ahmetbeyler
Yeni Üye
Çocukluğunun neredeyse tamamını karanlık bir odaya kapatılmış bir biçimde istismara uğrayarak geçiren Genie’nin öyküsü psikoloji ve lisan bilimi gibi birfazlaca bilim kolunun da araştırma konusu oldu.
Ailesi tarafınca zihinsel engelli olduğu argüman edilerek çabucak hemen bebekken odaya hapsedilen Genie’nin anne babası bu süreç ortasında onunla hiç bir biçimde bağlantıya geçmediklerinden küçük kız dil bile öğrenememiş.
Karanlık duvarların ortasında bir beşikle geçen 13 yıl…
Genie, 1957 yılında Kaliforniya’da doğmuş ve hemen çabucak 2 yaşına gelmeden zihinsel engelli olduğu savıyla babası tarafınca bir odaya kapatılmış. Oda ne ışık alıyormuş ne de beşik ve lazımlık haricinde bir eşya varmış.
Zavallı kız, bu sandalyeye bağlanarak saatlerce bağlı tutuluyormuş. Tıpkı durum beşiği için de geçerliymiş, yattığında bile bağlı durması gerekiyormuş. Genie evvela ses çıkarmak istese de karşısında eli silahlı yahut sopalı babasını buluyormuş. bu biçimdece hiç ses çıkarmamaya ve konuşmamaya alışmış.
Genie, o kadar yıl boyunca toplamda 15-20 sözcüğe maruz kalmış.
Ailesiyle ve dış dünyayla hiç bir irtibatı olmayan bu kız 13 yıl boyunca yalnızca 15-20 kelime öğrenebilmiş. bu biçimdesine olağandışı bir durumun insan beynini nasıl etkileyeceğini siz düşünün…
Yalnızca lisan yetisi de değil. Deli gömleği giydirilen kız, daima kollarıyla bacakları bağlı bir vaziyette durduğundan ve yalnızca süt lapasıyla beslendiğinden kasları da gelişim göstermemiş. Hatta motor hareketleri yapmaktan bile yoksunmuş.
Tüm bunlar olurken anne neredeydi diyebilirsiniz.
Görme yetisi yok denecek kadar az olan anne de tıpkı biçimde zalim babanın şiddetine maruz kalıyormuş. Evde öyle sıkı kurallar varmış ki Genie’nin annesi kocasının kelamından çıkamıyormuş. En sonunda kocasından, Genie’yi 13 yaşına geldiğinde hür bırakacağına dair bir kelam almış.
Genie 13 yaşına geldiğinde olağan ki babası onu hür bırakmamış. 4 Kasım 1970 tarihine geldiğimizde, annenin kendi görme mahzuru için devlete müracaat yapmaya gittiğinde Genie’yi de yanına almış ve kız birinci kere başka beşerler tarafınca görülmüş.
Devlet memurunun anneye yönelttiği sorular yardımıyla gerçekler gün yüzüne çıkmış.
Anneyle ilgilenen devlet memuru, Genie ile alakalı sorular sormaya başlayınca kızda bir zıtlık olduğu anlaşılmış. Memur, onu birinci başta 6-7 yaşlarında otizmli bir çocuk sanmış lakin 13 yaşında olduğunu öğrenince adeta şok geçirmiş. Tek bir söz bile edemeyen, bebek üzere sesler çıkaran bu kız için çabucak polis memurları aranmış.
Derhâl çocuk hastanesine gönderilen kız hiç konuşmadığından olayla ilgili bilgi edinemiyorlarmış. Tutuklanan anne baba da kâfi tabir vermiyormuş natürel. Acımasız baba, mahkeme gününün sabahı “Dünya hiç bir vakit anlamayacak.” yazan bir not bırakarak intihar etmiş. Anne ise görme mahzurunun yanı sıra babanın fizikî ve ruhsal şiddeti niçiniyle ceza almamış.
Peki Genie Wiley’e ne oldu?
Genie kurtarıldıktan daha sonra konuşmayı hiç bir vakit tam olarak öğrenememiş. bu biçimdece lisan bilimindeki “doğuştancılık (dilin doğuştan beynimizde kodlu olduğu ve vakit içinde geliştiği)” ve “kritik dönem (dilin kritik periyot yaş aralığında edinildiği)” tartışmalarının önünü açan bir örnek olmuş.
Şu anda 66 yaşında olan Genie’nin yalnızca travmaları anlatabildiği birkaç sözcük bile yaşadıklarının bir kısmını anlamamıza yetiyor:
“tükürmek, baba kızgın, büyük odun, baba kol vurmak, yüze vurmak, Genie ağlamak, büyük odunla vurmak, baba meyyit…”
Kaynaklar: Verywell Mind, The Guardian, All That’s Interesting
Ailesi tarafınca zihinsel engelli olduğu argüman edilerek çabucak hemen bebekken odaya hapsedilen Genie’nin anne babası bu süreç ortasında onunla hiç bir biçimde bağlantıya geçmediklerinden küçük kız dil bile öğrenememiş.
Karanlık duvarların ortasında bir beşikle geçen 13 yıl…
Genie, 1957 yılında Kaliforniya’da doğmuş ve hemen çabucak 2 yaşına gelmeden zihinsel engelli olduğu savıyla babası tarafınca bir odaya kapatılmış. Oda ne ışık alıyormuş ne de beşik ve lazımlık haricinde bir eşya varmış.
Zavallı kız, bu sandalyeye bağlanarak saatlerce bağlı tutuluyormuş. Tıpkı durum beşiği için de geçerliymiş, yattığında bile bağlı durması gerekiyormuş. Genie evvela ses çıkarmak istese de karşısında eli silahlı yahut sopalı babasını buluyormuş. bu biçimdece hiç ses çıkarmamaya ve konuşmamaya alışmış.
Genie, o kadar yıl boyunca toplamda 15-20 sözcüğe maruz kalmış.
Ailesiyle ve dış dünyayla hiç bir irtibatı olmayan bu kız 13 yıl boyunca yalnızca 15-20 kelime öğrenebilmiş. bu biçimdesine olağandışı bir durumun insan beynini nasıl etkileyeceğini siz düşünün…
Yalnızca lisan yetisi de değil. Deli gömleği giydirilen kız, daima kollarıyla bacakları bağlı bir vaziyette durduğundan ve yalnızca süt lapasıyla beslendiğinden kasları da gelişim göstermemiş. Hatta motor hareketleri yapmaktan bile yoksunmuş.
Tüm bunlar olurken anne neredeydi diyebilirsiniz.
Görme yetisi yok denecek kadar az olan anne de tıpkı biçimde zalim babanın şiddetine maruz kalıyormuş. Evde öyle sıkı kurallar varmış ki Genie’nin annesi kocasının kelamından çıkamıyormuş. En sonunda kocasından, Genie’yi 13 yaşına geldiğinde hür bırakacağına dair bir kelam almış.
Genie 13 yaşına geldiğinde olağan ki babası onu hür bırakmamış. 4 Kasım 1970 tarihine geldiğimizde, annenin kendi görme mahzuru için devlete müracaat yapmaya gittiğinde Genie’yi de yanına almış ve kız birinci kere başka beşerler tarafınca görülmüş.
Devlet memurunun anneye yönelttiği sorular yardımıyla gerçekler gün yüzüne çıkmış.
Anneyle ilgilenen devlet memuru, Genie ile alakalı sorular sormaya başlayınca kızda bir zıtlık olduğu anlaşılmış. Memur, onu birinci başta 6-7 yaşlarında otizmli bir çocuk sanmış lakin 13 yaşında olduğunu öğrenince adeta şok geçirmiş. Tek bir söz bile edemeyen, bebek üzere sesler çıkaran bu kız için çabucak polis memurları aranmış.
Derhâl çocuk hastanesine gönderilen kız hiç konuşmadığından olayla ilgili bilgi edinemiyorlarmış. Tutuklanan anne baba da kâfi tabir vermiyormuş natürel. Acımasız baba, mahkeme gününün sabahı “Dünya hiç bir vakit anlamayacak.” yazan bir not bırakarak intihar etmiş. Anne ise görme mahzurunun yanı sıra babanın fizikî ve ruhsal şiddeti niçiniyle ceza almamış.
Peki Genie Wiley’e ne oldu?
Genie kurtarıldıktan daha sonra konuşmayı hiç bir vakit tam olarak öğrenememiş. bu biçimdece lisan bilimindeki “doğuştancılık (dilin doğuştan beynimizde kodlu olduğu ve vakit içinde geliştiği)” ve “kritik dönem (dilin kritik periyot yaş aralığında edinildiği)” tartışmalarının önünü açan bir örnek olmuş.
Şu anda 66 yaşında olan Genie’nin yalnızca travmaları anlatabildiği birkaç sözcük bile yaşadıklarının bir kısmını anlamamıza yetiyor:
“tükürmek, baba kızgın, büyük odun, baba kol vurmak, yüze vurmak, Genie ağlamak, büyük odunla vurmak, baba meyyit…”
Kaynaklar: Verywell Mind, The Guardian, All That’s Interesting