ahmetbeyler
Yeni Üye
Sokrates M.Ö. 469 senelerında Atina’da doğdu, Perslerin Yunanistan’ı işgalinden yaklaşık 10 yıl daha sonra Platea Savaşı’nda yer aldı. Atina’nın emperyal bir güç olarak tüm Yunan dünyasına hükmettiği bir periyotta büyüdü. Platon’un hocası ve Antik Yunan ideolojisinin kurucularından biridir. Sokrates gerisinde hiç yazılı eser bırakmamıştır.
Sokrates’i tanımamızı sağlayan en büyük yapıt ise kuşkusuz Sokrates hakkında açılan dava daha sonrasında Platon tarafınca kaleme alınan Sokrates’in Savunması’dır. Bu yapıtta Sokrates’in ideoloji ömrünü görürüz. Gayesi daima bir şeyler sorgulamak, bilge insanı aramaktır. Cehalet insanları tesirine alarak özgüven sahibi yaptığını görmüş, bu sayede kendisinin hiç bir şey bilmediğini kabul etmiştir. Hazırsanız tarihin en esaslı, derin filozofu, insanlara çarşı, pazar gezerek, sokaklarda nutuk atarak, sorgulamalarını, düşünmelerini sağlayan, onları uyuşukluğundan çıkartarak kendilerine gelmeleri için bir nevi rahatsızlık veren, lakabının ise “at sineği” olduğu Sokrates’in olağanüstü kelamlarına başlayalım.
‘Kötü beşerler yemek ve içmek için yaşar. Yeterli beşerler yaşamak için yer ve içerler.’
‘Bir şeyleri değiştirmek isteyen insan, işe evvel kendisinden başlamalıdır.’
‘Kimseye hiç bir şey öğretemem, yalnızca onların düşünmelerini sağlayabilirim.’
‘Hayret etmek bir filozofun hissidir ve ideoloji hayret etmekle başlar.’
‘Kendini bulmak istiyorsan, kendin için düşünmelisin.’
‘Cahil insan kendisinin bile düşmanı iken, diğerine nasıl dost olsun?’
‘Ölümden sakınmak o kadar sıkıntı olmasa gerekdir, güç olan berbatlıktan sakınmaktır…’
‘Çünkü kötülük vefattan daha süratli koşar. Yaşlı ve ağır olan ben, ağır hareket eden vefata yenildim, süratli ve makus olan suçlayıcılarım ise daha süratli olan berbatlığa yenildiler. Artık ben, sizler tarafınca mevte mahkûm edilerek buradan ayrılırken, onlar doğruluk tarafınca fesatlık ve haksızlığa mahkûm edilerek ayrılıyorlar. Ben kendi cezama, onlar da kendi cezalarına katlanacaklar.’
‘Eğer istediğin şayet olmazsa acı çekersin, şayet istemediğin bir şey olursa bir daha acı çekersin, hatta istediğin şey tam olarak var olsa da bir daha acı çekersin…’
‘Çünkü onu kaybetme riskin vardır. Zihin bu biçimde belalı bir şeydir. Değişimden özgür olmak, hayatın şartlarından ve mevtten özgür olmak ister. Lakin değişim hayatın kanunudur ne kadar direnirsen bu gerçeği değiştiremezsin.’
‘Ne kadar özür dilersen lisana, o yara sürekli orada duracaktır…’
“Babası oğluna bir torba çivi verir ve ona denetimini, sabrını her kaybettiğinde ceviz sandığının üzerine bir çivi çakmasını söyler. Birinci gün çocuk tam 37 çivi çakar. Haftalar ilerledikçe çocuk kendini denetim etmeyi öğrenir ve daha az çivi çakmaya başlar. Gerçekten haftalar ilerledikçe, kendini denetim etmesinin sandığa çivi çakmasından daha kolay olduğunun farkına varır. Her çivi çakılmadığı günün sonunda durumu babasına bildirir. Bu sefer baba oğluna, kendini denetim ettiği her günün sonunda sandıktan bir çivi sökmesini ister. Haftalar geçer, çocuk hem sabır birebir vakitte kendini denetim etmenin idrakiyle, tüm çivileri sökmüş olur ve babasını çağırır. Babası çocuğun elinden fiyat ve sandığın yanına gdolayıp ona şöyleki der:
Çok çalıştın ve artık kendini denetim ederek sandığın üzerinde delik açmamayı öğrendin. Lakin, sandığın üstündeki deliklere bir bak, o delikler hiç bir vakit kapanmayacak ve eskisi üzere olmayacaklar. Her sabırsızlığın, duygusal yansıman karşındaki kişinin yüreğinde bu biçimde yaralar açar. Ne kadar özür dilersen lisana, o yara hep orada duracaktır. Kelamlı bir atak da en az fizikî bir hücum kadar yara verir.” demiştir Socrates.
‘Hayatta gütmemiz lazım gelen biricik gaye ruhumuzu yükseltmektir…’
‘Düşüncemizin, ahlaki kudretlerimizin ilerlemesini sağlamak, fikrimizi her an biraz daha aydınlatmak; kendimizi günden güne daha hür ve eksiksiz duymaktır.’
‘Kimse bile bile makus değildir, her kötülük bilgi sanılan bir bilgisizlikten gelir.’
‘Yeşillikler toprağın nahoşluğunu kapattığı üzere, tatlı kelamda insanın birfazlaca kusurlarını örter.’
‘Bir yargıç, düzgün niyetle dinlemeli, makul karşılık vermeli, sağlıklı düşünmeli, tarafsızca karar vermelidir.’
‘En faziletli insan, rûhen yükselmeye çalışan, en keyifli insan da yükseldiğini duyandır.’
‘İyice bilin ki bir değil, bin defa ölmem gerekse de hakikat bildiğimi yapmaktan vazgeçmeyeceğim.’
At sineğinin son vızıldayışı ne vakit oldu: Sokrates nasıl öldü?
seneler boyunca ünlü ressamlar yalnızca Yunan filozoflarını değil, bununla birlikte onların ideolojisine dair bir şeyleri de yansıtmaya çalışarak tablolarını çizmişlerdir. En ünlü Antik Yunan filozoflarından biri olan Sokrates’in vefatını de baz alan oldukça bir tablo çizilmiştir ama en bilindik olanı Jacques Louis David’in ‘Sokrates’in Ölümü’ isimli tablosudur. Bu tablo Sokrates’in hayatının son anlarını betimlemektedir. Sokrates hayatının son demlerinde araştırdığı sorulara yanıt bulamamıştır lakin sorduğu sorular fazlaca kuvvetli şahısların otoritesini sarsınca biroldukça düşman edinmiştir.
Bu da kendisinin “şehrin ilahlarına inanmamak ve gençliği yoldan çıkarmak” üzere uydurma bir ithamla yargılanmasına niye oldu. Bununla ilgili öğrencisi Platon “Sokrates’in Savunması” isimli kitabı yazmıştır, kitapta yazılanlara bakılırsa Sokrates savunmasında özür dileyerek kusurunu kabul etmek yerine ne olursa olsun felsefi araştırmalarını sürdüreceğini söylemiştir. Sokrates bu dava kararında idam cezasına mahkûm edilmiştir. Sokrates son ana kadar epey sevinçli ve zevklidir. Kendisine sunulan baldıran otu (zehirli bir bitki) kadehini sakin bir biçimde kabul etmiştir. Bu tablo da Sokrates’in gösterdiği metanet, yürek ve dürüstlüğü simgeler.
Bugün sizinle Antik Yunan ideolojisinin kurucularından olan ‘At Sineği’ olarak bilinen Sokrates’in ders niteliğindeki harika sözlerini paylaştık. Kendisinin her şeydilk evvel olağanüstü bir insan olduğu apaçık ortada, onunla ilgili fikirlerinizi yorumlarda paylaşmayı unutmayın.
Sokrates’i tanımamızı sağlayan en büyük yapıt ise kuşkusuz Sokrates hakkında açılan dava daha sonrasında Platon tarafınca kaleme alınan Sokrates’in Savunması’dır. Bu yapıtta Sokrates’in ideoloji ömrünü görürüz. Gayesi daima bir şeyler sorgulamak, bilge insanı aramaktır. Cehalet insanları tesirine alarak özgüven sahibi yaptığını görmüş, bu sayede kendisinin hiç bir şey bilmediğini kabul etmiştir. Hazırsanız tarihin en esaslı, derin filozofu, insanlara çarşı, pazar gezerek, sokaklarda nutuk atarak, sorgulamalarını, düşünmelerini sağlayan, onları uyuşukluğundan çıkartarak kendilerine gelmeleri için bir nevi rahatsızlık veren, lakabının ise “at sineği” olduğu Sokrates’in olağanüstü kelamlarına başlayalım.
- Sözler günümüz Türkçesine çevrilmiş baskılardan alıntılanarak eklenmiştir.
‘Kötü beşerler yemek ve içmek için yaşar. Yeterli beşerler yaşamak için yer ve içerler.’
‘Bir şeyleri değiştirmek isteyen insan, işe evvel kendisinden başlamalıdır.’
‘Kimseye hiç bir şey öğretemem, yalnızca onların düşünmelerini sağlayabilirim.’
‘Hayret etmek bir filozofun hissidir ve ideoloji hayret etmekle başlar.’
‘Kendini bulmak istiyorsan, kendin için düşünmelisin.’
‘Cahil insan kendisinin bile düşmanı iken, diğerine nasıl dost olsun?’
‘Ölümden sakınmak o kadar sıkıntı olmasa gerekdir, güç olan berbatlıktan sakınmaktır…’
‘Çünkü kötülük vefattan daha süratli koşar. Yaşlı ve ağır olan ben, ağır hareket eden vefata yenildim, süratli ve makus olan suçlayıcılarım ise daha süratli olan berbatlığa yenildiler. Artık ben, sizler tarafınca mevte mahkûm edilerek buradan ayrılırken, onlar doğruluk tarafınca fesatlık ve haksızlığa mahkûm edilerek ayrılıyorlar. Ben kendi cezama, onlar da kendi cezalarına katlanacaklar.’
‘Eğer istediğin şayet olmazsa acı çekersin, şayet istemediğin bir şey olursa bir daha acı çekersin, hatta istediğin şey tam olarak var olsa da bir daha acı çekersin…’
‘Çünkü onu kaybetme riskin vardır. Zihin bu biçimde belalı bir şeydir. Değişimden özgür olmak, hayatın şartlarından ve mevtten özgür olmak ister. Lakin değişim hayatın kanunudur ne kadar direnirsen bu gerçeği değiştiremezsin.’
‘Ne kadar özür dilersen lisana, o yara sürekli orada duracaktır…’
“Babası oğluna bir torba çivi verir ve ona denetimini, sabrını her kaybettiğinde ceviz sandığının üzerine bir çivi çakmasını söyler. Birinci gün çocuk tam 37 çivi çakar. Haftalar ilerledikçe çocuk kendini denetim etmeyi öğrenir ve daha az çivi çakmaya başlar. Gerçekten haftalar ilerledikçe, kendini denetim etmesinin sandığa çivi çakmasından daha kolay olduğunun farkına varır. Her çivi çakılmadığı günün sonunda durumu babasına bildirir. Bu sefer baba oğluna, kendini denetim ettiği her günün sonunda sandıktan bir çivi sökmesini ister. Haftalar geçer, çocuk hem sabır birebir vakitte kendini denetim etmenin idrakiyle, tüm çivileri sökmüş olur ve babasını çağırır. Babası çocuğun elinden fiyat ve sandığın yanına gdolayıp ona şöyleki der:
Çok çalıştın ve artık kendini denetim ederek sandığın üzerinde delik açmamayı öğrendin. Lakin, sandığın üstündeki deliklere bir bak, o delikler hiç bir vakit kapanmayacak ve eskisi üzere olmayacaklar. Her sabırsızlığın, duygusal yansıman karşındaki kişinin yüreğinde bu biçimde yaralar açar. Ne kadar özür dilersen lisana, o yara hep orada duracaktır. Kelamlı bir atak da en az fizikî bir hücum kadar yara verir.” demiştir Socrates.
‘Hayatta gütmemiz lazım gelen biricik gaye ruhumuzu yükseltmektir…’
‘Düşüncemizin, ahlaki kudretlerimizin ilerlemesini sağlamak, fikrimizi her an biraz daha aydınlatmak; kendimizi günden güne daha hür ve eksiksiz duymaktır.’
‘Kimse bile bile makus değildir, her kötülük bilgi sanılan bir bilgisizlikten gelir.’
‘Yeşillikler toprağın nahoşluğunu kapattığı üzere, tatlı kelamda insanın birfazlaca kusurlarını örter.’
‘Bir yargıç, düzgün niyetle dinlemeli, makul karşılık vermeli, sağlıklı düşünmeli, tarafsızca karar vermelidir.’
‘En faziletli insan, rûhen yükselmeye çalışan, en keyifli insan da yükseldiğini duyandır.’
‘İyice bilin ki bir değil, bin defa ölmem gerekse de hakikat bildiğimi yapmaktan vazgeçmeyeceğim.’
At sineğinin son vızıldayışı ne vakit oldu: Sokrates nasıl öldü?
seneler boyunca ünlü ressamlar yalnızca Yunan filozoflarını değil, bununla birlikte onların ideolojisine dair bir şeyleri de yansıtmaya çalışarak tablolarını çizmişlerdir. En ünlü Antik Yunan filozoflarından biri olan Sokrates’in vefatını de baz alan oldukça bir tablo çizilmiştir ama en bilindik olanı Jacques Louis David’in ‘Sokrates’in Ölümü’ isimli tablosudur. Bu tablo Sokrates’in hayatının son anlarını betimlemektedir. Sokrates hayatının son demlerinde araştırdığı sorulara yanıt bulamamıştır lakin sorduğu sorular fazlaca kuvvetli şahısların otoritesini sarsınca biroldukça düşman edinmiştir.
Bu da kendisinin “şehrin ilahlarına inanmamak ve gençliği yoldan çıkarmak” üzere uydurma bir ithamla yargılanmasına niye oldu. Bununla ilgili öğrencisi Platon “Sokrates’in Savunması” isimli kitabı yazmıştır, kitapta yazılanlara bakılırsa Sokrates savunmasında özür dileyerek kusurunu kabul etmek yerine ne olursa olsun felsefi araştırmalarını sürdüreceğini söylemiştir. Sokrates bu dava kararında idam cezasına mahkûm edilmiştir. Sokrates son ana kadar epey sevinçli ve zevklidir. Kendisine sunulan baldıran otu (zehirli bir bitki) kadehini sakin bir biçimde kabul etmiştir. Bu tablo da Sokrates’in gösterdiği metanet, yürek ve dürüstlüğü simgeler.
Bugün sizinle Antik Yunan ideolojisinin kurucularından olan ‘At Sineği’ olarak bilinen Sokrates’in ders niteliğindeki harika sözlerini paylaştık. Kendisinin her şeydilk evvel olağanüstü bir insan olduğu apaçık ortada, onunla ilgili fikirlerinizi yorumlarda paylaşmayı unutmayın.