ahmetbeyler
Yeni Üye
Engelleyemediğimiz ve durduramadığımız bu davranış için kimi birtakım çekinir hatta utanırız. “Nerden çıktın sen artık?” iç sesiyle elimizi ağzımıza gdolayır ve bu esnemeyi görünmez kılmaya çalışırız.
Çoğumuz esnemeyi yorgunluğa ve uykusuzluğa bağlar ama bu hareketin gerisinde yatan birkaç sebep daha var. Şayet esnemeye başladıysanız, uykumuz olmadığı biçimde niye bu aksiyonu gerçekleştirdiğimizi ve bunun nasıl bulaştığını anlatmaya başlayabiliriz.
Her birimiz günde ortalama 20 sefer esneriz.
Bu sayı orta yaş ve üzerinde biraz daha fazlayken, otizm ya da şizofreni üzere toplumsal gelişimi farklı olan yetişkinler ise esnemez. 5 yaşın altındaki çocuklar ise sadece yorgunluk halinde esner.
Yorgunluğa ve uyarılma eksikliğine bir tepki olan esneme, hepimiz için misal bir müddetç.
Çoğunlukla uyku öncesinde ya da daha sonrasında esnediğimiz için bunun bir yorgunluk belirtisi olduğunu düşünürüz. Bu belirtinin yanı sıra can sıkıntısını tabir etmek için de esneyebiliriz.
Sıkıcı bir iş ile uğraşırken meydana gelen esnemede beynimiz, yüksek uyanıklık düzeyinden, daha düşük uyanıklığa geçiş yapar.
Yoğun bir spor aktivitesinden daha sonra da durum tıpkı. Bunlar haricinde yüksek basınç alanından, alçak basınç alanına geçiş üzere fiziksel durum değişikliklerinde de kendimizi esnerken bulabiliriz.
Esnemenin çabucak hemen kesin olarak saptanan bir sebebi yok ancak vakit ortasında esnemeyle ilgili biroldukça teori geliştirilmiş ve araştırmacılar, bunlar üzerinden kimi sonuçlara ulaşmaya çalışmış.
Esnemeyle ilgili birinci teorilerden biri, esnemenin akciğerlerdeki makûs havayı uzaklaştırmanın bir yolu olduğunu öne süren Hipokrat’a ait. 17. ve 18. yüzsenelerda ise bilim insanları, esnemenin kan basıncında, kalp atış suratında ve kandaki oksijende artışaniçin olduğunu fark etti. Bugün prestijiyle, niye esnediğimize dair en tanınan teori “uyarılmak için” esnediğimiz.
En yeni bulgular, esnemenin beyin sıcaklığıyla ilişkili olabileceğini öne sürüyor.
Beyin, sabit sıcaklığından daha fazla ısındığında, beyni soğutmak için esneyebiliriz. Esneme esnasında yüz kaslarımız gevşer ve bu durum yüz damarları yoluyla ısının kaybbulunmasına sebep olur. İçeri giren soğuk hava ise beyin kaslarının gevşemesine yardımcı olur ve bu doğrultuda beyinimizsoğur.
Peki esneme nasıl bulaşır?
Beynimiz, etrafımızdaki insanları kopyalamak üzere programlanan bir organ. bununla birlikte bu hareket, beynimizdeki ayna nöronlarını da tetiklemekte. Bu nöronlar taklit etmekiçin gayeye yönelik davranış gerçekleştirirken aktive olur ve beynimiz, esneme refleksine karşı koyamaz.
Bu hareket, birinin esnediğini görmekle yahut diğer birinin esnediği niyetiyle de ortaya çıkabilir.
Yetişkin insanların %42-55’i, birinin tekrar yine esnediğini gösteren bir görüntüyü izlediği sırada ya da çabucak akabinde esnemek istiyor. Bu durum “bulaşıcı esneme” olarak isimlendirilir.
Beynin motor taklit, empati ve toplumsal davranış kısımlarını harekete geçiren esneme yardımıyla beyindeki nöronlar, o kişinin yaşadıklarını sizin de hissetmenize yol açar ve siz hakikaten gereksinim duymasanız bile, sizin o hareketi gerçekleştirmenizi emreder.
Esneyen kişi arkadaşımız, ailemizden biri özetlemek gerekirsesı yakın bir bağa sahip olduğumuz biriyse, bu aksiyonu gerçekleştirmeye daha meyilli oluruz. Esneyen bir yabancıyı gördüğümüzdeki esneme davranışımız ise beynimizde kurulan empatik irtibat yardımıyladir.
Esneme, yalnızca insanlara has değil.
henüz tüm hayvanlar esneyebilirken, sadece birkaç tür bulaşıcı esneme stantlar. Köpekler ve kurtlar, bulaşıcı esnemeye maruz kalan hayvanlardandır.
Ya epey fazla esniyorsak?
Esnemek sıklıkla zararsızdır. Aşırı esneme ise, tıbbi müdahale gerektiren birkaç farklı rahatsızlıktan kaynaklanabilir.
Bu reaksiyon, beraberinde bir uyku bozukluğunun işareti de olabilir. Çok yaygın görülmemekle bir arada hayli fazla esnemek, kalp krizi ve aort ile ilgili kalp rahatsızlıklarına da davetiye çıkarabilir.
Doya doya esnediyseniz, yüzünüzü yıkayıp kendinize gelebilirsiniz.
Çoğumuz esnemeyi yorgunluğa ve uykusuzluğa bağlar ama bu hareketin gerisinde yatan birkaç sebep daha var. Şayet esnemeye başladıysanız, uykumuz olmadığı biçimde niye bu aksiyonu gerçekleştirdiğimizi ve bunun nasıl bulaştığını anlatmaya başlayabiliriz.
Her birimiz günde ortalama 20 sefer esneriz.
Bu sayı orta yaş ve üzerinde biraz daha fazlayken, otizm ya da şizofreni üzere toplumsal gelişimi farklı olan yetişkinler ise esnemez. 5 yaşın altındaki çocuklar ise sadece yorgunluk halinde esner.
Yorgunluğa ve uyarılma eksikliğine bir tepki olan esneme, hepimiz için misal bir müddetç.
Çoğunlukla uyku öncesinde ya da daha sonrasında esnediğimiz için bunun bir yorgunluk belirtisi olduğunu düşünürüz. Bu belirtinin yanı sıra can sıkıntısını tabir etmek için de esneyebiliriz.
Sıkıcı bir iş ile uğraşırken meydana gelen esnemede beynimiz, yüksek uyanıklık düzeyinden, daha düşük uyanıklığa geçiş yapar.
Yoğun bir spor aktivitesinden daha sonra da durum tıpkı. Bunlar haricinde yüksek basınç alanından, alçak basınç alanına geçiş üzere fiziksel durum değişikliklerinde de kendimizi esnerken bulabiliriz.
Esnemenin çabucak hemen kesin olarak saptanan bir sebebi yok ancak vakit ortasında esnemeyle ilgili biroldukça teori geliştirilmiş ve araştırmacılar, bunlar üzerinden kimi sonuçlara ulaşmaya çalışmış.
Esnemeyle ilgili birinci teorilerden biri, esnemenin akciğerlerdeki makûs havayı uzaklaştırmanın bir yolu olduğunu öne süren Hipokrat’a ait. 17. ve 18. yüzsenelerda ise bilim insanları, esnemenin kan basıncında, kalp atış suratında ve kandaki oksijende artışaniçin olduğunu fark etti. Bugün prestijiyle, niye esnediğimize dair en tanınan teori “uyarılmak için” esnediğimiz.
En yeni bulgular, esnemenin beyin sıcaklığıyla ilişkili olabileceğini öne sürüyor.
Beyin, sabit sıcaklığından daha fazla ısındığında, beyni soğutmak için esneyebiliriz. Esneme esnasında yüz kaslarımız gevşer ve bu durum yüz damarları yoluyla ısının kaybbulunmasına sebep olur. İçeri giren soğuk hava ise beyin kaslarının gevşemesine yardımcı olur ve bu doğrultuda beyinimizsoğur.
Peki esneme nasıl bulaşır?
Beynimiz, etrafımızdaki insanları kopyalamak üzere programlanan bir organ. bununla birlikte bu hareket, beynimizdeki ayna nöronlarını da tetiklemekte. Bu nöronlar taklit etmekiçin gayeye yönelik davranış gerçekleştirirken aktive olur ve beynimiz, esneme refleksine karşı koyamaz.
Bu hareket, birinin esnediğini görmekle yahut diğer birinin esnediği niyetiyle de ortaya çıkabilir.
Yetişkin insanların %42-55’i, birinin tekrar yine esnediğini gösteren bir görüntüyü izlediği sırada ya da çabucak akabinde esnemek istiyor. Bu durum “bulaşıcı esneme” olarak isimlendirilir.
Beynin motor taklit, empati ve toplumsal davranış kısımlarını harekete geçiren esneme yardımıyla beyindeki nöronlar, o kişinin yaşadıklarını sizin de hissetmenize yol açar ve siz hakikaten gereksinim duymasanız bile, sizin o hareketi gerçekleştirmenizi emreder.
Esneyen kişi arkadaşımız, ailemizden biri özetlemek gerekirsesı yakın bir bağa sahip olduğumuz biriyse, bu aksiyonu gerçekleştirmeye daha meyilli oluruz. Esneyen bir yabancıyı gördüğümüzdeki esneme davranışımız ise beynimizde kurulan empatik irtibat yardımıyladir.
Esneme, yalnızca insanlara has değil.
henüz tüm hayvanlar esneyebilirken, sadece birkaç tür bulaşıcı esneme stantlar. Köpekler ve kurtlar, bulaşıcı esnemeye maruz kalan hayvanlardandır.
Ya epey fazla esniyorsak?
Esnemek sıklıkla zararsızdır. Aşırı esneme ise, tıbbi müdahale gerektiren birkaç farklı rahatsızlıktan kaynaklanabilir.
Bu reaksiyon, beraberinde bir uyku bozukluğunun işareti de olabilir. Çok yaygın görülmemekle bir arada hayli fazla esnemek, kalp krizi ve aort ile ilgili kalp rahatsızlıklarına da davetiye çıkarabilir.
Doya doya esnediyseniz, yüzünüzü yıkayıp kendinize gelebilirsiniz.
- Kaynaklar: Medical News Today, Rise Science, Real Simple, The New York Times, Library