ahmetbeyler
Yeni Üye
Kollarımızdaki ve telefonlarımızdaki saatler her ne kadar 24 saati salisesine kadar her gün birebir sabitlikte gösterse de aslında durum gerçekte bu biçimde değil. Dünya, çeşitli niçinlerle kendi etrafındaki dönüşünü daha yavaş ya da süratli bir biçimde tamamlayabiliyor.
Bu niçinle de vakit zaman gündeme ‘Önümüzdeki yıl, bu yıldan bir saniye uzun/kısa’ olacak” üzere haberler gorebiliyoruz. İşte bu ortadaki fark, bilhassa teknolojik altyapı için büyük bir değer taşıyor. Bugün, bu düzensizlik hakkında ise ihtilal niteliğinde bir karara imza atıldı.
‘Artık saniye’, yakın gelecekten itibaren uygulanmayacak: Evvel öne sürülen nedenine, daha sonra karara bakalım:
1972 yılından bu yana tüm dünyada standart olarak kabul edilen Eşgüdümlü Üniversal Vakit (UTC), ortalama her 21 ayda bir ayarlanıyor, bir yıldaki saniye sayısına ‘artık saniye’ ismi verilen ek saniyeler eklenebiliyordu. Uygulama 1972’de yürürlüğe girdiğinden bu yana toplam 27 artık saniye eklenmiş durumda.
Fakat Dünya’nın dönüşünün yavaşlamasıyla oluşan bu artık saniyenin UTC’ye eklenmesi, bu sistemi benimseyen altyapı için bugüne kadar bazı önemli sıkıntılara yol açtı. Örneğin Cloudflare, 2017 yılında tam gece yarısında yaşadığı devasa DNS kesintisinin sebebini artık saniye olarak deklare etti. 2012 yılında ise Reddit, LinkedIn ve Foursquare üzere dev siteler çöktü.
Bu çöküşün art planını bir bilgisayarın gözünden ele almak daha mantıklı olacaktır: Bir daha sonraki güne 23. saat, 59. dakika ve 59. saniyenin akabinde girmeyi beklersiniz, değil mi? Lakin bir gün yapılan değişiklikle kolunuzdaki saat, bir anda 23. saat 59. dakika ve 60. saniyeye göstermeye başlıyor. İşte o 60. saniyeyi gördüğünüzde yeni bir güne girmiyor, yesyeni ve sizde bir karşılığı olmayan kavramla karşılaşıyorsunuz. O anda çalıştıracak hiç bir komutunuz olmuyor, ötürüsıyla çöküyorsunuz.
Teknoloji şirketleri, sistemlerinde meseleyle karşılaşmamak için uzun müddettir UTC’ye artık saniye eklenmesine karşı gelirken, bugün bu hususta nihayet somut bir adım atıldı.
Uluslararası Tartılar ve Ölçüler Bürosu’nda yapılan oylamada UTC’ye artık saniye eklenmemesine karar erildi. Lakin karar, 2035 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek. Yani önümüzdeki 10 yıl boyunca artık saniyeler UTC’ye eklenmeye devam edecek.
sonucun efektif olacağı tarih aralığı ise ‘En az 2135 yılına’ kadar açıklandı. Bu da, aksi bir karar alınmadıkça artık saniyenin en az 100 yıl boyunca UTC’ye eklenmeyeceği manasına geliyor. Bilim insanları, bu süreçte astronomik vakit ve atomik vakti eşitlemek için daha yeterli sistemler geliştirmeyi planlıyor.
Bu niçinle de vakit zaman gündeme ‘Önümüzdeki yıl, bu yıldan bir saniye uzun/kısa’ olacak” üzere haberler gorebiliyoruz. İşte bu ortadaki fark, bilhassa teknolojik altyapı için büyük bir değer taşıyor. Bugün, bu düzensizlik hakkında ise ihtilal niteliğinde bir karara imza atıldı.
‘Artık saniye’, yakın gelecekten itibaren uygulanmayacak: Evvel öne sürülen nedenine, daha sonra karara bakalım:
1972 yılından bu yana tüm dünyada standart olarak kabul edilen Eşgüdümlü Üniversal Vakit (UTC), ortalama her 21 ayda bir ayarlanıyor, bir yıldaki saniye sayısına ‘artık saniye’ ismi verilen ek saniyeler eklenebiliyordu. Uygulama 1972’de yürürlüğe girdiğinden bu yana toplam 27 artık saniye eklenmiş durumda.
Fakat Dünya’nın dönüşünün yavaşlamasıyla oluşan bu artık saniyenin UTC’ye eklenmesi, bu sistemi benimseyen altyapı için bugüne kadar bazı önemli sıkıntılara yol açtı. Örneğin Cloudflare, 2017 yılında tam gece yarısında yaşadığı devasa DNS kesintisinin sebebini artık saniye olarak deklare etti. 2012 yılında ise Reddit, LinkedIn ve Foursquare üzere dev siteler çöktü.
Bu çöküşün art planını bir bilgisayarın gözünden ele almak daha mantıklı olacaktır: Bir daha sonraki güne 23. saat, 59. dakika ve 59. saniyenin akabinde girmeyi beklersiniz, değil mi? Lakin bir gün yapılan değişiklikle kolunuzdaki saat, bir anda 23. saat 59. dakika ve 60. saniyeye göstermeye başlıyor. İşte o 60. saniyeyi gördüğünüzde yeni bir güne girmiyor, yesyeni ve sizde bir karşılığı olmayan kavramla karşılaşıyorsunuz. O anda çalıştıracak hiç bir komutunuz olmuyor, ötürüsıyla çöküyorsunuz.
Teknoloji şirketleri, sistemlerinde meseleyle karşılaşmamak için uzun müddettir UTC’ye artık saniye eklenmesine karşı gelirken, bugün bu hususta nihayet somut bir adım atıldı.
Uluslararası Tartılar ve Ölçüler Bürosu’nda yapılan oylamada UTC’ye artık saniye eklenmemesine karar erildi. Lakin karar, 2035 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek. Yani önümüzdeki 10 yıl boyunca artık saniyeler UTC’ye eklenmeye devam edecek.
sonucun efektif olacağı tarih aralığı ise ‘En az 2135 yılına’ kadar açıklandı. Bu da, aksi bir karar alınmadıkça artık saniyenin en az 100 yıl boyunca UTC’ye eklenmeyeceği manasına geliyor. Bilim insanları, bu süreçte astronomik vakit ve atomik vakti eşitlemek için daha yeterli sistemler geliştirmeyi planlıyor.