ahmetbeyler
Yeni Üye
Bugün barış ortasında yaşayan kardeş ülkeler üzere görünmelerine karşın Avrupa devletleri tarih boyunca savaşmış ve sayısız insanın kanı ellerine bulaşmıştır. 30 Yıl Savaşları olarak tarihe geçen bir savaşlar devri ise tahminen de Avrupa tarihinin en kara lekesidir. Büyük savaşların yanı sıra küçük çatışmaların ve büyük bir kıtlığın da yaşandığı 30 Yıl Savaşları boyunca 8 milyondan fazla insan ömrünü kaybetti.
Her şey Katolikliklik haricindeki her mezhebi yasaklayan bir kral ile başladı. Akabinde yaşanan isyanlar aslına bakarsanız bugün bile ortalarındaki barış pamuk ipliğine bağlı olan Avrupa devletlerini bir anda alevlendirdi ve herkes birbirine girdi. En sonunda barış sağlanmış olsa da yaşanan olaylar niçiniyle kıtadaki tertip tekrar eskisi üzere olmadı. Gelin 30 Yıl Savaşları nedir, nasıl bitmiş oldu yakından bakalım ve bugünü bile etkileyen sonuçlarını gorelim.
30 Yıl Savaşları nedir? Her şeyi tek bir yasak başlattı:
1618 – 1648 yılları içinde neredeyse 17. yüzyılın birinci yarısı boyunca süren 30 Yıl Savaşları, Avusturya Arşidükü II. Ferdinand’ın Kutsal Roma İmparatorluğu’nun başına geçmesiyle başladı. II. Ferdinand’ın imza attığı birinci karar, imparatorluk sonların içerisinde bulunan her insanın Katolik olmak zorunda olduğunu duyurmak oldu.
Bu karar, 1555 yılında imzalanan Augsburg Barışı’na karşıttı. Zira bu muahedeye nazaran genel bir dini yapı olsa bile herkes bulunduğu devlete nazaran dilediği dini seçebilirdi. Bu barış antlaşması daha sonrası Avrupa kıtasında Katolikliğin yanı sıra Protestanlık, Lutheranizm ve Kalvinizm üzere mezhepler ortaya çıkmış ve kendine takipçiler bulmuştu.
1583 – 1588 yılları içinde yaşanan Köln Savaşı ve 1609 yılındaki Julich Veraset Savaşı yüzünden esasen Kutsal Roma İmparatorluğu patlamaya hazır bir bomba üzereydi. Çünkü bu imparatorluk özerk devletlerden oluşuyordu ve II. Ferdinand’ın aldığı bu karar, imparatorluğun temel taşlarını yerinden oynatacak üzereydi.
30 Yıl Savaşları’nın sebebi nedir? Birinci isyan Bohemya Krallığı’nda başladı:
II. Ferdinand’ın aldığı bu sonucu iletmek için Bohemya Krallığı’na gelen bir elçi Prag Kalesi’nin camından dışarı atılmıştı. Zira Avusturya ve Çek soyluların yönettiği Bohemya Krallığı Protestandı. İsveç ve Danimarka – Norveç Krallıklarının da takviyesini alan Bohemyalı soylular isyan ederek 30 Yıl Savaşları’nı resmen başlatmış oldular.
1618 yılındaki isyanla başlayan 30 Yıl Savaşları’nın birinci on yılında Almanya da Protestan Birliğine katıldı. II. Ferdinand ise kendi üzere Katolik olan yeğeni İspanya Hükümdarı IV. Phillip ile anlaşmıştı. En kanlı çatışma ise Transilvanya’da yaşandı ve bu savaşa Polonyalılar da katıldı. Daha da ilginci, bu savaşa Osmanlı askerleri de katılmıştı. Kont Dracula efsanesini başlatan olaylar burada yaşanmıştır.
Savaşın birinci senelerında II. Ferdinand ile birlikte savaşan Katolik Birliği büyük zaferler elde etti. Doğu ve Kuzey Avusturya’daki isyanlar bastırıldı. Danimarka – Norveç Hükümdarı IV. Christian’ın takviyesi Protestanların elini güçlendirdi. İskoçya’dan gelen askerler ise başarılı bir sonuç alamadılar.
Adolf sahneye çıkıyor:
Yok bu bildiğimiz küçük bıyıklı Adolf değil. İsveç hükümdarı olan II. Gustav Adolf, 1630 yılında büyük bir güçle Protestan Birliğine katıldı ve Katolik Birliğini geri püskürterek kaybedilen toprakları geri kazandı. İsveç Hükümdarının 1632 yılındaki Lutzen Savaşı’nda öldürülmesi ise istikrarları bir daha değiştirdi.
Bohemyalı bir soylu olan Albrecht von Wallenstein, alınan bölgeleri yağmalama kelamı karşılığında II. Ferdinand’ın yanında yer almıştı. 50 bin kişilik bir ordu ile İsveçlilerin üzerine saldırdı. aslına bakarsan kuvvetli hükümdarlarını kaybeden İsveçliler, 1635 yılında yapılan bu taarruz kararında mağlup oldular.
30 Yıl Savaşları sırasında neler oldu? Fransızlar fazlaca bile beklemişti:
Fransa Krallığı Katolikti ve Bohemya Krallığı etrafında toplanan berabern şad değillerdi. bir daha de Habsburgların rakibi oldukları için 1635 yılında II. Ferdinand’a karşı savaş katıldılar. Tam iki yıl boyunca uğraşsalar da tek bir galibiyet bile alamadılar. Bu sırada II. Ferdinand ölmüş, yerine oğlu III. Ferdinand gelmişti.
III. Ferdinand, İspanya ile birlikte hareket ediyordu. 1640 yılında Portekizlilerin İspanya’ya isyan etmesi işleri uygunca karıştırdı. İspanya güç kaybetmişti. 1642 yılında İsveçliler yine sahneye çıktı ve Katolik Birliği’ne bir darbe daha indirdiler. Gariptir, 1643 yılında Danimarka – Norveç Krallığı sefer Katoliklerin tarafında savaşmaya başladı.
1643 yılında Fransız hükümdarı XIII. Louis öldü ve yerine oğlu XIV. Louis geçti. XIV. Louis çabucak hemen bir çocuk olduğu için ülkede büyük bir otorite boşluğu vardı. Tüm bunlara karşın Fransa güçlendi ve 1645 yılında yapılan Herbsthausen Savaşı’nda büyük bir galibiyet aldı. Birebir yıl İsveç, Viyana’ya saldırdı lakin alamadı.
30 Yıl Savaşları nasıl bitmiş oldu? Prag Kalesi’nin ele geçirilmesi daha sonrası en sonunda barış sağlandı:
1647 yılında Octavio Piccolomini komutasındaki Katolik askerleri İsveç ve Fransa ordusunu geri püskürttü. 1648 yılında İsveçliler, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun elinde bulunan Prag Kalesi’ni ele geçirdiler ve yağmaladılar. bir süre Avusturya toprakları Katoliklerin elinde kaldı.
1648 yılı boyunca büyük savaşlar olmasa da irili ufaklı pek çatışma oldu. İspanya, Portekiz ve Hollanda üstündeki denetimini kaybetti. Almanca konuşan Orta Avrupa ülkeleri büyük haklar kazandı ve en sonunda Westphalia Barışı ismi verilen bir antlaşma imzalanarak 30 Yıl Savaşları bitmiş oldurildi.
30 Yıl Savaşları’nın sonuçları:
1618 yılındaki Bohemya isyanıyla başlayan ve 1648 yılındaki Westphalia Barışı ile sonlanan 30 Yıl Savaşları boyunca Avrupa’daki çatışmalar, yaşanan kıtlık ve tifüs salgını niçiniyle 8 milyondan fazla insan ömrünü kaybetti. O devrin nüfusunu düşündüğümüzde bu sayı akıl alır üzere değil.
30 Yıl Savaşları kararında kıtadaki tüm güç istikrarları değişti. Katolik Kilisesi’nin siyasi otoritesi azaldı. Tarihçilere bakılırsa ulus devletlerin temeli bu vakitte atıldı, Avrupa ülkelerinin sabit hudutları çizildi, laiklik ya da genel dini kurallar yerine her devletin kendi kararlarını almasının önü açıldı.
17. yüzyılda tüm Avrupa devletlerinin birbirine girdiği milyonlarca kişinin vefatına niye olan 30 Yıl Savaşları nedir, nasıl bitmiş oldu gibi merak edilen soruları yanıtlayarak savaşın neticelerindan bahsettik. Bahis hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Her şey Katolikliklik haricindeki her mezhebi yasaklayan bir kral ile başladı. Akabinde yaşanan isyanlar aslına bakarsanız bugün bile ortalarındaki barış pamuk ipliğine bağlı olan Avrupa devletlerini bir anda alevlendirdi ve herkes birbirine girdi. En sonunda barış sağlanmış olsa da yaşanan olaylar niçiniyle kıtadaki tertip tekrar eskisi üzere olmadı. Gelin 30 Yıl Savaşları nedir, nasıl bitmiş oldu yakından bakalım ve bugünü bile etkileyen sonuçlarını gorelim.
30 Yıl Savaşları nedir? Her şeyi tek bir yasak başlattı:
1618 – 1648 yılları içinde neredeyse 17. yüzyılın birinci yarısı boyunca süren 30 Yıl Savaşları, Avusturya Arşidükü II. Ferdinand’ın Kutsal Roma İmparatorluğu’nun başına geçmesiyle başladı. II. Ferdinand’ın imza attığı birinci karar, imparatorluk sonların içerisinde bulunan her insanın Katolik olmak zorunda olduğunu duyurmak oldu.
Bu karar, 1555 yılında imzalanan Augsburg Barışı’na karşıttı. Zira bu muahedeye nazaran genel bir dini yapı olsa bile herkes bulunduğu devlete nazaran dilediği dini seçebilirdi. Bu barış antlaşması daha sonrası Avrupa kıtasında Katolikliğin yanı sıra Protestanlık, Lutheranizm ve Kalvinizm üzere mezhepler ortaya çıkmış ve kendine takipçiler bulmuştu.
1583 – 1588 yılları içinde yaşanan Köln Savaşı ve 1609 yılındaki Julich Veraset Savaşı yüzünden esasen Kutsal Roma İmparatorluğu patlamaya hazır bir bomba üzereydi. Çünkü bu imparatorluk özerk devletlerden oluşuyordu ve II. Ferdinand’ın aldığı bu karar, imparatorluğun temel taşlarını yerinden oynatacak üzereydi.
30 Yıl Savaşları’nın sebebi nedir? Birinci isyan Bohemya Krallığı’nda başladı:
II. Ferdinand’ın aldığı bu sonucu iletmek için Bohemya Krallığı’na gelen bir elçi Prag Kalesi’nin camından dışarı atılmıştı. Zira Avusturya ve Çek soyluların yönettiği Bohemya Krallığı Protestandı. İsveç ve Danimarka – Norveç Krallıklarının da takviyesini alan Bohemyalı soylular isyan ederek 30 Yıl Savaşları’nı resmen başlatmış oldular.
1618 yılındaki isyanla başlayan 30 Yıl Savaşları’nın birinci on yılında Almanya da Protestan Birliğine katıldı. II. Ferdinand ise kendi üzere Katolik olan yeğeni İspanya Hükümdarı IV. Phillip ile anlaşmıştı. En kanlı çatışma ise Transilvanya’da yaşandı ve bu savaşa Polonyalılar da katıldı. Daha da ilginci, bu savaşa Osmanlı askerleri de katılmıştı. Kont Dracula efsanesini başlatan olaylar burada yaşanmıştır.
Savaşın birinci senelerında II. Ferdinand ile birlikte savaşan Katolik Birliği büyük zaferler elde etti. Doğu ve Kuzey Avusturya’daki isyanlar bastırıldı. Danimarka – Norveç Hükümdarı IV. Christian’ın takviyesi Protestanların elini güçlendirdi. İskoçya’dan gelen askerler ise başarılı bir sonuç alamadılar.
Adolf sahneye çıkıyor:
Yok bu bildiğimiz küçük bıyıklı Adolf değil. İsveç hükümdarı olan II. Gustav Adolf, 1630 yılında büyük bir güçle Protestan Birliğine katıldı ve Katolik Birliğini geri püskürterek kaybedilen toprakları geri kazandı. İsveç Hükümdarının 1632 yılındaki Lutzen Savaşı’nda öldürülmesi ise istikrarları bir daha değiştirdi.
Bohemyalı bir soylu olan Albrecht von Wallenstein, alınan bölgeleri yağmalama kelamı karşılığında II. Ferdinand’ın yanında yer almıştı. 50 bin kişilik bir ordu ile İsveçlilerin üzerine saldırdı. aslına bakarsan kuvvetli hükümdarlarını kaybeden İsveçliler, 1635 yılında yapılan bu taarruz kararında mağlup oldular.
30 Yıl Savaşları sırasında neler oldu? Fransızlar fazlaca bile beklemişti:
Fransa Krallığı Katolikti ve Bohemya Krallığı etrafında toplanan berabern şad değillerdi. bir daha de Habsburgların rakibi oldukları için 1635 yılında II. Ferdinand’a karşı savaş katıldılar. Tam iki yıl boyunca uğraşsalar da tek bir galibiyet bile alamadılar. Bu sırada II. Ferdinand ölmüş, yerine oğlu III. Ferdinand gelmişti.
III. Ferdinand, İspanya ile birlikte hareket ediyordu. 1640 yılında Portekizlilerin İspanya’ya isyan etmesi işleri uygunca karıştırdı. İspanya güç kaybetmişti. 1642 yılında İsveçliler yine sahneye çıktı ve Katolik Birliği’ne bir darbe daha indirdiler. Gariptir, 1643 yılında Danimarka – Norveç Krallığı sefer Katoliklerin tarafında savaşmaya başladı.
1643 yılında Fransız hükümdarı XIII. Louis öldü ve yerine oğlu XIV. Louis geçti. XIV. Louis çabucak hemen bir çocuk olduğu için ülkede büyük bir otorite boşluğu vardı. Tüm bunlara karşın Fransa güçlendi ve 1645 yılında yapılan Herbsthausen Savaşı’nda büyük bir galibiyet aldı. Birebir yıl İsveç, Viyana’ya saldırdı lakin alamadı.
30 Yıl Savaşları nasıl bitmiş oldu? Prag Kalesi’nin ele geçirilmesi daha sonrası en sonunda barış sağlandı:
1647 yılında Octavio Piccolomini komutasındaki Katolik askerleri İsveç ve Fransa ordusunu geri püskürttü. 1648 yılında İsveçliler, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun elinde bulunan Prag Kalesi’ni ele geçirdiler ve yağmaladılar. bir süre Avusturya toprakları Katoliklerin elinde kaldı.
1648 yılı boyunca büyük savaşlar olmasa da irili ufaklı pek çatışma oldu. İspanya, Portekiz ve Hollanda üstündeki denetimini kaybetti. Almanca konuşan Orta Avrupa ülkeleri büyük haklar kazandı ve en sonunda Westphalia Barışı ismi verilen bir antlaşma imzalanarak 30 Yıl Savaşları bitmiş oldurildi.
30 Yıl Savaşları’nın sonuçları:
1618 yılındaki Bohemya isyanıyla başlayan ve 1648 yılındaki Westphalia Barışı ile sonlanan 30 Yıl Savaşları boyunca Avrupa’daki çatışmalar, yaşanan kıtlık ve tifüs salgını niçiniyle 8 milyondan fazla insan ömrünü kaybetti. O devrin nüfusunu düşündüğümüzde bu sayı akıl alır üzere değil.
30 Yıl Savaşları kararında kıtadaki tüm güç istikrarları değişti. Katolik Kilisesi’nin siyasi otoritesi azaldı. Tarihçilere bakılırsa ulus devletlerin temeli bu vakitte atıldı, Avrupa ülkelerinin sabit hudutları çizildi, laiklik ya da genel dini kurallar yerine her devletin kendi kararlarını almasının önü açıldı.
17. yüzyılda tüm Avrupa devletlerinin birbirine girdiği milyonlarca kişinin vefatına niye olan 30 Yıl Savaşları nedir, nasıl bitmiş oldu gibi merak edilen soruları yanıtlayarak savaşın neticelerindan bahsettik. Bahis hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.