ahmetbeyler
Yeni Üye
Geçtiğimiz günlerde Afrika’daki ülkelerin niye cetvelle çizilmiş üzere net ve düzgün sonlara sahip olduğuna değinmiş ve bu durumun temelinde Afrika’da senelerca süren sömürge faaliyetleri olduğunu açıklamıştık. Fakat, Afrika’da sömürülen tek şey kıymetli madenler değil…
Bugün sizlerle birlikte Afrika’da çikolata uğruna yaşanan insanlık dramına ve tabiat katliamına göz atacağız.
Tatlı krizlerimizin şayet olmazsa olmazı çikolatanın, günümüzdeki hikâyesindilk evvel geçmişteki kıssasına şu biçimde özetlemek gerekirse bir göz atmamız gerekirse…
bir fazlaca tarihçiye göre, Aztek Kralı’nı ziyarete gelen Kristof Kolomb ve Hernan Cortes’e şahsen II. Montezuma tarafınca altın sürahilerle çikolata ikram edilir. Kaşifler bu ikramı epeyce beğenirler ve hükümdara bu tadın Avrupa’da olmadığını söylerler. Gerekli müsaadeleri, ham maddeyi ve tanımı de alarak Avrupa’ya dönen kaşifler, ülkelerinde bu tadı sergilerler ve ağır bir ilgi ile karşılaşırlar.
Bir çikolata şelalesi için en az 4 yıllık bir emek vermek gerekiyor.
Kakao ağacı
Hepimizin bildiği üzere çikolata, kakao ağacının meyvesine ilişkin çekirdeklerden üretilir. Yani çikolata yiyebilmek için kakao ağacına ve bu ağacın çekirdeklerine muhtaçlığımız var.
Olayı “hadi bugün kakao ağacı dikelim, yarın da çikolata yiyelim” üzere düşünsek de aslında bu iş o kadar da kolay değil çünkü yeni dikilen bir kakao ağacı birinci 4 yıl boyunca meyve veremez. Bu da bir ağaçtan 4 yıl boyunca bir gram bile çikolata üretemeyip 4 yıl boyunca eser alamadığınız bir ağacın bakımlarını üstlenmeniz manasına geliyor.
Çikolata tutanın parmağını yalaması şu biçimde dursun, neredeyse çikolatayı tutanın parmağı kesilecek!
Geçmişten bugüne kadar daima “bal tutan parmağını yalar” derler. Bal tutan nitekim parmağını yalar mı bilinmez lakin çikolata tutan (daha doğrusu kakao çekirdeği) asla yalayamıyor. Hatta yalamak şöyleki bir dursun, parmağını kesilmekten bile güç kurtarıyor.
Gelin artık daima birlikte, en memnun anlarımızda her daim yanı başımızda biten çikolatanın insan kaçakçılığından tutun da çocuk işçiliğine kadar uzanan ve doğayı adeta katleden karanlık dosyasına bir göz atalım.
Dünya üstündeki ufacık bir alan, her yıl milyarlarca insanın çikolata krizlerine derman oluyor.
Dünya genelinde her yıl yaklaşık 7 milyar ton çikolata üretiliyor. Bu da aslında herkesin yılda yaklaşık bir kilo çikolata tükettiğine işaret ediyor. Hal bu biçimde olunca her yıl 7 milyar ton çikolata üretebilecek kadar kakao ağacına muhtaçlığımız var lakin bir kakao ağacını yetiştirebilmek o kadar da kolay mı?
Bir kakao ağacının birinci dört yıl meyve veremediğinden bahsetmiştik. Bunun yanında kakao ağaçları neredeyse endemik (sadece makul bir bölgede yetişebilen) tipten bir bitkidir. Örneğin kakao ağaçları, hem epeyce ağır yağış birebir vakitte yüksek sıcaklık ister. Bunun yanında direkt güneş ışığını ve rüzgarı sevmez. Bu da kakao ağaçlarının yetiştirilmesini pek güç kılıyor.
Tüm bu güç kurallara karşın Afrika’nın iki ülkesi Fildişi Kıyısı ve Gana, dünya kakao ağacı gereksiniminin %52’sini sağlar. Bu iki ülkeye Endonezya, Nijerya ve Ekvator’u da eklersek, oranı %77’ye çıkartmış oluruz. Yani özetlemek gerekirsesı, çikolata için kakao ağaçlarına ve kakao ağaçları için de bu ülkelere gereksinimimiz var.
bir daha hatırlatmakta fayda var; tabiata en epey ziyan veren hayvan maalesef ki insandır…
İnsanoğlunun açgözlü bir canlı olduğunu bilmeyen yoktur herbiçimde. Bu açgözlülük, kakao ağaçları için de tıpkı biçimde devam ediyor. Çikolata üreticileri, daha fazla çikolata üretebilmek için daha fazla kakao ağacı dikiyor. Alışılmış kakao ağaçları dünyanın yalnızca kısıtlı yerlerinde yetişebildiği için, bilhassa Fildişi Kıyısı ve Gana üzere ülkelerdeki doğal ormanlar yok edilip, buralara kakao ağaçları çiftlikleri kuruluyor.
Bağımsız yayımlanan raporlara bakılırsa, bu tabiat katliamından ötürü kakao ağaçları çiftliği uğruna Afrika’da son 50 yılda orman örtüsünde %80 azalma görüldü.
Yerken çoğumuzun ağzında güzel bir tat bırakan çikolatanın öyküsü, vicdanlarımızda güzel bir tat bırakmayabilir.
Çikolata üreticilerinin daha fazla çikolata üretebilmek ismine tabiata verdiği ziyandan gereğince bahsetmişken, beşere verdiği zarardan bahsetmezsek olmaz. Doğayı zalimce katledenler, insanlara karşı ne tıp kabahatler işliyormuş gelin daima birlikte inceleyelim.
Konunun hassasiyeti yeterince çikolata üreticilerinin insanlara karşı işlediği hataları “emek istismarı” ve “çocuk işçi” başlığı altında iki farklı taraftan incelememiz daha yanlışsız olacaktır.
Kakao çalışanları, günlük 1 paket çikolata fiyatı kadar bile para kazanamıyorlar!
Bağımsız araştırma şirketleri ve insan hakları kuruluşları, bir epeyce defa yayımladıkları raporlarda kakao işçilerinin sıkıntı koşullarda ve asla adil olmayan fiyatlar karşılığında çalıştığını daha evvel bir hayli defa açıklamıştı. 2020 yılında açıklanan bilgiye göre kakao personellerinin günlük fiyatı yalnızca 0,90 dolar.
Konuyu daha düzgün anlamak için biraz matematik yapalım. Bir kakao personeli, bir ay boyunca şayet hiç orta vermeden çalışırsa, ay sonunda eline geçen para yalnızca 27 dolar olacak. Bu datanın daha acı kısmı ise, “ortalama” tabiri. Yani günde 0,90 doların altında çalışan, ayda 27 dolar kazanamayan kakao çalışanları de mevcut.
Günde yarım dolar kazanıp ay sonunda eline 15 dolar geçen çalışanları de düşünecek olursak şayet; Avrupalı çikolata üreticilerinin daha fazla çikolata üretmek için yalnızca doğayı değil, insanları ve onların emeklerini de sömürdüklerini açıkça tabir edebiliriz.
Çikolatanın ham hususu kakao ağacı, kakao ağacının şayet olmazsa olmazı ise çocuk işçiler!
Afirka’da kakao çalışanlarının emek sömürüsünden daha sonra gelen bahis, vicdanlarımızı daha da rahatsız edecek bir bahistir diye iddia ediyoruz. Birleşmiş Milletler (BM)’in yayınladığı raporlara nazaran yalnızca Gana’daki kakao ormanlarında 1,6 milyon çocuk personel çalışıyor ve bu çocukların 1,4 milyonu 5 ila 11 yaş aralığında.
bir daha BM raporlarına göre çocuk personellerin kıymetli bir kısmı Afrika’nın çeşitli ülkelerinden kaçırılarak getirilen çocuklardan oluşuyor. Öteki devletlerde çalışan çocuk emekçilerin sayısı bilinmese de dünyada kakao çalışanı olarak çalışanların 2/5 oranında çocuk olduğu iddia edilmektedir.
Son senelerda global baskı ve biraz da göz boyamak için çikolata üreticileri çeşitli adımlar attı.
Marka vermeye gerek duymadan, son senelerda açıklanan bilgilerden ötürü dev çikolata firmaları ormanları korumak için tabiat dostu projeler ürettiklerini ve bu usul projelere sponsor olduklarını, çikolata mamüllerine artırım yapıp, artırım hissesini direkt personellere dağıtarak emekçi fiyatlarında düzgünleştirme sağladıklarını, çocuk işçiliğinin kanayan bir yara olduğunu ve bunun için de tedbirler alacaklarını deklare ettilar.
bir epey kişi bu adımların göz boyamak için atıldığını düşünse de bizler bu adımların yapan tahliller olmasını temenni ediyoruz.
Bonus: yıllardır kakao emekçisi olarak çalışan lakin bırakın çikolata tatmayı, ismini bile birinci defa duyan Afrikalı çalışanların çikolata ile tanıştıklarında verdikleri reaksiyon:
Peki ya sizler çikolatanın bizlere ulaşana kadar yaşadığı kıssa hakkında neler düşünüyorsunuz?
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 /
Bugün sizlerle birlikte Afrika’da çikolata uğruna yaşanan insanlık dramına ve tabiat katliamına göz atacağız.
Tatlı krizlerimizin şayet olmazsa olmazı çikolatanın, günümüzdeki hikâyesindilk evvel geçmişteki kıssasına şu biçimde özetlemek gerekirse bir göz atmamız gerekirse…
- Mayalar Devri’nde halkın çikolataya dokunmasını yasaklayan bir çizim
bir fazlaca tarihçiye göre, Aztek Kralı’nı ziyarete gelen Kristof Kolomb ve Hernan Cortes’e şahsen II. Montezuma tarafınca altın sürahilerle çikolata ikram edilir. Kaşifler bu ikramı epeyce beğenirler ve hükümdara bu tadın Avrupa’da olmadığını söylerler. Gerekli müsaadeleri, ham maddeyi ve tanımı de alarak Avrupa’ya dönen kaşifler, ülkelerinde bu tadı sergilerler ve ağır bir ilgi ile karşılaşırlar.
Bir çikolata şelalesi için en az 4 yıllık bir emek vermek gerekiyor.
Kakao ağacı
Hepimizin bildiği üzere çikolata, kakao ağacının meyvesine ilişkin çekirdeklerden üretilir. Yani çikolata yiyebilmek için kakao ağacına ve bu ağacın çekirdeklerine muhtaçlığımız var.
Olayı “hadi bugün kakao ağacı dikelim, yarın da çikolata yiyelim” üzere düşünsek de aslında bu iş o kadar da kolay değil çünkü yeni dikilen bir kakao ağacı birinci 4 yıl boyunca meyve veremez. Bu da bir ağaçtan 4 yıl boyunca bir gram bile çikolata üretemeyip 4 yıl boyunca eser alamadığınız bir ağacın bakımlarını üstlenmeniz manasına geliyor.
Çikolata tutanın parmağını yalaması şu biçimde dursun, neredeyse çikolatayı tutanın parmağı kesilecek!
Geçmişten bugüne kadar daima “bal tutan parmağını yalar” derler. Bal tutan nitekim parmağını yalar mı bilinmez lakin çikolata tutan (daha doğrusu kakao çekirdeği) asla yalayamıyor. Hatta yalamak şöyleki bir dursun, parmağını kesilmekten bile güç kurtarıyor.
Gelin artık daima birlikte, en memnun anlarımızda her daim yanı başımızda biten çikolatanın insan kaçakçılığından tutun da çocuk işçiliğine kadar uzanan ve doğayı adeta katleden karanlık dosyasına bir göz atalım.
Dünya üstündeki ufacık bir alan, her yıl milyarlarca insanın çikolata krizlerine derman oluyor.
Dünya genelinde her yıl yaklaşık 7 milyar ton çikolata üretiliyor. Bu da aslında herkesin yılda yaklaşık bir kilo çikolata tükettiğine işaret ediyor. Hal bu biçimde olunca her yıl 7 milyar ton çikolata üretebilecek kadar kakao ağacına muhtaçlığımız var lakin bir kakao ağacını yetiştirebilmek o kadar da kolay mı?
Bir kakao ağacının birinci dört yıl meyve veremediğinden bahsetmiştik. Bunun yanında kakao ağaçları neredeyse endemik (sadece makul bir bölgede yetişebilen) tipten bir bitkidir. Örneğin kakao ağaçları, hem epeyce ağır yağış birebir vakitte yüksek sıcaklık ister. Bunun yanında direkt güneş ışığını ve rüzgarı sevmez. Bu da kakao ağaçlarının yetiştirilmesini pek güç kılıyor.
Tüm bu güç kurallara karşın Afrika’nın iki ülkesi Fildişi Kıyısı ve Gana, dünya kakao ağacı gereksiniminin %52’sini sağlar. Bu iki ülkeye Endonezya, Nijerya ve Ekvator’u da eklersek, oranı %77’ye çıkartmış oluruz. Yani özetlemek gerekirsesı, çikolata için kakao ağaçlarına ve kakao ağaçları için de bu ülkelere gereksinimimiz var.
bir daha hatırlatmakta fayda var; tabiata en epey ziyan veren hayvan maalesef ki insandır…
İnsanoğlunun açgözlü bir canlı olduğunu bilmeyen yoktur herbiçimde. Bu açgözlülük, kakao ağaçları için de tıpkı biçimde devam ediyor. Çikolata üreticileri, daha fazla çikolata üretebilmek için daha fazla kakao ağacı dikiyor. Alışılmış kakao ağaçları dünyanın yalnızca kısıtlı yerlerinde yetişebildiği için, bilhassa Fildişi Kıyısı ve Gana üzere ülkelerdeki doğal ormanlar yok edilip, buralara kakao ağaçları çiftlikleri kuruluyor.
Bağımsız yayımlanan raporlara bakılırsa, bu tabiat katliamından ötürü kakao ağaçları çiftliği uğruna Afrika’da son 50 yılda orman örtüsünde %80 azalma görüldü.
Yerken çoğumuzun ağzında güzel bir tat bırakan çikolatanın öyküsü, vicdanlarımızda güzel bir tat bırakmayabilir.
Çikolata üreticilerinin daha fazla çikolata üretebilmek ismine tabiata verdiği ziyandan gereğince bahsetmişken, beşere verdiği zarardan bahsetmezsek olmaz. Doğayı zalimce katledenler, insanlara karşı ne tıp kabahatler işliyormuş gelin daima birlikte inceleyelim.
Konunun hassasiyeti yeterince çikolata üreticilerinin insanlara karşı işlediği hataları “emek istismarı” ve “çocuk işçi” başlığı altında iki farklı taraftan incelememiz daha yanlışsız olacaktır.
Kakao çalışanları, günlük 1 paket çikolata fiyatı kadar bile para kazanamıyorlar!
Bağımsız araştırma şirketleri ve insan hakları kuruluşları, bir epeyce defa yayımladıkları raporlarda kakao işçilerinin sıkıntı koşullarda ve asla adil olmayan fiyatlar karşılığında çalıştığını daha evvel bir hayli defa açıklamıştı. 2020 yılında açıklanan bilgiye göre kakao personellerinin günlük fiyatı yalnızca 0,90 dolar.
Konuyu daha düzgün anlamak için biraz matematik yapalım. Bir kakao personeli, bir ay boyunca şayet hiç orta vermeden çalışırsa, ay sonunda eline geçen para yalnızca 27 dolar olacak. Bu datanın daha acı kısmı ise, “ortalama” tabiri. Yani günde 0,90 doların altında çalışan, ayda 27 dolar kazanamayan kakao çalışanları de mevcut.
Günde yarım dolar kazanıp ay sonunda eline 15 dolar geçen çalışanları de düşünecek olursak şayet; Avrupalı çikolata üreticilerinin daha fazla çikolata üretmek için yalnızca doğayı değil, insanları ve onların emeklerini de sömürdüklerini açıkça tabir edebiliriz.
Çikolatanın ham hususu kakao ağacı, kakao ağacının şayet olmazsa olmazı ise çocuk işçiler!
Afirka’da kakao çalışanlarının emek sömürüsünden daha sonra gelen bahis, vicdanlarımızı daha da rahatsız edecek bir bahistir diye iddia ediyoruz. Birleşmiş Milletler (BM)’in yayınladığı raporlara nazaran yalnızca Gana’daki kakao ormanlarında 1,6 milyon çocuk personel çalışıyor ve bu çocukların 1,4 milyonu 5 ila 11 yaş aralığında.
bir daha BM raporlarına göre çocuk personellerin kıymetli bir kısmı Afrika’nın çeşitli ülkelerinden kaçırılarak getirilen çocuklardan oluşuyor. Öteki devletlerde çalışan çocuk emekçilerin sayısı bilinmese de dünyada kakao çalışanı olarak çalışanların 2/5 oranında çocuk olduğu iddia edilmektedir.
Son senelerda global baskı ve biraz da göz boyamak için çikolata üreticileri çeşitli adımlar attı.
Marka vermeye gerek duymadan, son senelerda açıklanan bilgilerden ötürü dev çikolata firmaları ormanları korumak için tabiat dostu projeler ürettiklerini ve bu usul projelere sponsor olduklarını, çikolata mamüllerine artırım yapıp, artırım hissesini direkt personellere dağıtarak emekçi fiyatlarında düzgünleştirme sağladıklarını, çocuk işçiliğinin kanayan bir yara olduğunu ve bunun için de tedbirler alacaklarını deklare ettilar.
bir epey kişi bu adımların göz boyamak için atıldığını düşünse de bizler bu adımların yapan tahliller olmasını temenni ediyoruz.
Bonus: yıllardır kakao emekçisi olarak çalışan lakin bırakın çikolata tatmayı, ismini bile birinci defa duyan Afrikalı çalışanların çikolata ile tanıştıklarında verdikleri reaksiyon:
Peki ya sizler çikolatanın bizlere ulaşana kadar yaşadığı kıssa hakkında neler düşünüyorsunuz?
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 /