ahmetbeyler
Yeni Üye
Gerek yüzseneler evvel yaşanan savaşlar, gerekse de milyonlarca yıldır devam eden kıta hareketleri sonucunda dünya haritasında sonlar bir epeyce kez değişti. kimi vakit bir imparatorluğun doğuşu ya da çöküşüyle dünya haritası sil baştan çizilirken; yıllardır değişmeyen bir ayrıntı, öyküyü bilmeyen insanlarda ister istemez merak uyandırıyor.
Gelin artık daima birlikte Afrika kıtasındaki devletlere ilişkin sınırların niye öteki kıtalardaki devletlere bakılırsa daha düzgün olduğuna ve öbür kıtalarda da emsal bir olay olup olmadığına göz atalım.
Günümüzde de hala sömürge bölgesi olarak tabir ettiğimiz Afrika’nın kıssası, kestirim ettiğimizden epey daha eskilere dayanıyor.
Daha ileri düzey olan sömürge evresi ise 13. yüzyılda, 1215 sularında Portekiz’in Fas kıyılarını işgal etmesiyle başladı ve senelerca devam edecek olan sömürgenin birinci fitilini ateşledi.
Portekiz’in akabinde “ipini koparan emperyalist, Afrika’ya geldi” desek yeridir.
19. yüzyılın sonlarına geldiğimizde ise hem toprak büyüklüğü tıpkı vakitte nüfus bakımından dünyanın en büyük ikinci kıtası olan ve dünya üstündeki toprakların %24,4’üne sahip olan Afrika’da emperyalistler tarafınca işgale uğramamış hiç bir bölge (Etiyopya hariç) kalmadı. halbuki ki 1876 yılında işgal oranı kıta genelinde %10 idi. Bu oran yalnızca 14 yıl daha sonra 1890 yılında %90’a yükseldi.
Masadaki pasta büyük ve pahalı olunca Avrupalı devletler uzlaşma yoluna giderek pastanın dağılmasını önlemek istedi!
Afrika, potansiyel ve mevcut iş gücü bir kenara dursun, yer altı zenginliklerin bakımından dünyanın tahminen de en varlıklı kıtasıydı ve emperyalist devletler birbirleriyle arbede etmeden alabilecekleri en büyük hissesi almak istiyordu. İşte bu doğrultuda Belçika Hükümdarı II. Leopold’un daveti üzerine Almanya’nın Berlin kentinde bir konferans düzenlendi.
Berlin Konferansı sonucunda Afrika kıtası 52 farklı bölgeye ayrıldı. Bölge ayrımları yapılırken dikkat edilen birincil ve en değerli konu yer altı kaynaklarıydı. Bu doğrultuda Afrika kıtasına enlem ve boylam çizgileri de gözetilerek hudutlar çizildi.
Bu 52 bölge (her biri kağıt üzerinde devlet), Birleşik Krallık (20), Fransa (18), Portekiz (5), İspanya (4), İtalya (3) ve Belçika (2) içinde güç ve toprak değerine nazaran paylaşıldı. Ayrıyeten bir daha bu konferans kararında hissesine düşen bölgeyi işgal eden devletin, fiilen orada asker bulundurması mecburî kılındı. Asker bulundurmaması durumunda ise öbür devletlerin askersiz bölgeyi sahiplenmesine müsaade verilmiş sayılacaktı.
Halen devam eden Afrika problemlerinin temelinde o gün alınan kararların hissesi çok yüksek.
Berlin Konferansı’nda Avrupalı devletlerin kendi çıkarlarına nazaran cetvellerle hudutlar çizmesinin olumsuz tesirleri günümüzde bile hala devam etmektedir. Bu ölçüsüz hudut ayrımları ile tıpkı kabile 3 farklı devlete ayrılmış ya da birbirine düşman ve büsbütün zıt iki kabile tıpkı devlete verilmiştir.
Cetvelle hudut ayrımının getirdiği bu problemden ötürü Afrika ülkelerinde devamlı olarak sınır savaşı, iç savaş, siyasi istikrarsızlık ve halk ayaklanması üzere olumsuz durumlar baş göstermektedir. Bu da doğal olarak Afrika’nın günümüzde yaşadığı maddi, temel gereksinim, eğitim ve sanayi üzere sıkıntılara sebep olmaktadır.
Günümüzde Avrupalılar Afrika’dan elini eteğini çekmiş üzere gözükse de Afrika’da mevcut durumun müspet olduğundan bahsetmek güç.
Bağımsızlık yılları
Her ne kadar bugün Avrupalı devletler askerlerini Afrika’dan çekip sömürgeye son verdiklerini söz etseler de hem geçmişte attıkları adımlardan tıpkı zamanda miras bıraktıkları sıkıntılardan ötürü Afrika’nın genel durumunun âlâ olduğundan bahsetmek pek mümkün değil.
Nüfusunun %50’si 19 yaş altı ergenlerden ve 54 farklı devletten oluşan Afrika kıtası, geçmişte büsbütün sömürülmüş bir kıta olmasaydı tahminen de sahip olduğu genç nüfus ve yer altı zenginlikleriyle birlikte, dünyanın en gelişmiş bölgelerinden biri olabilirdi.
Dünya haritasından daha sonra biraz da Amerika kıtasına yakından bakarsanız orada da bir Afrika görmeniz mümkün.
bilgileri ve sebepleriyle Afrika devletlerinin sonlarının niye düzgün olduğunu deklare ettiktan daha sonra tıpkı Afrika üzere bir devir sömürge devri hayatış ve hudutlar bakımından da yazgısı farklı olmayan Amerika Birleşik Devletleri’ne değinmesek olmazdı. Her ne kadar bizler Amerika’daki farklı idari üniteleri eyalet olarak söz etsek de bununla birlikte bu eyaletler için “devlet” sözü de doğrudur. esasen Amerika Birleşik Devletleri’nin ismi de günümüzde içerisinde bulunan 50 eyaletten (devlet) gelmektedir.
Bir vakit içinder Birleşik Krallık sömürgesi olan ABD’deki eyaletlerin sonları da yakından incelediğinizde tıpkı Afrika’daki üzere cetvelle çizilmiş üzere düzgündür zira bu hudutlar da masabaşında çizilmiş sonlardır. ABD’deki eyaletlerin sonları çizilirken enlem ve boylam çizgileri, çöl, otoyol, su yolları ve nehirler üzere etkenlere dikkat edilerek çizilmiştir.
Eğer her şey Avrupalı devletlerin istediği üzere devam etseydi, bugün ülkemizin hudutları da cetveller tarafınca çizilmiş olacaktı.
I. Dünya Savaşı devam ederken Avrupalı devletler, kendi ortalarında bir epey saklı muahede yaparak toprak paylaşımı konusunda ön adım atmıştı. Bu bilinmeyen mutabakatlardan biri olan Sykes-Picot Anlaşması da ülkemizin doğu ve güney kısımlarının sonlarını tıpkı cetvelle çizilmiş üzere bölüyordu.
Birleşik Krallık ile Fransa içinde imzalanan ve Rusya’nın da onay verdiği bu bâtın muahede, ondan sonrasında tıpkı başka zımnî mutabakatlar üzere Rusya tarafınca ifşa edildi. Sykes – Picot Anlaşması’ndaki hudutların Sevr’e göre daha net sonlar olduğunu ama her iki mutabakatta da yer alan haritaların artık paçavra olduklarını rahatlıkla söz edebiliriz.
Sınırları masa başında cetvelle değil de toprak üzerinde süngü çabası vererek çizilmiş bir devlet olmanın haklı gururunu eğitim ve bilimle birleştirip gelecek jenerasyonlara layıkıyla aktarabilmek dileklerimizle…
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 /
Gelin artık daima birlikte Afrika kıtasındaki devletlere ilişkin sınırların niye öteki kıtalardaki devletlere bakılırsa daha düzgün olduğuna ve öbür kıtalarda da emsal bir olay olup olmadığına göz atalım.
Günümüzde de hala sömürge bölgesi olarak tabir ettiğimiz Afrika’nın kıssası, kestirim ettiğimizden epey daha eskilere dayanıyor.
- Afrika kıtası ve sömürgeci devletlerin hakim oldukları bölgeler
Daha ileri düzey olan sömürge evresi ise 13. yüzyılda, 1215 sularında Portekiz’in Fas kıyılarını işgal etmesiyle başladı ve senelerca devam edecek olan sömürgenin birinci fitilini ateşledi.
Portekiz’in akabinde “ipini koparan emperyalist, Afrika’ya geldi” desek yeridir.
- Maviler Fransa, kırmızılar Birleşik Krallık ve kahverengi çizgiler başka sömürgeci devletlerin rotasını söz ediyor.
19. yüzyılın sonlarına geldiğimizde ise hem toprak büyüklüğü tıpkı vakitte nüfus bakımından dünyanın en büyük ikinci kıtası olan ve dünya üstündeki toprakların %24,4’üne sahip olan Afrika’da emperyalistler tarafınca işgale uğramamış hiç bir bölge (Etiyopya hariç) kalmadı. halbuki ki 1876 yılında işgal oranı kıta genelinde %10 idi. Bu oran yalnızca 14 yıl daha sonra 1890 yılında %90’a yükseldi.
Masadaki pasta büyük ve pahalı olunca Avrupalı devletler uzlaşma yoluna giderek pastanın dağılmasını önlemek istedi!
Afrika, potansiyel ve mevcut iş gücü bir kenara dursun, yer altı zenginliklerin bakımından dünyanın tahminen de en varlıklı kıtasıydı ve emperyalist devletler birbirleriyle arbede etmeden alabilecekleri en büyük hissesi almak istiyordu. İşte bu doğrultuda Belçika Hükümdarı II. Leopold’un daveti üzerine Almanya’nın Berlin kentinde bir konferans düzenlendi.
Berlin Konferansı sonucunda Afrika kıtası 52 farklı bölgeye ayrıldı. Bölge ayrımları yapılırken dikkat edilen birincil ve en değerli konu yer altı kaynaklarıydı. Bu doğrultuda Afrika kıtasına enlem ve boylam çizgileri de gözetilerek hudutlar çizildi.
Bu 52 bölge (her biri kağıt üzerinde devlet), Birleşik Krallık (20), Fransa (18), Portekiz (5), İspanya (4), İtalya (3) ve Belçika (2) içinde güç ve toprak değerine nazaran paylaşıldı. Ayrıyeten bir daha bu konferans kararında hissesine düşen bölgeyi işgal eden devletin, fiilen orada asker bulundurması mecburî kılındı. Asker bulundurmaması durumunda ise öbür devletlerin askersiz bölgeyi sahiplenmesine müsaade verilmiş sayılacaktı.
Halen devam eden Afrika problemlerinin temelinde o gün alınan kararların hissesi çok yüksek.
Berlin Konferansı’nda Avrupalı devletlerin kendi çıkarlarına nazaran cetvellerle hudutlar çizmesinin olumsuz tesirleri günümüzde bile hala devam etmektedir. Bu ölçüsüz hudut ayrımları ile tıpkı kabile 3 farklı devlete ayrılmış ya da birbirine düşman ve büsbütün zıt iki kabile tıpkı devlete verilmiştir.
Cetvelle hudut ayrımının getirdiği bu problemden ötürü Afrika ülkelerinde devamlı olarak sınır savaşı, iç savaş, siyasi istikrarsızlık ve halk ayaklanması üzere olumsuz durumlar baş göstermektedir. Bu da doğal olarak Afrika’nın günümüzde yaşadığı maddi, temel gereksinim, eğitim ve sanayi üzere sıkıntılara sebep olmaktadır.
Günümüzde Avrupalılar Afrika’dan elini eteğini çekmiş üzere gözükse de Afrika’da mevcut durumun müspet olduğundan bahsetmek güç.
Bağımsızlık yılları
Her ne kadar bugün Avrupalı devletler askerlerini Afrika’dan çekip sömürgeye son verdiklerini söz etseler de hem geçmişte attıkları adımlardan tıpkı zamanda miras bıraktıkları sıkıntılardan ötürü Afrika’nın genel durumunun âlâ olduğundan bahsetmek pek mümkün değil.
Nüfusunun %50’si 19 yaş altı ergenlerden ve 54 farklı devletten oluşan Afrika kıtası, geçmişte büsbütün sömürülmüş bir kıta olmasaydı tahminen de sahip olduğu genç nüfus ve yer altı zenginlikleriyle birlikte, dünyanın en gelişmiş bölgelerinden biri olabilirdi.
Dünya haritasından daha sonra biraz da Amerika kıtasına yakından bakarsanız orada da bir Afrika görmeniz mümkün.
bilgileri ve sebepleriyle Afrika devletlerinin sonlarının niye düzgün olduğunu deklare ettiktan daha sonra tıpkı Afrika üzere bir devir sömürge devri hayatış ve hudutlar bakımından da yazgısı farklı olmayan Amerika Birleşik Devletleri’ne değinmesek olmazdı. Her ne kadar bizler Amerika’daki farklı idari üniteleri eyalet olarak söz etsek de bununla birlikte bu eyaletler için “devlet” sözü de doğrudur. esasen Amerika Birleşik Devletleri’nin ismi de günümüzde içerisinde bulunan 50 eyaletten (devlet) gelmektedir.
Bir vakit içinder Birleşik Krallık sömürgesi olan ABD’deki eyaletlerin sonları da yakından incelediğinizde tıpkı Afrika’daki üzere cetvelle çizilmiş üzere düzgündür zira bu hudutlar da masabaşında çizilmiş sonlardır. ABD’deki eyaletlerin sonları çizilirken enlem ve boylam çizgileri, çöl, otoyol, su yolları ve nehirler üzere etkenlere dikkat edilerek çizilmiştir.
Eğer her şey Avrupalı devletlerin istediği üzere devam etseydi, bugün ülkemizin hudutları da cetveller tarafınca çizilmiş olacaktı.
I. Dünya Savaşı devam ederken Avrupalı devletler, kendi ortalarında bir epey saklı muahede yaparak toprak paylaşımı konusunda ön adım atmıştı. Bu bilinmeyen mutabakatlardan biri olan Sykes-Picot Anlaşması da ülkemizin doğu ve güney kısımlarının sonlarını tıpkı cetvelle çizilmiş üzere bölüyordu.
Birleşik Krallık ile Fransa içinde imzalanan ve Rusya’nın da onay verdiği bu bâtın muahede, ondan sonrasında tıpkı başka zımnî mutabakatlar üzere Rusya tarafınca ifşa edildi. Sykes – Picot Anlaşması’ndaki hudutların Sevr’e göre daha net sonlar olduğunu ama her iki mutabakatta da yer alan haritaların artık paçavra olduklarını rahatlıkla söz edebiliriz.
Sınırları masa başında cetvelle değil de toprak üzerinde süngü çabası vererek çizilmiş bir devlet olmanın haklı gururunu eğitim ve bilimle birleştirip gelecek jenerasyonlara layıkıyla aktarabilmek dileklerimizle…
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 /