecek olursak:
İspanya’da kayıtsız olarak bulunan bir küme insan, 2008 krizinden itibaren yürürlüğe giren bir yasa yardımıyla boş buldukları konutları işgal ederek orada hak talep edebiliyorlar ve hatta kimi durumlarda orada kalmaya hak bile kazanabiliyorlar.
Konut sahiplerinin ise fazlaca dikkatli olması, konutlarını yeterli yerlerde seçmeleri, güvenlik sistemleri kurmaları ve komşularıyla ortalarını âlâ tutmaları gerekiyor. Siz ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.