Güzaltan: Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini veto etmesi kendi çıkarına olacaktır

dunyadan

Aktif Üye
Güzaltan: Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini veto etmesi kendi çıkarına olacaktır
1949’da 12 üyeli bir ittifak olan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) doğuya yanlışsız genişlemesini sürdürüyor. Mevcut durumda 30 üyesi bulunan ittifaka Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasına kadar 16 üyeye sahipti. Lakin NATO, 1990’dan daha sonraki süreçte Avrupa kıtasında bulunan; Çekya, Macaristan, Bulgaristan, Arnavutluk, Polonya, Romanya, Estonya, Letonya, Litvanya, Kuzey Makedonya, Slovenya, Slovakya, Karadağ ve Hırvatistan’ı da ittifaka katarak genişlemesini sürdürdü.


Rusya’nın operasyonu ile Ukrayna’nın NATO’ya üyelik hayalleri suya düşse de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Rusya’nın Ukrayna’daki askeri harekatı niçiniyle başlayan ‘temel dönüşüm’ yolunda olan ittifakın, doğu kanadındaki askeri varlığını büyütmeye devam edeceğini belirtti.


Kendilerini ‘tarafsız’ olarak isimlendiren İsveç ve Finlandiya da Rusya’nın Ukrayna operasyonunun akabinde NATO’ya katılmak için hazırlıklara başladığını deklare ettilar. İki komşu İsveç ve Finlandiya beraberinde Rusya’nın da kuzey batıda yer alan iki komşusu. Finlandiya hem de Rusya ile 1.340 kilometrelik kara hududunu paylaşıyor.


sonucun Mayıs ayı ortasında açıklanması bekleniyor


Nisan ayı başında Brüksel’de yapılan NATO Dışişleri Bakanları toplantısına davet edilen Finlandiya ve İsveç bakanları da NATO’ya katılma sinyallerini verdiler.


Finlandiya Başbakanı Sanna Marin, NATO toplantısının çabucak akabinde yaptığı açıklamada, Finlandiya’nın NATO konusundaki tavrını önemli biçimde bir daha gözden geçirme vaktinin geldiğini belirterek, “İhtiyatlı bir biçimde mevzuyu tartışacağız lakin gereğinden çok da uzatmayacağız. Sanırım Haziran ayından evvel bir karar alacağız” dedi. Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö da ülkesinin NATO’ya üye olup olmamasına ait vereceği sonucu, 12 Mayıs’ta açıklayacağını duyurdu.


İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ise yakın vakitte “1814’ten beri hiç bir savaşa karışmamış olan ülkesinin tarafsızlığını korumak istediğini” lisana getirmişti lakin artık “NATO üyeliği seçeneğini dışlamadıklarını” söylüyor.


İsveç’in merkezli Expressen gazetesinin haberine bakılırsa, İsveç ve Finlandiya’nın, 17-21 Mayıs tarihleri içinde eşzamanlı olarak NATO’ya üyelik başvurusu yapması bekleniyor. Buna karşın İsveç ve Finlandiya’da NATO’ya iştirak için halk takviyesinin epey büyük olmadığı da anketlere yansıyor.


ABD’den güvenlik garantisi


Öte yandan Washington’da ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve bir dizi senatörle görüşen İsveç Dışişleri Bakanı Linde, ABD’nin mümkün bir NATO başvurusu durumunda İsveç ve Finlandiya’ya güvenlik garantisi verdiğini aktardı.


Linde, ABD’nin vereceği güvenlik sigortası hakkında “Rusya’nın İsveç’e mümkün bir tehdidinde ABD’nin İsveç’e güvenlik sağlayacağı ve yardım edeceği manasına geliyor. örneğin ittifaksız bir ülke olan Ukrayna’da güvenlik sigortası devreye girmedi ve farklı dayanaklar verildi. Bizim durumumuz Ukrayna ile kıyaslanmaz ancak muhtemel bir NATO üyeliği müracaatında ABD güvenlik sigortası devreye girecek” diye konuştu.


‘İsveç ve Finlandiya halkları bunu mu istiyor?’


Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova
da Finlandiya ve İsveç’in, NATO’ya katılmaları durumunda ittifak ve Rusya içinde çatışma alanına dönüşeceklerini belirtti.


İspanya’nın ABC gazetesine konuşan Zaharova, “Finlandiya ve İsveç ittifaka katılırsa, Kuzey Atlantik bloğu ile Rusya içinde bir çatışma alanına dönüşecekler. Bunu, vakit ortasında test edilmiş uygun komşuluk münasebetlerimiz de dahil olmak üzere sonuçlar takip edecek. İsveç ve Finlandiya halkları bunu mu istiyor?” tabirini kullandı.


Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise Finlandiya ile İsveç’in NATO’ya üye olma planlarına ait, ittifakın genişlemesinin Avrupa’yı daha inançlı bir yer haline getirmeyeceği değerlendirmesini yaptı.


Peskov, “İttifakın çatışmaya yönelik bir enstrüman olduğunu tekraren söylemiş olduk. NATO, barış ve istikrar sağlayan bir ittifak değil. ötürüsıyla ittifakın daha da genişlemesi, alışılmış ki Avrupa kıtasını daha inançlı yapmayacak” sözlerini kullandı.


NATO ortasında görüş birliği yok


NATO’da kararlar oybirliği ile alınıyor. İsveç ve Finlandiya’nın iştirakini da ittifakın 30 üyesinin de onaylaması gerekiyor. Lakin NATO ortasında iki ülkenin iştiraki ile ilgili bir görüş birliği bulunmuyor.


Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanoviç, bu hususta yaptığı açıklamada, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya iştirakini veto edeceğini belirtti. Hırvat Cumhurbaşkanı, “Bu beklenmedik bahis ilkbahar yağmuru üzere çıktı, kimse beklemiyordu. NATO doruğunda, bu düzeyde gerçekleşecekse, daveti veto edeceğim” tabirlerini kullandı.


Geçen hafta benzeri bir açıklama yapan Milanoviç, Stockholm ve Helsinki’nin ittifaka katılma ihtimalini “tehlikeli şarlatanlık” olarak nitelendirmişti.


‘Bu adeta Avrupa’yı topyekûn bir halde Rusya’yla karşı karşıya getirme planı’


İsveç
ve Finlandiya’nın NATO’ya katılma atılımını Sputnik’e pahalandıran siyaset bilimci Onur Sinan Güzaltan, ABD’nin ‘güvenlik’ açıklamasına dikkat çekerek şunları söylemiş oldu:

“Bu ülkelerin NATO’ya iştiraki Amerika’nın Avrupa’yı Rusya’dan büsbütün kopartma planlarının bir modülü. Batı medyası bu süreçte hayli büyük bir kaygı iklimi yarattı. Bugün de Avrupa’yı Rusya’ya karşı adeta topyekûn bir savaşa zorluyor. Lakin her şeye karşın Avrupa ortasından de bu ülkelerin NATO’ya üyeliğine karşı sesler yükseliyor. Zira bu adeta Avrupa’yı topyekûn bir biçimde Rusya’yla karşı karşıya getirme planı. Bunun farkında olanlar karşı çıkıyor. Avrupa’daki siyasetçilerin bir kısmı da Rusya’yı büsbütün karşılarına alarak güvenliklerini sağlayamayacaklarının farkındalar. ötürüsıyla bugün İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konuşulsa da orta ve uzun vadede Avrupa’nın bilhassa güç alanında yıkımına niye olacaktır.”

‘Durum daha tehlikeli bir hal alabilir’


Rusya’ya
yönelik yaptırımların artmasına karşın bundan fazla etkilenmediğini belirten Güzaltan, “Rus rublesinin kıymeti krizdilk evvelki durumdan da daha düzgün bir düzeye geldi. Moskova’da gözlemlediğim Rusya’da ekonomik hayat olağan biçimde devam ediyor. Marketlerde rastgele bir biçimde besin yokluğu üzere durumlar yok. Lakin ABD, NATO üzerinden kışkırtmalarına devam ediyor. Rusya’nın buna yanıtı güç alanında olabilir. Zira güç Rusya için Avrupa ülkelerine karşı hayli büyük bir koz ve bugün Avrupa’da epey büyük bir güç krizi yaşanıyor. Şayet Avrupa ülkeleri bu krizi tırmandırmayı seçerlerse daha da derinleşebilir” sözlerini kullandı.


Güzaltan, “Rusya krizin yayılmasını, Ukrayna hudutlarının dışına çıkmasını istemese dahi ABD’nin bilhassa Polonya, Moldova üzerinden savaşı yayma atılımları önümüzdeki süreçte artabilir ve durum daha tehlikeli bir hal alabilir” diye de ekledi.


Türkiye ne yapmalı?


Pekala, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği konusunda hali nasıl olmalı? Çalışmalarını Moskova’daki Rusya Halkların Dostluğu Üniversitesi’nde (RUDN) sürdüren Güzaltan, bu hususta şunları söylemiş oldu:

“Türkiye ve Rusya, güç, askeri teknolojiler, güvenlik, iktisat ve turizm üzere alanlarda derin münasebetlere sahip. ötürüsıyla Türkiye aslına bakarsan yaptırımlara katılmayarak istikrar siyaseti izleyeceğini gösterdi. Bu üyelikler konusunda da Türkiye’nin aleyhte oy kullanımı yahut tarafsız kalması beklenebilir. Aksi biçimde Türk-Rus bağları zedelenebilir. Bu Türkiye için değer arz ediyor. Yalnızca ikili bağlantılardan öte Suriye, Libya ve Doğu Akdeniz’deki durum açısından da değerli. Bu alanlarda Türkiye ve Rusya’nın işbirliğini sürdürmesi Türkiye’nin lehine olacaktır. ötürüsıyla İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik oylamasında Türkiye’nin tarafsız kalması yahut veto etmesi kendi çıkarına olacaktır.”

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.