ahmetbeyler
Yeni Üye
kimi vakit birtakım sorular aklımıza gelir ve asla yanıtlarını bulamayız. Örneğin arıların ballarını almak için kovanlarına dalmayı birinci kim akıl etti? Yahut atların üstlerine binmek üzere yiğit bir hareketi birinci kim göze alabildi?
Bu yazımızda bu sorulardan birinin karşılığını arayacağız: Birinci ineği kim sağdı? Birinci hayvansal sütün içilebilir olduğunu kim keşfetti? Hayvanın göğsünü sıkıp sütü bir kovaya doldurduktan daha sonra yaptığı süreci geri dönüp halkına nasıl deklare etti? Gelin bu olayı derinlemesine bir araştıralım.
Birinci süt ne vakit sağıldı?
Bu olayı anlatmak için birinci vakit içinderda biraz arkeolojiden konuşmamız gerekiyor. Birinci süt sağma süreci muhtemelen çiftçilerin keşfiydi. Bir avcı-toplayıcının, emzirdiği yavrusunu çok derecede koruyan büyük bir yaban ineğine gereğince yaklaşabilmesi pek mümkün değildi. Bu sebeple birinci süt sağımı yalnızca yerleşik hayata geçtikten daha sonra gerçekleşebileceğinden dolayı bunu keşfedenlerin çiftçiler olduğuna inanılıyor.
Tarihteki birinci sağılmış süt, milattan 8000 yıl kadar evvel var olmuş çanak çömlek modülleri ortasındaki süt yağlarının lipid kalıntıları tahlil edilmesiyle tespit edildi. Birinci süt sağılmasının en kuvvetli delilleri, sığırların bol olduğu kuzeybatı Anadolu topraklarında bulunmuştur ve bu da önde gelen araştırmacıları birinci sağılan hayvanların muhtemelen sığırlar olduğunu düşünmeye itmiştir.
Natürel ki koyunlar da sağılmış olabilir fakat bol süt tedarikçileri olmaya fizyolojik olarak ineklerden daha az adapte olmuşlardır. Günümüzde beşerler en çok süt sanayisinde inek sütüne aşina olduklarından, bu yazıda temel olarak sığırlara odaklanacağız. Pekala hayvanlarını sağmaya karar veren birinci insanların aklından neler geçiyordu?
Birinci ineği sağanın aklından ne geçiyordu?
birinci vakit içinderda, birinci insan toplumlarındaki beşerler göğüslü hayvanları ve yavrularını yakından incelerlerdi. Göğüslü bir canlının göğüs bezleri ile yavruları içindeki ilgi, birinci çiftçiler için şaşırtan bir şey olmazdı çünkü tıpkı biçimde beşerler da yavrularını besliyorlardı. Alışılmış ki insan göğsünden çıkan şeyin ne olduğu biliniyordu.
çabucak sonrasında bu birinci çiftçiler, olağanda etini yemek için besledikleri erken periyot evcil sığır, koyun yahut keçi sürüsüne bir öteki pencereden bakmaya başladılar. Hayvanların doğum mevsimi yaklaştığında çiftçi, gebe dişileri otlattığı geniş otlaktan daha küçük bir çiftlik alanına getirip onları insan popülasyonuna daha yakın bir yere yerleştirdi. bu türlü hem anneler birebir vakitte yeni doğan yavruları yırtıcılardan daha âlâ korunacak ve çiftçi de güç doğumlara yardımcı olabilecek.
Yeni doğan bir buzağı neredeyse çabucak annesini emmeye başlar. Buzağı emerken ve inek emzirirken, çiftçi de incelemeye başladı. İnsanların çocuklarını emzirmesiyle hayvanların yavrularını emzirmesi içinde bağ kurdu. İneğin göğsünün insanınkinden daha büyük olduğunu kavradı ve içilebilir bir şey olduğunu düşünerek kendisi memeyi sıkarak bir kaba doldurmaya yeltendi. Burada en sıkıntı kısım, hayvana gereğince yaklaşmak ve ineğin kendisine inancını kazandırmak oldu.
Alışılmış bu altbaşlık altında anlattığımız ve açıklamaya çalıştığımız her şeyin başına bir ‘yüksek ihtimalle’ ibaresi koyabilirdik lakin bu akışı biraz bozardı. Siz bir daha de o denli var iseyın çünkü asla nitekim tam olarak insanların birinci kere süt sağmayı nasıl akıl ettiğini %100 olarak bilemeyiz. Lakin bu biçimde tarihçilerin ve arkeologların ‘eğitimli tahminlerini’ baz alabiliriz.
Aslında süt ve süt eserleri insan toplulukları tarafınca yaygın ve ağır bir biçimde kullanılmaya başlamadan evvel, insanların ve sığırların üstesinden gelmesi gereken kimi evrimsel ve teknolojik maniler vardı; bunlar, sığırlarda süt boşaltma refleksinin erken periyot sınırlamaları ve alışılmış ki insanlarda laktoz intoleransıydı. çabucak sonrasında beşerler sütü kaynatarak arındırmayı ne vakit akıl etti diye de bir orta konuşuruz.
Özetleyecek olursak:
Birinci sütü sağmayı akıl edenler, yerleşik hayattaki birinci çiftçilerdi diyebiliriz (bir daha başına ‘yüksek olasılıkla’ koyarak). İnsanların emzirdiklerini nazaranrek bir bağdaştırma yaptılar ve daha büyük bir göğüsteki sütü halkını geçindirmek için çıkartabileceklerini düşündüler. bu biçimdece birinci süt sağılmış oldu. Siz ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.
Bu yazımızda bu sorulardan birinin karşılığını arayacağız: Birinci ineği kim sağdı? Birinci hayvansal sütün içilebilir olduğunu kim keşfetti? Hayvanın göğsünü sıkıp sütü bir kovaya doldurduktan daha sonra yaptığı süreci geri dönüp halkına nasıl deklare etti? Gelin bu olayı derinlemesine bir araştıralım.
Birinci süt ne vakit sağıldı?
Bu olayı anlatmak için birinci vakit içinderda biraz arkeolojiden konuşmamız gerekiyor. Birinci süt sağma süreci muhtemelen çiftçilerin keşfiydi. Bir avcı-toplayıcının, emzirdiği yavrusunu çok derecede koruyan büyük bir yaban ineğine gereğince yaklaşabilmesi pek mümkün değildi. Bu sebeple birinci süt sağımı yalnızca yerleşik hayata geçtikten daha sonra gerçekleşebileceğinden dolayı bunu keşfedenlerin çiftçiler olduğuna inanılıyor.
Tarihteki birinci sağılmış süt, milattan 8000 yıl kadar evvel var olmuş çanak çömlek modülleri ortasındaki süt yağlarının lipid kalıntıları tahlil edilmesiyle tespit edildi. Birinci süt sağılmasının en kuvvetli delilleri, sığırların bol olduğu kuzeybatı Anadolu topraklarında bulunmuştur ve bu da önde gelen araştırmacıları birinci sağılan hayvanların muhtemelen sığırlar olduğunu düşünmeye itmiştir.
Natürel ki koyunlar da sağılmış olabilir fakat bol süt tedarikçileri olmaya fizyolojik olarak ineklerden daha az adapte olmuşlardır. Günümüzde beşerler en çok süt sanayisinde inek sütüne aşina olduklarından, bu yazıda temel olarak sığırlara odaklanacağız. Pekala hayvanlarını sağmaya karar veren birinci insanların aklından neler geçiyordu?
Birinci ineği sağanın aklından ne geçiyordu?
birinci vakit içinderda, birinci insan toplumlarındaki beşerler göğüslü hayvanları ve yavrularını yakından incelerlerdi. Göğüslü bir canlının göğüs bezleri ile yavruları içindeki ilgi, birinci çiftçiler için şaşırtan bir şey olmazdı çünkü tıpkı biçimde beşerler da yavrularını besliyorlardı. Alışılmış ki insan göğsünden çıkan şeyin ne olduğu biliniyordu.
çabucak sonrasında bu birinci çiftçiler, olağanda etini yemek için besledikleri erken periyot evcil sığır, koyun yahut keçi sürüsüne bir öteki pencereden bakmaya başladılar. Hayvanların doğum mevsimi yaklaştığında çiftçi, gebe dişileri otlattığı geniş otlaktan daha küçük bir çiftlik alanına getirip onları insan popülasyonuna daha yakın bir yere yerleştirdi. bu türlü hem anneler birebir vakitte yeni doğan yavruları yırtıcılardan daha âlâ korunacak ve çiftçi de güç doğumlara yardımcı olabilecek.
Yeni doğan bir buzağı neredeyse çabucak annesini emmeye başlar. Buzağı emerken ve inek emzirirken, çiftçi de incelemeye başladı. İnsanların çocuklarını emzirmesiyle hayvanların yavrularını emzirmesi içinde bağ kurdu. İneğin göğsünün insanınkinden daha büyük olduğunu kavradı ve içilebilir bir şey olduğunu düşünerek kendisi memeyi sıkarak bir kaba doldurmaya yeltendi. Burada en sıkıntı kısım, hayvana gereğince yaklaşmak ve ineğin kendisine inancını kazandırmak oldu.
Alışılmış bu altbaşlık altında anlattığımız ve açıklamaya çalıştığımız her şeyin başına bir ‘yüksek ihtimalle’ ibaresi koyabilirdik lakin bu akışı biraz bozardı. Siz bir daha de o denli var iseyın çünkü asla nitekim tam olarak insanların birinci kere süt sağmayı nasıl akıl ettiğini %100 olarak bilemeyiz. Lakin bu biçimde tarihçilerin ve arkeologların ‘eğitimli tahminlerini’ baz alabiliriz.
Aslında süt ve süt eserleri insan toplulukları tarafınca yaygın ve ağır bir biçimde kullanılmaya başlamadan evvel, insanların ve sığırların üstesinden gelmesi gereken kimi evrimsel ve teknolojik maniler vardı; bunlar, sığırlarda süt boşaltma refleksinin erken periyot sınırlamaları ve alışılmış ki insanlarda laktoz intoleransıydı. çabucak sonrasında beşerler sütü kaynatarak arındırmayı ne vakit akıl etti diye de bir orta konuşuruz.
Özetleyecek olursak:
Birinci sütü sağmayı akıl edenler, yerleşik hayattaki birinci çiftçilerdi diyebiliriz (bir daha başına ‘yüksek olasılıkla’ koyarak). İnsanların emzirdiklerini nazaranrek bir bağdaştırma yaptılar ve daha büyük bir göğüsteki sütü halkını geçindirmek için çıkartabileceklerini düşündüler. bu biçimdece birinci süt sağılmış oldu. Siz ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.