ahmetbeyler
Yeni Üye
Alışılagelmiş çöl imajında beşerler yalnızca kilometrelerce uzanan kum bir zemin düşünür. Kum fırtınaları ve kumdan doruklarla insanı karşı karşıya bırakan bu ortamın aslında epey sayıda canlıya konut sahipliği yaptığını ise bir hayli kişinin göz gerisi ettiğini görürüz. Bu bağlamda sonu görünmeyen bu yerlere gittiğinizde yalnız olmayacağınızı bilmenizde yarar var.
Akrep, yılan, tilki üzere belgesellerden alışık olduğumuz canlıları kenara koyalım. Artık onlardan epey daha tatlı olan ama tehlikeli olma konusunda bir adım bile gerilerinde kalmayan Türkistan kum kedisine göz atacağız. Kelam konusu çeşidin, bildiğimiz kedilerden farklı olan birfazlaca özelliği bulunuyor.
Arap kum kedisi üzere farklı isimlerle de bilinen bu kedicik, sert kaidelere karşı güçlü:
Sahra Çölü, Arap Yarımadası ve Orta Asya etraflarında yaşayan bu çeşit, kelam konusu yerlerin ekstrem soğuk ve sıcaklarına karşı pek sağlam. Sabah saatlerinde Güneş, çölü kavururken kumları da hâliyle dayanılmaz derecede ısıtıyor.
Ben Williams
Kum kedisinin patilerinin altında yer alan tüyler ise patinin direkt sıcak kumla temas etmesini önleyerek rahat hareket etmesini sağlıyor. Bu tüyler, hem de gerisinde iz bırakmasının da önüne geçerek takip edilmesini zorlaştırıyor.
Akşam saatlerinde gelen dondurucu soğuk da onları alt edemiyor:
Nick Watmough
Bu durumda da sahip oldukları kalın kürk yardımıyla sıcak kalabiliyorlar. Bilhassa de ava akşam çıktıkları için bu çok kritik bir özellik.
Sabah saatlerinde genelde Güneş’in batmasını beklerler. Akşam olduğunda ise ava çıkarlar:
Çöl, orman üzere adım attığınız her yerden karşınıza canlı çıkarabilecek potansiyelde bir yer değil. Bu sebeple vakit zaman yalnızca av bulabilmek için kilometrelerce dolaşmaları gerekebiliyor. Birebir durum çiftleşme devirlerinde eş bulmak istediklerinde de geçerli oluyor.
Bu üzere durumlarda başlarına bakılırsa pek büyük görünen kulakları yardıma koşuyor:
Kum kedisinin en büyük artısının bu kulaklar olduğunu söyleyebiliriz. Çöl için pek fonksiyonel olan kelam konusu kulaklar, en ufak bir hareketi bile uzaklardan sezebiliyor. Bu bağlamda bir böcek de olsa kemirgen de olsa avlarının ne tarafta olduğunu anlayabiliyorlar. Husus tehditlere geldiğinde ise bu kulaklar, tıpkı fonksiyonla kollayıcı rol oynamış oluyorlar.
Bazı avlarında, kendisinde olduğu üzere gelişmiş duyma yetileri bulunsa da kum kedisinin yere yakın hareket etmesi, avını kovalamaktansa onu en beklemediği anda yakalaması ve inanılmaz derecede sabırlı hareket etmesi, kendisini avından üstün kılıyor.
Alıştığımız kedilerden daha küçük olan bu tıp, zehirli yılan bile avlıyor:
Kum kedilerinin avları içinde küçük kemirgenler, böcekler, örümcekler ve yılanlar bulunuyor.
Ev kedisine benzeyen kum kedisi, çöl ortamında susuz kalmıyor mu?
Kalıyor şüphesiz. Ama alıştığımız ev kedilerinin aksine bu tıbbın günlerce, hatta haftalarca susuz kalabildiği biliniyor. Gereksinimi olan nemi ise avlarından elde ediyor.
Üreme devirleri, saydığımız bölgelerin hangisinde olduklarına nazaran değişiyor:
Bu müddetlerde eş bulmak için köpek havlamasına benzeyen lakin tam da o denli tanımlanamayan sesler çıkardıkları gözlemlendi. 60 ile 67 gün içinde bir gebelik mühleti bulunan bu çeşit, genelde üç yavru doğuruyor. Ortaya çıkan yavruların yetişkinliğe erişmesi ise yalnızca 6 ay sürüyor. ondan sonrasında ise bağımsız oluyorlar.
Düşüncelerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: Smithsonian’s National Zoo, Animalogic, Utah’s Hogle Zoo
Akrep, yılan, tilki üzere belgesellerden alışık olduğumuz canlıları kenara koyalım. Artık onlardan epey daha tatlı olan ama tehlikeli olma konusunda bir adım bile gerilerinde kalmayan Türkistan kum kedisine göz atacağız. Kelam konusu çeşidin, bildiğimiz kedilerden farklı olan birfazlaca özelliği bulunuyor.
Arap kum kedisi üzere farklı isimlerle de bilinen bu kedicik, sert kaidelere karşı güçlü:
Sahra Çölü, Arap Yarımadası ve Orta Asya etraflarında yaşayan bu çeşit, kelam konusu yerlerin ekstrem soğuk ve sıcaklarına karşı pek sağlam. Sabah saatlerinde Güneş, çölü kavururken kumları da hâliyle dayanılmaz derecede ısıtıyor.
Ben Williams
Kum kedisinin patilerinin altında yer alan tüyler ise patinin direkt sıcak kumla temas etmesini önleyerek rahat hareket etmesini sağlıyor. Bu tüyler, hem de gerisinde iz bırakmasının da önüne geçerek takip edilmesini zorlaştırıyor.
Akşam saatlerinde gelen dondurucu soğuk da onları alt edemiyor:
Nick Watmough
Bu durumda da sahip oldukları kalın kürk yardımıyla sıcak kalabiliyorlar. Bilhassa de ava akşam çıktıkları için bu çok kritik bir özellik.
Sabah saatlerinde genelde Güneş’in batmasını beklerler. Akşam olduğunda ise ava çıkarlar:
Çöl, orman üzere adım attığınız her yerden karşınıza canlı çıkarabilecek potansiyelde bir yer değil. Bu sebeple vakit zaman yalnızca av bulabilmek için kilometrelerce dolaşmaları gerekebiliyor. Birebir durum çiftleşme devirlerinde eş bulmak istediklerinde de geçerli oluyor.
Bu üzere durumlarda başlarına bakılırsa pek büyük görünen kulakları yardıma koşuyor:
Kum kedisinin en büyük artısının bu kulaklar olduğunu söyleyebiliriz. Çöl için pek fonksiyonel olan kelam konusu kulaklar, en ufak bir hareketi bile uzaklardan sezebiliyor. Bu bağlamda bir böcek de olsa kemirgen de olsa avlarının ne tarafta olduğunu anlayabiliyorlar. Husus tehditlere geldiğinde ise bu kulaklar, tıpkı fonksiyonla kollayıcı rol oynamış oluyorlar.
Bazı avlarında, kendisinde olduğu üzere gelişmiş duyma yetileri bulunsa da kum kedisinin yere yakın hareket etmesi, avını kovalamaktansa onu en beklemediği anda yakalaması ve inanılmaz derecede sabırlı hareket etmesi, kendisini avından üstün kılıyor.
Alıştığımız kedilerden daha küçük olan bu tıp, zehirli yılan bile avlıyor:
Kum kedilerinin avları içinde küçük kemirgenler, böcekler, örümcekler ve yılanlar bulunuyor.
Ev kedisine benzeyen kum kedisi, çöl ortamında susuz kalmıyor mu?
Kalıyor şüphesiz. Ama alıştığımız ev kedilerinin aksine bu tıbbın günlerce, hatta haftalarca susuz kalabildiği biliniyor. Gereksinimi olan nemi ise avlarından elde ediyor.
Üreme devirleri, saydığımız bölgelerin hangisinde olduklarına nazaran değişiyor:
Bu müddetlerde eş bulmak için köpek havlamasına benzeyen lakin tam da o denli tanımlanamayan sesler çıkardıkları gözlemlendi. 60 ile 67 gün içinde bir gebelik mühleti bulunan bu çeşit, genelde üç yavru doğuruyor. Ortaya çıkan yavruların yetişkinliğe erişmesi ise yalnızca 6 ay sürüyor. ondan sonrasında ise bağımsız oluyorlar.
Düşüncelerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: Smithsonian’s National Zoo, Animalogic, Utah’s Hogle Zoo