ahmetbeyler
Yeni Üye
Günümüzde iş güvenliği ve personellerin hakları geçmişe kıyasla epeyce daha büyük bir kıymete sahip. Bugün bir fazlaca ülkenin bahisle ilgili daha dikkatli bir hal sergilemesi ise onlarca yıl öncesine dayanıyor. 1 Mayıs’ı her yıl kutlamamızın ve çalışanların emeklerine karşı bir defa daha teşekkür etmemizin niçini de tam olarak bu.
1 Mayıs’ın günümüzde hala kutlanmasının ve Personel ve İşçi Bayramı yahut yeni global ismiyle Emek ve Dayanışma Günü’nün çıkış noktasını hiç düşündünüz mü? Günümüze kadar gelen ve personellerin isyanı üzerine başlayan bu bayramın öyküsünü sizler için araştırdık. Gelin, daima birlikte emekçilerin yaşadığı zorluklar karşısında 1 Mayıs’ı kazanma kıssasını daima bir arada inceleyelim.
Çalışanların sesleri birinci vakit içinderda Avustralya’da yükseldi
1 Mayıs’ın fitilini ateşleyen ve emekçileri çalışma şartlarını uygunlaştırmak için harekete geçmeye iten birinci adım Avustralyalı emekçilerden geldi. O devirler hükümetler ve patronlar başta olmak üzere dünyanın büyük bir çoğunluğu çalışanların haklarını görmezden geliyor ve adeta emekçileri köle üzere çalıştırıyordu. Sıhhatleri, temel gereksinimleri ve hakları bile görmezden gelinen çalışanlar, bir gün bu duruma karşı harekete geçti.
1856 yılında Avustralyalı taş ve inşaat çalışanları, sekiz saatlik iş günü hakkını elde etmek emeliyle bir yürüyüş gerçekleştirdi. Melbourne Üniversitesi Parlamento Evi’ne kadar devam eden yürüyüş, o periyot için dünya çapında pek tesirli olmuş üzere gibi görünmese de büyük bir isyanın başlangıcı olmuştu. Çalışanlar haklarını savunması gerektiğinin farkına vardı ve olayın üzerinden geçen 30 yılın akabinde yeni bir aksiyon daha alındı.
Chicago’da yarım milyon insan greve katıldı
Tarih 1 Mayıs 1986’yı gösterdiğinde ABD’de hayli sayıda emekçi, günlük 12 saat ve haftalık 6 gün çalışma takvimine karşı bir isyan başlattı. Talepleri bir daha Avustralyalı emekçilerin olduğu üzere günlük sekiz saatlik çalışmaydı. Haklarını elde etmek için greve giden çalışanlar, Chicago’da aksiyon düzenledi. Dört bir yanı dolduran yarım milyona yakın personel, artık susmuyor ve haklarını istediklerini haykırıyorlardı. Fakat hükümet epeyce geçmeden greve el attı ve grevi sert bir biçimde bastırmayı başardı.
Haklarını arayan epeyce sayıda emekçi, işinden olmakla kalmadı bununla birlikte mahkemeye verildi. Emekçilerden 8’i idam cezasına çarptırıldı. Patronlar, greve katılan çalışanlarının üzerine kiraladıkları sokak çetelerini saldı. 4 Mayıs günü, işverenler çalışanları durdurmak için Haymarket Meydanı Katliamı’nı başlattı. Polisler tarafınca zorla fabrikalara gdolayılen ve zorbalığa uğrayan emekçilerden 4’ü vurularak öldürüldü ve epeyce sayıda emekçi yaralandı. Yani maalesef ki personeller haklarını alamadıkları üzere olan hayatları da daha da zorlaştı yahut son buldu.
İnşaat personeli Albert Persons’ın mahkemedeki kelamları günümüze kadar geldi
Mahkemeye çıkartılan çalışanlardan yaptıkları için af dilemesi beklendi. Lakin hayli sayıda personelin savunması mahkeme tarafınca dikkate alınmadı. ‘Özür dilersen idamdan kurtulacaksın’ kelamı verilen Albert Persons ismindeki inşaat emekçisi, mahkeme sırasında “Bütün dünya biliyor hatasız olduğumu. Şayet asılırsam cani olduğumdan değil, işçi olduğumdan asılacağım” kelamlarıyla tarihe geçti. İdamı gerçekleştirilen Persons’ın cenazesine yüz binlerce kişi katıldı.
ABD’de yaşanan ve epeyce sayıda personelin canına, işine mal olan olayların akabinde isyan giderek büyüdü. Her ne kadar o devirde ırkçılık ağır bir biçimde hissediliyor olsa da rengine bakılmaksızın tüm emekçiler bir bütün olmuştu ve birlikte şovlar düzenliyorlardı. Hükümet ise yeni şovlara mahzur olmak için emekçilere yasal bir baskı uyguluyordu.
Tüm dünyada seslerin yükselmesinin akabinde, 1 Mayıs bayram olarak kabul edildi
Öteki ülkelerde de emekçiler haklarını savunmaya başladı. Fransa, Hollanda, Rusya, Almanya, İngiltere, İtalya ve İspanya’da personeller mitingler, toplantılar düzenleyerek seslerini duyurmaya çalışıyordu. Lakin bu miting ve toplantıların akabinde Almanya’da dayanışma aksiyonları kitleselleşti ve halka açık toplantılar yasaklandı.
14 Temmuz – 21 Temmuz 1889’da İkinci Enternasyonal’de Fransız personel temsilcisi, karşılaştıkları olaylar karşısında 1 Mayıs’ın tüm dünyada ‘Birlik, uğraş ve dayanışma günü’ olarak kutlanmasını önerdi. Temsilcinin önerisi kabul edildi. Bayram olarak kabul görmesinden 1 sene daha sonra tarihler 1 Mayıs 1890’u gösterdiğinde tüm dünyada eşi gibisi görülmemiş şovlar düzenlendi. Üzerinden yıllar geçti ve bir epey ülke personellerin uğruna canını ve işini verdiği sekiz saatlik iş günü yasasını kabul etti.
Ülkemizde de Emek ve Dayanışma Günü olarak 2008 yılında resmi kutlamalara başlandı
Türkiye’de ise 1 Mayıs birinci kere 1923 yılında resmi olarak kutlanmaya başladı. Ülkemizin emekçi ve işçilerinin büyük bir iştirak gösterdiği kutlamalar 2008 yılında “Emek ve Dayanışma Günü” ismiyle kutlanması yasal hale getirildi. 27 Nisan 2009 yılında Resmi Gazete’de yayımlanarak, 1 Mayıs resmi tatil olarak ilan edildi.
Maalesef 1 Mayıs’ın Emekçi ve İşçi Bayramı olarak kabul görmesi; fazlaca sayıda çalışanın idamı, cezaevlerinde idam edileceği niyetiyle intihar etmesi ve en âlâ ihtimalle işinden olmakla kalması üzere acı bir kıssaya sahip. Günümüzde her ne kadar kimi vakit çalışma şartlarımızdan, yaşadıklarımızdan şikayet edebiliyor olsak da şu anda ortasında bulunduğumuz durumun geçmişle kıyaslanamayacağını söyleyebiliriz.
Bugün, bizlerde derin bir ıstıraba sebep olan 1 Mayıs’ın acı dolu serüvenini anlattık. Bu vesileyle de tüm personel ve işçilerimizin, parasını kazanmak için dişiyle tırnağıyla çabalayan her insanın 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü bir defa daha kutlayalım.
1 Mayıs’ın günümüzde hala kutlanmasının ve Personel ve İşçi Bayramı yahut yeni global ismiyle Emek ve Dayanışma Günü’nün çıkış noktasını hiç düşündünüz mü? Günümüze kadar gelen ve personellerin isyanı üzerine başlayan bu bayramın öyküsünü sizler için araştırdık. Gelin, daima birlikte emekçilerin yaşadığı zorluklar karşısında 1 Mayıs’ı kazanma kıssasını daima bir arada inceleyelim.
Çalışanların sesleri birinci vakit içinderda Avustralya’da yükseldi
1 Mayıs’ın fitilini ateşleyen ve emekçileri çalışma şartlarını uygunlaştırmak için harekete geçmeye iten birinci adım Avustralyalı emekçilerden geldi. O devirler hükümetler ve patronlar başta olmak üzere dünyanın büyük bir çoğunluğu çalışanların haklarını görmezden geliyor ve adeta emekçileri köle üzere çalıştırıyordu. Sıhhatleri, temel gereksinimleri ve hakları bile görmezden gelinen çalışanlar, bir gün bu duruma karşı harekete geçti.
1856 yılında Avustralyalı taş ve inşaat çalışanları, sekiz saatlik iş günü hakkını elde etmek emeliyle bir yürüyüş gerçekleştirdi. Melbourne Üniversitesi Parlamento Evi’ne kadar devam eden yürüyüş, o periyot için dünya çapında pek tesirli olmuş üzere gibi görünmese de büyük bir isyanın başlangıcı olmuştu. Çalışanlar haklarını savunması gerektiğinin farkına vardı ve olayın üzerinden geçen 30 yılın akabinde yeni bir aksiyon daha alındı.
Chicago’da yarım milyon insan greve katıldı
Tarih 1 Mayıs 1986’yı gösterdiğinde ABD’de hayli sayıda emekçi, günlük 12 saat ve haftalık 6 gün çalışma takvimine karşı bir isyan başlattı. Talepleri bir daha Avustralyalı emekçilerin olduğu üzere günlük sekiz saatlik çalışmaydı. Haklarını elde etmek için greve giden çalışanlar, Chicago’da aksiyon düzenledi. Dört bir yanı dolduran yarım milyona yakın personel, artık susmuyor ve haklarını istediklerini haykırıyorlardı. Fakat hükümet epeyce geçmeden greve el attı ve grevi sert bir biçimde bastırmayı başardı.
Haklarını arayan epeyce sayıda emekçi, işinden olmakla kalmadı bununla birlikte mahkemeye verildi. Emekçilerden 8’i idam cezasına çarptırıldı. Patronlar, greve katılan çalışanlarının üzerine kiraladıkları sokak çetelerini saldı. 4 Mayıs günü, işverenler çalışanları durdurmak için Haymarket Meydanı Katliamı’nı başlattı. Polisler tarafınca zorla fabrikalara gdolayılen ve zorbalığa uğrayan emekçilerden 4’ü vurularak öldürüldü ve epeyce sayıda emekçi yaralandı. Yani maalesef ki personeller haklarını alamadıkları üzere olan hayatları da daha da zorlaştı yahut son buldu.
İnşaat personeli Albert Persons’ın mahkemedeki kelamları günümüze kadar geldi
Mahkemeye çıkartılan çalışanlardan yaptıkları için af dilemesi beklendi. Lakin hayli sayıda personelin savunması mahkeme tarafınca dikkate alınmadı. ‘Özür dilersen idamdan kurtulacaksın’ kelamı verilen Albert Persons ismindeki inşaat emekçisi, mahkeme sırasında “Bütün dünya biliyor hatasız olduğumu. Şayet asılırsam cani olduğumdan değil, işçi olduğumdan asılacağım” kelamlarıyla tarihe geçti. İdamı gerçekleştirilen Persons’ın cenazesine yüz binlerce kişi katıldı.
ABD’de yaşanan ve epeyce sayıda personelin canına, işine mal olan olayların akabinde isyan giderek büyüdü. Her ne kadar o devirde ırkçılık ağır bir biçimde hissediliyor olsa da rengine bakılmaksızın tüm emekçiler bir bütün olmuştu ve birlikte şovlar düzenliyorlardı. Hükümet ise yeni şovlara mahzur olmak için emekçilere yasal bir baskı uyguluyordu.
Tüm dünyada seslerin yükselmesinin akabinde, 1 Mayıs bayram olarak kabul edildi
Öteki ülkelerde de emekçiler haklarını savunmaya başladı. Fransa, Hollanda, Rusya, Almanya, İngiltere, İtalya ve İspanya’da personeller mitingler, toplantılar düzenleyerek seslerini duyurmaya çalışıyordu. Lakin bu miting ve toplantıların akabinde Almanya’da dayanışma aksiyonları kitleselleşti ve halka açık toplantılar yasaklandı.
14 Temmuz – 21 Temmuz 1889’da İkinci Enternasyonal’de Fransız personel temsilcisi, karşılaştıkları olaylar karşısında 1 Mayıs’ın tüm dünyada ‘Birlik, uğraş ve dayanışma günü’ olarak kutlanmasını önerdi. Temsilcinin önerisi kabul edildi. Bayram olarak kabul görmesinden 1 sene daha sonra tarihler 1 Mayıs 1890’u gösterdiğinde tüm dünyada eşi gibisi görülmemiş şovlar düzenlendi. Üzerinden yıllar geçti ve bir epey ülke personellerin uğruna canını ve işini verdiği sekiz saatlik iş günü yasasını kabul etti.
Ülkemizde de Emek ve Dayanışma Günü olarak 2008 yılında resmi kutlamalara başlandı
Türkiye’de ise 1 Mayıs birinci kere 1923 yılında resmi olarak kutlanmaya başladı. Ülkemizin emekçi ve işçilerinin büyük bir iştirak gösterdiği kutlamalar 2008 yılında “Emek ve Dayanışma Günü” ismiyle kutlanması yasal hale getirildi. 27 Nisan 2009 yılında Resmi Gazete’de yayımlanarak, 1 Mayıs resmi tatil olarak ilan edildi.
Maalesef 1 Mayıs’ın Emekçi ve İşçi Bayramı olarak kabul görmesi; fazlaca sayıda çalışanın idamı, cezaevlerinde idam edileceği niyetiyle intihar etmesi ve en âlâ ihtimalle işinden olmakla kalması üzere acı bir kıssaya sahip. Günümüzde her ne kadar kimi vakit çalışma şartlarımızdan, yaşadıklarımızdan şikayet edebiliyor olsak da şu anda ortasında bulunduğumuz durumun geçmişle kıyaslanamayacağını söyleyebiliriz.
Bugün, bizlerde derin bir ıstıraba sebep olan 1 Mayıs’ın acı dolu serüvenini anlattık. Bu vesileyle de tüm personel ve işçilerimizin, parasını kazanmak için dişiyle tırnağıyla çabalayan her insanın 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü bir defa daha kutlayalım.