dunyadan
Aktif Üye
‘İdlib, Rusya’yla ikili bağlantıların daha üst düzeye çıkmasını önleyecek tıkaç fonksiyonu görüyor’
Türkiye ve Rusya Federasyonu’nun önderleri pandemi niçiniyle iki yıla yakın müddetin akabinde birinci sefer yüz yüze görüştü. Soçi’de gerçekleştirilen görüşmenin öne çıkan gündem hususları Suriye’nin İdlib bölgesindeki çatışmasızlık durumunu tehdit eden terör örgütlerinin Türkiye tarafınca ortadan kaldırılması yükümlülüğü, Libya ve Afganistan’ın yanı sıra ikili bağlantılar, savunma sanayi ve güç alanındaki ortak teşebbüsler oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, görüşme daha sonrasında savaş jetleri ve denizaltı alımının yanı sıra Rusya ile uzayda işbirliği yapmaktan nükleer santral inşasına uzanan yeni alanları sıraladı. Rusya Federasyonu Devlet Lideri Vladimir Putin ise Türkiye ile sıkıntılı bahisler bulunsa da iki ülkenin işbirliği yapmanın yolunu bulduğunu vurguladı.
Soçi görüşmesi ve muhtemel sonuçlarını CET Platformu Yöneticisi Dr. Volkan Özdemir ile konuştuk.
‘Kiev’de SİHA’lar için test alanı ikili münasebetlerde yeni sorun alanı olarak bilhassa Rusya açısından gündemde’
Doç. Volkan Özdemir, Soçi buluşmasında bir kırılma beklemediğini belirtirken, rutin bir görüşmenin gerçekleştiğini söylerdi. Görüşmenin ayırt edici özelliğinin başbaşa olması ve basın açıklaması yapılmaması olduğunu belirten Özdemir, masadaki bildik hususlar haricinde Rusya’yla gaz kontratının yenilenmesi ile Türkiye’nin Kiev’de SİHA test alanının açılması olduğunu vurguladı. Özdemir’e göre bu ikinci husus Rusya ile münasebetlerdeki sorun alanına eklenmiş durumda:
“Üç saatlik baş başa bir görüşme, daha öncesinde ikili alakalar açısından bu görüşmenin hayli büyük bir değere haiz olmadığı kanaatindeydim. Bir kırılma beklemiyordum. O rutinde bir görüşme olduğu kanaatindeyim. Ama eski görüşmelere kıyasla şöyleki bir farklılık oldu. Baş başa görüşüldü ve basın açıklaması yapılmadı. Bu ciddiye alınması gereken bir durum. Jeopolitik bahisler, İdlib problemi, Güney Kafkasya bunlar masadadır. Öbür görüşmelerden ayıran ciddiye alınması gereken iki durum var. Birincisi, gaz kontratları ile ilgili. Birkaç ay içerisinde Türkiye’de toplam 8 milyar metreküplük kontrat sona eriyor, bunlar yenilenecek mi, hangi kurallar olacak? Bu bence önemli manada mesai teşkil etmiştir. Bayraktar firmasının Ukrayna’ya yapmış olduğu SİHA satışından dolayı Kiev’de bir SİHA kullanım merkezinin açılması ve bundan doğan rahatsızlığın gerek Rus basınında gerekse Kremlin Sözcüsü Peskov tarafınca lisana getirilmesi kelam konusu. Bu husus önemli manada ikili ilgilerde yeni bir sorun alanı olarak bilhassa Rusya açısından gündemde.”
‘Rus-Türk münasebetleri paket olarak ilerlediği için İdlib’de statüko değişecekse başka başlıklarında ne üzere gelişmeler olacak?”
Suriye’nin İdlib bölgesiyle ilgili mutabakatın fiiliyatta bir türlü uygulanmadığını, bunun da güç olduğunu belirten Özdemir, Moskova’nın bu bahisten vazgeçmeyeceğini hissettirdiğini vurguladı. Başka yandan Rus-Türk münasebetlerinin bir paket olarak ilerlediğini, İdlib haricindeki mevzu başlıklarındaki gelişmelerin neler olacağının değerli olduğunu belirten Özdemir, Türk devlet teamüllerine alışılmamış olarak başbaşa toplantıda kayıt alınmadığı için bilinmeyen konuların oldukçaluğuna dikkat çekti:
“İdlib için bir metin ortaya atılıyor, mutabakat sağlandı deniyor ama alanda baktığımızda o mutabakat bir türlü fiiliyatta uygulanamıyor. Uygulanması fazlaca sıkıntı. Oradaki kümelerin teröristlerden ayrıştırılması nazaranvi diyelim ki Türkiye’ye verilmiş. Türkiye de ısrarla buna imza atıyor. aslına bakarsanız pratikte mümkün olmayan bir şey ve taahhüt yerine getirilmiyor. Ankara’da Rusya’nın bu taahhüdü yerine getirmediğini tez ediyor. Lakin 3 yıldır İdlib’in gündemde olduğunu ve adım adım Suriye tarafınca geri alındığını ve en kıymetlisi Rusya’nın İdlib konusundan vazgeçmeyeceğini bir biçimde hissettirmesi. İdlib’de statüko değişecek mi? Bundan kastım M4 Karayolu’nun Suriye tarafınca denetiminin ele alınması. Orası da Halep’le Lazkiye’yi bağlayan karayolu. M5’den daha sonra bunun yineı gerçekleşecek. Fakat bu doruğun kararı olarak mı bunu bilemiyoruz. Ancak öbür taraftan Rus-Türk münasebetleri başkanlar içinde bir paket olarak ilerlediği için, yani güç bahisleri, ikili ticaret, askeri jeopolitik mevzular da işin içine giriyor. Statüko devam edecekse karşılığında ne olacak, paketin öbür tarafında gaz kontratları. İdlib’de şayet statüko değişecekse başka mevzu başlıklarında ne üzere gelişmeler olacak? İkili görüşme olduğu için kamuoyu şu anda bunu bilmiyor. Devlet teamüllerine muhalif olarak kayıt da alınmadığı için bunu bilmiyoruz. Bu bence başlı başına bir sorun.”
‘Bayraktar’ın Soçi buluşmasıyla tıpkı saatlerde Kiev’de imza atması öbür bir ileti, sıkıntılı bir yaklaşım’
Özdemir’e göre Ukrayna sorunu Türkiye ile Rusya bağlantılarına ciddiye alınması gereken bir sorun alanı olarak eklendi. Ankara’nın Rusya’dan ABD’ye karşın S-400 alabileceği üzere Türkiye’nin de dilediği ülkeye silah satabileceğini belirten Özdemir, lakin Soçi buluşmasıyla eşzamanlı olarak özel bir firma olan Bayraktar’ın Kiev’de yeni kontrat imzalamasının problemli bir yaklaşım olduğunu lisana getirdi. Özdemir, Kremlin sözcüsünden gelen açıklamaların da külfetli duruma işaret ettiğinin altını çizdi:
“Bir ülke özgürce silah alıp satabilir. ABD’nin S-400 alma konusunda müdahale etmesinin hiç bir türel, siyasi temeli yoktur diyoruz, Türkiye haklıdır diyoruz. Birebir biçimde madem silah alıyoruz silah da satabiliriz. Türkiye’de devlet, Rusya’da özel bir firma, Bayraktar meselade olduğu üzere öbür ülkelere silah satabilir. Lakin Putin-Erdoğan görüşmesiyle birebir saatlerde özel firmanın genel müdürü, Ukrayna Savunma Bakanı ile birlikte o mukaveleyi imzalıyor. Çabucak akabinde Ukrayna Devlet Lideri oradan bir ileti veriyor. Ve bu Soçi’deki tepeyle tıpkı saatlerde oluyor. Bu Türkiye açısından fazlaca sıkıntılı bir yaklaşım. Silah satılsa, yeni bir tesis kurulsa bile birebir saatlere denk getirilmesi diğer bir bildiri. bu biçimde bir bildirinin o biçimde Kiev’de o gün o saatte verilmesi ikili bağlantılarda fazlaca daha önemli alınması gereken bir sorun alanı oluşturuyor. Kremlin Sözcüsü’nden en üst perdeden açıklama geliyor. Kamuoyuna açıklamalar bir yana Kırım konusunun Türkiye ile Rusya içinde perde gerisinde fazlaca da önemsenmediğini, bir biçimde sorunun yedi yıldır devam ettiğini görüyoruz. Hakikaten fiiliyatta uygulamaya baktığımızda Türkiye ne AB’nin ne ABD’nin Rusya aksisi yaptırımlarına katılmıyor. kimi vakit açıklamalar Rus tarafınca da sert gelebiliyor. Lakin Türkiye ile Rusya orada bir ortak yol bulmuş görünüyorlar. Ama bu silah satışının ve bu bildirinin verilmesinin Kremlin tarafınca da yüksek perdeden lisana getirilmesi epeyce önemli bir sorunun olduğunu gösteriyor. Bu üzerinde düşünülmesi gereken bir mevzu haline geliyor”
‘Akılcı düşündüğümüzde ne gerek vardı, diyoruz’
Türkiye ile Rusya içinde bir dizi sıkıntının sorun alanı teşkil ettiğini anımsatan Özdemir, üçüncü ülkelerin İdlib meseladeki üzere terörist kümelerin bu alanları kaşıdığı bir ortamda Kiev’den verilen fotoğraf eşliğindeki bildirinin münasebetleri zorlayabileceğine vurgu yaptı. Türkiye ile Rusya içinde problemlerin yanında işbirliği de bulunduğunu anımsatan Özdemir, Ukrayna’daki iç savaşa müdahillik olarak algılanabilecek bir durumun ikili bağların seyri açısından can sıkıcı nitelikte olduğunu lisana getirdi:
“esasen bir sürü sorun alanı var. Türkiye ile Rusya ilgilerinde Avrasya coğrafyasında barış da istiyorsanız bu Ankara-Moskova işbirliğinden geçiyor, çatışma diyorsanız bu da Ankara-Moskova bağlantılarının kötüleşmesinden geçiyor. Şunu söylüyoruz daima. İdlib meselade Türkiye ile Rusya’nın çatışması için üçüncü ülkeler, oradaki terörist kümeler. Bunlar üzerinden provokasyona açık bir bölge, İdlib bir kördüğüm, buna dikkat etmek gerekir derken, tam da vakit içindemasına uygun nasıl denk getiriliyorsa, bu biçimde bir bildiri veriliyor. Bu da Rusya ile ilgileri zorlar. Bunun yansımalarını Güney Kafkasya’da Dağlık Karabağ probleminde de nazaranbiliriz. Libya sorununda de gorebiliriz. ötürüsıyla akılcı düşündüğümüzde ne gerek vardı, diyoruz. Şayet bu soruya gerek yoktu karşılığını veriyorsak demek ki öbürleri için bir rasyonalite var. Zira onlar bunun bu biçimde olmasını istiyor. Bu da bence Türk-Rus ilgilerinde önemli bir sorun teşkil ediyor. Türkiye ile Rusya içinde meselelerin yanı sıra işbirliği de var. Kamuoyuna açıklamalar kimi vakit de resmi açıklamalar bağların gerçekte nasıl gittiğini açıklamaz. Bu sonuçta iç kamuoyuna yönelik bir ileti niteliği de taşıdığı için taraflar birbirlerini tolere edebiliyorlar. Ancak Ruslar açısından tepenin neticelerina bakalım. Rus medyasında o imgenin vurgulandığını görüyoruz. Orada önemli bir rahatsızlık da var. Bunun da şu biçimde bir kararı var. Peskov’un açıklamasında ‘Ukrayna’da iç savaş devam ediyor, bu silahların orada kullanılmasından tasa ediyoruz’ diyor. Yani bir öbür bir boyut da ekliyor. Güya Türk üretimi silahlarla Ukrayna iç savaşına Türkiye de dolaylı olarak müdahil oluyor üzere bir boyut da ekliyor. bu biçimde bir şey yapması ikili münasebetlerin seyri açısından can sıkıcı bir durum.”
‘İdlib sorunu ikili münasebetlerin daha üst düzeye çıkmasını önleyecek tıkaç fonksiyonu görüyor’
Özdemir, Türkiye’nin ABD-Rusya ekseninde ‘dengeleme’ siyaseti değil taktiksel ve anlık pazarlık hissesi kazanmaya yönelik bir gidişat içerisinde olduğu görüşünde. Erdoğan’ın ‘Suriye’den tehdit algıladıkları’ görüşüne katılmayan Özdemir, “Eğer sıkıntıyı o denli koyuyorsanız aslına bakarsanız ABD’yle bir biçimde kanalları açık tutup işbirliğine gitmeniz gerekiyor” dedi. ‘Fırat’ın doğusunda A ile, batısında B ile işbirliği yaparım’ tavrının daima çekilme ve kayıp yaratacağını belirten Özdemir, İdlib sorununun de Rusya ile ikili münasebetlerin daha üst düzeye çıkmasını önleyecek tıkaç fonksiyonuna dikkat ekti:
“Öbür taraftan Türkiye’nin şu anda izlemiş olduğu politikayı şahsen bir dengeleme olarak tanımlayanlardan değilim. Dengeleme güç ölçeğinde orta uzunluk bir devlet olan Türkiye’nin daha büyük güçler içinde yapısal uzun vadeli strateji temelinde gitmiş olduğu bir siyasete verilecek isimdir. Lakin burada daha fazlaca taktiksel ve anlık pazarlık hissesini kazanmaya yönelik her iki taraftan da bu biçimde bir gidişat var. Rusya tarafınca bu büsbütün politik varoluş formunda yorumlanan açıklamalar var. Politik olarak iç siyasi bir biçimde yorumlanıyor. Burada Türkiye’nin Suriye’de net bir tavrı yok. Daha bundan birkaç yıl evvel James Jeffrey’nin açıklamaları var. Astana’nın da fişini çekeceğiz dedi. Burada bir tehdit algılamasını yahut ulusal çıkar tanımlamasını nasıl yapıyoruz kıymetli. Orada Türkiye’nin ulusal çıkarlarına Suriye’den bir tehdit var mı? Suriye’nin kuzeyinden bence var, orada PYD/PKK yapılanması var. Öncelikli tehdit bu. Lakin Suriye rejiminden bu biçimde bir tehdit görmüyorum. Ancak Cumhurbaşkanı kendisi sıkıntıyı bu türlü okumuyor, rejimden güneyden bir tehdit olduğunu söylüyor. Demek ki burada farklı bir görüş ve farklı bir tavır. Şayet sıkıntıyı o denli koyuyorsanız aslına bakarsanız ABD’yle bir biçimde kanalları açık tutup işbirliğine gitmeniz gerekiyor. Fakat iş dönüp dolaşıp şuraya çıkıyor. Fırat’ın doğusunda A ile, batısında B ile işbirliği yaparım derseniz daima bir geri çekilme ve kayıp durumuna düşersiniz. Olan budur. Madem Suriye’nin toprak bütünlüğünden bahsediyoruz, o yüzden Ankara tarafınca daha doğrucu, daha yapısal bir siyaset inşa edilmesi gerekiyor. Ama eksik olan sanırım bu. En değerlisi İdlib sıkıntısı Rusya ile ikili ilgilerin daha üst düzeye çıkması için politik tıkaç fonksiyonu görüyor. Bu tıkaç aşılamıyor.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
Türkiye ve Rusya Federasyonu’nun önderleri pandemi niçiniyle iki yıla yakın müddetin akabinde birinci sefer yüz yüze görüştü. Soçi’de gerçekleştirilen görüşmenin öne çıkan gündem hususları Suriye’nin İdlib bölgesindeki çatışmasızlık durumunu tehdit eden terör örgütlerinin Türkiye tarafınca ortadan kaldırılması yükümlülüğü, Libya ve Afganistan’ın yanı sıra ikili bağlantılar, savunma sanayi ve güç alanındaki ortak teşebbüsler oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, görüşme daha sonrasında savaş jetleri ve denizaltı alımının yanı sıra Rusya ile uzayda işbirliği yapmaktan nükleer santral inşasına uzanan yeni alanları sıraladı. Rusya Federasyonu Devlet Lideri Vladimir Putin ise Türkiye ile sıkıntılı bahisler bulunsa da iki ülkenin işbirliği yapmanın yolunu bulduğunu vurguladı.
Soçi görüşmesi ve muhtemel sonuçlarını CET Platformu Yöneticisi Dr. Volkan Özdemir ile konuştuk.
‘Kiev’de SİHA’lar için test alanı ikili münasebetlerde yeni sorun alanı olarak bilhassa Rusya açısından gündemde’
Doç. Volkan Özdemir, Soçi buluşmasında bir kırılma beklemediğini belirtirken, rutin bir görüşmenin gerçekleştiğini söylerdi. Görüşmenin ayırt edici özelliğinin başbaşa olması ve basın açıklaması yapılmaması olduğunu belirten Özdemir, masadaki bildik hususlar haricinde Rusya’yla gaz kontratının yenilenmesi ile Türkiye’nin Kiev’de SİHA test alanının açılması olduğunu vurguladı. Özdemir’e göre bu ikinci husus Rusya ile münasebetlerdeki sorun alanına eklenmiş durumda:
“Üç saatlik baş başa bir görüşme, daha öncesinde ikili alakalar açısından bu görüşmenin hayli büyük bir değere haiz olmadığı kanaatindeydim. Bir kırılma beklemiyordum. O rutinde bir görüşme olduğu kanaatindeyim. Ama eski görüşmelere kıyasla şöyleki bir farklılık oldu. Baş başa görüşüldü ve basın açıklaması yapılmadı. Bu ciddiye alınması gereken bir durum. Jeopolitik bahisler, İdlib problemi, Güney Kafkasya bunlar masadadır. Öbür görüşmelerden ayıran ciddiye alınması gereken iki durum var. Birincisi, gaz kontratları ile ilgili. Birkaç ay içerisinde Türkiye’de toplam 8 milyar metreküplük kontrat sona eriyor, bunlar yenilenecek mi, hangi kurallar olacak? Bu bence önemli manada mesai teşkil etmiştir. Bayraktar firmasının Ukrayna’ya yapmış olduğu SİHA satışından dolayı Kiev’de bir SİHA kullanım merkezinin açılması ve bundan doğan rahatsızlığın gerek Rus basınında gerekse Kremlin Sözcüsü Peskov tarafınca lisana getirilmesi kelam konusu. Bu husus önemli manada ikili ilgilerde yeni bir sorun alanı olarak bilhassa Rusya açısından gündemde.”
‘Rus-Türk münasebetleri paket olarak ilerlediği için İdlib’de statüko değişecekse başka başlıklarında ne üzere gelişmeler olacak?”
Suriye’nin İdlib bölgesiyle ilgili mutabakatın fiiliyatta bir türlü uygulanmadığını, bunun da güç olduğunu belirten Özdemir, Moskova’nın bu bahisten vazgeçmeyeceğini hissettirdiğini vurguladı. Başka yandan Rus-Türk münasebetlerinin bir paket olarak ilerlediğini, İdlib haricindeki mevzu başlıklarındaki gelişmelerin neler olacağının değerli olduğunu belirten Özdemir, Türk devlet teamüllerine alışılmamış olarak başbaşa toplantıda kayıt alınmadığı için bilinmeyen konuların oldukçaluğuna dikkat çekti:
“İdlib için bir metin ortaya atılıyor, mutabakat sağlandı deniyor ama alanda baktığımızda o mutabakat bir türlü fiiliyatta uygulanamıyor. Uygulanması fazlaca sıkıntı. Oradaki kümelerin teröristlerden ayrıştırılması nazaranvi diyelim ki Türkiye’ye verilmiş. Türkiye de ısrarla buna imza atıyor. aslına bakarsanız pratikte mümkün olmayan bir şey ve taahhüt yerine getirilmiyor. Ankara’da Rusya’nın bu taahhüdü yerine getirmediğini tez ediyor. Lakin 3 yıldır İdlib’in gündemde olduğunu ve adım adım Suriye tarafınca geri alındığını ve en kıymetlisi Rusya’nın İdlib konusundan vazgeçmeyeceğini bir biçimde hissettirmesi. İdlib’de statüko değişecek mi? Bundan kastım M4 Karayolu’nun Suriye tarafınca denetiminin ele alınması. Orası da Halep’le Lazkiye’yi bağlayan karayolu. M5’den daha sonra bunun yineı gerçekleşecek. Fakat bu doruğun kararı olarak mı bunu bilemiyoruz. Ancak öbür taraftan Rus-Türk münasebetleri başkanlar içinde bir paket olarak ilerlediği için, yani güç bahisleri, ikili ticaret, askeri jeopolitik mevzular da işin içine giriyor. Statüko devam edecekse karşılığında ne olacak, paketin öbür tarafında gaz kontratları. İdlib’de şayet statüko değişecekse başka mevzu başlıklarında ne üzere gelişmeler olacak? İkili görüşme olduğu için kamuoyu şu anda bunu bilmiyor. Devlet teamüllerine muhalif olarak kayıt da alınmadığı için bunu bilmiyoruz. Bu bence başlı başına bir sorun.”
‘Bayraktar’ın Soçi buluşmasıyla tıpkı saatlerde Kiev’de imza atması öbür bir ileti, sıkıntılı bir yaklaşım’
Özdemir’e göre Ukrayna sorunu Türkiye ile Rusya bağlantılarına ciddiye alınması gereken bir sorun alanı olarak eklendi. Ankara’nın Rusya’dan ABD’ye karşın S-400 alabileceği üzere Türkiye’nin de dilediği ülkeye silah satabileceğini belirten Özdemir, lakin Soçi buluşmasıyla eşzamanlı olarak özel bir firma olan Bayraktar’ın Kiev’de yeni kontrat imzalamasının problemli bir yaklaşım olduğunu lisana getirdi. Özdemir, Kremlin sözcüsünden gelen açıklamaların da külfetli duruma işaret ettiğinin altını çizdi:
“Bir ülke özgürce silah alıp satabilir. ABD’nin S-400 alma konusunda müdahale etmesinin hiç bir türel, siyasi temeli yoktur diyoruz, Türkiye haklıdır diyoruz. Birebir biçimde madem silah alıyoruz silah da satabiliriz. Türkiye’de devlet, Rusya’da özel bir firma, Bayraktar meselade olduğu üzere öbür ülkelere silah satabilir. Lakin Putin-Erdoğan görüşmesiyle birebir saatlerde özel firmanın genel müdürü, Ukrayna Savunma Bakanı ile birlikte o mukaveleyi imzalıyor. Çabucak akabinde Ukrayna Devlet Lideri oradan bir ileti veriyor. Ve bu Soçi’deki tepeyle tıpkı saatlerde oluyor. Bu Türkiye açısından fazlaca sıkıntılı bir yaklaşım. Silah satılsa, yeni bir tesis kurulsa bile birebir saatlere denk getirilmesi diğer bir bildiri. bu biçimde bir bildirinin o biçimde Kiev’de o gün o saatte verilmesi ikili bağlantılarda fazlaca daha önemli alınması gereken bir sorun alanı oluşturuyor. Kremlin Sözcüsü’nden en üst perdeden açıklama geliyor. Kamuoyuna açıklamalar bir yana Kırım konusunun Türkiye ile Rusya içinde perde gerisinde fazlaca da önemsenmediğini, bir biçimde sorunun yedi yıldır devam ettiğini görüyoruz. Hakikaten fiiliyatta uygulamaya baktığımızda Türkiye ne AB’nin ne ABD’nin Rusya aksisi yaptırımlarına katılmıyor. kimi vakit açıklamalar Rus tarafınca da sert gelebiliyor. Lakin Türkiye ile Rusya orada bir ortak yol bulmuş görünüyorlar. Ama bu silah satışının ve bu bildirinin verilmesinin Kremlin tarafınca da yüksek perdeden lisana getirilmesi epeyce önemli bir sorunun olduğunu gösteriyor. Bu üzerinde düşünülmesi gereken bir mevzu haline geliyor”
‘Akılcı düşündüğümüzde ne gerek vardı, diyoruz’
Türkiye ile Rusya içinde bir dizi sıkıntının sorun alanı teşkil ettiğini anımsatan Özdemir, üçüncü ülkelerin İdlib meseladeki üzere terörist kümelerin bu alanları kaşıdığı bir ortamda Kiev’den verilen fotoğraf eşliğindeki bildirinin münasebetleri zorlayabileceğine vurgu yaptı. Türkiye ile Rusya içinde problemlerin yanında işbirliği de bulunduğunu anımsatan Özdemir, Ukrayna’daki iç savaşa müdahillik olarak algılanabilecek bir durumun ikili bağların seyri açısından can sıkıcı nitelikte olduğunu lisana getirdi:
“esasen bir sürü sorun alanı var. Türkiye ile Rusya ilgilerinde Avrasya coğrafyasında barış da istiyorsanız bu Ankara-Moskova işbirliğinden geçiyor, çatışma diyorsanız bu da Ankara-Moskova bağlantılarının kötüleşmesinden geçiyor. Şunu söylüyoruz daima. İdlib meselade Türkiye ile Rusya’nın çatışması için üçüncü ülkeler, oradaki terörist kümeler. Bunlar üzerinden provokasyona açık bir bölge, İdlib bir kördüğüm, buna dikkat etmek gerekir derken, tam da vakit içindemasına uygun nasıl denk getiriliyorsa, bu biçimde bir bildiri veriliyor. Bu da Rusya ile ilgileri zorlar. Bunun yansımalarını Güney Kafkasya’da Dağlık Karabağ probleminde de nazaranbiliriz. Libya sorununda de gorebiliriz. ötürüsıyla akılcı düşündüğümüzde ne gerek vardı, diyoruz. Şayet bu soruya gerek yoktu karşılığını veriyorsak demek ki öbürleri için bir rasyonalite var. Zira onlar bunun bu biçimde olmasını istiyor. Bu da bence Türk-Rus ilgilerinde önemli bir sorun teşkil ediyor. Türkiye ile Rusya içinde meselelerin yanı sıra işbirliği de var. Kamuoyuna açıklamalar kimi vakit de resmi açıklamalar bağların gerçekte nasıl gittiğini açıklamaz. Bu sonuçta iç kamuoyuna yönelik bir ileti niteliği de taşıdığı için taraflar birbirlerini tolere edebiliyorlar. Ancak Ruslar açısından tepenin neticelerina bakalım. Rus medyasında o imgenin vurgulandığını görüyoruz. Orada önemli bir rahatsızlık da var. Bunun da şu biçimde bir kararı var. Peskov’un açıklamasında ‘Ukrayna’da iç savaş devam ediyor, bu silahların orada kullanılmasından tasa ediyoruz’ diyor. Yani bir öbür bir boyut da ekliyor. Güya Türk üretimi silahlarla Ukrayna iç savaşına Türkiye de dolaylı olarak müdahil oluyor üzere bir boyut da ekliyor. bu biçimde bir şey yapması ikili münasebetlerin seyri açısından can sıkıcı bir durum.”
‘İdlib sorunu ikili münasebetlerin daha üst düzeye çıkmasını önleyecek tıkaç fonksiyonu görüyor’
Özdemir, Türkiye’nin ABD-Rusya ekseninde ‘dengeleme’ siyaseti değil taktiksel ve anlık pazarlık hissesi kazanmaya yönelik bir gidişat içerisinde olduğu görüşünde. Erdoğan’ın ‘Suriye’den tehdit algıladıkları’ görüşüne katılmayan Özdemir, “Eğer sıkıntıyı o denli koyuyorsanız aslına bakarsanız ABD’yle bir biçimde kanalları açık tutup işbirliğine gitmeniz gerekiyor” dedi. ‘Fırat’ın doğusunda A ile, batısında B ile işbirliği yaparım’ tavrının daima çekilme ve kayıp yaratacağını belirten Özdemir, İdlib sorununun de Rusya ile ikili münasebetlerin daha üst düzeye çıkmasını önleyecek tıkaç fonksiyonuna dikkat ekti:
“Öbür taraftan Türkiye’nin şu anda izlemiş olduğu politikayı şahsen bir dengeleme olarak tanımlayanlardan değilim. Dengeleme güç ölçeğinde orta uzunluk bir devlet olan Türkiye’nin daha büyük güçler içinde yapısal uzun vadeli strateji temelinde gitmiş olduğu bir siyasete verilecek isimdir. Lakin burada daha fazlaca taktiksel ve anlık pazarlık hissesini kazanmaya yönelik her iki taraftan da bu biçimde bir gidişat var. Rusya tarafınca bu büsbütün politik varoluş formunda yorumlanan açıklamalar var. Politik olarak iç siyasi bir biçimde yorumlanıyor. Burada Türkiye’nin Suriye’de net bir tavrı yok. Daha bundan birkaç yıl evvel James Jeffrey’nin açıklamaları var. Astana’nın da fişini çekeceğiz dedi. Burada bir tehdit algılamasını yahut ulusal çıkar tanımlamasını nasıl yapıyoruz kıymetli. Orada Türkiye’nin ulusal çıkarlarına Suriye’den bir tehdit var mı? Suriye’nin kuzeyinden bence var, orada PYD/PKK yapılanması var. Öncelikli tehdit bu. Lakin Suriye rejiminden bu biçimde bir tehdit görmüyorum. Ancak Cumhurbaşkanı kendisi sıkıntıyı bu türlü okumuyor, rejimden güneyden bir tehdit olduğunu söylüyor. Demek ki burada farklı bir görüş ve farklı bir tavır. Şayet sıkıntıyı o denli koyuyorsanız aslına bakarsanız ABD’yle bir biçimde kanalları açık tutup işbirliğine gitmeniz gerekiyor. Fakat iş dönüp dolaşıp şuraya çıkıyor. Fırat’ın doğusunda A ile, batısında B ile işbirliği yaparım derseniz daima bir geri çekilme ve kayıp durumuna düşersiniz. Olan budur. Madem Suriye’nin toprak bütünlüğünden bahsediyoruz, o yüzden Ankara tarafınca daha doğrucu, daha yapısal bir siyaset inşa edilmesi gerekiyor. Ama eksik olan sanırım bu. En değerlisi İdlib sıkıntısı Rusya ile ikili ilgilerin daha üst düzeye çıkması için politik tıkaç fonksiyonu görüyor. Bu tıkaç aşılamıyor.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.