A4 Kağıtları Neden Küsuratlı Bir Boyuta Sahiptir?

ahmetbeyler

Yeni Üye
henüz her insanın ömründe olan eserler vardır. Daima gözümüzün önündedirler, lakin gerilerindeki matematiği pek düşünmeyiz. örneğin içecek kutularının 350 değil de 330 ml üretilmesinin bir niçini vardır. Ya da damacanalar niye 20 değil de 19 litre olarak üretilir? Bu sorulara yanıt sunmak ismine nizamlı aralıklarla içerikler hazırlıyoruz. Bugün ise bir daha her insanın kullandığı A4 kağıt boyutunun niye 20×30 cm değil de 21×29,7 cm olarak üretildiğini açıklayacağız. Tahminen daha evvel fazlaca fazla A4 kağıdı kullansanız da ölçülerinin üzerinde epeyce durmadınız, fakat bu kağıtların küsuratlı ölçülerle üretilmesinin bir niçini var.

Bir A4 kağıdı, 210×297 milimetredir. Bunu inç cinsinden verirsek karşımıza 8,3×11,7 inçlik bir ölçü çıkacaktır. Pekala bu kağıt niye küsuratlı? Yalnızca bu biçimde daha hoş diye mi bu ölçü ünitesini kullanmışlar. Bugün sizlere A4 kağıdının ardındaki matematiği anlatacağız.

A4 kağıdının boyutu niye küsuratlıdır?


A4 kağıdının da ortasında yer aldığı “A” kağıt boyutları vardır. Bunlar A0’dan başlar ve A8’e kadar devam eder. ISO A serisi olarak isimlendirilen bu kağıtların ardındaki matematik, hepsinin birebir en uzunluk oranına sahip olmasında yatar. Yani 29,7×42 cm boyuta sahip A3 kağıdı uzun alanından ikiye böldüğünüzde A4 elde etmiş olursunuz. 42’yi 2’ye böldüğünüzde 21 sayısını bulursunuz. Bu da 21×29,7; yani A4 kağıdının boyutunu verir. A4’ün ortasında yer aldığı A formatının tamamı 1:1.414 en-boy oranına sahiptir. A serisindeki kağıtların matematiksel formülü ise 1:√2’dir. Yani bu oran A1’de geçerli olacağı üzere A4’te de birebir biçimde geçerli olacaktır.

A4 kağıdının niye küsuratlı olduğunu örneklerle açıklayalım.


örneğin kare bir kağıdı birebir mantıkla ikiye böldüğünüzü düşünelim. Bu kağıt 40×40 cm olsun. Bu sayfayı ikiye böldüğünüzde 20×40 cm olacaktır. Birinci başta 1:1 oranına sahip olan kağıt, bölündüğünde 1:2 oranına dönüşecektir. Bu kağıdın büyük kısmını ikiye böldüğünüzde ise 20×20 cm sayfasına ulaşacaktır. Yani A formatında tek atakta ulaşabileceğiniz en-boy oranına kare kağıtta iki atılımda ulaşabilirsiniz.

Konuyu daha uygun kavramak için bu kere de bir dikdörtgen üzerinden örnek verelim. Üstelik A4 formatına yakın olan 20×30 cm olsun bu kağıdımız. Kağıdımız birinci etapta 1:1.5 formatında. Bu kağıdın uzun kenarını böldüğümüzde karşımıza 15×20 cm’lik bir kağıt çıkacak. Bu evrede kağıdımızın en-boy oranı 1:1.25 olduğunu görüyoruz. İşte A formatının standartlaşmasının ana niçini başka formatların bilakis daima tıpkı en-boy oranında kalabilmesi. A4 kağıdı üzerinde yapılan bir çalışmayı birebir oranları koruyarak A3 oranında kullanabilirsiniz.

A4’ün içlerinde yer aldığı “A” kağıt boyutlarının tarihi ve kabul edilme aşaması


A serisi kağıt boyutları birinci vakit içinderda Almanya’da 1922 yılında kabul edildi. Uzun yıllar boyunca Almanya’da kullanılan bu standart 1975 yılında ISO 216 adı altında bir standart halini aldı. Bu standart günümüzde Kuzey Amerika ve Kanada haricinde tüm dünyada kullanılıyor.

Bu standarda nazaran her kağıt bundan evvelkinin uzun kenarının iki eşit modüle bölünmesiyle elde ediliyor. Temel boyut olan A0; 841×1189 mm boyutuna sahiptir ve bu da 1 metre karelik alana denk gelir. Elde edilen bir metre karelik alan kare değil, dikdörtgen bir yapıya sahiptir. Üzerine kurulan matematiğe göre bu dikdörtgenin en-boy oranı öbür A formatlarında da her vakit korunmaya devam eder. Bu en-boy oranı da 1:1.414’e denk gelir.


Bugün sizlere A4 kağıt formatının niye 20×30 değil de 21×29,7 cm ölçülerine sahip olduğunu deklare ettik. Bu stil içeriklerin devamının gelmesini istiyorsanız bizlere yorumlar kısmından ulaşabilirsiniz.

Kaynak: 1, 2, 3, 4, 5