E-Ticaretin Kuralları Baştan Aşağı Değişiyor

ahmetbeyler

Yeni Üye
Hükümet, e-ticaret bölümündeki haksız rekabeti ve tekelleşmeyi engellemek, sektörü kontrol altına almak ve tüketiciyi korumak için harekete geçti. TBMM Başkanlığına sunulan Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Ticaret Bakanlığı’nın yetkilerini artırırken e-ticaret kesimine girmeye çalışan vatandaşların işlerini kolaylaştıracak üzere görünüyor.

TBMM Başkanlığına sunulan kanun teklifine baktığımızda; yetkililerin her alanda daha fazla etkin olacaklarını görüyoruz. Bilhassa de haksız rekabet ve hukuka karşıt içerikler için atılacak adımlarla kesim paydaşlarına değerli sorumluluklar verilecek. Milyonlarca liraya ulaşacak idari para cezaları, en çok da vatandaşın işine yarayacak. Çünkü rekabet ortamında her vakit tüketici kazanır.

İşte o kanun teklifinde öne çıkan kimi konular:


Kanun taslağındaki ayrıntılarda, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a yeni terim ve kavramlar ekleneceğini görüyoruz. Bu sayede pazaryerleri ile internet üzerinden satış yapan kimseler, artık net bir kavram altına oturtulacaklar. Örneğin pazar yerinde kendisinin satış yapıp yapmadığına bakılmaksızın öbür elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal yahut hizmetlerinin teminine yönelik kontrat yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılar, bundan daha sonra “elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı” olarak tanımlanacak. İnternetteki pazaryerlerinde yahut kendi internet sitelerinde satış yapanlar ise “elektronik ticaret hizmet sağlayıcı” olarak anılacak.

Herkes sattığı eserden sorumlu olacak

Yapılacak değişikliklerle e-ticaretle uğraşanlar, sattıkları maldan sorumlu tutulacaklar. Ortacılar, satışa sunulan bir eserin hukuka alışılmamış olup olmadığı konusunda sorumlu olmayacak. Fakat hukuka ters bir eser satışını tespit eden aracı, bu eseri satıştan kaldırmak durumunda olacak. ondan sonrasında da satıcının ayrıntıları kolluk kuvvetlerine iletilecek. Satıcı, yasaklanan eserin hukuka uygun olduğunu düşünüyorsa, bunu ispatlamakla yükümlü olacak.


Ticaret Bakanlığı, adil satış ortamının oluşması için geniş yetkilere sahip olacak

TBMM Başkanlığına sunulan kanun teklifi, Ticaret Bakanlığı’nı geniş yetkilerle donatıyor. O denli ki bakanlık, bu düzenleme ile haksız rekabet ortamının oluşmasını engelleyecek. Tüketicilere gönderilen kısa mesaj ve e-postadaki bilgilerden tutun, uzman gorevlendirmeye kadar her şey, Ticaret Bakanlığı bünyesinde yapılacak. Ticaret Bakanlığı, bu süreçte Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu ile dirsek teması halinde olacak.

Satıcılar, ‘indirimli’ satışa zorlanamayacak

Halihazırda platformlar, satıcıların 10 liraya satışa koydukları bir eseri ‘indirimli’ olarak listeleyip 8 liradan satabiliyor, ortadaki farkı satıcıya ödüyorlardı. Fakat yeni düzenleme ile birlikte platformlar satıcıdan habersiz kampanya gerçekleştiremeyecekler.

Haksız rekabet uygulamalarına milyonlarca TL’lik idari para cezası kesilecek

Aracı, bundan daha sonraki süreçte platformdaki meblağları daha izleyecek. O denli ki haksız rekabete niye olan bir durum var ise, önce kendisi harekete geçecek. Aksi takdirde her bir satıcı için 10 bin TL’den 100 bin TL’ye kadar idari para cezası kesilecek. Ortacılar, kendilerine ilişkin başka platformların reklamını yapması durumunda ise 20 milyon TL’ye kadar para cezası ile karşılaşacak. Üstelik, bu durumun yenidenlanması durumunda verilen birinci cezanın iki katı, yeni bir idari para cezası olarak uygulanacak.


Düzenleme, haksız ticaret uygulamalarını şu biçimde açıklıyor:

  • Mal yahut hizmet satışı karşılığında elektronik ticaret hizmet sağlayıcıya yapılması gereken ödemenin, en geç satış bedelinin elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının tasarrufuna girdiği ve siparişin alıcıya ulaştığı tarihten itibaren 5 iş günü arasında eksiksiz yapılmaması.
  • Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafınca satış fiyatında tek taraflı değişiklik yapılması dahil olmak üzere, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının kampanyalı mal yahut hizmet satışına zorlanması.
  • Elektronik ticaret hizmet sağlayıcıyla olan ticari alakanın şartlarının, yazılı biçimde yahut elektronik ortamda yapılan aracılık kontratıyla belirlenmemesi ya da bu kontratın açık, anlaşılır ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafınca kolay erişilebilir olmasının sağlanmaması.
  • Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının aleyhine olacak biçimde aracılık mukavelesi kararlarında geçmişe yönelik yahut tek taraflı değişiklik yapılması ya da buna imkan sağlayan rastgele bir karara aracılık kontratında yer verilmesi.
  • Herhangi bir hizmet verilmediği yahut verilen hizmetin çeşidi ve hizmet bedelinin meblağ ya da oranı aracılık kontratında belirtilmediği biçimde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıdan bedel alınması.
  • Aracılık kontratında rastgele bir objektif ölçüte yer verilmediği biçimde ya da kamu kurumlarına yahut isimli mercilere müracaatta bulunulduğu nedeni öne sürülerek elektronik ticaret hizmet sağlayıcının sıralama ya da tavsiye sisteminde geriye düşürülmesi, elektronik ticaret hizmet sağlayıcıya sunulan hizmetin kısıtlanması, askıya alınması yahut sonlandırılması.
E-ticaret dalına lisans geliyor!

Düzenlemeye bakılırsa artık e-ticaret platformu kurmak o kadar da kolay olmayacak. Zira net süreç hacmi 10 milyar Türk lirasının, iptal ve iadeler hariç süreç sayısı 100 bin adedin üzerinde olan platformlar, artık elektronik ticaret lisansı alacaklar. Örneğin Trendyol, bu lisansı almaz ise faaliyetlerine devam edemeyecek. Düzenlemedeki lisans unsuru, 1 Ocak 2025 tarihi prestijiyle geçerli olacak.