Birtakım Bayanlar İş Hayatında Hemcinslerine Neden Berbat Davranır

ahmetbeyler

Yeni Üye
Ataerkil yapılanmanın da tesiriyle iş omurundaki bayanlar içinde, bir epeyce sinema ve kitaba husus olmuş bir rekabet yaşandığını ve bu rekabetin vakit zaman kadın-erkek rekabetinden sıyrılıp kadın-kadın rekabetine dönüştüğünü biliyor muydunuz?

Bugün sizlerle birlikte, birtakım bayanların iş ömründe maruz kaldığı kraliçe arı sendromuna değineceğiz.

İşe, en yararlı kraliçe arıdan başlayacak olursak şayet…


  • Diğer arılara nazaran daha gösterişli olan kraliçe arının yakından çekilmiş görüntüsü
Kraliçe arı ya da bilinen başka isimleriyle arı beyefendisi ve ana arı; her arı kovanında bir adet bulunan ve tüm arıların annesi olarak kabul edilen, yetişkin ve çiftleşmiş arıdır.

Kuluçkadan ayrılan birinci kraliçe arı, çabucak hemen doğmamış olan tüm kraliçe arıları öldürür. Kraliçe arıların birebir anda doğması halindeyse, kraliçe arılar içinde vefatına bir savaş yaşanır ve kaybeden kraliçe arı; ya hayatını kaybeder ya da kovanı terk etmek zorunda kalır.

Aynı kovanda asla iki kraliçe arı bulunamaz. Kraliçe arıların ömrü ortalama 5 yıl olduğu için, beşinci yıla gerçek kraliçe arının yumurtlama suratı düşer ve personel arılar yeni bir kraliçe arıyı hazırlar. Yeni kraliçe arının hazır hale gelmesi ile, mevcut kraliçe arı da kovanı terk eder.

Peki ya cam plazalardaki kraliçe arılar?


  • The Devil Wears Prada sinemasından bir sahne
Yapılan birtakım bilimsel araştırmalar, çalışma omurundaki birtakım bayan yöneticilerin; bayan astlarının yükselmesini istemediğini ve hemcinslerinin yükselmesini engelleyecek ataklar yaptığını göstermektedir. Araştırmalarda bu refleksin kaynağı olarak ekseriyetle bayanların, erkek hükümran iş ortamı tarafınca asimile olmaları gösterilir.

Kraliçe arı sendromu olarak isimlendirilen bu durum, kimi kaynaklarda pembe taciz olarak da isimlendirilmektedir. Artık gelin daima birlikte kraliçe arı sendromunun sebeplerine, araştırma bilgilerine ve örneklerine göz atalım.

Kraliçe arı sendromunun literatüre girişi

Margaret Hilda Thatcher

Kraliçe arı sendromu, terim olarak birinci kez Amerikalı Sosyolog ve Feminist Carol Anne Tavris’in liderliğindeki bir araştırma kümesinin çalışmaları sonucunda 1973 yılında kullanıldı. Ortadan yaklaşık 50 yıl geçmiş bulunmasına karşın, sendromun tanımı ve kapsadığı alan birebir biçimde durmaktadır.

Kraliçe arı sendromuna ilişkin gözlemler


Kraliçe arı sendromu hakkında yapılan araştırmalarda, yönetici pozisyonundaki bayanların, bilhassa de erkek hükümran bir mesleğe aitse; hemcinslerine daha eleştirel yaklaştığı hatta nazaranvde yükselmesi olası hemcinslerini engellemeye yönelik adımlar attığı gözlemlenmektedir.

Konu ile ilgili yapılan bir araştırmada bayan çalışanlara yöneltilen “daha evvel hiç, kadın bir yönetici tarafınca engellendiğinizi hissettiniz mi?” sorusuna %96 oranında “evet” cevabı verilmişti. .

Sendromun altında yatan muhtemel sebepler


Toronto Üniversitesinde yapılan bir çalışmaya nazaran; bayanlar, bayanlarla çalışmayı daha gerilimli buluyor. Tıpkı bayanların, erkeklerle çalışırken ise daha az gerilimli olduğu gözlemlendi. Bayanların bu sebeple kraliçe arı sendromu gösterdiği varsayım edilmektedir.

Bir öbür sebep olarak ise; kraliçe arı sendromu gösteren bayanların çoklukla adamların hükümran olduğu kesimlerde muvaffakiyet kazanmış bayanlar olduğu ve bayanların asimile olarak hemcinslerine karşı negatif bir tutum sergilediği düşünülmektedir. Aslında kraliçe arı sendromunun altında bir hemcinsler rekabetinden de öte; erkek hükümran bir toplumda genelde asimile olarak muvaffakiyetler kazanmış bayanların rekabeti yatmaktadır.

Erkekler içindeki rekabet ile bayanlar içindeki rekabet birbirinden biraz farklı


Psikolog Joyce Benenson
, bayanlarda görülen kraliçe arı sendromunu araştırmak için 5 yaşındaki çocuklardan oluşan bir kümesi kız ve erkek olarak ikiye ayırdı. Akabinde her iki kümeye da kendi ortasından birer önder belirledi ve birkaç gün bu durumu gözlemledi.

Benenson’ın aktardıklarına bakılırsa erkek kümesindeki öndere, küme üyeleri tarafınca başkan olmasından ötürü hürmet gösterilirken; kız kümesinde ise, öndere hürmet gösterilirken bir yandan da kimi kızların “niçin önder ben değilim?” sorusunu sorduğu tespit edildi. Benenson’ın yaptığı bu gözleme göre; iş omurundaki kraliçe arı sendromunu, bayanlar ile erkekler içindeki rekabet anlayışının farklılığına dayandırabiliriz.

Pembe taciz mağduru muyum?


Eğer iş ömründe yükselmeyi beklerken; gereksiz bir biçimde hemcinsi tarafınca engellenen, öteki çalışanlara oranla negatif bir muamele bakılırsan ve haksız bir biçimde erkek çalışanların yükseldiğine şahit olan bir bayansanız; kraliçe arı sendromu ya da pembe taciz kurbanı olduğunuzu tabir edebiliriz.

Hemşireler genel olarak bu mevzuda daha fazla şikayetçi


Bir iş yerinde ne kadar epeyce bayan var ise orada kraliçe arı sendromu yaşanma oranı da o kadar yüksektir. Bu sebeple Selçuk Üniversitesi Dr. Öğretim vazifelisi Melike TAŞDELEN BAŞ da bu bahse bilhassa değiniyor. Baş’ın bu mevzuda yaptığı araştırmaya bakılırsa; hastanelerde bakılırsavli bir fazlaca hemşire, senelerca kraliçe arı sendromuna maruz kalmaktadır.

Özellikle genç hemşirelerin, yaşça daha büyük hemşireler ve başhemşireler tarafınca önemli bir mobbinge maruz kaldığı ve yalnızca bu yüzden nazaranvinden istifa eden ya da nazaranv yerini değiştiren hemşirelerin olduğu söz edilmektedir. Şayet birebir hastanede erkek ve bayan işçi oranı yakın düzeylerde olsaydı, kraliçe arı sendromu oranı bu kadar yüksek olur muydu, bilemiyoruz.

İngiltere’nin birinci bayan başhekimi Prof. Dame Sally DAVIES de BAŞ’ın tezini doğrular bir biçimde 2014 yılında bir araştırma için mesleksel tecrübelerini anlatırken, “Özellikle tıpta gördüğüm kadarıyla, kadınlar kraliçe arı olmaktan zevk alıyorlar” dedi. elbetki bu görüş, DAVIES’in görüşüydü ve tahminen de hayatı boyunca daima benzeri karakterde beşerlerle çalışmak zorunda kalmıştı.

İşçi arılar da kraliçelere arılara genelde ön yargı ile yaklaşıyor


Yapılan araştırmalarda bayanların; erkek yöneticileri “yönetici” olarak tanımlarken, bayan yöneticileri ise “kadın yönetici” olarak tabir ettiği gözlemlendi. Birebir araştırmada bayan yöneticilerin 2/3’sinin “adamların bayanlardan daha şeffaf ve dürüst olduğu” nedeni öne sürülerek erkeklerle çalışmayı tercih ettiği söz edildi. Bu iki araştırmaya nazaran; bayanların hemcinsleri olan yöneticilere karşı ön yargılı olma ihtimalleri de bir çok yüksek.

Ünlü kraliçe arı sendromları


Eski Birleşik Krallık Başbakanı ve bununla birlikte ülkenin birinci bayan başbakanı olan Margaret Hilda Thatcher’ın nazaranve geldikten kısa bir süre içerisinde kadınlara karşı negatif ayrımcılık yaptığı argüman edilmiş hatta kendisi için yazılan bir fazlaca kitapta da bu tezden bahsedilmişti.

2004 yılında yayınlanan Mean Girls ve 2006 yılında yayınlanan The Devil Wears Prada imallerinde da kraliçe arı sendromu işlenmişti.

Editör görüşü


Sadece iş dünyasında değil, ömrün rastgele bir yerinde karşılaşabileceğimiz her türlü cinsiyetçiliğin, ne biçimde olursa olsun epey büyük bir yara ve en az ırkçılık kadar da büyük bir ayıp olduğunu sizlerle paylaşmak isteriz. Her ne kadar araştırmalar kraliçe arı sendromunu doğrular nitelikte olsa da; her bayanın bu genellemeye dahil edilemeyeğini, yöneticinizin bayan olmaktan da öte bir insan olduğunu, berbat yöneticilerin hem erkek birebir vakitte bayan olabileceğini düşünerek ön yargılarınızı yıkmanızı diliyoruz.

Peki ya sizler kraliçe arı sendromu hakkında neler düşünüyorsunuz?

Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 13 /